โครงสร้ างของพืชดอก

Structure of Flowering Plant

 การจัดจำแนกพืช
พืช

ไม่ มเี นือ้ เยือ่ ลำเลียง มีเนือ้ เยือ่ ลำเลียง

ไม่ มเี มล็ด มีเมล็ด
เมล็ดเปลือย เมล็ดมีเปลือกหุ้ม
มอส, ลิเวอร์ เวิร์ต ฮอร์ นเวิร์ต
สนหางสิ งห์ , สร้ อยสุ กรม, เฟิ น มะเมือ่ ย แป๊ ะก๊ วย ปรง พืชดอก
หวายทะนอย, หญ้ าถอยปล้อง สนสองใบ สนสามใบ
 โครงสร้ างของพืชดอก
พืช ทุกชนิดย่ อมประกอบด้ วย
เนือ้ เยือ่ (tissue) และต้ นอ่อน (embryo)
โดยเนือ้ เยือ่ พืชทีป่ ระกอบกันเป็ น
โครงสร้ างส่ วนต่ างๆของพืชสามารถ
แบ่ งออกได้ เป็ นหลายประเภท เช่ น แบ่ ง
ตามความสามารถในการแบ่ งเซลล์
หน้ าที่ ลักษณะโครงสร้ าง หรือตาม
ตำแหน่ งทีอ่ ยู่
 เนือ้ เยือ่ ของพืชดอก
หากจำแนกพืชตามความสามารถในการแบ่ งเซลล์ จะสามารถแบ่ งเนือ้ เยือ่ พืช
ออกได้ เป็ น 2 ประเภท ได้ แก่
1. เนือ้ เยือ่ เจริญ (meristem) คือ เนือ้ เยือ่ ทีส่ ามารถแบ่ งเซลล์ ได้ ตลอดชีวติ
2. เนือ้ เยือ่ ถาวร (permanent tissue) คือ เนือ้ เยือ่ ทีไ่ ม่ สามารถแบ่ งเซลล์ ได้ อกี
เป็ นองค์ ประกอบหลักของพืช
 เนือ้ เยือ่ ของพืชดอก
1. เนือ้ เยือ่ เจริญแบ่ งได้ เป็ น
1.1 เนือ้ เยือ่ เจริญที่ทำให้ เกิดการเจริญเติบโตขั้นแรก (primary growth) ทำให้ ต้นไม้
สู งขึน้ ๆ
1.2เนือ้ เยือ่ เจริญที่ทำให้ เกิดการเจริญเติบโตขั้นทีส่ อง secondary growth ทำให้ ต้นไม้
ขยายขนาดด้ านข้ างๆ
 เนือ้ เยือ่ ของพืชดอก
1. เนือ้ เยือ่ เจริญแบ่ งได้ เป็ น
1.1 เนือ้ เยือ่ เจริญที่ทำให้ เกิดการเจริญเติบโตขั้นแรก (primary growth) ทำให้ ต้นไม้ สูงขึน้ ๆ
- เนือ้ เยือ่ เจริญส่ วนปลาย (apical meristem) พบทีร่ าก หรือทีย่ อด
- เนือ้ เยือ่ เจริญเหนือข้ อ (intercalary meristem)พบเฉพาะในพืชใบเลีย้ งเดีย่ วบางชนิด
 เนือ้ เยือ่ ของพืชดอก
1.2เนือ้ เยือ่ เจริญที่ทำให้ เกิดการเจริญเติบโตขั้นทีส่ อง (secondary growth) ทำให้ ต้นไม้ ขยาย
ขนาดด้ านข้ างๆ
-เนือ้ เยือ่ เจริญด้ านข้ าง (lateral meristem, cambium) มีสองชนิด ได้ แก่ cork
cambium และ vascular cambium
 เนือ้ เยือ่ ของพืชดอก
2. เนือ้ เยือ่ ถาวร ตามปกติแล้ วไม่ แบ่ งเซลล์ ต่ออีก พบเป็ นองค์ ประกอบหลัก
ของพืชมีหน้ าทีแ่ ตกต่ างกันไปที่สำคัญได้ แก่
2.1 เนือ้ เยือ่ ผิว (epidermis)
2.2พาเรงไคมา (parenchyma)
2.3 คอลเลนไคมา (collenchyma)
2.4 สเคลอเรงไคมา (sclerenchyma)
2.5 เนือ้ เยือ่ ลำเลียงน้ำ (xylem)
2.6 เนือ้ เยือ่ ลำเลียงอาหาร (phloem)
 เนือ้ เยือ่ ของพืชดอก
2. เนือ้ เยือ่ ถาวร
2.1 เนือ้ เยือ่ ผิว (epidermis) พบส่ วนนอกสุ ดของพืช ได้ แก่ เซลล์ เอพิเดอร์ มสิ
(epidermal cell), เซลล์ คุม (guard cell), เซลล์ ขนราก (root hair cell)
 เนือ้ เยือ่ ของพืชดอก
2. เนือ้ เยือ่ ถาวร
2.2 พาเรงไคมา (parenchyma) ทำหน้ าทีเ่ ป็ น
เนือ้ เยือ่ พืน้ ฐานของพืช โดย parenchyma ทีม่ ี
chloroplast อยู่ จะเรียกว่ า chlorenchyma
2.3 คอลเลนไคมา (collenchyma) มีผนังหนากว่ า parenchyma และเป็ นส่ วน
ประกอบของเนือ้ เยือ่ พืชทัว่ ๆไปในส่ วนทีม่ กี ารเจริญเติบโต โดยมักพบในเนือ้ เยือ่ ของพืช
ในส่ วนทีย่ งั อ่ อน เช่ น ก้ านใบ เส้ นกลางใบ ลำต้ น ***ไม่ พบในราก
 เนือ้ เยือ่ ของพืชดอก
2. เนือ้ เยือ่ ถาวร
2.4 สเคลอเรงไคมา
(sclerenchyma) ทำหน้ าทีส่ ร้ างความแข็ง
แรงสุ ดๆ เป็ นเซลล์ ทตี่ ายแล้ว มี 2 ประเภท
ได้ แก่
- ไฟเบอร์ (fiber) แข็งเหนียว อยู่ใน
โครงสร้ างทีโ่ ค้ งงอ
- สเคอรีด (sclereid) แข็ง กรอบ
บางครั้งเรียก stone cell เช่ น กะลามะพร้ าว
 เนือ้ เยือ่ ของพืชดอก
2. เนือ้ เยือ่ ถาวร
2.5เนือ้ เยือ่ ลำเลียงน้ำ (xylem) เป็ นเนือ้ เยือ่ ทีต่ ายแล้ ว ทำหน้ าที่ลำเลียงน้ำและแร่ ธาตุ
จากรากขึน้ ไปยอด ประกอบด้ วย เซลล์ ลำเลียงน้ำ คือ เทรคีด (tracheid) และ เวสเซล (vessel
)
 เนือ้ เยือ่ ของพืชดอก
2. เนือ้ เยือ่ ถาวร
2.6 เนือ้ เยือ่ ลำเลียงอาหาร (phloem) ลำเลียงน้ำตาลจากทีส่ ร้ างไปยังทีอ่ นื่ ๆประกอบ
ด้ วย Sieve tube member และ companion cell
เนือ้ เยือ่ ของพืชดอก
เนือ้ เยือ่ พืชแบ่ งออกได้ เป็ น 3 ระบบ ได้ แก่
1. Dermal tissue (เนือ้ เยือ่ ผิว) ปกป้องอันตราย
2. Ground tissue (เนือ้ เยือ่ พืน้ ฐาน) สร้ างและสะสมอาหาร
3. Vascular tissue (เนือ้ เยือ่ ลำเลียง) ลำเลียงสาร
 เนือ้ เยือ่ ของพืชดอก
ระบบเนือ้ เยือ่ ของพืช (Tissue systems)
1. เนือ้ เยือ่ ผิว (Dermal tissue) ทำ
หน้ าทีค่ ล้ ายกับผิวหนังของสั ตว์ พบส่ วน
นอกสุ ดของพืช ได้ แก่ เซลล์ เอพิเดอร์ มสิ
(epidermal cell), เซลล์ คุม (guard cell),
เซลล์ ขนราก (root hair cell)
 เนือ้ เยือ่ ของพืชดอก
ระบบเนือ้ เยือ่ ของพืช (Tissue systems)
2. เนือ้ เยือ่ พืน้ ฐานของพืช (Ground tissue) พบแทรกตัวอยู่ระหว่ างเนือ้ เยือ่
ผิวและเนือ้ เยือ่ ลำเลียงเป็ นเนือ้ เยือ่ ที่ทำหน้ าทีส่ ร้ างและสะสมอาหาร
พบในทุกส่ วนของพืชบริเวณทีน่ อกเหนือจากเนือ้ เยือ่ ชั้นผิวและเนือ้ เยือ่ ลำเลียง
ประกอบด้ วยเซลล์ 3 ชนิดด้ วยกันได้ แก่ collenchyma cells, parenchyma cells
และ sclerenchyma cells
 เนือ้ เยือ่ ของพืชดอก
ระบบเนือ้ เยือ่ ของพืช (Tissue systems)
3. เนือ้ เยือ่ ลำเลียง (Vascular tissue) ประกอบด้ วยเนือ้ เยือ่ 2 ชนิด ได้ แก่ -
เนือ้ เยือ่ ลำเลียงน้ำ (xylem)ประกอบด้ วยเซลล์ ทตี่ ายแล้ ว 2 ชนิด ได้ แก่ vessel และ
tracheid cells
- เนือ้ เยือ่ ลำเลียงอาหาร (phloem) ประกอบด้ วยเซลล์ ทยี่ งั มีชีวติ 2 ชนิด
ได้ แก่ sieve tube member และ companion cell
 จุดเน้ น
พืช

ไม่ มเี นือ้ เยือ่ ลำเลียง มีเนือ้ เยือ่ ลำเลียง

ไม่ มเี มล็ด มีเมล็ด
เมล็ดเปลือย เมล็ดมีเปลือกหุ้ม
มอส, ลิเวอร์ เวิร์ต ฮอร์ นเวิร์ต
สนหางสิ งห์ , สร้ อยสุ กรม, เฟิ น มะเมือ่ ย แป๊ ะก๊ วย ปรง พืชดอก
หวายทะนอย, หญ้ าถอยปล้อง สนสองใบ สนสามใบ
 จุดเน้ น
ผนังเซลล์ ของพืชประกอบด้ วย 2 ชั้น
1. Primary cell wall อยู่ตดิ กับ
middle lamella มีการพอกของ cellulose,
hemicellulose, pectin
2. Secondary cell wall อยู่ตดิ กับ
cytosol มี cellulose, hemicellulose มาก
ขึน้ มีการพอกของสารให้ ความแข็งแรง
โดยเฉพาะ lignin
 จุดเน้ น
ระบบเนือ้ เยือ่ ของพืช (Tissue systems)
xylem ของพืชมีท่อลำเลียงแต่ ไม่ ใช่ พชื ดอก (เช่ นเฟิ น gymnosperm) ไม่ มี
vessel มีแต่ tracheid ส่ วน phloem ไม่ มี sieve tube member และ companion cell
แต่ มเี ซลล์ เรียก sieve cell
***โครงสร้ างรากและลำต้ น ประกอบด้ วย 2 ส่ วนใหญ่ ๆ ได้ แก่ ชั้นนอก
(cortex) และชั้นใน (stele) ซึ่งในราก cortex จะกว้ าง stele จะแคบ ตรงข้ ามกับใน
ลำต้ นที่ cortex จะแคบ stele จะกว้ าง