Parandalimi dhe kontrolli i

infeksioneve spitalore
Roli i infermierëve

Dr Amire Dragusha-Alidema
Kolegji AAB/2021
Cfare jane infekcionet intrahospitalore?

• Infeksionet intra-hospitalore (nozokomiale) jane të gjitha llojet e infeksioneve

të fituara gjate kohes se qendrimit ne spital
• Arsyeja kryesore për kategorizimin e këtyre infeksioneve në mënyrë të ndarë
qëndron në rendesine e parandalimit te tyre
• Kriteri kryesor për diagnostifikim eshtë nese infekcioni fitohet së paku 48 h pas
pranimit në spital, 3 ditë pas lëshimit nga spitali apo 30 ditë pas ndërhyrjes
kirurgjikale
• Jane me te shpeshta ne spitalet terciare kryesisht ne klinikat kirurgjikale dhe
njësitë e kujdesit intensiv
Historiku mbi infekcionet nozokomniale

• Ne vitet 1930-1940 zbulimi dhe administrimi profillaktik i antibiotikeve, ka

rezultuar dukshem në uljen e shkallës së infeksioneve kirurgjikale

• Me vone ndodhi zhvillimi i rezistencës antibakteriale ndaj këtyre agjentëve të

rinj dhe zhvillimi i infeksioneve nozokomiale, të shkaktuara nga bakteriet
rezistente ndaj antibiotikëve
Kush bene pjese ne infekcionet intra-hospitalore?

• Infeksionet e traktit urinar

• Infeksionet e traktit respirator – pneumonia
• Infekcionet e plageve kirurgjikale
• Infekcionet e lidhura me pajisjet intra-venoze
• Sepsa- bakteremia
Faktoret predispozues per infekcione intra-
hospitalore
• Mosha (fëmijët, të moshuarit)
• Imuniteti I ulet
• Sëmundjet kronike (diabeti, insuficienca renale/ kardiake, kanceri, etj.)
• Infeksione të tjera (HIV-i, gripi, herpesi)
• Medikamente specifike (terapi antiinflamatore, imunosupresive,antibiotiket )
• Nderhyrjet kirurgjikale
• Faktoret mjedisor
 Faktorët Mjedisor

• Pacientët e infektuar jane burim infeksioni për te tjerët si dhe për stafin
mjekësor

• Higjiena jo adekvate e mjedisit dhe e vete pacientit

• Hospitalizimet e zgjatura si dhe transferimet e shpeshta të pacientëve nga një

repart në tjetrin

• Rezistenca Bakteriale – Abuzimi me antibiotikët ka bërë që në shumë raste ato

të jenë më pak të efektshëm për shkak të zhvillimit të rezistencës ndaj tyre
 Rruget e transmetimit te infekcioneve

• Rrugët kryesore të transmetimit janë:

1. Rruga ajrore: ( partikulat infektuese )

2. Rruga hematogjene : (instrumentet e kontaminuara)

Burimi I infekcionit mund te jete:

Burimi endogjene kur vete pacienti eshte infektues (perjapja e infekcionit nga
nje vater infektive)
Burimi ekzogjene: Transmetimi nga te tjeret ( stafi mjekesore ose vizituesit) ose
nga objektet e kontaminuara (pajisjet sanitare, ushqimi dhe uji I
infektuar ,instrumentet)
 Infeksionet urinare

• Janë infeksionet intra -hospitalore më të shpeshtat ( rreth 80 % te te gjitha

infeksioneve intra/hospitalore)

• Lidhen me përdorimin e një kateteri urinar afatgjatë

• Në raste të rralla mund të komplikohen me sepse

• Burimi kryesor i mikroorganizmave është flora periuretale (nga flora e zorrëve)

• Mikroorganizmat shkaktare janë: Escheria Coli, Proteus, Klebsiella, Enterokoket,

Pseudomonas Aeruginosa, etj
 Pneumonia intrahospitalore (nozokomiale)

Me te shpeshta jane tek te semuret me ventilim mekanik, post-operative

Rezulltat I aspirimit te mikroorganizmave nga mukoza e hundes, gojes dhe fytit
• Shkaqet me te shpeshta jane:
 bakteriet (gram -) Pseudomonas aeruginosa, Enterobacter sp., Klebsiella
pneumoniae, Escherichia coli, Acinetobacter sp.
 bakteriet ( gram +) Pneumokoku, Staphylococcus aureus I ndjeshem ne
meticilin (MSSA) dhe ai rezistent na meticilin (MRSA)
 mykrat ( Aspergillus, Candida)
 virusi influence
Trajtimi I meparshem me antibiotike rrit dukshem shkaqet polimikrobiale te
pneumonise ose pneumonine e shkaktuar nga bakteriet rezistente
 Infeksionet postoperative të plagëve kirurgjikale

• Mund te perkeqesojne suksesin e ndërhyrjeve kirurgjikale

• Shkaqet kryesore janë Staphylococcus aureus dhe Escheria coli
• Faktoret e riskut:
1. Mosha e te semurit dhe semundjet shoqeruese
2. Procedurat kirurgjikale të zgjatura
3. Sterilizimi/dezinfektimi joadekuat I instrumenteve dhe plages operatore
4. Profilaksa pre/postoperative joadekuate me antibiotikë
 Infeksionet e lidhura me paisjet intravaskulare
• Jane infekcione qe rezulltojne nga kateterizimi ne linjen venoze qendrore e qe
mund te komplikohen me septicemi
• Kohëzgjatja e kanjulimit intravaskular është faktor madhor i riskut
• Shkaqet kryesore: Staphylococcus aureus, Pseudomonas dhe Candida
• Ndërrimi çdo 72 h I kateterit intravenoz redukton dukshem sepsën
 Kujdesi – roli infermieror ne parandalimin e
infekcioneve intrahospitalore
Infermierët duhet të jenë te edukuar dhe te trajnuar per metodat parandaluese dhe
kuruese te ketyre infekcioneve
• Detyrat dhe përgjegjësitë e infermierit:
1. Të zbatojë programin përmes regjistrimit ditor të pacientëve, kontrollit të të
dhënave klinike e laboratorike, konsultimeve me mjekë e infermierë në reparte
2. Të përgatis raporte (ditore, javore, mujore) të frekuencës së shfaqjes së
infeksioneve spitalore nepër reparte të caktuara
3. Të marrë pjesë në analizën e të dhënave dhe identifikimin e faktorëve të rrezikut
4. Të instalojë masat parandaluese të shfaqjes së infeksioneve
5. Të marrë pjesë aktive në hulumtimin e shpërthimeve të epidemive apo rasteve
sporadike të infeksioneve
 Parandalimi I infekcioneve intra-hospitalore
• Bazohet ne:
Zbatimin e protokolleve përkatëse për:
1. Higjienen e ambienteve të punës në rastet e ndotjes me material infektiv (gjak,
mostra të ndryshme për ekzaminime laboratorike), dhe higjienen adekuate te
semureve
2. Kontrollin e stafit shendetsor për hepatitin B, C, HIV-in
3. Vaksionimin e stafit shendetsore per hepatitin B dhe gripin
4. Gjilpëra shpuese duhet të vendoset në kuti kartoni ose kuti të posaçme për
mjete të mprehta e shpuese
5. Të mbahen evidenca për secilin aksident që ndodh gjatë punës së punonjësve
shëndetësor