HỌC PHẦN

TÀI CHÍNH TIỀN TỆ

LOGO

Khoa Tài chính Ngân hàng

Giảng viên: Trương Ngọc Chân
tnchan@uneti.edu.vn

Trương Ngọc Chân

www.trungtamtinhoc.edu.vn
 PHƯƠNG PHÁP ĐÁNH GIÁ HỌC PHẦN

• Điểm quá trình: 40%

– Điểm chuyên cần: nghỉ quá 50% số tiết => cấm thi
– Điểm kiểm tra: 1 HS1 (thường xuyên), 3 HS2
• Điểm thi Kết thúc học phần: 60%
• Hình thức thi: Trắc nghiệm

Trương Ngọc Chân

www.trungtamtinhoc.edu.vn
 MỤC TIÊU HỌC PHẦN

• Giúp SV có được kiến thức về:

 Các khái niệm, thuật ngữ liên quan đến tiền tệ, tài
chính.
 Các kiến thức về ngân sách nhà nước, tài chính doanh
nghiệp.
 Sự vận hành của thị trường tài chính
 Tính toán, xử lý tình huống về giá trị thời gian của
tiền

Trương Ngọc Chân

www.trungtamtinhoc.edu.vn
 NỘI DUNG MÔN HỌC

Chương 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ TIỀN TỆ

Chương 2: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ TÀI CHÍNH
Chương 3: NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC
Chương 4: TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP
Chương 5: BẢO HIỂM
Chương 6: TÍN DỤNG
Chương 7: THỊ TRƯỜNG TÀI CHÍNH
Chương 8: TRUNG GIAN TÀI CHÍNH
Chương 9: NGÂN HÀNG TRUNG ƯƠNG
Chương 10: TÀI CHÍNH – TÍN DỤNG QUỐC TẾ

Trương Ngọc Chân

www.trungtamtinhoc.edu.vn
 TÀI LIỆU HỌC TẬP VÀ THAM KHẢO

I. Tài liệu học tập: 

1. Tài liệu học tập Tài chính tiền tệ, Khoa Tài chính Ngân hàng,
2021
II. ​Tài liệu tham khảo:
2. Cao Thị Ý Nhi, Giáo trình Lý thuyết Tài chính tiền tệ, NXB Đại
học Kinh tế quốc dân, 2018
3. Vũ Xuân Dũng, ​Giáo trình Nhập môn tài chính tiền tệ, Nhà
Xuất bản thống kê​, 2012 
4. Nguyễn Xuân Tiến, ​Giáo trình Tài chính tiền tệ ngân hàng​,
NXB Thống kê, 2012 
5. Trương Mộc Lâm, ​Giáo trình lý thuyết tài chính - tiền tệ​, NXB
Thống kê, 2013 
Trương Ngọc Chân
www.trungtamtinhoc.edu.vn
 CHƯƠNG 1
NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ TIỀN TỆ

Trương Ngọc Chân

www.trungtamtinhoc.edu.vn
 NỘI DUNG CHƯƠNG 1

1.1 LỊCH SỬ RA ĐỜI & PHÁT TRIỂN CỦA TIỀN TỆ

1.2 CHỨC NĂNG & VAI TRÒ CỦA TIỀN TỆ

1.3 CÁC CHẾ ĐỘ LƯU THÔNG TIỀN TỆ

1.4 CUNG CẦU TIỀN TỆ

1.5 LẠM PHÁT & GIẢM PHÁT

Trương Ngọc Chân
www.trungtamtinhoc.edu.vn
 1.1. Lịch sử ra đời và phát triển của tiền tệ

1.1.1 Nguồn gốc ra đời của tiền tệ (TT)

- Gắn với quá trình phát triển của sản xuất và trao đổi hàng
hóa (HH)

Trực tiếp: H1 -- H2
Trao đổi
Hàng hóa Vật trung
Gián tiếp: H1 -
gian
-
H2

Tiền tệ

Trương Ngọc Chân

www.trungtamtinhoc.edu.vn
 1.1. Lịch sử ra đời và phát triển của TT

- Kết quả quá trình phát triển của các hình thái giá trị trong
trao đổi
+ Hình thái giản đơn

+ Hình thái giá trị mở rộng

+ Hình thái giá trị chung

+ Hình thái tiền tệ

www.trungtamtinhoc.edu.vn Trương Ngọc Chân

 1.1. Lịch sử ra đời và phát triển của TT
1.1.2 Khái niệm
- Theo Mark, TT là một loại hàng hóa đặc biệt, tách rời khỏi
thế giới hàng hóa, được dùng làm vật ngang giá chung để đo
lường và biểu hiện giá trị của hàng hóa.
- Theo Federic Minshkin, TT là bất cứ thứ gì được chấp
nhận chung trong thanh toán để đổi lấy hàng hóa, dịch vụ và
thực hiện các nghĩa vụ tài chính.
Sự khác biệt giữa 2 khái niệm này???

Trương Ngọc Chân

www.trungtamtinhoc.edu.vn
 1.1. Lịch sử ra đời và phát triển của TT
1.1.3 Các hình thái tiền tệ
a. Hóa tệ (Tiền hàng b. Tín tệ (Tiền phù
c. Bút tệ (Tiền ghi sổ)
hóa) hiệu)
- Hàng hóa đóng vai trò - Là tiền tệ dựa trên sự - Là tiền tệ nằm trên
Khái là tiền tệ tin tưởng, tín nhiệm các tài khoản tại NH
niệm của dân chúng
- Sử dụng những kim - Được Nhà nước phát - Do hệ thống NHTM
loại quý hoặc hàng hóa hành tạo ra trong quá trình
có giá trị làm tiền tệ - Mang tính pháp lý cho vay
- Có giá trị nội tại (giá - Không có giá trị nội - Hình thức: Séc, thanh
Đặc
trị thực) tại toán qua Internet, thẻ
điểm
- Bao gồm: hóa tệ kim - Bao gồm: tiền kim NH…
loại, hóa tệ phi kim loại loại, tiền giấy (tiền
- Vàng là loại phổ biến giấy khả hoán và bất
nhất. khả hoán)

Ưu, nhược điểm của các hình thái tiền tệ này là gì??
www.trungtamtinhoc.edu.vn Trương Ngọc Chân
 1.1. Lịch sử ra đời và phát triển của TT
1.1.3 Các hình thái tiền tệ
d. Tiền điện tử
 Là loại tiền tồn tại dưới hình thức số hóa.
 Có thể thực hiện thanh toán dưới nhiều hình thức khác
nhau: Chuyển khoản trực tiếp, thông qua sử dụng thẻ
thánh toán, tiền mặt điện tử, Séc điện tử…

Trương Ngọc Chân

www.trungtamtinhoc.edu.vn
 1.2. Chức năng và vai trò của tiền tệ

1.2.1 Chức năng của tiền tệ

PHƯƠNG TIỆN
THƯỚC ĐO CHỨC TRAO ĐỔI VÀ
GIÁ TRỊ NĂNG THANH TOÁN
Phân loại

PHƯƠNG TIỆN
CẤT TRỮ

Trương Ngọc Chân

www.trungtamtinhoc.edu.vn
 1.2.1 Chức năng của tiền tệ
a. Chức năng thước đo giá trị
- Tiền tệ đo lường và biểu hiện giá trị của các hàng hóa khác.
- Ý nghĩa chức năng: chuyển đổi giá trị của các hàng hóa
khác về 1 chỉ tiêu (tiền), giúp các hoạt động mua bán, trao
đổi được thực hiện thuận lợi hơn => thúc đẩy phát triển của
nền kinh tế

Trương Ngọc Chân

www.trungtamtinhoc.edu.vn
 1.2.1 Chức năng của tiền tệ
b. Chức năng phương tiện trao đổi
- Tiền tệ làm môi giới trong trao đổi hàng hóa và tiến hành thanh
toán.
- Có sức mua ổn định hoặc không suy giảm quá nhiều trong 1
khoảng thời gian
- Là chức năng quan trọng nhất của tiền
- Ý nghĩa:
+ Tách quá trình trao đổi HH thành 2 quá trình bán - mua tách biệt
về không gian và thời gian.
+ Quá trình trao đổi HH diễn ra nhanh chóng thuận lợi
+ Tiết kiệm chi phí lưu thông tiền trong xã hội và giúp cho hệ
thống ngân hàng phát triển
www.trungtamtinhoc.edu.vn Trương Ngọc Chân
 1.2. Chức năng và vai trò của tiền tệ

c. Chức năng cất giữ giá trị

- Tiền tệ tạm thời rút khỏi lưu thông để chuẩn bị cho một nhu
cầu tiêu dùng trong tương lai.
- Tiền tệ có khả năng cất giữ sức mua qua thời gian
- Ý nghĩa:
+ Dự trù một sức mua cho các giao dịch trong tương lai.
+ Bảo tồn giá trị tài sản khi xảy ra lạm phát.

Tiền tệ không phải là TS có giá trị cất giữ tốt nhất nhưng tại
sao người ta vẫn cất giữ tiền??

Trương Ngọc Chân

www.trungtamtinhoc.edu.vn
 1.2. Chức năng và vai trò của tiền tệ

1.2.2 Vai trò của tiền tệ

- Là phương tiện mở rộng, phát triển sản xuất, trao đổi HH.
- Là phương tiện thực hiện, mở rộng các quan hệ hợp tác
quốc tế.
- Là phương tiện phục vụ mục đích của người sở hữu.

Trương Ngọc Chân

www.trungtamtinhoc.edu.vn
 1.3. Các chế độ lưu thông tiền tệ

1.3.1. Khái niệm và các yếu tố cơ bản của chế độ lưu

thông tiền tệ
a. Khái niệm: Là hình thức tổ chức, quản lý lưu thông tiền
tệ của 1 quốc gia hay nhóm quốc gia được quy định thành
luật pháp.
b. Các yếu tố cơ bản:
-Đơn vị tiền tệ: là đơn vị hạch toán đồng tiền của 1 quốc
gia: USD, VND, EUR…
-Hình thái tiền tệ: tiền giấy, tiền ghi sổ, tiền hàng hóa…
-Bản vị tiền tệ: là cơ sở định giá đồng tiền quốc gia.
Trương Ngọc Chân
www.trungtamtinhoc.edu.vn
 1.3. Các chế độ lưu thông tiền tệ

1.3.2 Các chế độ lưu thông tiền tệ

 Chế độ lưu thông tiền kim loại:
- Lưu thông tiền kém giá
- Lưu thông tiền đủ giá
+ Chế độ bản vị bạc
+ Chế độ song bản vị
+ Chế độ bản vị vàng
 Chế độ lưu thông tiền phù hiệu (dấu hiệu) giá trị

Trương Ngọc Chân

www.trungtamtinhoc.edu.vn
 TỔNG KẾT

• Tiền tệ ra đời gắn liền với quá trình phát triển của SX & lưu thông
hàng hóa
• Tiền tệ là một loại hàng hóa đặc biệt, đống vai trò làm vật ngang giá
chung thống nhất để đo lường và biết giá trị của hàng hóa, chuyển giá
trị đó thành giá cả hàng hóa.
• Các hình thái tiền tệ : Hóa tệ, Tín tệ, Bút tệ
• Chức năng của tiền tệ
o Chức năng thước đo giá trị
o Phương tiện trao đổi và thanh toán
o Chức năng phương tiện cất trữ/tích lũy giá trị
• Vai trò của tiền tệ
o Là phương tiện mở rộng, phát triển sản xuất, trao đổi HH.
o Là phương tiện thực hiện, mở rộng các quan hệ hợp tác quốc tế.
o Là phương tiện phục vụ mục đích của người sở hữu.
20
Trương Ngọc Chân
www.trungtamtinhoc.edu.vn
 BÀI TẬP VỀ NHÀ

 Bài tập: Làm các câu hỏi trắc nghiệm tuần 1. Những vấn
đề chung về tiền tệ
 Yêu cầu: Làm ra vở bài tập, nộp lại khi kết thúc môn học
 Chuẩn bị tiết sau: “Cung cầu tiền tệ, Lạm phát và giảm
phát”

Trương Ngọc Chân

www.trungtamtinhoc.edu.vn
 CHUẨN BỊ BÀI SAU
• Hoàn thành bài tập được giao.
• Sinh viên đọc trước tài liệu bài: Cung cầu tiền tệ, Lạm phát và thiểu
phát
• Nếu có thắc mắc liên hệ qua email: tnchan@uneti.edu.vn
• Tham gia buổi học online tiếp theo đầy đủ, đúng giờ.

CHÚC CÁC EM HỌC TỐT!

Trương Ngọc Chân

www.trungtamtinhoc.edu.vn