MEME KANSERİNDE TANI ve

TARAMA PROGRAMI

Prof Dr İlknur Kepenekci Bayram

Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı
Meme ve Endokrin Cerrahi Ünitesi
• Benign meme hastalıkları polikliniğe başvuran
hastaların çoğunu oluşturur.
• Meme kanseri Türkiye’de kadınlarda en sık
görülen kanser türüdür.
– Meme kanseri sıklığı 1/8
Erken evre meme kanserinde uzun dönem sağ
kalım %97.

– Kendi kendine meme muayenesi

– Tarama programı
Kendi kendine meme muayenesi
nasıl yapılır?

• Ayda bir kez, adetten 5-7 gün sonra yapılmalıdır.

Menopoz döneminde olan ve adet görmeyen kadınlar ise
her ayın kendi belirledikleri bir gününde bu muayeneyi
yapabilirler.

• Bu muayenenin her ay düzenli olarak tekrarlanması

özellikle yeni ortaya çıkan değişikliklerin fark edilmesi
açısından önemlidir.

• Memedeki kitlelerin büyük çoğunluğu kadınlar tarafından

periyodik muayene sırasında fark edilmektedir.
Gözle muayene:

İyi aydınlatılmış bir odada giyisilerinizi çıkarıp

ayna karşısına geçiniz.
Elleriniz iki yanda serbestken, havaya
kaldırarak, kalçanıza bastırarak ve son olarak
öne doğru eğilerek her iki memenizi aynada
inceleyin.
Elle muayene:

Ayakta muayene en kolay duş altındayken sabunlu elle

yapılır. Önce sol elinizi ensenize yerleştirin. Sağ elinizin
baş ve serçe parmakları dışında kalan üç parmağının iç
yüzü ile memenizi muayene edin. Aynı işlemi diğer taraf
için tekrarlayın.
• Meme dokusu merkezden dışarı doğru daireler çizerek,
yukarıdan aşağıya aşağıdan yukarıya yada merkezden
dışa ışınsal şekilde tarayarak hiçbir bölge atlanmadan
düzenli bir şekilde hissedilmelidir.

• Koltuk altından göğüs kemiğine, köprücük kemiğinden

memenin alt sınırına kadar tüm alan dikkatlice muayene
edilmelidir.
Sırtüstü yatın. Sağ omzunuzun altına bir yastık
yerleştirdikten sonra sağ elinizi başınızın altına
koyun. Sol elinizle muayeneyi yapın ve diğer
meme için aynı işlemi tekrarlayın.
 !
Memede sertlik, kitle yada ağrı kadınlarda sık
rastlanan bir durumdur. Her zaman meme
kanserinin belirtisi değildir fakat hekim
kontrolünü gerektirir.
Meme kanserinde erken tanı ve tarama
programı:
• Non-palpabl tümörler %90 kürabl

• Palpabl tümörlerde %50 lenf nodu metastazı

• Son yıllarda meme kanseri tanısı artmakta

• Meme kanseri nedeniyle ölümler azalmakta

• Erken evre meme kanseri tedavisinde 10 yıllık

sağ kalım 90%

Tarama programları !
Mammografi:

• Mammografide görülen non-palpabl lezyonların

¼ ü malign.
– Küme mikrokalsifikasyonlar
– Asimetrik dansite
– Duktal asimetri
– Normal meme yapısının distorsiyonu
– Ciltte veya meme başında distorsiyon
Breast Imaging Recording and Data System:

BIRADS
0
1 Normal
2 Benign
3 Muhtemel benign
4 Şüpheli
5 Muhtemel malign
• Mammografide saptanan malign lezyonların %20-30’u
DCIS
– %76 küme mikrokalsifikasyon
– %11 dansite
– %13 her ikisi birlikte

• %90 klinik olarak okkült dönemde saptanabilir.

• DCIS lerin %70, invaziv kanserlerin %90’ı küme

mikrokalsifikasyonlar ile tanınır.
Ultrasonografi:

• Mammografide saptanan kitlenin incelenmesi

• Genç, hamile, laktasyon dönemindeki kadınlarda

Biyopsi:

• IIAB

• Tru-cut

• İnsizyonel

• Eksizyonel

• Sterotaksik
Meme kanserinde tanı (Triple test):

• Fizik muayene

• Görüntüleme (Mammografi, USG, MR)

• Biyopsi
Meme kanseri taraması:

Standart risk grubu kadınlar:

•Kendi kendine muayene (Yirmi yaşından itibaren her ay

düzenli olarak yapılmalıdır)
•Klinik meme muayenesi (Her yıl bir kez hekim tarafından
muayene edilmeli)
•Mammografi (Her yıl veya iki yıl ara ile)
Artmış risk grubu kadınlar:

•Birinci derece akrabada meme Ca öyküsü varsa tanı

konduğu yaştan 10 yıl önce
•BRCA1 ve BRCA2 mutasyonu olan kadınlarda 40
yaşından önce