SËMUNDJA, TRAUMA DHE

VDEKJA

Ligjërues: Dr. Naim Uka, Md,FMD

Lënda: Mjekësi Ligjore

1
 Semundja, Trauma dhe Vdekja

•Shkaqet e vdekjes
• Semundja – Jo te gjitha semundjet shpien ne vdekje.
• Eshte nje gjendje komplekse shenjash dhe vuajtjesh
psikosomatike karakteristike per procese patologjike, qe
shpesh marrin ecuri te pafavorshme dhe vdekjeprurese.
• Ne keto raste vdekja kualifikohet si vdekje natyrore.
• Vdekjet e papritura nga semundjet akute.

2
 Semundja, trauma dhe vdekja
•Trauma
• Fizike – te shkaktuara nga veprimi i forces mekanike;
• Asfiktike – nga veprimi i zenies dhe shtypjes
mekanike;
• Termike – nga te ftohtit dhe te nxehtit;
• Elektrike – veprimi i energjise elektrike, teknike dhe
atmosferike;
• Kimike – veprimi i helmit, droges, alkoolit;

3
 LLOJET E VDEKJEVE
• Nga pikëpamja e hetimit penal klasifikohen:
1. Vdekje nga dhuna (vrasja, vetëvrasja,
aksidenti, fatkeqësia);
2. Vdekje e dyshimtë, e papritur dhe e
paparashikuar e ardhur në rrethana të errëta;
3. Vdekje nga shkeljet mjekësore;
4. Vdekje e ardhur në gjendje arresti ose burgu;
 LLOJET E VDEKJEVE
• Nga pikëpamja juridike:
1. Vdekje pa dhunë ose natyrore nga pleqëria
ose sëmundja;
2. Vdekje me dhunë nga vrasja me dashje ose
nga pakujdesia (homocide);
3. Vdekje me dhunë nga vetëvrasja (suicide);
4. Vdekje me dhunë nga aksidenti ose
pakujdesia;
 LLOJET E VDEKJEVE
5. Vdekje me dhunë nga fatkeqësia ose nga shkaqe të
traumave natyrore-mjedisore;
6. Vdekje nga shkaqe të papërcaktuara (vdekjet të cilat
edhe pas autopsisë, analizave laboratorike dhe hetimit
të çështjes, ende nuk është e mundur të konludohet
nëse jemi para një vdekje kriminale apo natyrore;
7. Vdekje nga shkaqe të paklasifikuara (kur një vdekje
nga rrëzimi prej së larti vërtetohet se nuk është vdekje
natyrore apo vrasje, por nuk arrihet të përcaktohet
nëse është vetëvrasje apo aksident;
 VDEKJET
Klasifikimi I tyre

• Vdekja biologjike ose qelizore;

 Është vdekja e vërtetë, ku aktiviteti I të gjitha
sistemeve jetësore, I qelizave dhe indeve si
dhe aktivitetet metabolike pushojnë së
vepruari në mënyrë të pakthyeshme;
 VDEKJET
Klasifikimi I tyre
• Vdekja cerebrale apo e trurit;
 Kur individi humb në mënyrë të pakthyeshme
personalitetin ndjesimor dhe koshiencën, ndërsa
aktiviteti I reflekseve nervore, sistemi zemër-mushkëri
me apo pa ndihmën mjekësore funksionojnë edhe
jashtë parametrave klinikë normalë;
 Kjo gjendje mund të zgjasë me ditë dhe muaj të tërë –
JETA VEGJETALE;
 Në përputhje me principet etike dhe ligjore
shfrytëzohet për zhvillimin e Mjekësisë transplantive;
 VDEKJET
Klasifikimi I tyre

• Vdekja natyrore ose pa dhunë;

 Është vdekja që vjen nga pleqëria e thellë apo
si rrjedhojë e pashmangshme e sëmundjeve të
pashërueshme;
 VDEKJET
Klasifikimi I tyre

• Vdekja jo natyrore ose me dhunë;

 Është vdekja që vjen nga shkaqe traumatike
të akteve kriminale, aksidenteve dhe
fatkeqësive natyrore;
 VDEKJET
Klasifikimi I tyre
• Vdekja fiktive apo letargjia;
 Është vdekja që vjen nga shkaqe helmimi, nga
të ftohtit, nga traumat elektrike, apo nga
sëmundje e trurit;
 Funksionet e organeve dhe proceset metabolike
reduktohen në parametra minimalë, me
mundësi që me apo pa dhënien e ndihmës
mjekësore , personi mund të kthehet sërish në
jetë;
 VDEKJET
Klasifikimi I tyre

• Vdekja e papritur apo e paparashikuar;

 Është vdekja që vjen kur një person në dukje
me shëndet të mirë dhe pa asnjë ankesë
brenda pak sekondash apo minutash vdes nga
shpërthimi I menjëhershëm I një sëmundje që
deri në atë moment nuk kishte asnjë
simptomë paraprake “e fjetur”;
 VDEKJET
Klasifikimi I tyre

• Vdekja mjekësore apo eutanazike;

 Është vdekja që vjen nga rrugë mjekësore te
të sëmurit me sëmundje të pashërueshme, të
cilët gjenden në fazat terminale
(përfundimtare) të jetës;
 VDEKJET
Klasifikimi I tyre

• Vdekja ligjore apo dënimi kapital;

 Është vdekja që vjen nga një vendim gjyqësor
I formës së prerë ndaj një krimineli, e cila
realizohet në mënyra të ndryshme (me varje,
pushkatim, karrike elektrike, me injeksion,
overdozë me lëndë helmuese etj);
 VDEKJET
Klasifikimi I tyre

• Vdekja civile ose shoqërore;

 Është vdekja që nënkupton mungesën e të
drejtave civile dhe kufizimin e hapësirave
demokratike dhe të lirisë qytetare të një
individi;
 VDEKJET
Klasifikimi I tyre

• Vdekja shpirtërore apo morale;

 Është vdekja që vjen nga humbja e
përfitimeve të emocioneve, vyshkja dhe
rrënimi I vlerave të botës shpirtërore (skleroza,
sëmundjet me çrregullime psiqike);