რა უნდა იცოდეს ყველა ადამიანმა

ევოლუციის თეორიაზე და რატომ

 რა არის მეცნიერული თეორია და როგორ „მუშაობს“ მეცნიერება ?

არსებობს რაღაც ფენომენი, რომელიც ნაწილობრივ შესწავლილია.

მეცნიერების მთავარი მამოძრავებელი ძალა ცნობისმოყვარეობაა!

ვსვამთ კითხვებს
არსებულ ცოდნაზე დაყრდნობით
გამოვთქვამთ ვარაუდებს ფენომენის
უცნობი თვისებების შესახებ

ამგვარად ყალიბდება „სამუშაო

ჰიპოთეზა!
 რა არის მეცნიერული თეორია და როგორ „მუშაობს“ მეცნიერება ?

ჰიპოთეზას აუცილებლად სჭირდება ცდისეულად

და ფაქტებით დადასტურება, რომლის შედეგების
ანალიზი აჩვენებს, რომ ჰიპოთეზა მართალია, ან
პირიქით - მცდარია.

დადასტურებული ჰიპოთეზები

დაგროვებული ცოდნა

მეცნიერული თეორია - ეყრდნობა და აჯამებს ყველა ჰიპოთეზას,

იძლევა უფრო დიდი სურათის დანახვის საშუალებას და ქმნის
ახალი ჰიპოთეზების შექმნის საშუალებას, რითაც ხელს უწყობს
ფენომენის შესწავლის წინ წასვლას!
 რა არის მეცნიერული თეორია და როგორ „მუშაობს“ მეცნიერება ?

მეცნიერული ჰიპოთეზის და თეორიის ჩამოყალიბება მკაცრი

წესების მიხედვით ხდება.

მეცნიერული თეორია უნდა იყოს:

შემოწმებადი (testable)

განმეორებადი (reproducible)

გამტყუნებადი (falsifiable)
 ერთი ტიპის ორგანიზმიდან მეორის წარმოქმნა
ანაქსიმანდროსი (610-546 BC)
ემპედოკლე (490-430 BC)

ტელეოლოგიური იდეები - ყველაფერი ცოცხალი

თუ არაცოცხალი არის განსხეულება უცვლელი,
ფიქსირებული ფილოსოფიური შესაძლებლობებისა
(„იდეებისა“) და რომ ყველაფერს აქვს თავისი უვვლელი
როლი სამყაროს ღვთიურ კოსმიურ წესრიგში .

მოსაზრება სამყაროს უცვლელობის შესახებ („ფიქსირებული

სამყარო“ დიდი ხნით გაბატონდა და ეჭვშეუტანლად ითვლებოდა
XVII-XVIII საუკუნეებამდე.
სამყაროს ყოველთვის ის სახე არ ჰქონდა როგორიც დღეს აქვს.
მასზე მცხოვრები მცენარეები და ცხოველები განსხვავდებოდნენ
დღეს არსებული სახეობებისაგან.
აცნობიერებს რა საკუთარ ნება-სურვილს, ადამიანი
თავს თავისუფალი ნების მქონედ (თავისუფლად)
მიიჩნევს. ის ფლობს ცოდნას მოვლენათა
საბოლოო მიზეზების შესახებ და როცა მიზეზებს
დაისწავლის,მათში ეჭვის შეტანა აღარ უნდა...
თუკი ისინი ამგვარ მიზეზებს გარემოდან ვერ
მოიპოვებენ, სამყაროს (სხვა საგნები) თავისი
თავით გასჯიან და სასარგებლო შედეგებს აღწევენ
(მაგ.,თვალების მეშვეობით ხედავენ, კბილების
მეშვეობით ღეჭავენ, მცენარეებისა და ცხველების
მეშვეობით საკვებს მოიპოვებენ, მზე სინათლეს
აძლევთ, ზღვა თევზების გასამრავლებლადა
მიაჩნიათ და ა.შ. ), მთლიან სამყაროს გამოყენების
მნიშვნელობით განიხილავენ

Spinoza (1632 -1677)

 განამარხებული ფორმები გადაშენებული
სახეობებია. ზოგი მათგანი განადგურდა,
სხვები კი შეიცვალა.

Robert Hooke
ეჭვქვეშ აყენებს ბიბლიურ წარღვნას და
მთებში ზღვის ნიჟარების არსებობას
ზღვების დონის დაცემით ხსნის.
დედამიწას დიდი ხნის ისტორია აქვს.
ცოცხალი სახეობები ვერ გაჩნდებოდნენ
დედამიწის შექმნასთან ერთად.

Benoist de Maillet
განამარხებული ფორმების მიხედვით სახეობათა
ერთი ნაწილი აღარ არსებობს.
დედამიწაზე მომხდარ ცვლილებებთან ერთად ცოცხალმა
სახეობებმაც სახე იცვალეს.
Gottfried Leibniz
 კატასტოფიზმი

ჟორჟ კუვიე – ცნობილი ფრანგი ანატომისტი,

პალეონტოლოგიის (მეცნიერება განამარხებული
ცხოველების შესახ) ფუძემდებელი

ჟორჟ კუვიე (Georges Cuvier) 1769-1832

განამარხებული ცხოველების ანატომიური შესწავლის

საფუძველზე ასკვნის, რომ ისინი გადაშენდნენ.

სახეობების გაქრობას მთელი სერია კატასტროფების

მიხედვით ხსნის.
ერაზმ დარვინი (1731–1802)

ჩარლზ დარვინი ბაბუა– ცნობილი ექიმი და პოეტი, ბოტანიკოსი.

დაწერა მეცნიერული ხასიათის ესეები.

1796: ლექსად დაწერილ Zoonomia ,

or the Laws of Organic Life-ში
ლაპარაკია ცოცხალი ორგანიზმების
ევოლუციაზე.

 ყველა სახეობა მოდის საერთო მარტივი ფორმის წინაპრისგან

 საერთი წარმომავლობის დასადასტურებლად მოჰყავს ადამიანის

ხელს, ძაღლის თათს და დელფინის ფრთებს შორის ანატომიური
მსგავსება

 ლაპარაკობს ცხოველების ხელოვნურ გადარჩევაზე

 იცნობს განამარხებულ ფორმებს და ევოლუციას უძველეს ფენომენად

მიიჩნევს
 Georges Marie Leclerc, Comte de Buffon

35 ტომად გამოსული Histoire Naturelle

George Louis Leclerc,
დედამიწის გაჩენის თარიღი – 70 000 წელი comte de Buffon (1707-1788)
ადამიანის მოთავსება ცხოველთა სამყაროში

მსოფლიოს ყველა კუთხიდან მომდინარე ცხოველთა კოლექციებს

აჯგუფებს ლინეს კლასიფიკაციის მიხედვით . ცხოველების ოჯახებად
გაერთიანება მათ შორის კავშირს მიანიშნებდა.

ბუფონს ეჭვი ეპარებოდა სახეობათა უცვლელობაზე.

Buffonia
ტრანსფორმიზმის პირველი ჩანასახი ფეხს იკიდებდა .
 ჟან–ბატისტ ლამარკი (1744–1829)

ახეობათა ტრანსფორმიზმი და შეძენილ თვისებათა

ემკვიდრეობით გადაცემა

1809 ზოოლოგიის ფილოსოფია

ჟან–ბატისტ ლამარკი
1815 უხერხემლოთა ისტორია (1744–1829

) ცოცხალი ორგანიზმები უცვლელნი არ არიან

მათ შეუძლიათ განვითარება გარემო პირობების
გავლენით. შეძენილი ცვლილებები გადაეცემა
შთამომავლობას.

) ცოცხალი არსებები აჩვენებენ პროგრესულ

განვითარებას, ყველაზე უფრო მარტივიდან
რთულისაკენ.
 შეძენილი თვისებები უკეთ ადაპტაციას გარემოსადმი და

შთამომავლობით გადაეცემა
იწვევს ინდივიდების

“ფოთლების მოპოვება კი გამუდმებულ მცდელობასთანაა დაკავშირებული. იმ ჩვევის შედეგად ,

რომელიც ამ ცხოველებში დიდი ხნის განმავლობაში შენარჩუნდა, წინა კიდურები ძლიერ
დაგრძელდა უკანასთან შედარებით. მათ კისერიც დაუგრძელდათ...”
(ლამარკი, ზოოლოგიის ფილოსოფია)

დარვინისათვის გრძელ კისრიანი ჟირაფები გამრავლნენ (მათში

უკვე არსებული ამ თვისების და შესაბამისად გარემოსადმი
უკეთ შეგუების გამო)