You are on page 1of 9

Mendim dhe Gjuha

Ky koncept, u hulumtua nga Vigotski në


trajtimin e teorisë të zhvillimit ndërlidhjes në
mes të gjuhës dhe mendimit, qe sipas tij ,
krijohen lidhje të qarta dhe të thella në mes të
fjalës të gjuhës së folur nga njëra anë, dhe
zhvillimi i koncepteve mendore dhe vetëdije
njohëse(të të menduarit të brendshëm) nga
ana tjetër.
Vigotski përshkroi të menduarit e brendshëm
si cilësisht të ndryshëm nga të folurit normal (të
jashtëm),

 Vigotski besonte se të menduarit e brendshëm u zhvillua nga të folurit e


jashtëm nëpërmjet një procesi gradual së brendshmi.

 Fëmijët e vegjël në të vërtetë janë në gjendje vetëm të "mendojnë me zë


të lartë," kjo pohon faktin se fëmija po përpiqet t’i jap formën
përfundimtare mendimit së brendshmi.

 Mendimi i fëmijës në këtë fazë është i pakuptueshëm dhe mbi të gjitha


nuk ngjan me gjuhën e folur siç e njohim ne (në veçanti, nga që fëmija i
ngjesh në masë të madhe fjalët kallzuesore*).

 Për këtë arsye, të menduarit e vetë fëmija e zhvillon në shoqëri.


 Një i mitur mëson kuptimin simbolik të fjalëve me anë të
ndërveprimit me kujdestarin kryesore, p.sh., duke i treguar
nënës, ai qan dhe gulçon për të shprehur atë që është duke
kërkuar. Përkujdesi dhe komunikimi gojor nga kujdestarët , i
mundëson fëmijës përdorimin e gjuhës së folur si një mjet per
t’u përfshirë në ndërveprim shoqëror. Duke u përfshirë në
këtë aktivitet, dhe fëmija fillon të përdorë, ndërtime sintaksore
të gatshme që mund të mos ua dijë kuptimin por, duke e
zhvilluar komunikimin, ai mësohet të përdorë emërtimet, si
vargje tingëllore, për objektet, etj
Gjuha fillon të përdoret fillimisht si një mjet i jashtëm komunikimi dhe i
shërben fëmijës për ndërveprim shoqëror. Gjuha fillon të përdoret fillimisht
si një mjet i jashtëm komunikimi dhe i shërben fëmijës për ndërveprim
shoqëror.

 modeli i përfshirjes personale të fëmijës, duke


përdorur këtë mjet, gjuhën e të rriturve, në një lloj
monologu ose "të shprehurit të mendimit me zë të
lartë." Fillimisht, të arsyetuarit e brendshëm
është produkt më shumë gjuhës së folur që
përdoret nga komuniteti shoqëror si mjet në
ndërveprimin social.
 Pra, në këtë fazë, të arsyetuarit e brendshëm
është në nivele fillestare të papërfillshme.
 në këtë fazë, të arsyetuarit e brendshëm është në
nivele fillestare të papërfillshme.
 Gradualisht të folurit përdoret nga fëmija më
shumë si një mjet për të vetë-drejtuar dhe vetë-
rregulluar strukturën e të arsyetuarit të tij.
 Prandaj shkak i të folurit e të miturve me tone të
larta është për të prafruar dhe saktësuar modelet e
brendshme të shprehjes së mendimit të cilat
perfeksionohen në harmoni me perceptimet
konkrete me te cilat formon kujtesën e tij personi.
 Të folurit e jashtëm harmonizohet me perceptimet
individuale në një proces të mistershëm që quhet
kujtesë, që është dhe hambari ku gjurmëzohen si një
pronë e përhershme e qënies njerëzore.
 Në aktin e komunikimit fëmija zhvillon ngushtësisht dy pocese ,
procesin e komunikimit social dhe procesin e të arsyetuarit të
brendshëm, nga të cilat fëmija përditëson dhe rregullon arsyetimin
dhe mendimet e tij të cilat nga ana tjetër janë përputhur nga ana e
semiotike rdhe e kuptimit,me të folurit si gjuhë e parë .
 Kjo s’ do të thotë se të arsyetuarit nuk mund të përsoset pa gjuhën e
folur , por gjuha në vetvete e përvetësuar nga personi mund te
zhvillohet në një nivelin me të lartë gjatë procesit të pasqyrimit të
realitetit nga imagjinata që përfundon dhe persosjen e mendimit të
individit shoqëror.
 Duke filluar me të arsyetuarit e brendshëm, duke kaluar në të
kuptuarit logjik dhe duke u shëndruar në pasqyrimin e realitetit prej
imagjinatës nën gjenerimin e fluksit jonik, biorymës, vetëm kështu
mendimi i njeriut shëndrrohet në fjalë dhe ka kuptim shumë më të
thellë se te funksionet e ulëta psiqike.
 Të menduarit e brendshëm nuk është i krahasueshëm në formë e
jashtme të fjalës.
 Të folurit e jashtëm te çdo individ duhet të shndërohet në proces
biopsikik të brendshëm,I inicuar nga modeli shoqëror,duke u
kthyer në një model logjik të individit nga ku mendimi i çdokujt
mund të vargëzohet në njësi thirrmore të kuptimshme te një
fjali.
 Të arsyetuarit e brendshëm është një proces i mistershëm .
 Të arsyetuarit e brendshëm i të miturve për shembull në
komunikim, është i dallueshëm, kur përmban
predikate(kallëzuesorë-emërtime me ndihmën e foljes).
Subjektet(emrat) janë të tepërta. Shumë fjalë kryesisht emrat
fillojnë të kenë përdorim më të kufizuar.
 E kuptojmë edhe sepse mendimi i individit mbështetet në të
arsyetuarit e brendshme(koncepte abstrakte-e bukur) që kanë
më tepër ngarkesë ndjesore të individit, për të cilën do të
duheshin shumë fjalë për të shprehur atë me anën e të folurit e
jashtëm .

You might also like