Professional Documents
Culture Documents
ლექცია 5, 22.03.23
უმუშევრობა
• უმუშევრობის პრობლემა
მოხერხებულობისათვის ორ ნაწილადაა
დაყოფილი: გრძელვადიანი პერიოდის
პრობლემად და მოკლევადიანი
პერიოდის პრობლემად
• უმუშევრობის ბუნებრივი დონე -
უმუშევრობის ჩვეული დონეა
კონკრეტული ეკონომიკისთვის
• ციკლური უმუშევრობა - უმუშევრობის
ბუნებრივი დონიდან ყოველწლიურ
გადახრას ასახავს და მჭიდროდაა
დაკავშირებული საქმიანი აქტივობის
ზრდასა და შემცირებასთან
გრძელვადიან პერიოდში
როგორ განისაზღვრება უმუშევრობა?
• დონის დადგენით დაკავებულია სტატისტიკის ეროვნული
სამსახურები (საქსტატი)
• მონაცემების შეგროვება საქსტატის მოვალეობაა. შემდეგ
შეგროვებულ მონაცამებზე დაყრდნობით, შეგვიძლია
განვსაზღვროთ უმუშევრობის დონე ქვეყანაში.
• მონაცემები მიიღება გარკვეული რაოდენობის ოჯახების
რეგულარული გამოკითხვით, რომელსაც მოსახლეობის
მიმდინარე გამოკითხვა ეწოდება
როგორ განისაზღვრება უმუშევრობა?
• წყარო
უმუშევრობის დონე ჭეშმარიტ
უმუშევრობას აჩვენებს?
ხელფასი
შრომის სიჭარბე = უმუშევრობა • როდესაც ხელფასი რაიმე
მიზეზით ხელოვნურადაა
შრომის მიწოდება
შენარჩუნებული წონასწორული
მინიმალურ
დონის ზემოთ, შედეგად
ი ხელფასი უმუშევრობას ვიღებთ
• მინიმალური ხელფასი ერთ-
ერთი მიზეზია იმისა, თუ რატომ
შეიძლება ხელფასი
წონასწორულ დონეზე მაღლა
შრომაზე
იყოს
მოთხოვნა
• როდესაც ხელფასი
წონასწორულ დონეზე მაღლაა,
შრომის რაოდენობა მაშინ სამუშაო ძალის მიწოდება
აჭარბებს მოთხოვნას და
პოტენციური მომუშავეები ახალი
სამუშაო ადგილების
პროფკავშირების
ეკონომიკა
• პროფკავშირები მშრომელთა გაერთიანებაა,
რომელიც ხელფასებისა და სამუშაო პირობების
შესახებ აწარმოებს მოლაპარაკებებს
• პროფკავშირების წევრი მშრომელები
პროფკავშირების დახმარები აწარმოებენ
დამსაქმებელთან მოლაპარაკებას სამუშაო
პირობების, ხელფასისა და სარგებლობის
შესახებ.
• როდესაც დამსაქმებელთან მოლაპარაკებას
პროფკავშირი აწარმოებს ის ითხოვს იმაზე
მაღლ ხელფასს, უკეთეს პირობებს ვიდრე
ფირმა სთავაზობს დასაქმებულს
• პროფკავშირი და ფირმა თუ ვერ შეთანხმდნენ,
პროფკავშირებმა შეუძლია ორგანიზება გაუწიოს
გაფიცვას
პროფკავშირების ეკონომიკა
• როდესაც პროფკავშირი ხელფასს წონასწორულ დონეზე
მაღლა სწევს, იზრდება შრომის მიწოდების რაოდენობა და
მცირდება შრომაზე მოთხოვნის რაოდენობა, რასაც შედეგად
უმუშევრობა მოჰყვება
• მშრომელთა ის ჯგუფი, რომელიც დასაქმებული დარჩა
ისარგებლებს გაზრდილი ხელფასებით, ხოლო ის ჯგუფი,
რომელმაც სამსახური დაკარგა უარეს მდგომარეობაში
აღმოჩნდნენ პროფკავშირების მოქმედების გამო
• უმუშევრად დარჩენილები ან ელოდებიან როდის დასაქმდება
ან იწყებენ ისეთ ფირმაში მუშაობას, სადაც პროფკავშირები არ
არსებობს.
ეფექტიანი
ხელფასების თეორია
• ამ თეორიის თანახმად, უმჯობესია
თუ ფირმები ხელფასის დონეს
წონასწორულზე მაღლად
შეინარჩუნებენ თვითონვე. ასე
მოქცევის მთავარი მიზეზი, კი
მშრომელთა ეფექტიანობის
გაზრდაა
• მაგალითად, რაც მეტ ხელფასს
იღებს მშრომელი მით უკეთ
იკვებება, მით უფრო ჯანმრთელია
და მით მეტია მისი
მწარმოებლურობა
ეფექტიანი ხელფასების თეორია
• ფირმებში ეფექტიანი ხელფასები ხელს უშლის მშრომელთა
მაღალ დენადობას. სხვა სიტყვებით, რომ ვთქვათ, რაც უფრო
მეტს უხდის ფირმა თავის მშრომელებს, მით უფრო იშვიათად
მიდიან ისინი ფირმიდან
• გარდა, ამისა მაღალი ხელფასის გადახდით ფირმა გაცილებით
მაღალი კვალიფიკაციის კადრებს იზიდავს და ამით
თანამშრომელთა კვალიფიკაციის ზრდის
• ასევე, რაც მაღალია ხელფასი მით მეტად ცდილობენ
მშრომელები ამ ადგილის შენარჩუნებას და შესაბამისად, მით
მეტი გულმოდგინებით ეკიდებიან სამუშაოს.
სავარჯიშო 1
სავარჯიშო 2
სავარჯიშო 3
სავარჯიშო 4