ეკონომიკის ათი პრინციპი

Ten Principles of Economics

1
მარინა ნაცვალაძე

Copyright © 2004 South-Western/Thomson Learning

 ეკონომიკა. . .

,,ეკონომიკა “ - ნიშნავს ადამიანს,

რომელიც საოჯახო მეურნეობას
უძღვება”
“one who manages a household.”

რა არჩევანის წინაშე შეიძლება დადგეს

ოჯახი?

Copyright © 2004 South-Western/Thomson Learning

 ეკონომიკის ათი პრინციპი
• საოჯახო მეურნეობების
გადაწყვეტილები:
• რა აწარმოოს?
• რა სახის რესურსები უნდა გამოვიყენოთ
პროდუქტის წარმოების დროს? რა
შევიძინოთ?
• ვისთვის?
• როგორ განაწილდეს ოჯახის შემოსავალი?

Copyright © 2004 South-Western/Thomson Learning

 შეზღუდულობა
"a time of scarcity"
საზოგადოება და რესურსების
შეზღუდულობა:
• საზოგადოების რესურსების სწორად
განაწილება აუცილებელია, რადგან ისინი
შეზღუდულია.
• შეზღუდულობა

• შეზღუდულობა =>არჩევანი =>დანახარჯები.

Copyright © 2004 South-Western/Thomson Learning
moTxovnilebebi da resursebi

Copyright © 2004 South-Western/Thomson Learning

პრინციპი №1: ადამიანები
ალტერნატივის წინაშე დგანან

გადაწყვეტილების მიღება ერთი

მიზნის მეორესთან
დაპირისპირებას მოითხოვს.
• დასვენების დრო - მუშაობის დრო
• ეფექტიანობა - თანასწორობა

Making decisions requires trading

off one goal against another.

Copyright © 2004 South-Western/Thomson Learning

პრინციპი №1: ადამიანები
ალტერნატივის წინაშე დგანან
• ეფექტიანობა - თანასწორობა
• ეფექტიანობა გულისხმობს, რომ
საზოგადოება თავისი შეზღუდული
რესურსებიდან მაქსიმუმს იღებს.
Efficiency means society
gets the most that it can from its scarce resources.
• თანაწორობა გულისხმობს, რომ
რესურსებიდან მიღბული სარგებლობა
სამართლიანად ნაწილდება საზოგადოების
წევრებს შორის. Equity means
the benefits of those resources are distributed fairly
among the members of society.

Copyright © 2004 South-Western/Thomson Learning

პრინციპი №2: ნივთის დანახარჯი არის ის,
რასაც ვთმობთ ამ ნივთის ფლობისათვის

• გადაწყვეტილების მიღება მოითხოვს

კონკრეტული დანახარჯებისა და
სარგებლობის შედარებას.
• უმაღლეს სასწავლებელში ვისწავლო თუ
ვიმუშაო?
• ვიმეცადინო თუ მეგობრებს შევხვდე?
• ლექციას დავესწრო თუ დავიძინო?

• ალტერნატიული დანახარჯი არის ის,

რასაც ვთმობთ ამ ნივთის ფლობის
სანაცვლოდ.
• The opportunity cost of an item is what you give up to obtain that
item.
Copyright © 2004 South-Western/Thomson Learning
 ალტერნატიული დანახარჯები

გადაწყვეტილების მიღების არსი:

,,უფასო სადილი არ არსებობს”
“There is no such thing as a free lunch!”

Copyright © 2004 South-Western/Thomson Learning

პრინციპი №3: რაციონალური ადამიანები
გადაწყვეტილების მიღებისას ზღვრულ
ანალიზს იყენებენ

• ზღვრული ცვლილებები არის

მოდელში გამოყენებული
პარამეტრების მცირე ცვლილებები.
Marginal changes are
small, incremental adjustments to an existing plan of
action.
People make decisions by comparing
costs and benefits at the margin.

Copyright © 2004 South-Western/Thomson Learning

პრინციპი №4: ადამიანები სტიმულებზე
რეაგირებენ
• ზღვრული ცვლილებები
ადამიანების ქცევისა და
სტიმულების შეცვალას იწვევს.
• მოგების მიღების მოტივი
• სახელმწიფო პოლიტიკა და
სტიმულები

Copyright © 2004 South-Western/Thomson Learning

პრინციპი №5: ვაჭრობას შეუძლია
ყველას მდგომარეობის გაუმჯობესება
(როგორ ურთიერთქმედებენ
ადამიანები)
• ადამიანები იღებენ სარგებელს
ვაჭრობის შედეგად.
• კონკურენცია განაპირობებს
სარგებელს ვაჭრობიდან.
• ვაჭრობა ადამიანებს საშუალებას
აძლევს დასპეციალდნენ იმაზე,
რაც უკეთ გამოსდით.

Copyright © 2004 South-Western/Thomson Learning

პრინციპი №5: ბაზრები, როგორც წესი,
ეკონომიკური საქმიანობის ორგანიზების
კარგი საშუალებაა
• საბაზრო ეკონომიკა არის ეკონომიკური
სისტემა, რომელიც სხვადასხვა ბაზრებზე
ფირმებისა და საოჯახო მეურნეობების
ურთიერთქმედების დროს რესურსებს
დეცენტრალიზებული გადაწყვეტილებების
მეშვეობით ანაწილებს .
• საოჯახო მეურნეობები იღებენ
გადაწყვეტილებას იმის შესახებ, თუ რა
იყიდონ და ვინ იმუშაოს.
• ფირმები იღებენ გადაწყვეტილებას იმის
შესახებ, თუ ვინ დაიქირაონ და რა
აწარმოონ.

Copyright © 2004 South-Western/Thomson Learning

 პრინციპი №7: მთავრობას შეუძლია
ბაზრის ფუნქციონირების შედეგების
გაუმჯობესება;
• საბაზრო ჩავარდნა - სიტუაცია,
როდესაც ბაზარი ვერ ახერხებს
რესურსების ეფექტიან განაწილებას;
• გარეგანი ეფექტები - ერთი პირის
გავლენა მეორეს მდგომარეობაზე;
• საბაზრო ძალაუფლება - ერთი ეკ-ური
აგენტის მიერ გავლენის მოხდენა
საბაზრო ფასებზე;

Copyright © 2004 South-Western/Thomson Learning

პრინციპი №8: ქვეყნის ცხოვრების
დონე დამიკიდებულია საქონლისა და
მომსახურების წარმოების უნარზე
• ქვეყნის ცხოვრების დონე
• მწარმოებლურობა

Copyright © 2004 South-Western/Thomson Learning

პრინციპი №9: ფასები იზრდება, როცა
მთავრობა ძალიან ბევრ ფულს ბეჭდა
• თუ ფასები
იზრდება...ინფლაცია

Copyright © 2004 South-Western/Thomson Learning

პრინციპი №10: საზოგადოება მოკლევადიან
პერიოდში დგას ინფლაციასა და
უმუშევრობას შორის ალტერნატივის წინაშე
• ფილიპსის მუდი გვიჩვენებს
საზოგადოების არჩევანს ინფლაციასა
და უმუშევრობას შორის:

Copyright © 2004 South-Western/Thomson Learning

 შეჯამება

• ეკონომიკის 10 პრინციპი
• როგორ იღებენ ადამიანები
გადაწყვეტილებებს
• როგორ ურთიერთქმედებენ
ადამიანები
• როგორ მუშაობს ეკონომიკა,
როგორც ერთიანი სისტემა

Copyright © 2004 South-Western/Thomson Learning

გმადლობთ!!!

Copyright © 2004 South-Western/Thomson Learning