რხევები და ტალღები

პრეზენტაციაზე იმუშავა 11ა კლასის მოსწავლემ

დათო ჩუბინიძემ
 რა არის ბგერა?

მეცნიერების განმარტებით ბგერა

ენერგიის გადაცემის ფორმაა. მერხევი
სხეულიდან მატერიის გავლით.
ბგერები, რომლებსაც ყოველდღიურად
ვისმენთ, მეტად მრავალფეროვანია.
ბგერას, რომელსაც რხევის
განსაზღვრული სიხშირე აქვს,
მუსიკალური ბგერა, ანუ ტონი ეწოდება.
 დოპლერის ეფექტი

დოპლერის ეფექტით
შესაძლებელია ბგერითი
ტალღის სიჩქარის შეცვლა:
მიმღების ან გადამცემის
ურთიერთ მოძრაობით
გამოწვეული ტალღის სიგრძისა
და სიხშირის ცვლილება.
 პოტენციალური ენერგია და ბგერითი
ტალღის სიჩქარე

მექანიკური ტალღებისთვის
აუცილებელია გარემო, რომელსაც
შეუძლია პოტენციური ენერგიის
მარაგის შექმნა. ესეიგი გარემოს უნდა
ჰქონდეს ინერტულობა და დრეკადი
თვისებები.
 ფოროვანი მასალები

რბილი და ფოროვანი სხეულები –

ნაბადი, ხალიჩა, დაწნეხილი
კორპი, ნახერხი,
ფოროვანი ქვები – ბგერის ცუდი
გამტარებია
 სიხისტე და ბგერის გავრცელება

სიხისტე არის მყარი სხეულის ისეთი

თვისება, რომელიც ეწინააღმდეგება
გარეგან ზემოქმედებების შედეგად
მისი პირვანდელი გეომეტრიული
ზომების და ფორმების საგრძნობ
შეცვლას,
 ექო

ექო გავლენას ახდენს ბგერის

სიჩქარეზე. ექო რომ გავიგონოთ,
ბგერის ამრეკლი წინააღმდეგობა
უნდა იყოს დიდი ზომის და
ტალღის წყაროდან გარკვეულზე
მეტი მანძილით დაშორებული.
 ჰაერის სიმკვრივე

გაცხელებისას ჰაერი
ფართოვდება. ტემპერატურის
მატებით მიიღწევა ჰაერის
ძალიან დაბალი სიმკვრივე.
ჰაერის სიმკვრივე ნორმალურ
პირობებში არის, 1,293 კგ/მ3.
 ყველაზე სწარაფად სად ვრცელდება
ბგერა?

გარემოს ტემპერატურის
გადიდებით მასში ბგერის სიჩქარე
იზრდება.ბგერის გავრცელების
სიჩქარე სითხეში მეტია,ვიდრე
ჰაერში და კიდევ უფრო მეტია
მყარ სხეულში.
 მყარი სხეული, აირი და სითხე

მოლეკულების ერთმანეთისგან
განსაცალკევებლად საჭიროა
მეტი ენერგიის გადაცემა. ამ
ენერგიას ეწოდება ლღობის
ტემპერატურა.
 თვითმფრინავის მიერ წარმოქმნილი ბგერითი
დარტყმა

თვითმფრინავი ბგერით
დარტყმით ტალღას იმ მომენტში
ქმნის, როდესაც მისი სიჩქარე
ჰაერში ბგერის გავრცელების
სიჩქარეს გაუტოლდება;
 აკუსტიკური რეზონანსი

აკუსტიკური რეზონანსი არის

ფენომენი, რომლის დროსაც
აკუსტიკური სისტემა აძლიერებს ხმის
ტალღებს, რომელთა სიხშირე
ემთხვევა ვიბრაციის ერთ-ერთ
ბუნებრივ სიხშირეს.
 რევერბერაცია

როგორც, ვიცით ტალღა შეიძლება

აირეკლოს, ტალღის შთანთქმაც და

გარდატეხაც შეიძლება მოხდეს.

ექოლოკაცია
 მადლობა
ყურადღებისთვის