ბიოტური ურთიერთობები

თანასაზოგადოებაში
გოგიჩაიშვილი დიანა
ბიოლოგია, აბიტური
2023 წელი
 ეკოლოგიუ
რი
ფაქტორები

აბიოტური ბიოტური
ანთროპოგენური
 ბიოტური ფაქტორი

ფიტოგენური მიკრობიოგენური
(მცენარეული (ვირუსები,ბაქტერიებ
ორგანიზმები) ზოოგენური ი,უმარტივესები)
(ცხოველური
ორგანიზმები)
 ბიოტურ ფაქტორებს წაარმოადგენს
ცოცხალ ორგანიზმთა ერთობლიობა,
რომლითაც დასახლებულია გარემო...

ბიოტური ფაქტორები ვლინდება ორგანიზმთა

ურთიერთობებში და ისინი ერთობ მრავალფეროვანი და
რთულია!
 ურთიერთობები ხშირად დაკავშირებულია ორგანიზმების მიერ
აუცილებელი რესურსების მოპოვებასთან,იქნება ეს საკვები, საარსებო
გარემო, თავშესაფარი, გამრავლების საჭიროება.

ორგანიზმთა კვებითი ურთიერთობების ძირითადი

ფორმები

მტაცებლობ ნეიტრალიზმ
სიმბიოზი პარაზიტიზმი კონკურენცია
ა ი
 ნეიტრალიზმი
ერთად ცხოვრობენ
ტყეში

ურთიერთობის ისეთი ზღარბი შველი

ფორმაა,როდესაც ერთ
ტერიტორიაზე
ბინადარი სხვადასხვა
სახეობის ინდივიდები
უშუალოდ არ
მოქმედებენ
ერთმანეთზე.

ერთმანეთთან კონტაქტში არ შედიან...

 კონკურენცია

კონკურენცია შიდასახეობრივი

პარტნიორისათვი სასიცოცხო
საკვებისათვის სივრცისათვის
ს

ურთიერთობის ტიპი
ერთი სახეობის ან
სხვადასხვა სახეობის
ინდივიდებს შორის,
რომელთაც მსგავსი
მოთხოვნილებები აქვთ
კონკურენცია კონკურენცია შიდასახეობრივი
მცენარეებში
 კონკურენცია
სახეობათაშორისი

აფთრებ სვავები
კონკურენცია ი
 მტაცებლობა ისინი ბუნებრივი რეგულატორები არიან:

მტაცებლების
რიცხოვნების გაზრდა
ორ სახეობას შორის
იწვევ მსხვერპლის
ურთიერთობის ფორმა,
პოპულაციის შემცირებას.
რომლის დროსაც
თავის მხრივ, მსხვერპლის
ერთ-ერთი მათგანი
რიცხოვნების შემცირება
მეორისგან განიცდის
იწვევს მტაცებლების
უარყოფით
რიცხვის შემცირებას,
ზემოქმედებას:
რადგან საკვები აღარ
მტაცებლები
ყოფნით.
ანადგურებენ თავიანთ
მსხვერპლს...
1. კურდღელი მელიის საკვებია, ამიტომ კურდღლის რაოდენობის ზრდას მელიის
რიცხოვნობის ზრდა მოჰყვება, ეს კი კურდღლის რაოდენობას ამცირებს.

2. მელიებს საკვები ძალიან უმცირდებათ, ამიტომ მათი რიცხვიც

მცირდება.
3. კურდღელს ცოტა მტერი ჰყავს, ამიტომ მისი რაოდენობა იზრდება.
მტაცებლობა მტაცებელი

მსხვერპლი
მტაცებლობა მსხვერპლი
მცენარეებში
 პარაზიტიზმი
პარაზიტი, მტაცებლისაგან განსხვავებით, არ კლავს
თავის მსხვერპლს - მასპინძელს, მას ხანგრძლივი
დროის განმავლობაში იყენებს.

სახეობათაშორისი
ურთიერთობა,რომლის
დროსაც ერთი სახეობა
მეორის ხარჯზე
ცხოვრობს იყენებს რა ექტოპარაზიტ
მას, როგორც საკვების ი ენდოპარაზიტი
წყაროდ და
საცხოვრებელ დაავადების
მასპინძლის
ადგილად... გამომწვევი
სხეულის
ზედაპირზე ბაქტერიები;
ბინადრობენ. ნაწლავში მობინადრე
ტკიპები,ტილები, პარაზიტი ჭიები.
რწყილები
 სიმბიოზი კომენსალიზმი

მუტუალიზმი

კოოპერაცია
სახეობათაშორისი
ურთიერთობა,რომელი
ც სასარგებლოა ორივე
სახეობისათვის ან
ერთი სახეობისთვის მდგმურობა
სასრგებლოა
მეორესათვის
განურჩეველი.
სიმბიოზი კომენსალიზმი
ორი ორგანიზმის
ისეთი
თანაცხოვრებაა,
რომელიც
კომენსალიზმი ერთისათვის
სასარგებლოა, ხოლო
მეორეს ზიანს არ
აყენებს, მაგარმ არც
სარგებლობის
მომტანია!

ტურა

დარჩენილ ლეშს ვინ

შეამს ლომისათვის არა
აქვს მნიშვნელობა... სვავი
ლოცმანი
კომენსალიზმი

ზვიგენი

თევზი -
ლოცმანი
მუდმივად თან
დაჰყვება
ზვიგენებს და
მისი
ნარჩენებით
იკვებება!
სიმბიოზი მუტუალიზმი
მუტუალიზმი
ორი
ორგანიზმის
ისეთი
თანაცხოვრებაა,
რომელიც
ყვავილოვანი
ორივესათვის
მცენარე
სასარგებლოა;
მწერი
(ფუტკარი)
სიმბიოზი მუტუალიზმი

წყალმცენარე
მღიერი
(ლიქენი)
სოკოს ჰიფი
სიმბიოზი მუტუალიზმი

ნაწლავღრუიანი აქტინია

კიბორჩხალა განდეგილი
სიმბიოზი მუტუალიზმი

პარკოსანი მცენარე

კოჟრის ბაქტერია
სიმბიოზი მუტუალიზმი

მიკორიზა
სიმბიოზი კოოპერაცია

დროებითი ,,გაერ
თიანება’’
სიმბიოზი მდგმურობა

ქარიშხალა ტუატარა

საერთო ბუდე
 ამრიგად;
ბიოცენოზში შეიმჩნევა
ორგანიზმებს შორის
მრავალფეროვანი
ურთიერთქმედება,
რომელიც არეგულირებს
პოპულაციის რიცხოვნებას
და განსაზღვრავს
თანასაზოგადოების
მდგრადობას!
გმადლობთ
ყურადღებისთვის
გისურვებთ წარმატებას!

ქ. ბათუმი, ბაგრატიონის ქ. 117

info@gasb.edu.ge
0422 24 00 02