Professional Documents
Culture Documents
I-
I CNG:
D vt ng th l nhng vt khng phi l khng kh ri vo thanh kh ph qun gy
ra nhiu bin chng nguy him.
D vt ng th l mt cp cu TMH thng gp, nu chn on v x tr khng kp
thi d gy t vong. Loi d vt l:
- Ht: u phng, mng cu, saboche,..
- Xng c, vy c, vy c,.
- Np bt,.
IILM SNG:
in hnh ca d vt ng th l hi chng xm nhp. l mt phn x bo v ca
c th tm cch tng d vt ra ngoi (bnh nhn kh th, tm ti, ho sc sa).
1. D vt thanh qun:
- Kh th thanh qun:
+ Kh th chm
+ Kh th ht vo
+ Kh th c ting rt
- Khn ting hay mt ting
2. D vt kh qun:
- Kh th c 2 th
- C th to nn ting lt pht c bay
3. D vt ph qun:
- Tc ngc, au ngc
- Cm gic kh th mt bn phi
4. D vt b qun:
Triu chng ging vim ph qun mn tnh hoc lao phi
III- CHN ON:
Ty theo tnh cht ca d vt, v tr ca d vt, bnh nhn n sm hay mun m c cc xquang phi thng, nghing
IV- IU TR:
1. Soi thanh kh - ph qun:
- Gy m tnh mch km s dng thuc gin c
- Soi bng ng cng ngun sng lnh
- Kim gp d vt cc c
- Ngay sau khi soi ly c d vt, cn phi soi li ngay kim tra
3. Vn m kh qun:
c ch nh c kh th thanh qun II, III
Kt lun:
- Bnh thng gp tr em hn ngi ln
- y l bnh nguy him cn x tr ng lc, kp thi
- Bnh c th phng nga c, cn ch khi cho tr n cc loi tri cy c ht, thc
phm c xng, khng ngm vt trong khi lm vic.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PT-TMH
Ln ban hnh: 01
Trang:2/57
D VT THC QUN
I- I CNG:
D vt thc qun l mt cp cu thng gp. Nu khng c chn on v iu tr
sm d gy nn cc bin chng nguy him.
D vt thng l:
- ng vt: xng c, xng g, xng heo,
- Thc vt: cc loi ht
- Kim loi: kim ty, inh, hm rng gi
II- LM SNG:
-Ty theo bn cht ca d vt m cc bnh l thc qun s khc nhau
- Ty theo bnh nhn n sm hay mun m bnh cnh lm sng s khc nhau:
1. Giai on u:
Ngay sau khi nut phi d vt, kh nut, nut au. Triu chng tc nghn l chnh.
2. Giai oan th hai:
Viem thc quan abcess di niem mac thc quan. Thng xuat hien sau 24gi.
Trieu chng: sot, nuot au, chay nc mieng nhieu
3. Giai oan th ba: ( giai oan bien chng )
Viem tay quanh thc quan, co tui mu ngoai thc quan, abcess canh co, viem trung
that, thung ong mach ln,. Thng xuat hien muon hn, sau 5-7 ngay.
III- CHAN OAN:
- Da vao trieu chng lam sang thi gian en sm hay muon
ma xac nh chan oan cac giai oan co dau hieu nang nhe khac nhau
- Trieu chng x-quang:chup co thang, co nghieng, phoi, quan sat o cong sinh ly, cot
song co, khoang HenKe, tm hnh anh can quang cua d vat, quan sat trung that
- CT scanner co-ngc oi vi nhng trng hp nang va kho quan sat c d vat
- Noi soi thanh quan ong cng , noi soi thc quan ong mem kiem tra
IV- IEU TR:
1. Giai oan sm:
- Soi thc quan trc tiep di gay me hoac gay te e gap d vat, sau khi lay c d
vat ra ngoai, kiem tra lai long thc quan, neu thay bnh thng th cho benh nhan
xuat vien khong can dung thuoc.
- Neu niem mac thc quan tray sc nghi ng thung th at tube levin, nhap vien theo
doi trong 3 ngay. Thuoc:
+ Cephalosporin Th h III: Cefotaxim, Cefpodoxim, Cefixim, Cefetamet
+ Giam au.
+ Sinh to.
D vat thc quan vao theo ng t nhien cung co the lay qua ng t nhien. Tuy
nhien van co th co nh ng trng hp khong lay c d vat nh trng hp ham
rang gia ln co moc kim loai, khi o phai can thiep phau thuat.
- D vat oan co: mo canh co, boc lo thc quan, rach thc quan tm lay d vat.
- D vat oan ngc: phoi hp vi phau thuat long ngc.
2. Giai oan muon :
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PT-TMH
Ln ban hnh: 01
Trang:3/57
Ngha la co abces canh co. Phai tien hanh phau thuat m canh co e dan lu mu
ong thi tm lay d vat ni thung thc quan, sau khi mo e vet thng h, at
Tube levin, thay bang vet thng hang ngay thuoc.
+ Cephalosporin - The he III: Cefotaxim, Cefpodoxim, Cefixim, Cefetamet 3g
6g/ ngay tnh mach
+ Corticoide
+ Giam au
+ Sinh to
- Khi abces qua ln chen ep thanh kh quan th nen m kh quan trc o e kiem
soat ng th.
- Thng ong da vet thng th 2 sau 1 tuan ong thi rut tube levin va soi kiem tra
lai thc quan.
- Bien chng nang hn khi abcess canh co a lan xuong trung that. Ton thng mach
mau ln trong trng hp nay phai phoi hp vi phau thuat long ngc hoac ngoai
mach mau.
- Theo doi dien bien cua benh nhan:
+ X-quang phoi va th cong thc mau thc hien 2 ngay/1 lan
+ Lam sang
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PT-TMH
Ln ban hnh: 01
Trang:4/57
I CNG:
Chan thng thanh kh quan la do mot vat the tac ong trc tiep vao vung thanh
kh quan hoac do ht phai khong kh co nhiet o khong bnh thng ( qua nong, qua
lanh ) hoac hi hoa chat lam ton thng en cac to chc sun cua vung nay.
II- TIEU CHUAN CHAN OAN:
1.
Tieu chuan lam sang:
a) Tham kham lam sang:
Tat ca nhng benh nhan co benh s chan thng vung co trc nen c
tham kham va chu y tm thng ton thanh kh quan.
Trieu chng thng co la: khan tieng hay oi giong, kho nuot, nuot au,
kho th hay au vung co trc. Nhng benh nhan nay neu co kho th nhieu th cho
biet co nhng ton thng nang.
Nhng dau hieu tham kham thc the nh: th rt, tran kh di da, khac
mau, nhay au vung thanh quan, mat o loi cua sun giap, tu mau hay phu ne da
ben ngoai. Th rt th ht vao lien quan vi tac nghen thng thanh mon va th rt
th th ra thng tac nghen ha thanh mon. Trong khi th rt 2 th ton thng la
ngang ngng hai day thanh.
b) Noi soi thanh kh quan:
Khi ng th on nh nen soi thanh quan bang ong mem e anh gia
mc o ton thng thanh kh quan nh: o c ong cua day thanh, phu ne, rach, tu mau
niem mac. Nhng chan thng i kem nh: ton thng cot song co, ton thng thc
quan, ton thng mach mau phai c xem xet va anh gia ky.
2. Tieu chuan can lam sang:
a) X-quang:
X-quang co t the thang, nghieng
b) CT scanner:
CT scan co li trong cac trng hp ma soi ong mem b gii han do phu ne. Ngi ta
co the s dung CT scan trong hau het cac trng hp hoac ch s dung khi ket qua lam
sang khac vi ke hoach ieu tr.
Co the khong chup CT scan trong nhng trng hp chan thng thanh quan nang ma
can mo m ra xem va m kh quan hay nhng trng hp nhe ma khong co dau hieu
thc the. Hau het trng hp mc o trung bnh nen khuyen cao chup CT scan, chup
baryte thc quan hay chup mach mau can quang neu co ch nh c.
III- IEU TR:
1. ieu tr noi khoa:
Khi au co the ieu tr noi khoa hay phau thuat c ban da tren phan loai thng
ton c xac nh da tren tham kham thc the va CT scan.
Mot benh nhan c ieu tr noi khoa neu thng ton hoi phuc c ma khong can
can thiep phau thuat va thng la benh nhan co ng th on nh.
- Thng ton thng co:
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PT-TMH
Ln ban hnh: 01
Trang:5/57
1. Phu ne
2. Tu mau t, niem mac con nguyen ven
3. Rach nhe thng thanh mon hay thanh mon. Khong lien quan b t do cua day
thanh hay mep trc khong boc lo sun.
4. V sun giap n gian khong di lech, chu y ngay khi v gap goc khong di lech,
n gian co the tao nen thay oi day thanh tinh te.
ieu tr noi khoa theo trnh t:
+ Theo doi sat tnh trng ng th 24gi
+ Khong noi chuyen, gap co, th oxy am
+ Khang sinh dung khi co xe rach niem mac thanh quan: Cephalosporine th h II:
Cefuroxim
+ c che Histamin H2 lam giam mc o thng ton t phan xa trao ngc dch v
da day
+ S dung steroid toan than giai oan sm e giam phu ne niem mac.
2. ieu tr phau thuat:
Chan thng h la can mo m rong hn la chan thng kn.
Nhng benh nhan co thng ton nang c a vao phong mo e soi thanh kh phe
thc quan trc tiep. M kh quan neu co ch nh.
Nhng thng ton can phai mo va m thanh quan e tai tao lai bao gom:
1. Rach lien quan b t do day thanh hay mep trc.
2. Rach niem mac nhieu, boc lo sun
3. V sun di lech nhieu
4. Di lech sun pheu
5. Bat ong day thanh
Khi mo boc lo thanh quan nen c thc hien ngay 24gi sau chan thng.
IV- BIEN CHNG:
Hnh thanh mo hat la 1 bien chng ngay tc th pho bien nhat.
Dnh thanh mon mep trc.
Chan vt mep sau hay seo lien pheu.
Hep thanh kh quan
Hep ha thanh mon.
Liet vnh vien tao nen giong noi khong u.
V- KET LUAN:
Viec xac nh ton thng thanh quan quan trong la chan thng kn, chan thng
h.
Mot benh s chan thng vung co kem vi khan tieng, au, th rt, mau tu hay
tran kh di da nen kiem soat ng th va anh gia chan thng thanh quan.
Chuan b nay gom soi thanh quan phe quan bang ong cng va soi thc quan.
ieu tr da tren v tr va mc o cua ton thng.
La chon ieu tr bao gom ieu tr bang noi khoa vi theo doi sat va ieu tr phau
thuat m co at stent hoac co khong at stent.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PT-TMH
Ln ban hnh: 01
Trang:6/57
- Thng ton than kinh: liet than kinh hoi qui ngoai bien 2 ben, liet thanh quan
trung ng (hoi chng Gerhart) thng la roi loan than kinh cua cau nao.
- Co that c tren mot so c a: tetanie, hysterie, cng giap
- D vat thanh quan
Luon phai kham tai mui hong e chan oan chnh xac can nguyen trc mot benh
nhan co trieu chng kho th thanh quan.
IV- IEU TR:
- Cho benh nhan th oxy
- Dung corticoide:
+ 150mg Methyl Prednisolon hoc Hydrocortisone tiem tnh mach, co the dung lai
30 phut neu cha ap ng u
+ Hoac Depersolone 30mg: 1 ong tiem bap
- Neu benh nhan khong giam kho th nen chuyen en cap cu benh vien
- am bao s lu thong ng th: nen lam trong ieu kien phong mo, co u cac
dung cu can thiet nh ong noi kh quan, ong soi thanh kh quan, dung cu m kh
quan.
- Luon luon nen at ong noi kh quan trc, neu nh tac nghen en mc nghiem
trong khong at c th phai m kh quan.
- Choc kim so 12 vao gia mang giap nhan: cung co gia tr giup benh nhan th
trong khoang 10 phut trc khi tien hanh c m kh quan.
Mot so ieu can nen tranh:
- Trng hp kho th nang hay a keo dai, moi thao tac vung hong can nen tranh
(e li), cung nh nhng thay oi t the co kha nang dan en ngng tim ngng th
- Khong nen bat benh nhan nam, nen e ho t the na nam na ngoi sao cho de
chu nhat, khong keo dai cac xet nghiem.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PT-TMH
Ln ban hnh: 01
Trang:8/57
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PT-TMH
Ln ban hnh: 01
Trang:9/57
P XE QUANH AMIDAN
I. I CNG:
-
Hi th hi.
H ming hn ch.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PT-TMH
Ln ban hnh: 01
Trang:10/57
Trong trng hp cha co khang sinh o nen dung khang sinh pho rong nh sau:
+ Amox/Acid clavulanic: Augtipha 562,5mg, claminate 625mg
+Hoac Cephalosporin the he III: Cefpodoxim, cetamet hoc Ceftriaxone (2g x2 lan
tiem tnh mach trong 24 gi)
+Luon luon dung phoi hp vi Metronydazol 500mg (100ml) x 2 lan/ngay
Thi gian s dung khang sinh: 3-4 tuan
+ Duy tr ng ho hap
+ at noi kh quan < 24 gi
+ M kh quan: han che tnh toan
+Can bang nc va ien giai
- Phau thuat: trong trng hp o nhiem trung ln gay chen ep va bien chng hay
dung khang sinh trong 24 gi ma khong hieu qua
- Phau thuat dan lu va lam sach o nhiem trung: rach rong (hnh canh cung hay hnh
ch U i qua 2 mom chum) M rong cac khoang va cat het cac mo hoai t dan lu ap
xe, dan lu trung that ti ra lien tuc bang nc co pha nuc oxy gia (H2O2). e h
vet thng va thay bang hang ngay.
- Phau thuat tao hnh khi benh on va mat chat nhieu.
VII- TIEN LNG:
- La benh ly nhiem trung co tien lng song con
- Tien trien rat nhanh
*Tien lng tot:
- Benh nhan giam cac trieu chng trong vong 24-36 gi
- Bt sot
- Giam au
- Cong thc mau bach cau giam ve gan bnh thng
*Khong tot:
- Viem hoai t cac lp can mac, tac cac mach mau => Lan rong + t vong
- Viem trung that
- Sot cao, au nhoi ngc
- Sng ne, s lao xao vung xng c
- Kho th, nhp tim nhanh
VII- CHAN OAN PHAN BIET:
- Nang khe mang boi nhiem
- Cac khoi u vung co (mach mau, than kinh)
- Boi nhiem t cac khoi u, hach, ung th di can.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PT-TMH
Ln ban hnh: 01
Trang:12/57
IEC OT NGOT
I- I CNG:
iec ot ngot la s xuat hien thnh lnh iec tiep nhan thng la mot ben tai khong co
nguyen do ro rang. ay la mot cap cu noi khoa. Benh thng xay ra ngi trung
nien khoang 40-55 tuoi nam hoac n.
II- CAN NGUYEN:
Hien cha biet ro, co 2 gia thuyet c neu ra:
1. Gia thuyet mach mau:
Tac hoac co that mach mau tai trong, nhanh tan cung cua ong mach tieu nao di
trc.
2. Gia thuyet virus:
Ton thng hach xoan cua oc tai, co 3 ly le benh vc gia thuyet nay:
- Benh canh dch te, s xuat hien theo mua
- S xuat hien nhiem trung ng ho hap tren trc giai oan chong mat, iec
- Cac xet nghiem huyet thanh hoc cho thay khang the khang virus trong dch nao tuy
III- CHAN OAN:
1. Lam sang:
iec ot ngot thng xay ra n oc. Tuy nhien co the kem theo u tai, cam giac ay
tai, chong mat nhng benh nhan khong b liet mat va khong co dau than kinh khu tru
Soi tai: bnh thng
2. Can lam sang:
Thnh lc o cho thay iec tiep nhan
*X tr:
- Nen tm nguyen nhan can can thiep phau thuat
- MRI xng a co can quang, PEA e loai tr u day than kinh VIII
- CT scan xng a e phat hien do ngoai dch
- Lam cac xet nghiem tm yeu to nguy c mach mau: cao HA, tieu ng, roi loan m
trong mau, tang uree
IV- IEU TR:
1. Piracetam (Nootropyl) 10g/24 gi pha trong 200ml Glucose 5% truyen tnh mach
nhanh trong 15 phut
2. Prednisolone: 40-60mg/ngay tiem tnh mach cham
3. Natidrofuryl Oxalate (Praxilene) 600mg/ngay uong chia lam 3 lan
4. Ngh ngi, thi gian ieu tr la 5 ngay
I1.
2.
3.
4.
5.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PT-TMH
Ln ban hnh: 01
Trang:13/57
Viec au tien: cam mau thng la nhet meches mui trc va theo doi cac dau hieu
sinh ton nh: mach, nhiet o, huyet ap, nhp th.
- Sau o lam moi xet nghiem can thiet ve mau, t ay bac s co thong tin ban au ve
tnh trang mau mat thong qua ch so Hematocrit, HA
- Bu nc va ien giai can thiet, khang sinh d phong va giam au .
- Hai ngay sau (48 gi nhet meches):
+ Meches phai c rut ra, viec rut meches co the tien hanh ca buoi (2 4 tieng) e
tranh tnh trang chay mau do rach niem mac mui do rut ot ngot.
+ Khang sinh d phong trong giai oan nay thng la nhng loai thong thng nh
nhom Beta-lactam (ampicillin, Amoxicillin) cho cac loi vi khuan Gram (+), hoac
nhom Aminoglycoside (Gentamycin, Nebcin) ngoai ra con co the dung cac thuoc
giam au ho Acetaminophen (paracetamol, Efferalgan..).
+ Neu con chay sau rut meches, th viec au tien phai nhet meches lai (lan 2) co hoac
khong ket hp vi at ong Foley, tuy thuoc vao mc o chay mau.
+ Neu khong chay lai th viec kham bang noi soi thi iem thch hp phai c tien
hanh nham tm nguyen nhan.
Hai ngay sau rut meches va xa mot phan trong ong foley, sau 24 gi na rut het (ca
meches trc va ong foley)
- Viec dung khang sinh, giam au tiep tuc nh nhng ngay au tien tr khi co phat
sinh nh benh nhan khang thuoc hoac khong giam au.
- Truyen mau phai c tnh en da tren cac ch so cua xet nghiem a cho thong
thng khi ch so Hematocrit (Hct) < 20% la can truyen mau, viec truyen mau phai
c hoi chan vi chuyen khoa huyet hoc, thong thng mat mau nhieu sau chan
thng th can truyen mau ti cung loai, nhng trong nhng thieu mau man (keo
dai, t t) th can truyen hong cau lang e tranh tnh trang khang cheo trong cac
thanh phan mau chung toi nhan thay rang nhng trng hp co tien s chan
thng rat can phai c lu y v co the chay mau o at bat c luc nao.
- Neu con chay th viec nhet lai (lan 3) va at ong foley la can thiet e tranh tnh
trang mat them mau, tren thc te giai oan nay thng la mau ngng chay trong
hau het trng hp nhng co chay lai th thng la nhng trng hp chay nhieu va
tham ch chay o at.
- Viec chup mach xoa nen (DSA) e chan oan nguyen nhan va iem chay la vo
cung can thiet trong luc ang chay mau va viec chup mach co the co 2 ket qua sau:
+ Phat hien ra iem chay mau: Cac bac s khoa chan oan hnh anh se thc hien cong
viec nay, luc nay y lenh se lam tac mach hoac ch ra ni bat thng ma bac s tai mui
hong phai thc hien tiep theo nh mo that ong mach sang hoac that he canh hoac
phai phoi hp vi chuyen khoa khac cung giai quyet nh khoa phau thuat ham mat,
ngoai than kinh, huyet hoc
+ Khong tm ra nguyen nhan ma mau van chay th viec that mach phai c tien hanh
theo th t sau:
1. That ong mach ham trong (a so cac trng hp t 60% tr len)
2. That ong mach sang trc
3. That ong mach canh ngoai
4. That ong mach canh chung
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PT-TMH
Ln ban hnh: 01
Trang:16/57
(C)
Nhap vien
gi t 5-10phut
Ngng chay
vi lng nhiu
(chy t)
vi lng va
(chay thanh dong)
Rut meche
Con chay
2 ngava
y sau
(sau 48h)
at ong Foley
Tm nguyen nhan
Ngng chay
Con chay
Sau 48h
Ngng chay
Con chay
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PT-TMH
Ln ban hnh: 01
Trang:17/57
Viem tai xng chum man tnh hoi viem (co the co cholesteatome)
Co gng, Kernig (+), Brudzinki (+), dau vach mang nao (+)
Benh nhan nam t the co sung, s anh nang, tang cam giac au.
- Dch nao tuy: Ap lc tang, mau uc, am tang, ng giam, te bao tang, nhat la a
nhan trung tnh.
2. Abces ngoai mang cng
Thng khong co trieu chng ac hieu va c phat hien trong luc mo.
3. Abces ai nao
- Hoi chng tang ap lc noi so:
Mach cham
- CT.Scan:
Mach cham
Mat thang bang, qua tam, mat ong van, mat lien ong, rung hu y
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PT-TMH
Ln ban hnh: 01
Trang:18/57
Khi benh nhan tng oi on nh, KRC m rong lay sach benh tch.
Metronidazol
(Servizol 0,5g/100ml):
1chai x 2-3 lan /24gi.
+
Gentamycine 0,08g/2ml
-Tre em: 20-40mg/10kg /24gi.
-Ngi ln: 1-2ong /24gi.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PT-TMH
Ln ban hnh: 01
Trang:19/57
Sau khi co ket qua khang sinh o: oi khang sinh thch hp theo khang sinh o
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PT-TMH
Ln ban hnh: 01
Trang:20/57
Nang xng chnh mui neu gay co di lech nhieu va thap mui t sng ne.
Loai tr tu mau vach ngan. Neu co phai rach dan lu tranh ap xe vach ngan
sau nay.
Neu thap mui sng ne nhieu: ieu tr noi khoa 3 ngay, tai kham va se nang
xng chnh mui neu can thiet.
Gay co di lech nhng khong phc tap: nang xng go ma bang moc Ginestet
sm.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PT-TMH
Ln ban hnh: 01
Trang:21/57
Gay co di lech nhng phc tap, phu ne nhieu: ieu tr noi khoa va phau thuat
chnh hnh xng go ma bang phng phap ket hp xng cang sm cang tot.
- Choc xoang hay hut mau tu trong xoang qua noi soi neu can thiet.
- Chup lai X quang sau 4 tuan.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PT-TMH
Ln ban hnh: 01
Trang:22/57
V XOANG TRAN
II CNG:
- V xoang tran xay ra do mot chan thng manh vao vung tran lam v xng thanh
trc hoac thanh sau xoang tran.
- Chan thng xoang tran chiem 5 15% trong tong cac chan thng mat (May, 1970;
Mcgraw-Wall, 1998; Gerbino 2000). Ty le chan thng la 9 trng hp tren 100.000
ngi ln (Wirgh 1992).
- Tuy nhien do vung tran tao nen 1 phan cua hop so nen ty le t vong do ton thng
vung nay cao hn nhng chan thng mat khac. a so nguyen nhan cua cac chan
thng nay la do tai nan giao thong va do anh nhau.
II. TIEU CHUAN CHAN OAN:
1. Tieu chuan lam sang:
- Kham toan dien:
V xoang tran phai c xem nh chan thng au. a so nhng benh nhan nay la
nan nhan cua tai nan giao thong vi nhieu thng ton oi hoi phai c kham va anh
gia toan dien bi 1 oi ngu a chuyen khoa. Nhng phat o x tr chan thng chuan
nhan manh tren viec am bao ng th, ho hap, tuan hoan, he than kinh trung ng
va cot song. Bat c thng ton nao e doa tnh mang benh nhan can phai c xem
xet trc khi anh gia v xoang. Cac ton thng ngc, bung, t chi t khi phoi hp vi
ton thng au mat nhng cung khong nen bo sot, kham lam sang va ieu tr thch hp
cung phai anh gia theo th t u tien.
- Kham cac dau hieu cua v xoang tran:
+ sng vung tran: la 1 trong nhng dau hieu ngh en ton thng xoang tran ben
di. Tuy nhien neu sng mo mem hoac tu mau nhieu co the che lap dau hieu v
xng ben di.
+ Lom vung tran: chng to co v xoang tran di lech nhieu. Phu ne hoac tu mau se tan
bien sau vai ngay giup anh gia chnh xac hn.
+ Rach da tran: nhng trng hp rach da tran can phai c kham trong ieu kien vo
trung e anh gia tnh nguyen ven cua thanh trc, thanh sau va mang cng.
+ Dau hieu gay xng chnh mui: s nan xng mui e tm dau hieu lao xao va v
vun. V v xoang tran cung thng hay ket hp vi gay xng mui.
+ Chay nc mui: lam sach va kham hoc mui tm s hien dien cua do dch nao tuy.
Hoi tat ca nhng benh nhan con tnh tao xem co s hien dien cua chay nc mui hoac
chay dch man pha sau mui xuong hong khong.
- Kham khu giac: tm cac roi loan khu giac.
- Phan loai: roi loan khu giac co the c phan loai nh sau:
+ Anosmia: mat khu
+ Partial anosmia: mat khu giac 1 phan
+ Hypomia or microsmia: giam khu
+ Hyperosmia: tang chc nang khu giac cap bat thng
+ Dysosmia: (cacosmia or parosmia): loan khu giac. Meo mo hoac sai lac cam nhan
khu giac hoac kch thch mui.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PT-TMH
Ln ban hnh: 01
Trang:23/57
+ Phantosmia: ao khu, cam nhan roi loan khu giac trong trng hp khong co kch
thch mui.
+ Olfactory agnosia: mat kha nang nhan thc mui.
- Ve c che: xep roi loan khu giac thanh 3 nhom ln:
+ Giam dan truyen khu giac: do tac nghen ng truyen i qua mui (th du: sup song
mui, gay veo vach ngan, phu ne, sung huyet, tu mau, s thanh lap seo dnh, viem
xoang sau cha thng). Roi loan chc nang dan truyen khu giac co kha nang ieu tr
c. Thong thng lam giam phu ne niem mac, sa cha gay chnh mui, lam giam
tac nghen dong kh, hoac ieu tr viem xoang co the cai thien khu giac.
+ Giam tiep nhan than kinh: do pha huy bieu mo than kinh, ton thong xe rach cac si
than kinh khu giac, rach hanh khu. Si truc cua cac te bao thu the khu giac i cac
lo nho cua manh sang ay so va khp noi trc tiep vi hanh khu. Bat c s rach
hoac xe cua si truc trong qua trnh chan thng co the a en roi loan khu giac.
ieu nay co the xay ra vi v sang o mat mui (NOE), anh hng en manh sang hoac
do hien tng dch chuyen nhanh chong trong nao th phat sau 1 lc hoac oi lc c
tao ra bi chan thng cung au.
+ Giam than kinh khu giac trung ng: t s pha huy he than kinh trung ng (th
du: dap nao, xuat huyet nao ac biet la vung hanh khu, thai dng, thuy tran)
2.Tieu chuan can lam sang:
- X-quang: trc ay chup x-quang thong thng la hnh anh c ban e chan oan
v xoang tran (May 1970). Chup x-quang thong thng co the phat hien m xoang
tran va dau hieu mat lien tuc xng. Tuy nhien hnh anh thng khong ro do nhieu
ng net chong len nhau. Nh a c tha nhan, o nhay cam cua phim x-quang
qui c khong cao (May 1970). ieu nay co the a en chan oan khong het mc
o lan rong cua ton thng va cung khong giup ch g ac biet cho viec anh gia
mc o nghiem trong cua ton thng thanh sau va khong co gia tr g trong viec tien
oan ton thng ngach tran (Harris 1978)
- Chup CT scan: chup CT scan a tr thanh nghien cu hnh anh c chon la e
anh gia v xoang tran va vung gia mat (Johnson 1984; Schatz 1984; Har-ris
1987), la tieu chuan e chan oan v xoang tran. Phim CT cung cap cac chi tiet v
n gian hay phc tap cua v thanh trc, thanh sau cua xoang tran cung nh cac
v khac cua xng mat. Nhng trng hp di lech t hoac di lech nhieu cung nh d
vat eu co the phat hien de dang. Chup CT scan cung cap thong tin tiet nieu ong
thi oi vi mo mem mat, mat va cac ton thng noi so. Nen chup ca 2 t the
coronal va axial cat lp mong 1,5 mach mau
Cac hnh anh theo t the Axial phat hien v tr, o nang va mc o v vun cua v
xng thanh trc va thanh sau.
T the Coronal phat hien v cua san o mat va san xoang tran.
IIIEU TR:
1. ieu tr noi khoa:
Ch nh: v xoang tran khong di lech hoac t di lech.
2. ieu tr ngoai khoa:
- Ch nh: v xoang tran co di lech anh hng ve tham my hoac co kha nang thanh
lap u nhay ve sau.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PT-TMH
Ln ban hnh: 01
Trang:24/57
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PT-TMH
Ln ban hnh: 01
Trang:25/57
CT scan: chup CT scan trong trng hp VTGM khong ap ng ieu tr noi khoa, co
cholesteatome, bien chng
- MRI: chup MRI trong trng hp nghi ng co bien chng noi so
- Thnh lc o: iec dan truyen. Neu > 30dB co ton thng chuoi xng con, neu co
iec hon hp th can ngh en benh a lan rong va huy me nh
- Vi trung: VTGM ieu tr noi khoa thng khong can cay mu tr trng hp co bien
chng. Vi trung thng gap Haemophylus Influenza, Streptococcus Pneumoniae,
Pseudomonas, Moraxella Catarhalis
3.Bien chng:
- Xuat ngoai
- Liet VII mang nao
- Viem me nh
- Abces ai nao, tieu nao
- Viem xoang tnh mach ben, nhiem trung huyet
4. ieu tr:
a. ieu tr noi khoa:
- ieu tr tai cho la quan trong: hut ra tai, nho tai loai khang sinh diet va Gr (-) va
Gr (+): Polydexa, Ciplox
- Khang sinh toan than: khang sinh uong hoac chch ho Cephalosporin hoac
Quinolone nh: Zinnat (Cefuroxim) ngi ln 500mg, 2 lan/ngay trong 2 tuan. Tre
em 250mg, 2 lan/ngay. Ciprobay ngi ln 500mg, 2 lan/ngay. Khong dung
Quinolone cho tre em di 15 tuoi
b. ieu tr ngoai khoa:
VTGM thung nh a ieu tr noi khoa, VTGM khong ap ng vi ieu tr noi khoa
can phau thuat.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PT-TMH
Ln ban hnh: 01
Trang:28/57
D VAT TAI
1. NH NGHA
D vat tai la vat la trong ong tai hay hom nh thng gap tre em hn ngi ln.
2. PHAN LOAI
2.1. D vat vo c hay hu c
Hat lua, cuc bong
2.2. D vat song
- Con trung : gay ra trieu chng kho chu nh tieng sot soat, au, chong mat.
- D vat co the ong tai ngoai hay hom nh.
3. IEU TR
- D vat vo c hay hu c :
Bm nc lay ra.
- D vat song: Nen nho thuoc te tai cho hay glycerine borate e 10 cho con trung chet
ngat, sau o lay ra bang kep khuyu. Neu benh nhan khong hp tac: gay me lay d vat
ra.
- Neu d vat trong hom nh hay ong tai ngoai phu ne khong the lay qua ng t nhien
th co the lay qua ng sau tai.
- Neu sau khi lay d vat khong lam ton thng ong tai, mang nh, khong co nguy c
nhiem trung th khong can dung thuoc.
- Neu co dau hieu hay nguy c nhiem trung nen s dung khang sinh, khang viem, giam
au.
Khang sinh
-Augtipha 20mg-50mg/kg/ngay
Giam au
Paracetamol 30mg-40mg/kg/ngay
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PT-TMH
Ln ban hnh: 01
Trang:29/57
mt
trc
vnh
tai.
vim
chng
tai.Kch thc
khi t dch thay i khong 1 n 5cm,
cm,bn trong cha dch nh vng hoc
nu.
nu.
II . T IU CHUN CHN ON:
Chn on bnh da vo cc c im:
im: khi sng,
sng, mm vng mt trc vnh tai
kch thc ln hn 1cm,
cm, khi chc ht ra dch vng trong hoc nu.
nu.
III. CHN ON N GUYN N HN :
Ton b u l nam gii,
Cc nghin cu khc t nc
gii, chim t l 100%.
100%.Cc
ngoi chim 9 0 93 %. Cu hi a ra l,
l, v c ch bnh sinh phi chng c
mi lin h gia gii tnh vi bnh t dch vnh tai.
tai.
Bnh thng gp nhng thanh nin khe mnh,
mnh, la tui 26 45 tui chim
trn 80%.
80%. y l tui lao ng nn c nhiu kh nng vnh tai b va chm
nhiu dn n bnh l.
l.
Thi gian bnh thng gp nht l t 1 tun n 4 tun.
tun.Khng c trng
hp no di 1 tun.
tun. iu ny cho thy bnh nhn thng ch pht hin khi
khi t dch ln.
ln.Do triu chng ca bnh ngho nn nn ngi bnh
khng ch .
.
IV . IU TR :
Bnh nhn nm nga,
nga, u quay sang 1 bn, hng tai bnh ln trn.
trn.
St trng da bng dung dch Betadine,
Betadine, tri khn l,
l, t ti ch 2 mt da vnh tai
bng lidocain 2 %.
Dng bm tim 10ml
10ml c kim s 18 chc ht khi t dch.
dch.
Dng tai p cht 2 mt da vnh tai ni chc ht bng gc.
gc.
Khu bng ch Nylon 4 .0 xuyn qua vnh tai,
tai, vnh tai gia v gc cun trn
c c nh bng ch khu mt trc v sau vnh tai.
tai. Khu 1 n 3 mi ty
kch thc khi t dch.
dch.
Thuc sau th thut:
thut:
- Khng sinh : + Cip rofloxacin 0 .5g
+ Cefuroxim 250mg
+ Claminat 625 mg
- Gim au : Acetaminophen 500mg
- Khng vim : Alphachymotryp sin
Bnh nhn c iu tr ngoi tr,
tr, khng cn nm vin.
vin. Chm sc nh 1
trng hp tiu phu thng thng:
thng: thay bng ngoi mi ngy,
ngy, khm li sau 3
ngy,
ngy, ct ch sau 1 tun.
tun.
Ngi bnh
h
c
theo
di sau 10 ngy,
bn
ngy, 1 thng,
thng, 3 thng.
thng.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PT-TMH
Ln ban hnh: 01
Trang:30/57
V . C HM SC:
Bnh nhn ch cn gi vnh tai kh sch.
sch. Vt thng khng au
au lm v dng
thuc.
thuc. C th sinh hot bnh thng,
thng, khng phi nm vin.
vin. Gc cun v ch khu
nm st gn 2 mt vnh tai,
,
d
chu,
,
thm
m
hn
so
vi bng p,
tai
chu
p, khng cn tr
sinh hot hng ngy.
ngy.
V I. TIN LNG :
Tiu chun khi bnh:
bnh: Sau ct ch khu,
khu, vng t dch xp,
xp, khng du vim
nhim ti ch,
ch, hnh dng vnh tai bn ngoi bnh thng (so snh vi tai
khng bnh)
bnh)
Tiu chun ti pht:
pht: Khi t dch xp 1 phn,
phn, khng xp (nh ban u)
u) (so
snh vi bn bnh)
bnh).
Bin chng:
:
nhim
trng ti ch,
chng
ch, vim mng sn,
sn, vim sn vnh tai.
tai.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PT-TMH
Ln ban hnh: 01
Trang:31/57
XOP X TAI
I. AI CNG:
1. nh ngha
Xop x tai la1 tnh trang ton thng bao xng me ao va xng con gay nen iec tang
dan do s cng dnh t t xng ban ap vao ca so bau duc.
2. O xop x tai
- Thng gap vung ca so bau duc, cc trc vung khp ban ap tien nh.
- Co the gap : u nho, ong Fallope, long bao xng me ao.
- Hiem gap vung ca so tron.
3. Dch te hoc
- Yeu to gia nh va di truyen.
- N > nam.
- Lien quan thai ky.
- Thng gap la tuoi 20 30.
II. TRIEU CHNG LAM SANG CAN LAM SANG:
- 90% khong co bieu hien lam sang.
- 10% bieu hien lam sang:
1. iec
- 80% iec dan truyen co ien, the tai gia.
- 5% iec tiep nhan n thuan, type tai trong
- iec tien trien t t, luc au 1 tai sau o co the ca 2 tai.
2. Trieu chng kem theo
Bang thnh, u tai, roi loan tien nh nhe.
3. Khong co trieu chng
au tai, chay dch tai, roi loan voi nh.
4. Kham tai: mang nh bnh thng
5. o sc nghe n gian
- Tam chng co ien:
Rinne (-)
Ky thuat:
+ Tao Prothese:
-Tru dan c lam bang thep khong g:
-Dai # 3 4mm
-Uon cong thanh moc 1 au
-au kia buoc 1 mau m t than
+ng rach : thng rach da ng trong ong tai hnh ch U t 6 12gi, cach
khung nh # 5mm
+ Boc lo vung ca so bau duc: thay ro:
-Nganh xuong xng e.
-Khp e ap, gan c ban ap
-Xng ban ap.
+ Giai phong cau truc tren ban ap.
+ Tao ca so me ao.
+ at Prothese:
-Tru dan om vao canh xuong xng e
-Manh ghep (m): at len ca so me ao a m.
+ Kiem tra s di ong cua he thon g (cham vao xng bua Prothese di ong.)
+ Phu lai vat da ong tai va man g nh
IV. CHAM SOC HAU PHAU:
- Benh nhan nam au cao (Fowler) trong phong hoan toan yen tnh.
- Han che nghe ben tai va mo.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PT-TMH
Ln ban hnh: 01
Trang:33/57
- Thung mang nh, viem tai gia, viem me ao :khang sinh, khang viem tch cc
- Do me ao : mo lai
- Thuoc:
Khang sinh :
+ Co the s dung 1 trong
cac loai sau:
-Augmentine 1g:
+Tre em: 30mg/kg x 2-4lan/ngay
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PT-TMH
Ln ban hnh: 01
Trang:34/57
dung di dang:
+ Perfalgan 10mg/ml x 100ml (TTM)
+ Panadol, Efferalgan, Dafalgan, Acemol
Hoac Di-antalvic: 1v x 3-4lan/24 gi
Khang Histamine:
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PT-TMH
Ln ban hnh: 01
Trang:35/57
Ngay 3 - 8
Ngay 7
Cat ch vet mo
Ngay 9-10
Ngay 11-12
-Xuat vien
THUOC
Khang sinh :
+ Co the s dung 1 trong
cac loai sau:
-Augmentine 1g:
+Tre em: 30mg/kg x 2-4lan/ngay
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PT-TMH
Ln ban hnh: 01
Trang:36/57
Khang Histamine:
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PT-TMH
Ln ban hnh: 01
Trang:37/57
VIEM MUI D NG
I. NH NGHA:
La phan ng toan than gia khang nguyen, khang the sinh ra hoa chat trung gian
histamin va serotonin bieu hien bang qua trnh viem mui.
II. TRIEU CHNG:
C nang
-nga mui
-hat hi
Thc the
niem mac nht nhat,
xuat tiet nhay trong.
-so mui
-nghet mui
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PT-TMH
Ln ban hnh: 01
Trang:38/57
Kham
Noi soi
Niem mac mui sung Cac lo thong xoang phu ne, xuat tiet
huyet, co xuat tiet.
-So mui
-Nghet mui
-Hat hi
Thuoc
Khang Histamine
Giam au
Thuoc
Khang sinh (dung 1 trong cac loai Giong nh tren, nhng kem them Metronidazol nh
sau)
Flagyl 0,5g 1vx4 trong 10 ngay, hoac Rodogyl 1vx4
trong 10 ngay
Thng dung trong 15 ngay
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PT-TMH
Ln ban hnh: 01
Trang:39/57
Khang viem
Giam au
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PT-TMH
Ln ban hnh: 01
Trang:40/57
X quang
-Nghet mui
Khe gia phu ne, co M xoang dang niem mac day, hoac co
mc nc hi,
-So mui nhay vang hoac xanh co khi nhay.
kem nhc au
- ieu tr:
ieu tr
Thuoc
Chong d ng
Choc ra XH
X quang
M xoang tran
- ieu tr:
ieu tr
Thuoc
Khang sinh (dung 1 trong +Amox+A.Clavu (Augmentin, Curam, Ofmantine) 0,625g: 1v x2-3
cac loai sau)
lan/ngay
+Cefadroxil (Biodroxil) 0.5g 2v x2 /ngay
+Cefuroxim (Zinnat, Zinmax, Ceroxim) 0,25-0,5g 1v x2 lan/ngay
-Khi co nhiem k kh:
+Metronidazol: Flagyl 0,25g: 2v x 2lan / ngay,
hoac chch 500mg/ 100ml x 2lan/ ngay
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PT-TMH
Ln ban hnh: 01
Trang:41/57
Khang viem
Kh dung mui
X quang
-Nghet mui
-Nhc au
-Moi gay
-So mui
-Nhay hong
- ieu tr: nh viem xoang tran, ngoai ra co lam them phng phap Proezt
4. Viem xoang bm
Trieu chng
-au au
X quang
CT scan
xac M
bm
xoang
- Thi gian iu tr vim xoang mn tnh ti thiu l 4 tun, sau mi 2 tun, bnh nhn
cn c ni soi mi xoang nh gi p ng iu tr ( mi bt nhy c, khe gia
khng cn m.)
Sau 4 tun nn kim tra XQ ln 2 ( trong trng hp vim xoang hm v xoang sng)
ty theo tnh trng p ng m chng ta s ngng thuc hay ko di thi gian iu tr
thm 1- 2 tun na)
CT Scan l tiu chun vng nh gi xoang trc v sau iu tr.
- Sau thi gian trn m cc xoang vn cn vim th xem nh iu tr ni khoa khng
hiu qu, cn tin hnh phu thut.
5. Viem xoang thoai hoa polype
Trieu chng
-Nang au
-Mat khu
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PT-TMH
Ln ban hnh: 01
Trang:42/57
-So mui
-Hat hi
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PT-TMH
Ln ban hnh: 01
Trang:43/57
R t qua meche mui trc ; theo doi nam au cao, chm lanh.
Chay xuong thanh sau hong khien benh nhan khac nho nhieu, nhet them
meche mui trc. Neu can co the rut ra nhet lai.
Theo doi tut meche xuong hong :
Thuoc
Khang viem (Chon 1 khi +Mazipredone (Depersolone) 30mg 1-2 ong/ngay (sang)
khong chong ch nh) +Hydrocortison 100mg 1-2 lo/ngay (sang)
dung trong 3-5 ngay
-Sau o dung khang viem dang men: Alphachymotrypsine ( 21K),
hoac lysozyme (nh Noflux 90mg) 2v x 2 lan/ngay
Khang Histamine
Giam au (chch)
- Theo doi : Moi ngay trong tuan au e hut sach mau ong va vay. Moi tuan trong 1
thang e tranh seo dnh.
- Lu y: kiem tra chc nang gan, than trc khi cho thuoc
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PT-TMH
Ln ban hnh: 01
Trang:44/57
Thuoc
Khang viem (Chon 1 khi +Mazipredone (Depersolone) 30mg 1-2 ong/ngay (sang)
khong chong ch nh) +Hydrocortison 100mg 1-2 lo/ngay (sang)
dung trong 3-5 ngay
-Sau o dung khang viem dang men: Alphachymotrypsine ( 21K),
hoac lysozyme (nh Noflux 90mg) 2v x 2 lan/ngay
Khang Histamine
Giam au (chch)
Ngay th 2 rut meche mui t t, neu chay mau nhieu th ngng rut, e ngay sau rut tiep.
Cho them thuoc cam mau khi can (Dicynone 0,5g 1v x 2-3lan/ngay, Adona 25mg 1-2ong
x 2 TM/ngay).
Sau khi rut het meche mui, cho benh nhan noi soi mui xoang lai, e hut mau ong va lay
vay trong cac ngoc ngach mui xoang.
Theo doi cho benh nhan tai kham thng xuyen 2 tuan/lan trong thang au tien. Sau o
1 thang 1 lan / 2 thang ke va 3 thang /1lan trong nhng thang sau, cho en 1 nam e phat
hien benh tai phat.
Lu y: kiem tra chc nang gan, than trc khi cho thuoc
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PT-TMH
Ln ban hnh: 01
Trang:45/57
VIEM HONG
I. NH NGHA:
Viem niem mac hong trong o co lp lien bao, co tuyen nhay, co nang lympho, cac
nang nay co the rai rac hoac tap trung tng khoi.
1. VIEM HONG O
1.1. Trieu chng
- C nang: Sot cao 390C ot ngot kem n lanh, nhc au, au rat hong, khat nc, au
mnh may, tieng noi trong.
- Thc the: o toan bo niem mac hong man hau, tru trc va tru sau Amian, thanh sau
hong.
- Can lam sang: Bach cau khong tang.
1.2. The lam sang
- Viem hong cum: sot cao, nhc au, au c, sung huyet thanh hong.
-
Viem hong do virus APC tre em: so mui, viem hong o, viem mang tiep hp, hach co
sng.
Viem hong o do vi trung (lien cau): viem hong o, thap khp, bach cau tang, sng
hach co.
- Viem hong mui tre em nho (viem VA): sot cao, co giat, nghet mui, non, benh keo
dai.
1.3. ieu tr
- ieu tr trieu chng la chnh.
- Chong sot: Paracetamol 20-30mg/kg/ngay.
- Suc hong.
- Kh dung hong.
2. VIEM HONG BA TRANG (viem hong do vi trung)
Benh thng do lien cau
2.1. Trieu chng
- Khi phat: n lanh, au mnh, sot, nhc au, rat hong.
- Toan phat: Sot 38-390c, au rat hong, au nhoi len tai.
- Kham hong:
Hai amian sng to, o, co gia mac (ch khu tru amian).
(Augetipha562,5mg
hoc
Ofmantine
625mg)
- Suc hong.
- Kh dung
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PT-TMH
Ln ban hnh: 01
Trang:46/57
VIEM AMIDAN
I. I CNG:
Amidan la mot to chc tan bao thuoc vong tan bao Waldeyer (bao gom to chc tan
bao vom hong, quanh voi nh va ay li). Viem amidan la mot benh ly kha pho bien
thng gp mi la tui, tr em nhiu hn ngi ln.
Vi khun gy bnh ch yu l gram (+), c th tm thy vi nm, vi trng k kh v c
siu vi trng.
II. TRIU CHNG:
1. Vim amidan cp:
- St cao 39 40 0C.
- au hng, nut kh.
- Ging ni thay i v hi th hi.
- Khm hng: 2 Amidan to, . Nim mc hng .
- Din bin thng th khi sau 1 tun.
- Cn lm sang: XN cng thc mu, pht hng.
2.Vim amidan mn:
- Nut vng, ho khan.
- Hi th hi.
- Khm hng: Amidan to hoc hc b u.
III. IEU TR:
ieu tr viem amidan chu yeu la noi khoa, thuoc chu yeu la giam au va khang sinh
neu do vi trung
1. ieu tr noi khoa:
- Ngh ngi neu ch do nhiem sieu vi.
- V sinh rng ming.
- Suc hong nc muoi am hoc ra mi, kh dung hng (corticoid v khng sinh)
- Dung thuoc ngam co cha benzocaine.
- Khng sinh: thi gian iu tr 10 14 ngy
*Nhm Betalactam:
+ Amoxicillin+Acid Clavulanic (Augtipha 562,5mg) 50mg/kg x 2 ln/ngy
+ Cephalosporine: ty theo mc bnh c th chn khng sinh ung hoc tim.
.Th h I: Cephalexin, Cephadroxil: 50mg/kg x 3 ln/ngy.
.Th h II: Cefuroxim (Zinnat) 30mg/kg x 3 ln/ngy.
.Th h III: Cefpodoxim, Cetamet 10mg/kg x 2 ln/ngy.
*Nhm Macrolide: Azithromycin 10-20mg/kg ln duy nht/ngy x 3 5 ngy.
- Gim au, h st: Paracetamol 30-40mg/kg/ngy.
- Khng vim chng ph n:
+ Corticoid dng ung hoc tim tnh mch.
+ Hoc khng vim dng men: Alphachymotrypsin,
-Gim ho
-Nng tng trng
Lu y: Khong dung aspirin tre em neu viem la do sieu vi v co the gay hoi chng
Reye
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PT-TMH
Ln ban hnh: 01
Trang:47/57
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PT-TMH
Ln ban hnh: 01
Trang:48/57
VIEM VA
I.I CNG:
VA l 2 ch vit tt ca cm t ting php Vgtations Adnoides. VA l t chc
lymph nm vm mi hng thuc vng bch huyt Waldayer. Bnh thng mi tr em u c
VA t khi sinh ra, VA pht trin mnh t 1-5 tui, sau teo i khi tr ln ln.
Vim VA l bnh l thng gp tr nh t 1 - 5 tui, t l vim VA chim khong 2030% nhim khun h hp trn.
Bnh hay ti pht v thng gy bin chng nh vim tai gia, vim mi xoang, vim ph
qun, gy tc nghn ng th ko di nh hng n s pht trin s mt ca tr.
Bnh tuy khng nguy him n tnh mng nhng gy nhiu phin phc v nh hng n
sc khe, sinh hot v n ung ca tr em.
II.TRIU CHNG:
-Vim VA cp: Tr thng biu hin st trn 380C, c trng hp st cao 39 400C, c th km
biu hin kch thch hoc co git, tr quy khc, kh chu. Tr b ngt tc mi v thng ngt hai
bn, ngt tng khi nm, tr phi h ming th, b n, b b, nn tr.
- Sau tr xut hin chy mi c hai bn, lc u chy dch nhy sau chy dch c dn, trng
c, s lng tng nhiu hn.
- Mt s b c biu hin ri lon tiu ho nh au bng, nn tr v i ngoi phn lng. Khi thm
khm thy mi nhiu m, nim mc mi sung huyt , khm hng thy nim mc hng , c
nhiu m nhy trng chy t vm xung thnh sau hng.
- Khm tai thng thy mng tai sung huyt, chng ta cn ch v vim tai gia l mt bin
chng thng gp ca vim VA, cn phi theo di lin tc cc du hiu v tai.
- Vim VA mn tnh: L tnh trng qu pht hoc x ho ca VA sau nhiu ln vim bn cp
tnh. Tr chy mi thng xuyn, nhiu hoc t, dch khi trong khi c, nhiu khi chy mi xanh
ko di.
- Tr thng ngt mi phi th bng ming, ng khng ngon gic, hay hong ht, git mnh. C
trng hp tr ng ngy v c nhng cn ngng th khi ng, c th st nh hoc khng st.
- Thm khm thy mi c nhiu dch nhy c hoc vng xanh, VA to che kn ca mi sau hoc
nh hn nhng vim v c nhiu dch nhy bm, hng c nhiu dch nhy. Khm tai mng tai
thng dy, c hoc biu hin r rng ca mt trng hp vim tai thanh dch.
- Ni soi mi thy khi VA qu pht, c khi c m
III.IU TR:
- Amoxicillin + Acid clavulanic (Augetipha, Ofmantine) 50mg/kg/ngay hay Cefuroxim.
- Suc hong.
- Kh dung
IV.BIN CHNG:
- Bin chng tai l nhm bin chng thng gp nht nh vim tai gia cp, vim xng chm
cp, vim tai thanh dch do qu trnh vim lan vo tai thng qua l vi tai.
- Bnh thng tin trin m thm, vi tr nh kh pht hin du hiu nghe km v tr khng au
tai do vy bnh c th b b qua lm nh hng n pht trin ngn ng, hc tp ca tr do nghe
km v bnh lu dn s chuyn thnh vim tai xp, nh hng nhiu n sc nghe.
- Bin chng mi xoang: gy vim mi xoang. Vim xoang sng cp xut ngoi l mt th nng
ca vim xoang tr nh, qu trnh vim xoang sng cp c th lan vo mt gy cc bin chng
mt, nu khng iu tr kp thi c th gy m.
- Gy vim thanh qun, kh qun, ph qun, vim phi tr thng phi nhp vin iu tr.
- Gy ng ngy v ngng th khi ng thng phi hp vi vim amidan qu pht. Nu tr ng
ngy v c nhiu cn ngng th, bnh ko di c th dn n suy tim v sau c th gy ngng
th v t vong khi ng.
- Tr c b mt VA: Do ri lon pht trin khi xng mt v lng ngc. Biu hin: mt di,
hm trn vu, rng hm trn mc lm chm, hm di hp, lun h ming, xng c d ra trc,
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PT-TMH
Ln ban hnh: 01
Trang:49/57
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PT-TMH
Ln ban hnh: 01
Trang:50/57
Chan oan phan biet vi hen phe quan (the viem thanh quan co rt)
Ha sot
Paracetamol, tuy theo benh nhi co the uong hoac nhet hau mon:
-<3thang : 40 mg/ngay
-1-2 tuoi: 80-120 mg/ngay
-3-6 tuoi : 160-320 mg/ngay
An than
Diazepam 5mg
Cham soc
-Lau mat
-Nam au cao th Oxy
-Kho th nang, co the nam phong cham soc ac biet va m kh quan.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PT-TMH
Ln ban hnh: 01
Trang:51/57
Nang: Qua san day thanh nh si day thng, niem mac hong, mat bong.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PT-TMH
Ln ban hnh: 01
Trang:52/57
- Nhiem trung:
Vet mo:
Khang viem:
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PT-TMH
Ln ban hnh: 01
Trang:54/57
1. Thuc sau m :
- Khang sinh Cephalosporin the he II, III (Cefuroxim, Cefpodoxim, Cetamet,)
- Giam au
2. Cham soc hau phau:
Theo doi chay mau:
Neu con mau ra ca mui trc hoac nho ra qua mieng > Chuyen benh nhan
vao phong cat Amygdale, hut sach mau mui hong, kiem tra hong neu thay
nhng dai niem mac long thong phai cat bo.
Neu van con chay mau, at bong cau vao vung noc vom ch khoang 3 phut.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PT-TMH
Ln ban hnh: 01
Trang:55/57
Neu co chay mau nhe, kiem tra lai ho Amian va cam mau bang cach tiem thuoc
te tai ho Amian, buoc cam mau, ot cam mau, cat amian con sot (chu y cc
di amian)
Neu chay mau nhieu, hoac r ra keo dai hoac oi ra mau en cho theo doi mach,
huyet ap, nhiet o moi 30 phut. ong thi cho xet nghiem lai mau.
Tuy theo tnh trang benh nhan ma truyen nuc ien giai hoac mau neu can thiet, va
cho them thuoc an than (seduxen 5mg en 10mg IV hoac IM), Dicynon 250mg t
2ong en 3ong/ 24 gi IV.
Neu van chay mau nhieu chuyen vao phong mo kiem tra lai va that ong mach canh
ngoai neu can. Chu y bao am ng th cho benh nhan.
- T ngay th 3 en ngay th 7 :
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PT-TMH
Ln ban hnh: 01
Trang:56/57
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PT-TMH
Ln ban hnh: 01
Trang:57/57