Temperatura e trupit

"Shkalla pr do person - dika objektive, reale t sistemit, normal individual - sht

gjithmon i miri sistem funksionon".
Art. Petlenko
Temperature trup - nj indeks i prbr nga gjendjes termik t trupit t njeriut q
pasqyron marrdhnie komplekse mes t nxehtsis (prodhimin) e ngrohjes organeve
dhe indeve t ndryshme dhe transferimin e nxehtsis ndrmjet tyre dhe mjedisit.
Temperatura mesatare e trupit t njeriut zakonisht shkon n mes 365 dhe 372 grad
Celsius, pr shkak t reaksioneve t brendshme ekzotermike dhe disponueshmrin
"valvola t siguris"Lejimi pr t hequr nxehtit e teprt, ndrsa djersitje.
"Termostat" (Hipotalamus) sht vendosur n tru dhe sht vazhdimisht
thermoregulation. Gjat dits temperatura e trupit t njerzve ndryshon, i cili sht nj
reflektim i ritmet circadian (detajet e t cilat ju mund t lexoni n numrin e fundit t
shprndarjes - "Ritmet biologjike" 15092000 nga t cilat ju do t gjeni n arkiv "
Shprndarja Online): diferenca ndrmjet temperaturs trupore n mngjes dhe n
mbrmje arrin 05-10 C. Gjetur dallimet e temperaturs n mes t organeve t
brendshme (a dhjetat disa e nj shkall); diferenca midis temperaturs s organeve t
brendshme, muskujt dhe lkura mund t jet deri n 5 - 10 C.
N grat temperatura ndryshon n varsi t fazn e ciklit menstrual, kur nj grua
temperaturn e trupit, zakonisht 37 C deri n 368 C n ditt e para t ciklit, para
ovulacionit bie n 366 C, ather, para se periudha e ardhshme sht rritur n 372
C, dhe pastaj arrin 37 C. Prve ksaj, u zbulua se burrat n testicular temperatura 15
C m e ult se pjesa tjetr e temperaturs siprfaqsore t trupit dhe disa pjes t
trupit ndryshon n varsi t aktivitetit fizik dhe gjendjen e tyre.

Pr shembull, nj termometr, vendoset n goj, do t tregojn temperaturn n 05 C

m e ult se sa n stomak, veshkat dhe organe t tjera. Temperatura e zonave t
ndryshme t t drejtave t kushtzuara t trupit n nj temperatur t ambientit prej 20
organeve t brendshme C - 37 sqetull C - 36 C t muskujve t thell t kofshs -
shtresa 35 C thell t muskujve gastrocnemius - Rajoni 33 C brryl - 32 Fur C -
qendr 28 C n kmb - 27-28 me temperatur kritike trupit sht konsideruar t jet
42 C, ajo sht nj rregullim metabolik n indet e trurit. Trupi i njeriut sht prshtatur
m mir t ftoht. Pr shembull, uljen e temperaturs trupore n 32 C shkakton ethe,
por nuk prfaqson nj rrezik serioz.
N 27 C vjen nj gjendje kome, sht nj shkelje e aktivitetit t zemrs dhe
frymmarrje. Temperatura sht nn 25 C sht e rndsishme, por disa njerz n
supercooling paaft pr t mbijetuar. Po, nj njeri i shtat i mbuluar bora dhe grmuar
pes or n nj gjendje t vdekjes s afrt, dhe temperatura e zorrs s trash ishte +
19 C. Ai ishte n gjendje pr t shptuar jetn. Ka dy raste ku pacientt super n 16
C, mbijetoi.

Ethe
Hipertermi - rritja anormale n temperaturn e trupit lart 37 C, si rezultat i smundjes.
Kjo sht nj simptom mjaft e zakonshme q mund t ndodh n nj prarje n do
pjes ose sistemin e trupit. Jo ethe gjat bie tregon nj gjendje t rrezikshme. Ethet
sht: i ult (372-38 C), t mesme (38-40 C) dhe t lart (mbi 40 C). Temperatura e
trupit m lart 422 C on n humbjen e vetdijes. N qoft se ajo nuk vjen, nuk sht
dmtimi i trurit.
Hipertermia ndar n t prhershme, t prkohshme, t prhershme dhe t prsritura.
Pyrexia prhershme (ethe) sht lloji m i zakonshm, ai q karakterizohet nga
ndryshime t dits temperatur mbi normale. Hipertermia i prkohshm do t thot
rnie gjat dits temperaturs n nivelin e standardeve, si dhe nj rritje t re mbi
normale. Hipertermia prkohshm me nj gam t madhe t temperaturs zakonisht
shkakton ethe dhe rritjen e djersitje. Ajo sht quajtur gjithashtu ethja septike.
Hipertermia t prhershme - nj rritje t prhershme n temperaturn me pak luhatje
(luhatje). Pyrexia shpesht do t thot t alternuara apyretycheskye ethshme dhe
(karakterizuar nga mungesa e ethe) periudhave. Nj tjetr klasifikimi merr parasysh
kohzgjatjen e hipertermia: t shkurtr (m pak se tre jav) ose t zgjatur. Hipertermia
zgjatur mund t ndodh me rritjen e temperaturs pr arsye t panjohura, kur nj hetim
i plot nuk mund t guximshme pr t shpjeguar shkaqet e saj. N foshnjat dhe fmijt
e vegjl kan nj temperatur t lart pr periudha t gjata kohore me swings t mdha
dhe rritje t shpejt t temperaturs sesa n fmijt m t vjetr dhe t rriturit.

Mundur shkakton hipertermia

Kur temperatura ngrihet mbi norm duhet t konsultoheni me nj mjek pr t prcaktuar

shkakun hipertermia mundshme. Temperaturat n rritje mbi 41 C - shkak pr shtrim t
menjhershm.
rregullim i kompleksit imunitar n rregullime t tilla (mosfunksionim) zakonisht ndodh
hipertermia t ult, edhe pse mund t ket dallime n mesataren dhe eritem.
Hipertermi mund t jet intermittent dhe perkohshem, si n sindromn e fituar nga
mungesa e imunizuar (AIDS) ose lupus eritematos sistemik, dhe kjo mund t jet
konstante, si n artritit. S bashku me ankesat standarde (lodhje, humbje peshe)
hipertermia mund t shkaktoj rritjen e djersitje gjat nats.
Smundjet infektive dhe inflamatore hipertermia mund t jet i ult (si n smundjen
Crohn ose kolit ulcerative) apo t lart (si n pneumoni bakteriologjik); t prhershme
(si n mononucleosis infektive, otitis); septik (si n abscesit t mushkrive, gripit,
endokarditit); konstante (n meningjit); recidivizmit (malaries). Rritja e temperaturave
mund t ndodh papritmas si sindromi i shokut toksik ose nj rritje e temperaturs
mund t ndodh gradualisht, si n pneumoni mikro plazma. N hepatitit hipertermia
mund t jet vetm nj shenj paralajmruese e smundjeve, dhe apendiksit, nga ana
tjetr, do t thot fazn akute t smundjes. Nse temperatura papritmas rritet n
takikardi sfond (palpitations zemrs), gulim dhe konfuzion, kjo mund t thot shoku
septik t rrezikshme pr jetn, e cila sht n peritonit dhe gram-negative bakteremis.
Tumoret n tumoret primare dhe metastases mund t ndodh periudha t gjata n rritje
t temperaturs pronave t ndryshme. Pr shembull, leucemia akute mund t ndodh
ngadal ndodh hipertermia ult, zbehje, gjakderdhje. N kt hipertermia smundjes
mund t ndodh papritmas t jen t larta dhe t shoqruar me gjakderdhje.
Ndonjher Limfoma Hodgkin shkakton ethe PEL-Ebstein dhe hipertermia prsritura.
rregullim i thermoregulation rritje t papritur dhe t mpreht n temperatura deri 417
C zakonisht vrehet n smundje t tilla t rrezikshme pr jetn tilla si goditje, kriza
thyrotoxic, hipertermia malinje, si dhe sistemin nervor qendror. Hipertermia t ult dhe
t mesm sht shoqruar me rritjen e djersitje.
Medicines hipertermia dhe skuqjet jan zakonisht rezultat i ndjeshmris n rritje t
drogs antifungal sulfonylamydam antibiotikve grupe penicilinet tjert. Hipertermia
mund t ndodh gjat kimioterapi. Ajo mund t shkaktohet nga droga q shkaktojn
djersitje. Hipertermia mund t ndodh edhe kur doza toksike t barnave t caktuara.
Procedurat hipertermia prhershme ose e prkohshme mund t ndodh pas nj
operacioni. Transfuzioni i gjakut sht gjithashtu zakonisht shkakton ethe t papritur, t
dridhura. Diagnoza e hipertermia papritur apo gradualisht manifestuar nganjher
shoqrohet nga studimet radiologjike q prdorin mesme kontrast.

Dika interesante

Temperatura m e lart
Temperatura m e lart e trupit 10 korrik 1980 n Spitalin Memorial Grady n Atlanta,
cop. Gjeorgji, SHBA, u bashkua me 52-vjear Uilli Jones, mori goditje ngrohjes.
Temperatura e saj ishte e barabart me 465 C. Nga spital pacienti sht lshuar pas
24 ditsh.
Temperatura m e ult e trupit
Temperatura m e ult e dokumentuar e trupit t njeriut sht regjistruar 23 shkurt 1994
n Regina, pr. Nga Saskatchewan, Kanada, n 2-vjear Carly Kozolofsky. Pasi dera e
shtpis s saj rastsisht ka qen e mbyllur dhe vajza mbeti pr 6 or n t ftoht n
nj temperatur prej 22 C, temperatura e saj zorrs s trash ishte e barabart me
142 C
Me "Rekordet Botror Guinness"
Temperatura e kafshve n nj gjendje t letargji, shkop - 13 , n lloj brejtsi e art - 35
, nj elefant - 35 , kali - 376 , nj lop - 383 , macja - 386 , qeni - 389 n dele - 39
, n derra - 391 , lepuri - 395 , n dhit - 399 , me mish pule - 415 , lizards n diell -
50-60 C.