YUNIT I 1.
Pagbibigay ng sustansiya sa kahulugan sa mga
BATAYANG KAALAMAN SA PAGBASA AT PAGSULAT
Aralin 3 : PAGSULAT
KATUTURAN NG PAGSULAT
Ito ay isa sa makrong kasanayan na dapat bigyang-
pansin ng mga mag-aaral sa lahat ng antas:
 Nakasusulat ng akademikong sulatin
(pamanahunang papel)
 Mabibigyang pagkakataon na makasulat sa
paraang iskolarli.
 Makapagbahagi ng ideya, opinyon at
katotohanan
 Paglilimbag o pagguhit ng mga simbolong
kakatawan sa kung paano nasaksihan ang isang
pangyayari.
 Iginuguhit ito sa yungib o kweba, bato o
tableta, balat ng hayop, punong-kahoy at
dahon.
“Ang pagsulat bilang isang gawaing pantao ang
naging dahilan kung bakit taglay pa rin natin ang aral
ng kahapon – James M. Macaranas (2016)”
Ayon kay Macaranas, ito ay gawaing pantao na
nagpapaalala sa atin ng mga mahahalagang pangyayari
sa buhay na nakatala. Kung paano tayo bilang tao
nagsimula sa WALA hanggang sa nagkaroon ng
kamalayan lalong higit sa kaalaman at karunungan.
“Ang bawat likhang komposisyon ay
maituturing na isang obra. Dahil ang angking kariktan
nito ay sining na tagapaglantad ng katotohanan ng
buhay. Maging ito man ay nakapagpapalasap sa atin ng
pait o nagdudulot ng kaligayahan. – James M.
Macaranas (2016)”
Dagdag pa niya na ang pagsulat isang malikhain
sapagkat maaari tayong makabuo ng isang obra o
komposisyon na nagpapahayag ng damdamin, saloobin
at katotohanan sa pamamagitan ng malikhaing paraan
kahit ito’y masama o maganda.
Nagbigay rin ng ibang depinisyon ng pagsulat
sina Austero, Mangonon et.al. (2002), sabi nila:
bagay na para sa iba ay walang kahulugan
2. Isang proseso ng intelektwal inquiry
3. Isang malikhaing gawaing humuhubog sa papel
4. Isag pansariling tuklas
Dahil sa pagsulat naisisiwalat, nalilinang,
naipakakalat at naisasalin ang tala ng nakaraan. Ang
pagsulat ang puno’t dulo kung bakit mayroon tayong
iba’t ibang uri ng babasahing nakapagpapayaman ng
isipan ng isang indibidwal.
Mula sa personal na mga sulatin gaya ng mga
sumusunod: journal, pahayagan, aklat, pananaliksik at
iba pa. Ang mga sulating dumaan sa teknikal at
siyentipikong papel bunga ng masusing pag-aaral at
imbestigasyon ay masasabing hindi nakapagtataka na
pinatutunayan lamang na ito’y produkto ng kritikal at
malikhaing pag-iisip ng tao.
ANTHROPOMORPHIC SYMBOL
Ito ay mula sa salitang Greyego na anthropo (tao)
at morph (porma).
Anthropomorphism (pronounced ann-throw-poe-
MORF-ism) pagsasatao o pagbibigay-buhay ng tao sa
mga bagay na buhay at hindi, at maging sa mga hayop.
Ito ay mga simbolo na kumakatawan halimbawa sa
kalikasan gaya ng mga sumusunod:
 Bundok (tatsulok)
 Bituin (tatsulok)
 Gabi (buwan)
SYMMETRICAL SYMBOL
• Ang lundong-guhit ay kumakatawan sa mga
buhay ay maaaring kumatawan sa ahas.
• Ang dalawang linyang humuhugis bilog ay
maaaring mailarawan sa ibon
 YUNIT I • KASAPATAN – hindi bitin ang pagpapaliwanag

BATAYANG KAALAMAN SA PAGBASA AT PAGSULAT • EMPASIS O DIIN – nakasentro sa kabuuan ng

sulatin
Aralin 4 : URI AT KATANGIAN NG MABISANG SULATIN
• KARIKTAN – ideya sa pagpili ng salita,
kasiningan sa paglalahad, walang kamalian sa
URI NG SULATIN ispeling, bantas at organisado

Ang sulatin ay may iba’t ibang uri depende sa

layunin kung bakit tayo magsusulat. Nasa ibaba ang ilan
sa mga ito:
PAGKATAPOS MO BASAHIN ITO, MAGTAKE NG QUIZ
 Pansariling Sulatin – pumapaksa at may
ONLINE SA CANVAS. BUKAS ITO HANGGANG
kinalaman sa personal na buhay. Pinakagamiting
MAMAYANG GABI LAMANG.
uri ng sulatin.

Halimbawa: liham, talaarawan, autobiography,

journal, diary at iba pa.

 Malikhaing Sulain – saklaw nito ang mga akdang

pampanitikan na ang ilan ay tumatalakay sa
lipunan

Halimbawa: tula, sanaysay, epiko, alamat,

salawikain, kawikaan, pabula, parabula,mito,
soneto, balita, nobela, maikling kwento at iba
pa.

 Transaksyonal na Sulatin – Binigyang-pansin ang

mensaheng ipinahahatid : pormal at maayos.

Halimbawa: liham-pangangalakal, project

proposal memorandum, adberstisment at iba
pa.

 Sulating Pananaliksik – nagpapakita ng

kalutasan sa isang suliranin. Dumaan sa
siyentipikong pag-aaral.

Halimbawa: pamanahunang papel o term

paper, theis, action research, disertation, clinical
report, case study at iba pa.

KATANGIAN NG SULATIN

• KAISAHAN – kaisipang nais ipahatid

• KOHERENS – kaugnayan o koneksyon sa bawat

pangungusap. Maayos na maihahanay ang
magkakasunod na ideya

• KALINAWAN – Malinaw at hindi maligoy ang

mga pangungusap. May katiyakan sa pagpili ng
salitang gagamitin.