ร้ อยกรองปริศนา

จุดประสงค์
๑. เพื่อฝึ กทักษะการฟัง
๒. เพื่อฝึ กทักษะการอ่านออกเสี ยงและอ่านจับใจความ
๓. เพื่อฝึ กทักษะการเขียนคําและเขียนบทร้อยกรอง
๔. เพื่อฝึ กทักษะการพูด
๕. เพื่อให้ผเู ้ รี ยนมีเจตคติที่ดีต่อการอ่านและเขียนบทร้อยกรอง

การใช้ สื่อ
ช่ วงชั้นที่ ๑
๑.๑ สําหรับชั้นอนุบาล หรื อ ชั้นประถมปี ที่ ๑ ครู อ่านให้ฟังแล้วให้นกั เรี ยนตอบ
เมื่อได้คาํ ตอบที่ถูกแล้ว ให้นกั เรี ยนบอกเหตุผลของการเลือกคําตอบว่าเหตุผลใดที่เลือกคําตอบนั้น ทํา
ให้นกั เรี ยนวิเคราะห์ใจความของบทร้อยกรองได้ แล้วให้นกั เรี ยนพูดเกี่ยวกับคําตอบ เช่น ลักษณะ
ประโยชน์ เล่านิทาน หรื อให้นกั เรี ยนวาดภาพ หรื อปั้ นดินนํ้ามันเกี่ยวกับคําตอบนั้น เป็ นต้น
๑.๒ นักเรี ยนชั้นประถมศึกษาปี ที่ ๒-๓ ครู อ่านให้ฟัง หรื อให้นกั เรี ยนอ่านคนละข้อความแล้ว
ให้นกั เรี ยนที่ฟังเขียนคําตอบลงในสมุด จะทําให้นกั เรี ยนได้คิดเพื่อหาคําตอบและคิดเพื่อประสมคําใน
การเขียน
๑.๓ ทําบัตรกิจกรรมการเรี ยนรู ้เป็ นแผ่น โดยมีบทร้อยกรองปริ ศนา ๑ บท ให้นกั เรี ยนอ่าน
แล้วให้เขียนคําตอบ พร้อมวาดภาพประกอบ หรื อ ให้บรรยายเป็ นบทร้อยแก้ว
๑.๔ ฝึ กอ่านและเขียนคําคล้องจองจากบทร้อยกรอง

ช่ วงชั้นที่ ๒
๒.๑ ให้นกั เรี ยนหรื อครู อ่านทํานองเสนาะให้นกั เรี ยนฟัง แล้วให้นกั เรี ยนเขียนคําตอบลงใน
สมุด โดยแยกคําตอบเป็ นคํามูล คําประสม คําควบกลํ้า อักษรนํา เสี ยงวรรณยุกต์ แยก
พยัญชนะต้นเป็ นอักษร ๓ หมู่ หรื อ อักษรเดี่ยว อักษรคู่ตามลักษณะคําตอบของปริ ศนาแต่ละชุด
๒.๒ ฝึ กทักษะการพูดโดยให้นกั เรี ยนบอกเหตุผลที่เลือกคําตอบนั้น
๒.๓ ฝึ กอ่านให้จาํ ได้อย่างน้อย ๑ บท เพื่อจําเป็ นตัวอย่างในการเขียนบทร้อยกรอง
๒.๔ ฝึ กอ่านและเขียนคําคล้องจองจากบทร้อยกรอง
๒.๕ ให้นกั เรี ยนเขียนแผนผังบทร้อยกรอง แต่ละประเภท เพื่อเป็ นแนวทางในการเขียน
บทร้อยกรอง
๒.๖ ฝึ กเขียนปริ ศนาเรื่ องอื่น ๆ อย่างน้อยคนละ ๑ บท

ชุดที่ ๑ ฉันคือสัตว์อะไร
๑. ตัวฉันหน้าคล้ายคนซุกซนนัก
กินผลไม้เป็ นอาหารแต่นานมา
๒. ฉันมีท้ งั สี ดาํ นํ้าตาลขาว
อาหารโปรดของฉันนั้นคือผัก
๓. อันตัวของฉันนี้มีสองขา
ส่ วนกายานั้นมีสีเกือบดํา
๔. ฉันเป็ นสัตว์ไม่มีขาอยูป่ ่ ารก
ใครได้รับพิษร้ายอาจตายลง
๕. เมื่อเล็กฉันมีหางขาว่างเว้น
คนจับฉันกินบ่อยคอยหลบกาย
๖. ฉันอาศัยในนํ้าไม่มีขา
เป็ นอาหารคุณค่าดีมีครบครัน
๗. ฉันนี้มีสี่ขาอยูป่ ่ าใหญ่
เป็ นเจ้าป่ ามานานนักรู ้จกั กัน
๘. ฉันเป็ นสัตว์สี่ขาแสนน่ารัก
คอยจับหนูอยูใ่ นบ้านทุกเวลา
๙. ฉันนี้มีหกขาปี กกล้าแกร่ ง
ใครรังแกฉันจะต่อยปล่อยเหล็กใน
๑๐. ฉันมีชื่อน่ากลัวตัวสี สวย
ผสมเกสรมาลีที่เบ่งบาน
๑๑. ตัวฉันนี้สีดาํ กํายํานัก
กินหญ้าเป็ นอาหารสําราญใจ
๑๒. ฉันนี้มีสองขาหากินทัว่
กินแมลงตามใบไม้ได้ผลดี
๑๓. ฉันนี้เป็ นสัตว์ใหญ่อยูใ่ นป่ า
ลากซุงหนักยากแค้นแสนตรากตรํา
๑๔. ฉันนี้มีสี่ขาคลานช้านัก
มีกระดองป้ องกันอันตราย
ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๒
อาศัยพักบนต้นไม้อยูใ่ นป่ า
ใครเก่งกล้าตอบพลันฉันคืออะไร
สองหูยาวสี่ ขาแสนน่ารัก
ใครรู ้จกั ตอบพลันฉันคืออะไร
มีปีกกล้าหากินยามมืดคํ่า
นอนในถํ้าห้อยหัวตัวอะไร
มักกัดฉกผูค้ นพ่นพิษสง
อย่างุนงงตอบพลันฉันคืออะไร
พอโตเห็นสี่ ขาพาหางหาย
กระโดดได้เร็วพลันฉันคืออะไร
อยูใ่ นตูแ้ สนงามตาพาสุ ขสันต์
จงตอบพลันฉันนี้หรื อคืออะไร
คนทัว่ ไปเกรงกลัวในตัวฉัน
ทายซิฉนั คืออะไรใหญ่น่ากลัว
ทั้งรู ้จกั หน้าที่ดีหนักหนา
แต่เห็นหมากลัวพลันฉันคืออะไร
เป็ นแมลงกินนํ้าหวานบ้านรังใหญ่
งานน้อยใหญ่ช่วยกันฉันคืออะไร
มีปีกช่วยโบยบินกินนํ้าหวาน
นัน่ คืองานประจําวันฉันคืออะไร
ชาวนามักใช้งานด้านการไถ
คืออะไรตอบมาหาง่ายดาย
ด้วยลําตัวมีปีกบินไกลถิ่นที่
รังฉันนี้บา้ นสบายทายอะไร
มีสองงาจมูกยาวสี่ เท้าลํ่า
ฉันมีสีคลํ้าคลํ้าคืออะไร
ชอบกินผักแต่แข็งแรงวิง่ แข่งได้
เคยชนะกระต่ายทายอะไร
พรรณี จันทร์ ณรงค์
 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๓

๑๕. ฉันสามารถอดนํ้าได้คนใช้คล่อง บรรทุกของข้ามทะเลทรายได้ดียงิ่

แม้ไปไหนขี่อาศัยได้ดีจริ ง ไม่ชอบวิง่ เดินไม่หน่ายทายอะไร
๑๖. ฉันเป็ นสัตว์เลื้อยคลานอยูธ่ ารกว้าง มักฟาดหางป้ องกันภัยไม่มีลิ้น
ฉันร้ายมากหากใครใกล้ฉนั หมายกิน ใครได้ยนิ ชื่อต้องกลัวตัวอะไร
๑๗. ฉันมีปีกและสองเท้าคอยาวมาก เลี้ยงไม่ยากแต่ยามร้องก้องดังทัว่
ใครเข้าใกล้ปากจะไซ้ให้น่ากลัว มีอยูท่ วั่ คืออะไรไข่ฟองโต
๑๘. สี่ ขาฉันเกาะเพดานคลานได้ทวั่ ปรับสี ตวั ได้ดีเหมือนที่อยู่
แมลงมองไม่เห็นเป็ นศัตรู จับไปอยูใ่ นท้องพลันฉันคืออะไร
๑๙. ฉันมีขนแหลมเหมือนหนามอยูต่ ามป่ า มีสี่ขาวิง่ ว่องไวไม่สับสน
หากศัตรู เข้าใกล้ทาํ ร้ายตน สลัดขนป้ องกันฉันคืออะไร
๒๐. ฉันมีเขากินหญ้าเป็ นอาหาร เสี ยงร้องขานแบะแบะทัว่ ตัวสี่ ขา
ใครเลี้ยงไว้ได้นมเนื้อตลอดมา ตัวเล็กกว่าวัวควายทายอะไร
๒๑. ฉันมีขากระโดดไกลไปทุกที่ ใต้ทอ้ งมีกระเป๋ าไว้ให้ลูกอยู่
ออสเตรเลียมีมากมายชวนให้ดู ใครบ้างรู ้ชื่อฉันพลันตอบมา
๒๒. ฉันถูกคนเลี้ยงไว้หน้าคล้ายม้า บรรทุกพาสิ่ งของได้คล่องยิง่
กินนํ้าค้างดังนิทานนั้นไม่จริ ง หญ้าคือสิ่ งฉันกินได้ทายอะไร
๒๓. ฉันนี้มีสองขาหลังคาจาก เป็ นเพื่อนยากปลุกทุกวันขันเสี ยงหวาน
ลูกเป็ นดาวบนฟ้ าไกลในนิทาน เป็ นอาหารคนได้ทายอะไร
๒๔. ฉันมาจากเมืองจีนกินใบไผ่ ขนตามตัวทัว่ ไปสี ดาํ ขาว
ที่ปลายเท้าทั้งสี่ มีเล็บยาว ลูกตาวาวคนชื่นชอบตอบอะไร
๒๕. ฉันเป็ นสัตว์สี่เท้าคอยาวมาก มีสีหลากเหลือง ดํา นํ้าตาลแก่
มาจากป่ าอยูส่ วนชวนดูแล ใครรู ้แน่ตอบพลันฉันคืออะไร
๒๖. ใครก็วา่ ฉันนี้ร้ายให้เชื้อโรค คนทั้งโลกเกลียดฉันพลันฆ่าสิ้ น
ทั้งพ่นยารมควันพิษปลิดชีวนิ ตัวเมียกินเลือดคนได้ทายอะไร
๒๗. ฉันเป็ นสัตว์สี่เท้าก้าวเร็วรี่ คนใช้ขี่แข่งกันไม่หวัน่ ไหว
ยามมีศึกก็ใช้ได้วอ่ งไว คืออะไรคนชอบเลี้ยงไม่เกี่ยงงาน
๒๘. ฉันอยูต่ ามโพรงไม้หรื อในบ้าน มักเลื้อยคลานกินแมลงทุกแห่งหน
เห็นงูเขียวหลบลี้หนีลุกลน เด็กทุกคนกลัวแม้ชื่อคืออะไร

พรรณี จันทร์ ณรงค์


๒๙. ฉันเป็ นสัตว์อว้ นพีมีทวั่ ถิ่น
คนปี กุนขี่หลังดังตํานาน
๓๐. ฉันมีแปดขางามสองก้ามใหญ่
ชื่อแสมลมนาและม้าดํา
๓๑. ฉันนี้เป็ นสัตว์ป่าน่ากลัวนัก
กินเนื้อเป็ นอาหารมานานวัน
๓๒. ฉันเป็ นสัตว์สี่ขาอยูป่ ่ าใหญ่
กินไม้อ่อนเป็ นอาหารทุกทุกวัน
๓๓. ฉันเป็ นสัตว์สี่ขาอยูป่ ่ าใหญ่
ชอบขโมยไก่ชาวบ้านแต่นานมา
๓๔. ฉันเป็ นสัตว์สี่เท้าใช้เฝ้ าบ้าน
มีใจรักภักดีต่อเจ้านาย
๓๕. ฉันเป็ นสัตว์มีเขาชอบกินหญ้า
แรกนาขวัญนํามาใช้ในพิธี
๓๖. ฉันมีปีกเดินสองขาดูน่ารัก
มีเท้าช่วยว่ายนํ้าได้ไม่อายใคร
๓๗. ฉันอยูท่ ุ่งกินหญ้าเป็ นอาหาร
เด็กเลี้ยงฉันไม่ดีที่พดู จา
๓๘. ฉันเป็ นสัตว์อยูป่ ่ ากายาใหญ่
หวังเอานอทํายาสารพัน
๓๙. ฉันเป็ นสัตว์สองขาวิง่ กล้าแกร่ ง
ในเมืองร้อนฉันอยูอ่ ย่างสบาย
๔๐. ฉันเป็ นสัตว์แสนดีมีแปดขา
คอยดักเหยือ่ เป็ นอาหารทุกทุกวัน
๔๑. ฉันเป็ นสัตว์สี่เท้าขาวดําพาด
คนเดินข้ามปลอดภัยในชีวนั
๔๒. ฉันเป็ นสัตว์สี่ขาหากินทัว่
ฉันเห็นแมวหลบเร้นเผ่นทันที
   
ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๔
คนชอบกินเนื้อมีค่าเป็ นอาหาร
คนเรี ยกขานชื่อฉันนั้นอะไร
มีกระดองป้ องกันภัยอยูใ่ นนํ้า
อร่ อยลํ้าขึ้นชื่อคืออะไร
คนที่มกั ดุร้ายเปรี ยบคล้ายฉัน
ทายซิฉนั คืออะไรลายเหลืองดํา
เขาเป็ นกิ่งงามกว่าใครในไพรสัณฑ์
ทายซิฉนั คืออะไรนัยน์ตางาม
มีจิตใจดุร้ายหน้าคล้ายหมา
ทายซิวา่ ฉันนี้คืออะไร
ช่วยทํางานตํารวจตรวจสิ่ งร้าย
ฝึ กหัดได้คืออะไรจงทายมา
มีสี่ขาลากเกวียนได้ไม่หน่ายหนี
ฉันนี้มีสองชื่อคืออะไร
ผูค้ นมักเลี้ยงไว้ได้กินไข่
ตัวคล้ายไก่บินไม่ได้ทายชื่อมา
ขนใช้การเลิศลํ้าทําเสื้ อผ้า
มีสี่ขาชื่อฉันนั้นอะไร
ใกล้หมดไปเพราะคนล่าฆ่าตัวฉัน
จงตอบพลันฉันนี้คืออะไร
ปี กแข็งแรงลําตัวใหญ่บินไม่ได้
นกอะไรใหญ่จริ งวิ่งได้เร็ ว
บ้านงามตาเป็ นใยไต่สุขสันต์
รู ้ไหมฉันคืออะไรโปรดตอบมา
ในตลาดทําทางไว้ใช้ชื่อฉัน
อยูไ่ พรสัณฑ์ฉนั นี้คืออะไร
ผูค้ นกลัวตัวฉันที่โรคฉี่
คิดให้ดีตวั ฉันนั้นอะไร
พรรณี จันทร์ ณรงค์
 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๕

ชุดที่ ๒ ฉันคือผลไม้ อะไร

๑. ฉันมีสีเขียวส้ม ผลนั้นกลมไม่ค่อยใหญ่
หาซื้อได้ทวั่ ไป คนทั้งหลายชอบกินกัน
เนื้อในกลีบมากมาย ทํานํ้าได้โดยการคั้น
ดื่มแล้วสดชื่นพลัน ทายซิฉนั คืออะไร

๒. ชื่อฉันอยูใ่ นปาก แสนลําบากเพราะถูกจี่

รสเปรี้ ยวและหวานดี ปลูกมากมีภาคเหนือกลาง
ผิวฉันขรุ ขระน้อย เนื้ออร่ อยไม่จืดจาง
ผลเป็ นพวงสล้าง ใครรู ้บา้ งผลอะไร

๓. ฉันนี้มีทุกภาค หาไม่ยากมีทวั่ ไทย

มีเนื้อสี ขาวใส ผลก็ใหญ่ดูน่ากิน
เนื้อฉันเหมือนข้าวสาร รสเปรี้ ยวหวานมีท้ งั สิ้ น
ปัตตาเวียหวานติดลิ้น ใครได้กินลองทายดู

๔. ฉันนี้มีชื่อไทย ผลรี ใหญ่อยูบ่ นดิน

เนื้อเขียวเหลืองน่ากิน ปลูกทุกถิ่นมีมานาน
ลําต้นนั้นเป็ นเถา เนื้อในเอาทําของหวาน
กะทิกบั นํ้าตาล ใส่ รับประทานคืออะไร

๕. ฉันนี้มีสีเขียว มาท่องเที่ยวประเทศไทย
ทั้งเด็กและผูใ้ หญ่ ต่างกินได้ทวั่ ทุกคน
เมล็ดมากอยูก่ ลางเนื้อ จิ้มพริ กเกลืออร่ อยล้น
ปลูกได้ทุกแห่งหน ฉันคือผลอะไรดี

๖. สี เขียวคือเปลือกฉัน ข้างในนั้นมีน้ าํ หวาน

ปลูกทัว่ ทุกถิ่นฐาน ทํานํ้าตาลหวานชื่นใจ
ประโยชน์จากเนื้อนั้น นํามาคั้นกะทิได้
ทําขนมแกงก็ใช้ คืออะไรจงทายมา

พรรณี จันทร์ ณรงค์

 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๖

๗. ฉันนี้มีเปลือกเขียว รสไม่เปรี้ ยวผลกลมใหญ่

รสชาติหวานจับใจ เนื้อข้างในนั้นสี แดง
ในเนื้อนํ้ามากมาย กินแล้วสบายคลายอ่อนแรง
ราคานั้นไม่แพง มีทุกแห่งคืออะไร

๘. ฉันเป็ นผลไม้ ปลูกเพื่อให้คนนิยม

ขึ้นชื่อ “มะ” น่าชม ผลป้ อมกลมเป็ นพูพู
รสเปรี้ ยวมากกว่าหวาน ดองนานนานน่าชิมดู
ผลเล็กใครบ้างรู ้ ลองทายดูคืออะไร

๙. ยามสาวฉันคับแจ แต่เมื่อแก่ฝักหลวมโพรก
ฉันถูกบริ โภค ทั้งอ่อนแก่อย่างแพร่ หลาย
เพชรบูรณ์ปลูกรสหวาน คนกล่าวขานกันมากมาย
ปรุ งอาหารดองก็ได้ คิดแล้วทายคืออะไร

๑๐. ฉันนี้ชื่อร้อนแรง มีทุกแห่งหากินได้

มีผลคล้ายละไม ผลไม่ใหญ่อยูเ่ ป็ นพวง
มีท้ งั รสเปรี้ ยวหวาน กินเกินประมาณอาจท้องร่ วง
ยามสุ กเหลืองทั้งพวง เก็บกินได้ทายอะไร

๑๑. ชื่อฉันนั้นบอกสี แต่ไม่มีสีที่ฉนั

มีท้ งั เปรี้ ยว หวาน มัน เปลือกอ่อนนั้นเขียวขจี
ยามสุ กเปลือกสี เหลือง คนทั้งเมืองกินได้ดี
ข้าวเหนียวคู่เข้าที ผลฉันนี้คืออะไร

๑๒. ผลฉันนั้นยาวรี ดูดีดีมีหา้ พู

หากใครได้ลิ้มดู ก็จะรู ้เปรี้ ยวหรื อหวาน
เนื้อในมากด้วยนํ้า ถ้าหวานฉํ่ากินได้นาน
ปลูกไว้ใกล้ใกล้บา้ น ชื่อหน้าขาน “มะ” อะไร

พรรณี จันทร์ ณรงค์

 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๗

๑๓. ผลฉันมีรูปร่ าง รี ป้อมบ้างกลมเล็กใหญ่

เนื้อขาวอยูข่ า้ งใน เปลือกนั้นไซร้เขียวเหลืองปน
กินสด ทั้งดอง กวน ทุกอย่างล้วนอร่ อยล้น
กิ่งก้านหนามปะปน ฉันคือผลอะไรดี

๑๔. ผลฉันไม่เล็กนัก ใบหยักหยักเนื้อสุ กหวาน

ออกผลตลอดกาล เป็ นอาหารได้อย่างดี
ผัดแกงหรื อส้มตํา อร่ อยลํ้าค่ามากมี
เขียวเหลืองคือผิวสี ชื่อฉันนี้คืออะไร

๑๕. ฉันเป็ นพืชยืนต้น สี ของผลเหลืองอร่ าม

เนื้อในสี ขาวงาม เมล็ดตามอยูเ่ รี ยงราย
พันธุ์ดีน้ ีตอ้ งห่อ ปุยฝ้ ายรอเพื่อเก็บขาย
ทรงเครื่ องดองก็ได้ ช่วยกันทายผลอะไร

๑๖. ฉันขึ้นอยูภ่ าคใต้ มีผลคล้ายกับขนุน

เนื้อในกลิ่นหอมกรุ่ น แต่อาจฉุนเพียงบางคน
ยวงผลสุ กเต็มที่ ทอดให้ดีคละแป้ งปน
กินแล้วอร่ อยล้น ฉันคือผลอะไรดี

๑๗. ชื่อฉันเหมือนแก้มสาว แต่ไม่ขาวผิวเหลืองส้ม

ผลเล็กรี ไม่กลม คนนิยมรสหวานดี
เปรี้ ยวจิ้มนํ้าปลาหวาน คนกล่าวขานอร่ อยดี
พิจารณาให้ถว้ นถี่ ผลไม้น้ ีคืออะไร

๑๘. ต้นฉันนั้นกอใหญ่ ขึ้นทัว่ ไปหนามแข็งแรง

ผลฉันนั้นสี แดง เปลือกแข็งแกร่ งหนามมากมี
ยามสุ กส่ งกลิ่นหอม ทะลายงอมหวานเข้าที
นํ้าพริ กอร่ อยดี ใช้ฉนั นี้ผลอะไร

พรรณี จันทร์ ณรงค์

 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๘

๑๙. ชื่อฉันนั้นเหมือนพลอย เนื้ออร่ อยเมล็ดมากมี

เนื้อฉันหวานกรอบดี เมล็ดสี ขาวแดงปน
มีขนมใช้ชื่อฉัน กินทัว่ กันอร่ อยล้น
กลมเหลืองนั้นคือผล อย่าสับสนคืออะไร

๒๐. ผลฉันคล้ายลองกอง แต่เป็ นน้องเพราะเล็กกว่า

ต้นสู งใหญ่สาขา กําเนิดมาผลเป็ นพวง
เนื้อฉันนั้นขาวใส ดูเปลือกได้เหลืองทั้งปวง
ชื่อบอกลางน่าห่วง ไม่ได้ลวงผลอะไร

๒๑. ผลฉันนั้นแสนใหญ่ ผิวทัว่ ไปขรุ ขระจริ ง

ข้างในเมล็ดมากยิง่ เนื้อเหลืองจริ งน่ารับประทาน
อยากให้คนเกื้อหนุน หวังเจือจุนปลูกข้างบ้าน
เป็ นพืชยืนต้นนาน คนเรี ยกขานว่าอะไร

๒๒. ผลฉันคล้ายจมูก ใครทายถูกลองคิดดู

สี เขียว แดง ชมพู ทุกคนรู ้จกั ฉันดี
มะเหมี่ยว แก้มแหม่ม หรื อ นัน่ คือชื่อฉันอีกที
รสเปรี้ ยว หวานก็มี ชื่อฉันนี้คืออะไร

๒๓. ผลฉันนั้นสี เหลือง คนทั้งเมืองนิยมกิน

มีบา้ งบางท้องถิ่น ใครได้กินแล้วติดใจ
ผลฉันเหมือนลางสาด แต่ขนาดค่อนข้างใหญ่
ปลูกมากทางภาคใต้ จงรี บทายคืออะไร

๒๔. เปลือกฉันสี น้ าํ ตาล เนื้อรสหวานสี ขาวใส

สี ดาํ คือเมล็ดใน ผลไม่ใหญ่อยูเ่ ป็ นพวง
บ้านฉันอยูภ่ าคเหนือ งอมมากเหลือผลจะร่ วง
แสลงไข้ท้ งั ปวง น่าเป็ นห่วงผลอะไร

พรรณี จันทร์ ณรงค์

 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๙

๒๕. เปลือกฉันสี ม่วงคลํ้า เนื้อหวานลํ้าจําติดใจ

มีมากทางภาคใต้ มีเนื้อในขาวน่ากิน
เปลือกนอกใช้ทาํ ยา นํารักษาโรคหายสิ้ น
เนื้อนุ่มอร่ อยลิน้ ใครเคยกินจงทายมา

๒๖. ผลฉันอยูเ่ ป็ นพวง ทั้งสี ม่วง เขียวน่ากิน

มีขายทัว่ ทุกถิ่น รสหวานลิ้นเปรี้ ยวก็มี
ผลฉันนั้นไม่ใหญ่ เมล็ดในก็เล็กดี
“อ” นําชื่อฉันนี้ คิดให้ดีคืออะไร

๒๗. ต้นฉันนั้นเท่าขา ใบนี้หนายาววาเดียว

เนื้อฉันหวานไม่เปรี้ ยว เด็กเด็กเคี้ยวสบายใจ
หลายผลรวมเป็ นหวี ดอกเรี ยกปลีตองคือใบ
ทุกส่ วนใช้ประโยชน์ได้ คืออะไรจงทายมา

๒๘. ฉันมีตารอบตัว มีอยูท่ วั่ ทั้งไร่ สวน

หากเหลือเนื้อใช้กวน มากจํานวนส่ งโรงงาน
มีผลตลอดปี รสนั้นมีท้ งั เปรี้ ยวหวาน
คุณค่าเหลือประมาณ คนเรี ยกขานว่าอะไร

๒๙. ผลฉันนั้นรี รี เปลือกนอกมีสีน้ าํ ตาล

เนื้อในมีรสหวาน สี น้ าํ ตาลอ่อนเช่นกัน
เมล็ดดําอยูข่ า้ งใน กินเข้าไประวังพลัน
ติดคอน่าหวาดหวัน่ ทายซิฉนั คืออะไร

๓๐. ยามฉันอยูใ่ นป่ า มีหน้าตาเป็ นเช่นคน

ผมหยิกดําเหลือล้น ยามเป็ นผลอยูโ่ รงเรี ยน
ในสวนก็มากมี ผมหลายสี ไม่เคยเตียน
ถึงแม้อยูโ่ รงเรี ยน ไม่อ่านเขียนผลอะไร

พรรณี จันทร์ ณรงค์

 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๑๐

๓๑. ผลฉันเหมือนระเบิด แต่กินเถิดแสนปลอดภัย

ฉันนั้นไม่ค่อยใหญ่ เมล็ดในสี ดาํ ดํา
ขรุ ขระแต่ผวิ นอก เนื้อขาวบอกว่าหวานลํ้า
ใช้ใบฉันนั้นตํา เบื่อเหาได้ทายอะไร

๓๒. ฉันนี้มีผลใหญ่ เปลือกนั้นไซร้หนามแหลมคม

กลิ่นฉุนเมื่อได้ดม คนนิยมรับประทาน
ใส่ กะทิราดข้าวเหนียว กินเดี๋ยวเดียวเบื่อได้นาน
เนื้อในเหลืองรสหวาน อย่าคิดนานทายอะไร

๓๓. ผลฉันเหมือนระกํา เนื้อหวานลํ้าเปรี้ ยวก็มี

ระยองจันทบุรี ชุมพรมีปลูกทัว่ ไป
มี ส. อักษรนํา ความหมายคํามีน้ าํ ใจ
รู ้จกั แบ่งปันให้ ผลอะไรสองพยางค์

๓๔. ฉันนี้มีชื่อมะ คนมักจะเปรี ยบถ้อยคํา

ต่อหน้าพูดหวานลํ้า เหมือนรสฉันสุ ดพรรณนา
ลับหลังพูดโยกโย้ เหมือนตะโกไม่เข้าท่า
ฉันนี้ดีหนักหนา มีชื่อว่าผลอะไร

๓๕. ผลฉันเป็ นทะลาย ต้องปี นป่ ายจึงได้มา

ลําต้นสู งเสี ยดฟ้ า ตามทุ่งนามีทวั่ ไป
ยามกินต้องสับเฉาะ เนื้อในเหมาะสี ขาวใส
เชื่อมได้หวานชื่นใจ ผลอะไรตอบเร็วพลัน

๓๖. ฉันมีรสเปรี้ ยวฝาด แสนฉลาดอยูท่ วั่ ไป

ตามบ้านหรื อป่ าใหญ่ ผลรากใบคุณอนันต์
สามตะกร้าปาไม่ถูก สํานวนผูกไว้กบั ฉัน
ส้มตํานําใช้กนั รู ้ไหมฉันผลอะไร



พรรณี จันทร์ ณรงค์

 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๑๑

ชุดที่ ๓ ฉันคืออะไร

๑. ฉันมีสามสี แดงมีอยูข่ า้ ง
นํ้าเงินอยูก่ ลาง ขาววางอยูใ่ น
เช้าเชิญขึ้นเสา เย็นเอาลงไว้
คนยืนตรงให้ อะไรตอบมา
๒. ฉันมีสี่ขา ใหญ่กว่าเก้าอี้
ห้องเรี ยนต้องมี ใช้วางตํารา
สิ่ งของเครื่ องใช้ รับได้ทุกครา
ตั้งอยูต่ รงหน้า ฉันคืออะไร
๓. ฉันนี้มีปาก ชื่อจากสัตว์ปีก
ไม่เคยหลบหลีก หากใครเขียนใช้
ของเหลวหลากสี นั้นมีในไส้
ซื้อหาได้ง่าย ฉันคืออะไร
๔. ฉันทําจากยาง รู ปร่ างสวยหรู
คําผิดศัตรู รออยูท่ วั่ ไป
หากฉันได้พบ ต้องลบทันใด
ฉันคืออะไร คิดได้ตอบพลัน
๕. ฉันมีหลากสี ยาวดีน่าใช้
เส้นจะตรงได้ ต้องใช้ทุกครา
เมื่อวางฉันลง เส้นตรงงามตา
เธอรู ไหมว่า ฉันคืออะไร
๖. ฉันมีหลายหน้า วิชาหาใส่
จดเก็บทันใจ อยูใ่ นฉันพลัน
แบบฝึ กหัดมาก ง่ายยากไม่หวัน่
รับได้ทุกวัน ฉันคืออะไร

พรรณี จันทร์ ณรงค์

 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๑๒

๗. ฉันนี้ตวั ใหญ่ อยูใ่ นโรงเรี ยน

ใช้ชอล์กขีดเขียน นักเรี ยนนัง่ ดู
สี ดาํ ดูเด่น มองเห็นความรู ้
ถ่ายทอดจากครู ฉันคืออะไร

๘. ฉันนี้ตวั ใหญ่ ต้องไปโรงเรี ยน

ไม่เคยอ่านเขียน นักเรี ยนพาไป
เครื่ องเรี ยนทุกชิ้น ฉันกินไว้ใน
เปิ ดเอาออกได้ อะไรตอบพลัน

๙. ฉันมีไส้ดาํ คนทําไว้เขียน
ใช้ท้ งั นักเรี ยน ผูค้ นทัว่ ไป
ต้องคอยเหลาปลาย ไม่ให้เส้นใหญ่
วาดภาพก็ได้ อะไรตอบมา

๑๐. ฉันมีสี่ขา หน้าตาไม่มี

ห้องเรี ยนเรานี้ มีอยูม่ ากมาย
คู่กบั โต๊ะเรี ยน อ่านเขียนต้องใช้
นัง่ ได้สบาย ทายว่าอะไร

๑๑. ฉันถูกถ่างขา ปากอ้าทุกที

ใช้งานได้ดี ตกแต่งทัว่ ไป
กระดาษหรื อผ้า เอามาเร็วไว
ตัดได้ทนั ใจ อะไรตอบมา

๑๒. ฉันมีหลายหน้า วิชามากมี

อ่านแล้วรู ้ดี มากมีปัญญา
เปิ ดระวังพลัน ช่วยกันรักษา
ไว้เป็ นตํารา ฉันคืออะไร

พรรณี จันทร์ ณรงค์

 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๑๓

๑๓. ร่ างฉันเป็ นสาย หญิงชายใช้ทวั่

ฉันพันกลางตัว ไม่กลัวเกรงใคร
ผ้านุ่งหลากหลาย เมื่อใช้สวมใส่
ฉันช่วยคาดให้ อะไรทายมา

๑๔. ฉันอยูเ่ ป็ นคู่ สวยหรู งามตา

ทําได้จากผ้า ยืดหดได้ดี
สวมก่อนรองเท้า สั้นยาวมากมี
หลายหลากมากสี ฉันนี้อะไร

๑๕. ฉันมีสองขา หน้าตาไม่มี

ชายหญิงใช้ดี หลากสี งามตา
สวมใส่ มิดชิด ปกปิ ดกายา
ฉันทําจากผ้า ทายว่าอะไร

๑๖. ฉันน่าสงสาร พิการไร้ขา

สองแขนงามตา สั้นยาวมากมี
แต่งปกกระดุม ห่อหุม้ กายี
เป็ นผ้าหลากสี ฉันคืออะไร

๑๗. ฉันทําจากผ้า หลายอาชีพใช้

หนังสัตว์ทาํ ได้ สานดูสวยดี
ตํารวจทหาร พยาบาลต้องมี
ปิ ดศีรษะดี อะไรตอบมา

๑๘. ฉันทําจากผ้า ซื้อหาตัดได้

ผูห้ ญิงสวมใส่ ทั้งจีบบานมี
ไม่วา่ สั้นยาว แก่สาวใช้ดี
มีหลายหลากสี ฉันคืออะไร
พรรณี จันทร์ ณรงค์
 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๑๔

๑๙. ฉันมาเป็ นคู่ ใช้อยูเ่ บื้องล่าง

เมื่อยามก้าวย่าง ป้ องกันผองภัย
เท้าสวยงามตา เมื่อคราสวมใส่
ฉันคืออะไร คนใช้ทวั่ กัน

๒๐. ฉันนี้พดู มาก แต่ปากไม่มี

ข่าวเพลงสารคดี ฉันมีมากมาย
พกพาไปไหน ไปได้สบาย
ถ่านไฟใช้ได้ อะไรตอบพลัน

๒๑. ฉันนี้มีหน้า แขนขาไม่มี

แต่เดินได้ดี ต้องซื้อหามา
ในบ้านก็ใช้ ติดกายงามตา
ชี้บอกเวลา ฉันคืออะไร

๒๒. หน้าฉันสี่ เหลี่ยม ล้นเปี่ ยมคุณค่า

ภาพอยูบ่ นหน้า ส่ งมาจากไกล
สารคดีข่าวคราว รอเฝ้ าดูได้
บันเทิงมากมาย ทายว่าอะไร

๒๓. ฉันนี้มีหู ในตูอ้ ยูไ่ ด้

ตามบ้านก็ใช้ ห้างร้านมากมี
พูดกับคนไกล ต้องใช้ฉนั นี้
ส่ งเสี ยงถึงที่ ฉันคืออะไร

๒๔. ฉันกินความร้อน แล้วนอนบนผ้า

ใช้ท้ งั ไฟฟ้ า ไฟถ่านก็มี
ถูไปถูมา เสื้ อผ้าเรี ยบดี
ทุกบ้านควรมี ฉันคืออะไร

พรรณี จันทร์ ณรงค์

 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๑๕

๒๕. ฉันร่ างไม่ใหญ่ อยูไ่ หนก็ได้

ห้องนํ้ามีใช้ ห้องครัวก็มี
เมื่อยามตักนํ้า ฉันทําได้ดี
มีหลายหลากสี ฉันคืออะไร

๒๖. ฉันมีอยูท่ วั่ ในครัวมากมี

ร้านอาหารใช้ดี คนต้องพึ่งพา
ดื่มนํ้ายามใด เรี ยกใช้ทุกครา
ตอบได้ไหมว่า ฉันคืออะไร

๒๗. ฉันนี้มีหู เกี่ยวอยูก่ บั ขา

เป็ นเถางามตา หลายชั้นมากมี
ใช้ใส่ อาหาร คาวหวานได้ดี
คิดให้เร็วรี่ ฉันคืออะไร

๒๘. ฉันนี้มีหาง เป็ นกลางก็ได้

ขนาดไม่ใหญ่ แทนมือได้ดี
ใช้ตกั อาหาร ในจานชามมี
คู่ส้อมเข้าที ฉันคืออะไร

๒๙. รู ปร่ างฉันนี้ มีท้ งั รี กลม

ผูค้ นนิยม ก้นตื้นลึกมี
ใช้ใส่ อาหาร รับงานได้ดี
บินได้กม็ ี ฉันคืออะไร

๓๐. ฉันนี้ปากกว้าง ซักล้างใช้ฉนั

ใส่ ของไม่หวัน่ ทุกวันรับงาน
ในครัวต้องมี ทุกที่ตอ้ งการ
ไม่เกี่ยงการงาน ฉันคืออะไร

พรรณี จันทร์ ณรงค์

 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๑๖

๓๑. ฉันนี้แสนยุง่ ใช้ปรุ งอาหาร

ทั้งจืดคาวหวาน ใส่ ลงฉันพลัน
วางฉันบนเตา ไฟเผาทุกวัน
อาหารจากฉัน ตักออกรับประทาน

๓๒. ฉันนี้มีหู ตั้งอยูใ่ นครัว

คนใช้กนั ทัว่ ด้ามจับก็มี
จะทอดหรื อผัด ฉันถนัดดี
คู่ตะหลิวอีกที ฉันคืออะไร

๓๓. ฉันมีอยูท่ วั่ ในครัวมากมี

ใส่ อาหารดี ก้นลึกกว่าจาน
ก๋ วยเตี๋ยวข้าวต้ม นิยมใช้งาน
ผูค้ นเรี ยกขาน ฉันว่าอะไร

๓๔. ฉันใหญ่กว่าช้อน กินก่อนใครใคร

ตักบาตรต้องใช้ ตักข้าวใส่ จาน
ตักแกงจากหม้อ ฉันขอทํางาน
มีใช้ทุกบ้าน ฉันคืออะไร

๓๕. ฉันทําจากไม้ ต้องใช้ทุกวัน

บ้านโรงเรี ยนนั้น ใช้ฉนั สะอาดตา
ขยะมากมาย อย่าได้รอรา
ใช้ฉนั เถิดหนา ทายว่าอะไร

๓๖. ฉันเท่ากระบอก กางออกดูใหญ่

ผูค้ นทัว่ ไป ไว้เหนือศีรษะ
กั้นแสงแดดได้ ฝนไม่ปะทะ
ร่ างใหญ่เกะกะ ตอบว่าอะไร

พรรณี จันทร์ ณรงค์

 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๑๗

๓๗. ฉันมีหลายสี ใช้ดีเหลือหลาย

ห้องนํ้ามีไว้ ใช้ได้ทุกครา
อาบนํ้าทุกครั้ง อย่ารั้งรอรา
ฟอกถูกายา ทายว่าอะไร

๓๘. ใครจับด้ามฉัน คนนั้นอ้าปาก

ใช้ได้ดีมาก ทั้งเด็กผูใ้ หญ่
ทุกเช้าและเย็น จําเป็ นต้องใช้
ฟันสะอาดได้ อะไรตอบมา

๓๙. ฉันอยูใ่ นมือ จับถือเมื่อร้อน

โบกไปมาก่อน ลมร้อนผ่านไป
คนเย็นสบาย ใช้ฉนั สุ ขใจ
ฉันคืออะไร รู ้ไหมตอบมา

๔๐. ฉันอยูใ่ นบ้าน ในร้านเสริ มสวย

คนจนคนรวย มีใช้เหมือนกัน
หากใครมีผม นิยมใช้ฉนั
ผมเรี ยบฉับพลัน ฉันคืออะไร

๔๑. ฉันทําจากเหล็ก มีเล็กมีใหญ่

ผูค้ นทัว่ ไป ทําใช้มานาน
ทั้งฟันหัน่ สับ คอยรับใช้งาน
มีอยูท่ ุกบ้าน ฉันคืออะไร

๔๒. ฉันไม่ใหญ่นกั เด็กมักรังแก

แต่ไม่งอแง เด็กจึงชอบฉัน
เตะฉันสนุก เป็ นสุ ขทัว่ กัน
ลูกกลมอย่างฉัน นั้นคืออะไร

พรรณี จันทร์ ณรงค์

 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๑๘

๔๓. ฉันมีเครื่ องยนต์ ผูค้ นขับขี่

ไปได้ทุกที่ แม้ทางกันดาร
ไม่มีหลังคา เก่งกล้าทะยาน
สองล้อทํางาน ฉันคืออะไร

๔๔. ฉันทําด้วยเหล็ก เด็กเด็กชอบดู

เสี ยงดังก้องหู บินได้แสนไกล
เมื่อยามเดินทาง คนต่างอาศัย
ฉันคืออะไร คิดได้ตอบมา

๔๕. ฉันอยูบ่ นถนน กินคนทั้งเป็ น

ใครใครมองเห็น คนอยูข่ า้ งใน
เมื่อถึงจุดหมาย ฉันคายทันใด
สี่ ลอ้ เคลื่อนไป อะไรตอบมา

๔๖. ฉันเคลื่อนที่ได้ แต่ไร้ลอ้ ขา

ผูค้ นพึ่งพา ใช้ฉนั เดินทาง
ฉันอยูล่ าํ คลอง ในท้องทะเลกว้าง
ประโยชน์หลายอย่าง ฉันคืออะไร

๔๗. ขาฉันไม่มี คนขี่ฉนั ได้

ใครพาฉันไป ถีบฉันทุกครา
ถูกถีบไม่ฉุน ล้อหมุนไม่ชา้
มุ่งตรงไปหน้า ฉันคืออะไร

๔๘. ตัวฉันยาวใหญ่ แล่นไต่บนเหล็ก

ผูใ้ หญ่และเด็ก ฉันกินมากมาย
เดินทางไปไหน อาศัยสบาย
จอดตรงตามป้ าย ฉันคืออะไร

พรรณี จันทร์ ณรงค์

 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๑๙

๔๙. ฉันรู ปร่ างใหญ่ หมุนได้เร็วรี่

ตามฝาก็มี บนโต๊ะก็วาง
ติดตามเพดาน ทํางานไม่วา่ ง
ความร้อนจะสร่ าง ฉันคืออะไร

๕๐. ตัวฉันเป็ นเลา คนเป่ าที่ลิ้น

หากใครได้ยนิ ไพเราะจับใจ
พระอภัยมณี ใช้ดีกว่าใคร
คนฟังหลับใหล อะไรตอบพลัน

๕๑. ฉันทําจากไม้ หนังใช้หุม้ หน้า

ตีบอกเวลา แต่ครั้งโบราณ
เป็ นเครื่ องดนตรี ใช้ตีมานาน
ทุ่ม ทุ่ม กังวาน ฉันคืออะไร

๕๒. ฉันเป็ นตาข่าย กระจายแล้วใหญ่

ห่วงเหล็กถ่วงไว้ จมนํ้าได้ดี
ปลาอยูใ่ นฉัน ดึงพลันทันที
ใช้ทุกถิ่นที่ ฉันคืออะไร

๕๓. ฉันทําจากเหล็ก ขนาดเล็กใหญ่มี

ใช้งานได้ดี คนใช้ทวั่ ไป
มีดา้ มจับได้ ร่ างคล้ายประเทศไทย
ฉันคืออะไร ใช้สับฟันจาม

๕๔. ฉันนี้มีฟัน อยูก่ นั เรี ยงราย

เครื่ องมือช่างไม้ ต้องใช้ทุกครา
ฟันฉันแข็งแรง เหล็กแกร่ งหนักหนา
ตัดไม่รอรา ฉันคืออะไร

พรรณี จันทร์ ณรงค์

 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๒๐

๕๕. ฉันมีแต่ตวั มีหวั กลางคืน

เวลาคนตื่น หัวก็หายไป
ตัวฉันแสนนุ่ม คนลุ่มหลงใช้
ศีรษะสบาย ฉันคืออะไร

๕๖. ฉันมีสี่หู ชอบอยูใ่ นบ้าน

กลางคืนทํางาน กินคนทั้งเป็ น
คนอยูใ่ นฉัน ยุงนั้นทุกข์เข็ญ
กินเลือดยากเย็น ฉันคืออะไร

๕๗. ด้ามฉันเป็ นไม้ เหล็กใช้ทาํ หัว

ช่างไม้ใช้ทวั่ ไม่กลัวเกรงใคร
ใช้ฉนั ตอกตี อึงมี่กอ้ งไกล
ตะปูอยูไ่ ด้ ฉันคืออะไร

๕๘. ฉันใหญ่กว่าจาน วัดบ้านนั้นมี

ใช้งานได้ดี มีท้ งั เหลี่ยมกลม
จัดสํารับได้ ทั้งใช้ใส่ ขนม
ผูค้ นนิยม ฉันคืออะไร

๕๙. ฉันนี้มีฟัน รู ้กนั หนึ่งซี่

ชาวสวนต้องมี ชาวนาใช้งาน
พรวนดินดายหญ้า ใช้มาช้านาน
เป็ นเหล็กทนทาน ฉันคืออะไร

๖๐. ฉันทําจากไม้ มีใช้กนั ทัว่

ชอบอยูใ่ นครัว รับงานหนักเบา
ทั้งทุบ หัน่ สับ ฉันรับเย็นเช้า
กลมเหลี่ยมเลือกเอา ฉันคืออะไร

พรรณี จันทร์ ณรงค์

 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๒๑

๖๑. ฉันชอบกัดไม้ ช่างใช้ทวั่ ไป

จะเจาะส่ วนใด ตีอย่างระวัง
ยิง่ ตียงิ่ กัด ไม่ขดั คําสั่ง
ช่างไม้สมหวัง ฉันคืออะไร

๖๒. ฉันใช้รับของ รับรองสิ่ งดี

ในงานพิธี ฉันชอบทํางาน
มอบเกียรติบตั ร วางจัดบริ การ
ใช้แต่โบราณ ฉันคืออะไร

๖๓. ฉันทําจากไม้ ครู ใช้กม็ ี

หวังให้เด็กดี เมื่อยามใช้งาน
พ่อแม่ที่ใช้ ลูกได้ประสบการณ์
สิ่ งชัว่ ไม่พาน ฉันคืออะไร

๖๔. ฉันนี้เก่งกาจ ฉลาดกว่าใคร

ใช้ทาํ อะไร ทําได้ทุกครา
เป็ นสมองกล ค้นหาวิชา
บันทึกตํารา ฉันคืออะไร

๖๕. ชื่อฉันเป็ นสัตว์ ร้องชัดหนักหนา

ไม่มีชีวา เสี ยงดังก้องไกล
เป่ าบอกสัญญาณ รับขานเร็วไว
ฉันคืออะไร คนใช้มานาน
๖๖. พ่อฉันไม่มี คลุกคลีกบั แม่
ต้องคอยดูแล ให้บา้ นปลอดภัย
แม่เฝ้ าประตู ฉันผูเ้ ปิ ดไข
ฉันคืออะไร ทุกบ้านใช้กนั


พรรณี จันทร์ ณรงค์

 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๒๒

ชุดที่ ๔ ฉันเป็ นอะไร

๑. ฉันอยูโ่ รงเรี ยน
สอนเด็กอ่านเขียน รํ่าเรี ยนวิชา
อบรมนิสัย ฝึ กใช้ปัญญา
เธอทราบไหมว่า ฉันเป็ นอะไร
๒. ฉันสวมชุดขาว
ทั้งหมวกรองเท้า สี ขาวเหมือนกัน
ทําตามหมอสั่ง ทุกครั้งไม่หวัน่
ช่วยคนไข้พลัน ฉันเป็ นอะไร
๓. ฉันไปทุกแห่ง
ตามที่อยูแ่ จ้ง แจกจ่ายจดหมาย
มีพสั ดุภณ
ั ฑ์ ฉันนั้นจ่ายให้
คําตอบแสนง่าย ฉันเป็ นอะไร
๔. ฉันอยูบ่ นรถ
ปฏิบตั ิตามกฎ การจราจร
ถือพวงมาลัย รถไปแน่นอน
ใจไม่รีบร้อน ฉันเป็ นอะไร
๕. ฉันอยูบ่ นถนน
ป้ องกันรถชน คอยให้สัญญาณ
โบกมือให้เสี ยง ไม่เกี่ยงการงาน
ให้รถหยุดผ่าน ฉันเป็ นอะไร

๖. ฉันมีทุ่งนา
ปลูกข้าวงามตา เลี้ยงคนมากมาย
ฉันไถหว่านดํา ตรากตรําเหลือหลาย
แสนลําบากกาย ฉันเป็ นอะไร

พรรณี จันทร์ ณรงค์

 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๒๓

๗. ฉันนี้มีเรื อ
ได้ปลามากเหลือ ลากอวนหามา
ปลาเล็กไม่เอา เลี้ยงชาวประชา
เห็นทะเลฟ้ า ฉันเป็ นอะไร

๘. ฉันชายกล้าหาญ
การรบเชี่ยวชาญ ป้ องกันศัตรู
ใครรุ กประเทศ ลํ้าเขตฉันสู ้
ทุกคนย่อมรู ้ ฉันเป็ นอะไร

๙. ฉันชอบคนดี
สวมชุดกากี ช่วยประชาชน
จับโจรผูร้ ้าย มิให้ฆ่าปล้น
กล้าหาญอดทน ฉันเป็ นอะไร
๑๐. ฉันคนแข็งแกร่ ง
ทํางานด้วยแรง ไม่พ่ งึ วิชา
ทั้งขุดแบกหาม ทําตามบัญชา
งานหนักไม่วา่ ฉันเป็ นอะไร

๑๑. ฉันชอบขับขาน
คนฟังชื่นบาน แสนสุ ขอุรา
ฉันยืนหลังไมค์ มีไฟส่ องหน้า
ตอบได้ไหมว่า ฉันเป็ นอะไร

๑๒. ฉันนําคนเที่ยว
ความรู ้ชาญเชี่ยว ทุกทุกสถาน
ท่องเที่ยวที่ไหน บอกได้ชาํ นาญ
สนุกกับงาน ฉันเป็ นอะไร

พรรณี จันทร์ ณรงค์

 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๒๔

๑๓. ฉันเดินบนรถ
ใครขึ้นเห็นหมด ไม่ลอดสายตา
ผูโ้ ดยสารนัง่ ไม่ร้ ังรอรา
รี บเก็บเงินตรา ฉันเป็ นอะไร

๑๔. ฉันรับคนไข้
เป็ นโรคอะไร ตรวจได้ชาํ นาญ
คอยออกคําสั่ง ให้นางพยาบาล
รับปฏิบตั ิงาน ฉันเป็ นอะไร

๑๕. ฉันอยูร่ ิ มถนน

มากด้วยผูค้ น สัญจรไปมา
เห็นขยะต้องกวาด ไม่กลาดเกลื่อนตา
เธอรู ้ไหมว่า ฉันเป็ นอะไร

๑๖. ฉันทําเก้าอี้
โต๊ะตูอ้ ย่างดี ทั้งบ้านเตียงนอน
เลื่อยไม้สวยหรู ใช้ตะปูคอ้ น
คิดให้แน่นอน ฉันเป็ นอะไร

๑๗. ฉันอยูห่ น้ากล้อง

หัวเราะหรื อร้อง ทําได้ทุกครา
รับบทคนชัว่ ไม่กลัวใครว่า
ต่อสู ้ตอ้ งกล้า ฉันเป็ นอะไร

๑๘. ฉันคนกล้าหาญ
ใช้เชือกไต่คลาน จักรยานล้อเดียว
ห้อยโหนต่อตัว น่ากลัวหวาดเสี ยว
ท่าทางปราดเปรี ยว ฉันเป็ นอะไร

พรรณี จันทร์ ณรงค์

 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๒๕

ชุดที่ ๕ ฉันคืออวัยวะใด
๑. ฉันนี้มีมากมาย รักษาไว้ยมิ้ สวยดี
หากใครนั้นไม่มี เคี้ยวอาหารรําคาญจริ ง
ชุดแรกเรี ยกนํ้านม ไม่ขื่นขมเมื่อถอนทิ้ง
ชุดสองนั้นแท้จริ ง ทายซิฉนั นั้นอะไร
๒. ฉันอยูข่ า้ งศีรษะ ไม่เกะกะซ้ายขวามี
รับเสี ยงได้อย่างดี หากฉันนี้ไม่พิการ
ใครเชื่อคนอื่นง่าย มีคาํ ใช้แต่โบราณ
ว่าเบาเหลือประมาณ คนเรี ยกขานว่าอะไร
๓. ฉันอยูบ่ นใบหน้า ใต้ดวงตาสองข้างมี
ชมพูดูสวยดี ตัวฉันนี้รับนํ้าตา
ใกล้ใกล้กบั จมูก แม่จูบลูกถูกทุกครา
เรี ยกปรางก็ได้นา ทายซิวา่ คืออะไร
๔. ฉันนี้อยูใ่ ต้ปาก ดูไม่ยากปลายมนแหลม
เฉียงไปนั้นคือแก้ม ฉันช่วยแง้มปากขึ้นลง
ปากพูดฉันขยับให้ เสี ยงที่ได้ดงั มัน่ คง
ชกฉันพลันงวยงง ตอบให้ตรงคืออะไร
๕. ฉันนี้มีสองข้าง อยูร่ ะหว่างคอและท้อง
เสื้ อปิ ดมิให้มอง ทั้งหญิงชายต่างก็มี
หญิงใดที่มีลูก ช่วยพันผูกลูกอย่างดี
ดูดนํ้าจากฉันนี้ ลองทายซีคืออะไร
๖. ฉันอยูเ่ หนือลําคอ ผมทั้งกออยูบ่ นฉัน
หน้าตามารวมกัน เป็ นตัวฉันทั้งกลมรี
ข้างในมีสมอง หูท้ งั สองก็ตอ้ งมี
สวมหมวกปกปิ ดดี ทายฉันนี้คืออะไร

พรรณี จันทร์ ณรงค์

 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๒๖

๗. ฉันนี้อยูบ่ นหน้า เหนือคิ้วตาใกล้เส้นผม

กว้างดีมีคนชม ดูเหมาะสมมากนํ้าใจ
ผมม้าปิ ดบังพลัน หากฉันนั้นไม่ยงิ่ ใหญ่
แต่งงานต้องเจิมให้ ใครตอบได้คืออะไร
๘. ฉันอยูป่ ลายมือเท้า ทั้งคู่เท่าข้างละห้า
ช่วยเท้าก้าวทุกครา ช่วยมือคว้าหยิบได้ดี
มีแหวนสวมฉันได้ เล็บมากมายฉันนั้นมี
ถ้าด้วนนั้นไม่ดี เรี ยกฉันนี้วา่ อะไร
๙. ฉันนั้นแสนสําคัญ ไม่มีฉนั พูดไม่ได้
เมื่อจะกินอะไร เป็ นต้องใช้ฉนั ทุกที
รู จมูกหยุดทํางาน อากาศผ่านฉันได้ดี
ในฉันฟันลิ้นมี คิดถ้วนถี่คืออะไร
๑๐. ฉันนี้อยูเ่ หนือปาก มองดูยากเห็นไรไร
สองรู ช่วยหายใจ ขนข้างในกรองฝุ่ นดี
รู ปร่ างคล้ายชมพู่ ใครโด่งหรู สวยเข้าที
ทุกคนนั้นต้องมี ลองทายซีคืออะไร
๑๑. ฉันนี้มีส้ นั ยาว ดําเป็ นขาวเปลี่ยนตามวัย
มีหยิกและเหยียดได้ ศีรษะใครนั้นต้องมี
สกปรกเหาชอบอยู่ รักษาดูให้ดีดี
หัวล้านนั้นไม่มี ทายฉันนี้คืออะไร
๑๒. ฉันมีรูปร่ างโค้ง ยาวเรี ยวโก่งอยูเ่ หนือตา
ฉันอยูบ่ นใบหน้า เสริ มดวงตางดงามดี
ขนฉันนั้นสี ดาํ ดูคมขําหากใครมี
บวชพระโกนทันที ลองทายซีคืออะไร

พรรณี จันทร์ ณรงค์


๑๓. ฉันนี้มีสองข้าง
ปลายฉันสองมือมี
ยามเดินฉันแกว่งไกว
ใครรู ้จงตอบพลัน
๑๔. ฉันนี้ยาวหนึ่งนิ้ว
ฉันมีสระอา
ยามนอนฉันต้องหลับ
ฉันนี้คืออะไร
๑๕. ฉันนี้มีหนึ่งคู่
พากายไปได้ทวั่
เมื่อยามสวมกางเกง
เดินได้ทุกทุกวัน
๑๖. ฉันนี้อยูใ่ ต้คาง
ภายในสําคัญทัว่
ลูกกระเดือกอยูก่ ลางฉัน
เอี้ยวได้อย่างชํานาญ
๑๗. ฉันอยูท่ ี่ปลายนิ้ว
หยิกใครต้องใช้ฉนั
ถ้าฉันไม่สะอาด
เข้าปากนั้นไม่ดี
๑๘. ฉันนี้อยูป่ ลายแขน
กําแล้วชกสบาย
กราบไหว้ตอ้ งใช้ฉนั
หากไวนั้นไม่ดี

ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๒๗
ศอกอยูก่ ลางงอได้ดี
สวมเสื้ อนี้ใช้ฉนั พลัน
ต่อจากไหล่คือตัวฉัน
ว่าฉันนั้นคืออะไร
อยูใ่ ต้คิ้วบนใบหน้า
กวาดไปมาเห็นได้ไกล
มีคาํ ศัพท์เรี ยกเนตรได้
ตื่นเมื่อใดลืมทันที
ทุกคนรู ้อยูใ่ ต้ตวั
มีสี่หวั อยูก่ บั ฉัน
ฉันไม่เกรงเข้าในพลัน
ทายซิฉนั คืออะไร
อยูร่ ะหว่างศีรษะตัว
มีหลอดลมหลอดอาหาร
สวมสร้อยนั้นงามตระการ
คนเรี ยกขานว่าอะไร
มีพ้นื ผิวแข็งและมัน
ทุกคนนั้นจะต้องมี
มีพยาธิในฉันนี้
ทายฉันนี้คืออะไร
รู ปร่ างแบนนิ้วเรี ยงราย
จับของได้เป็ นอย่างดี
สองข้างนั้นทุกคนมี
ทายฉันนี้คืออะไร
พรรณี จันทร์ ณรงค์
 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๒๘

ชุดที่ ๖ ฉันคือใครในนิทาน
๑. นิทานเรื่ องใดมีฉนั ทําให้เรื่ องนั้นสนุกยิง่
ฉันนั้นไม่มีตวั จริ ง ใหญ่ยงิ่ กว่าใครมานาน
มักใช้กระบองเป็ นอาวุธ กินมนุษย์เขี้ยวใหญ่ใจหาญ
เล่ามาแต่ครั้งโบราณ เรี ยกขานฉันว่าอะไร

๒. แม่ฉนั เป็ นเงือกแสนสวย ตาช่วยพ่อพ้นยักษี

อยูเ่ กาะพิสดารนานปี ฤๅษีสั่งสอนวิชา
ม้านิลมังกรเพื่อนสนิท ไม้เท้ากายสิ ทธิ์มีค่า
ฤๅษีให้ตามบิดา ทายว่าฉันนี้คือใคร

๓. ฉันเป็ นยักษ์มารหาญกล้า ลักนางสี ดาพาหนี

ไปยังลงกาธานี พระรามตามตีโรมรัน
ข้าศึกเก่งกล้าสามารถ เก่งกาจอย่างไรไม่หวัน่
ฉันมีสิบหน้าแปลกครัน ตอบพลันฉันนี้คือใคร

๔. ฉันลูกพระพายเก่งกาจ ฉลาดกว่าใครในหล้า
หาวเป็ นดาวเดือนเกลื่อนฟ้ า อาสาพระรามโรมรัน
หากตายกายฟื้ นคืนได้ เมื่อลมถูกกายกระชั้น
ไม่กลัวแม้ทศกัณฐ์ ตอบพลันฉันนี้คือใคร

๕. ฉันอยูบ่ นฟ้ าศักดิ์สิทธิ์ หน้าเขียวมีฤทธิ์เหลือหลาย

มองเห็นทุกสิ่ งรอบกาย มีตามากมายถึงพัน
คนดีมีทุกข์ช่วยเหลือ จุนเจือเพื่อให้สุขสันต์
คนดีฉนั คอยคุม้ กัน ตอบพลันฉันนี้คือใคร

๖. ฉันนี้มีทอ้ งยืน่ ป่ อง เที่ยวท่องขอทานทัว่ หล้า

กินมากเมื่อหิวทุกครา กายาน่าเกลียดกว่าใคร
ฉันขอชาลี กัณหา พรากจากบิดายิง่ ใหญ่
มารดาร้องแทบขาดใจ ฉันนี้คือใครตอบพลัน
พรรณี จันทร์ ณรงค์
 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๒๙

๗. ฉันเป็ นนักบวชอยูป่ ่ า พํานักกายาในอาศรม

ฉันไว้หนวดยาวถึงนม ใครทุกข์ระทมช่วยพลัน
ใครดีใครชัว่ เล็งรู ้ คํ้าชูคนดีไม่หวัน่
ถือศีลภาวนาทุกวัน ตอบพลันฉันนี้คือใคร

๘. เมื่อเล็กฉันอยูใ่ นหอย แม่ต่อยทิง้ ไปใจหาย

ศัตรู จึงเห็นรู ปกาย จับได้ถ่วงทิ้งสายชล
พญานาคช่วยชีวติ ไว้ มอบให้นางยักษ์อีกหน
ผิวทองมีทวั่ กายตน หลอกคนเป็ นเงาะคือใคร

๙. ฉันอยูใ่ นถํ้าใต้น้ าํ ร่ างกายกํายําสู งใหญ่

ลักตัวพระอภัยมณี ไป หวังไว้ให้เป็ นสามี
ฉันแปลงกายเลิศเฉิดฉาย มิให้รู้เห็นเป็ นยักษี
สิ นสมุทรคือบุตรที่มี ฉันนี้คือใครทายมา

๑๐. ฉันเป็ นธิดาสุ ดท้อง เป็ นที่รักของพ่อแม่

ถึงคราหาคู่ดูแล มองเห็นรู ปแท้เงาะปลอม
จึงโยนมาลัยไปให้ บิดาจึงไล่อยูก่ ระท่อม
พระอินทร์ช่วยพ้นตรมตรอม คิดพร้อมบอกชื่อคือใคร

๑๑. พ่อฉันนั้นเป็ นยักษา อยูก่ บั เทวดาอิศวร

ทําผิดไม่คิดใคร่ ครวญ อิศวรจึงสาปเป็ นควาย
ฉันเป็ นลูกพ่อเพศผู ้ พ่อรู ้ตอ้ งฆ่าชีพสลาย
ฉันจึงฆ่าพ่อถึงตาย ตอบได้ไหมฉันคือใคร

๑๒. ฉันมีหนวดยาวถึงเข่า มีเคราถึงนมผมรก

เปลือยกายล่อนจ้อนสกปรก ได้ฉกม้านิลมังกร
ทั้งลักไม้เท้ากายสิ ทธิ์ ออกฤทธิ์ ทุกครั้งดังสอน
ยื้อยุดจากสุ ดสาคร คิดก่อนฉันนี้คือใคร

พรรณี จันทร์ ณรงค์

 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๓๐

๑๓. ฉันลูกนางทองประศรี แม่พาฉันหนีอยูป่ ่ า

กาญจนบุรีพารา หลบเลี่ยงโทษาแผ่นดิน
บวชแล้วรํ่าเรี ยนเพิม่ วุฒิ เชิงยุทธปราบศัตรู รู้สิ้น
เป็ นทหารรับใช้แผ่นดิน ทัว่ ถิ่นเลื่องลือคือใคร

๑๔. ฉันเป็ นลูกวัวตัวน้อย เฝ้ าคอยแม่กลับลับหาย

แม่เสื อฆ่าแม่ฉนั ตาย ทําลายคํามัน่ สัญญา
ลูกเสื อจึงฆ่าแม่สิ้น สองเราหากินในป่ า
ฤๅษีได้ชุบกายา เป็ นชายงามตาคือใคร

๑๕. ฉันเป็ นจระเข้กายสิ ทธิ์ เขี้ยวแก้วมีฤทธิ์ยงิ่ ใหญ่

อาศัยในถํ้าอําไพ ลักตะเภาทองไปเคียงครอง
ไม่อยูใ่ นศีลในสัตย์ ชีวติ วิบตั ิมวั หมอง
ต้องพ่ายแพ้แก่ไกรทอง ไตร่ ตรองบอกชื่อคือใคร

๑๖. ฉันเป็ นลูกชายขุนแผน ทัว่ แคว้นเกรงขามนามยิง่

วิชาเก่งกล้าจริ งจริ ง ได้ชิงสร้อยทองคืนมา
พระพันวษาจึงรัก ฟูมฟักเป็ นทหารชาญกล้า
หมื่นไวยคือยศได้มา ทายว่าฉันนี้คือใคร

๑๗. ฉันเป็ นเงาะป่ าน่ารัก พํานักอยูใ่ นไพรศรี

รับหมั้นฮเนานานปี ฉันนี้รักแต่ซมพลา
เมื่อวันแต่งงานมาถึง ฉันจึงต้องหลบหนีหน้า
ซ่อนตัวอยูก่ บั ซมพลา ตอบได้ไหมว่าคือใคร

๑๘. ฉันเป็ นชายเมืองแมนสรวง ไก่ลวงให้ไปเมืองสอง

พบพระเพื่อนแพงหวังปอง ใจต้องนึกรักหนักอุรา
เพื่อนแพงก็รักฉันยิง่ มีสิ่งอุปสรรคขวางหน้า
ผูใ้ หญ่กีดกันฉันทา ทายว่าฉันนี้คือใคร

พรรณี จันทร์ ณรงค์

 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๓๑

๑๙. ฉันเป็ นศัตรู ขนุ แผน รํ่ารวยนับแสนเหลือล้น

ศีรษะไร้ผมผิดคน ดวงกมลหลงรักวันทอง
ขุนแผนติดคุกทุกข์เข็ญ ฉันได้นางเป็ นคู่สอง
ฉันนี้ทาํ ผิดครรลอง ตรึ กตรองฉันนี้คือใคร

๒๐. ฉันเป็ นเทวดาศักดิ์สิทธิ์ มีฤทธิ์กว่าใครในหล้า

อยูบ่ นไกรลาสบรรพตา ไม่มีใครกล้าราวี
พระศอฉันนั้นดําสนิท อาวุธศักดิ์สิทธิ์ตรี น้ ี
ทรงโคมานานนับปี ช่วยชี้บอกชื่อคือใคร

๒๑. ฉันน้องพระรามงามนัก ถูกหอกโมกขศักดิ์ยกั ษา

หนุมานจึงไปหายา ก่อนสิ้ นเวลาราตรี
ห้ามพระอาทิตย์ขบั รถ รี บบทจรเร็วรี่
ไปยังปั ญจคีรี ยาดีช่วยฉันคือใคร

๒๒. ฉันเป็ นลูกศิษย์ฤๅษี ยามดีจบการศึกษา

อาจารย์มอบผอบวันลา สอนว่าอย่าเปิ ดก่อนกาล
ฉันไม่เชื่อคําพระฤๅษี เสี ยทีโจรร้ายใจหาญ
ชีวติ ต้องสิ้ นวายปราณ บอกขานฉันนี้คือใคร

๒๓. ฉันเป็ นเจ้าชายหาญกล้า อาสาไปเมืองยักษี

ชะตาไม่สิ้นชีวี ฤๅษีแปลงสาส์นให้ทนั
ได้พบธิดายักษี คือนางเมรี คู่ขวัญ
แต่ตอ้ งพลัดพรากจากกัน รู ้ไหมว่าฉันคือใคร

๒๔. ฉันเป็ นเจ้าหญิงกําพร้า ถูกล่าจากอินทรี ร้าย

มีกลองซ่อนเร้นร่ างกาย มีชายช่วยรอดปลอดภัย
ผมฉันนี้มีกลิ่นหอม ใครได้ดมดอมหลงใหล
ท้าวสันนุราชติดใจ ฉันนี้คือใครตอบพลัน


พรรณี จันทร์ ณรงค์

 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๓๒

ชุดที่ ๗ ฉันคือดอกไม้ อะไร

๑. ดอกไม้ใดเล่าเข้ายา เป็ นดาวงามตา

คนหาปลูกไว้เชยชม
สี เหลืองเรื องรองลองดม กลิ่นไม่รื่นรมย์
เหมาะสมหนักหนามาลัย

๒. ดอกนี้มีกลิ่นประทิ่นไกล งามงดสดใส
ปักในแจกันนั้นดี
ดมดอมหอมมากหลากสี ต้องห้ามหนามมี
แดงดีประจักษ์รักจริ ง

๓. ดอกอะไรใครชอบตอบได้ กลิ่นรํ่ากําจาย
มอบให้แด่ผบู ้ ูชา
บานเบ่งเปล่งขาวราวผ้า ดอกตูมนั้นหนา
สรรหามาทํามาลัย

๔. ดอกอะไรไร้สิ้นกลิ่นหอม แมลงเห็นเป็ นตอม

สวยพร้อมสี สดงดงาม
ปลูกไว้ให้เฟื่ องเรื องนาม เป็ นรั้วทัว่ คาม
มีหนามตามต้นคนเกรง

๕. ดอกอะไรใหญ่มากหากบาน ในสระตระการ
ใช้งานหลายหลากมากมี
เมล็ดสายใช้กินได้ดี ปลูกทัว่ ปฐพี
พระนี้นาํ ดอกบูชา

๖. ดอกอะไรไม่ร่วงโรยรา เลิศลํ้าทํายา
รักษาโรคภัยได้ดี
จัดพานสวยมากหลากสี กลิ่นหอมไม่มี

พรรณี จันทร์ ณรงค์

 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๓๓

กลมรี ชูช่อรอแมลง
๗. ดอกอะไรไม่เบื่อเมื่อบาน สดชื่นรื่ นสราญ
ไม่นานกลีบร่ วงโรยรา
กลีบซ้อนสวยลํ้างามตา หลากสี นานา
มีค่าเลิศหรู คู่ไทย

๘. ดอกอะไรไม่เคยแน่นอน รักผันสัญจร
เร่ ร่อนเหินห่างจางไป
สี ดอกงามงดสดใส เหลืองแดงแกว่งไกว
หากใครพบเห็นเป็ นชม

๙. ดอกไม้อะไรสวยงาม หน้าสัตว์เป็ นนาม

สี งามแดงส้มชมพู
รู ปร่ างนั้นคล้ายใบพลู เกสรสวยหรู
มองดูสวยเด่นงามตา

๑๐. ดอกไม้อะไรใหญ่จริ ง ประโยชน์มากยิง่

เมล็ดเป็ นอาหารอย่างดี
ปลูกเป็ นอาชีพมากมี เหลืองอร่ ามสดสี
หันหน้าสู ้แสงตะวัน

๑๑. ดอกไม้อะไรสี เหลือง บานอยูท่ วั่ เมือง

เป็ นรั้วบ้านได้สวยงาม
มีอยูท่ วั่ ถิ่นเขตคาม ออกดอกทุกยาม
สวยงามเป็ นช่อรอแมลง

๑๒. ดอกไม้อะไรหอมล้น เมื่อถูกไฟลน

ส่ งกลิ่นสุ คนธ์ทวี
ลําต้นเลื้อยบนปฐพี ดอกห้ากลีบมี
สดสี เหลืองงามอร่ ามตา

พรรณี จันทร์ ณรงค์

 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๓๔


ชุดที่ ๘ ซ่ อนคาลานากลอน

จุดประสงค์
๑. เพื่อฝึ กทักษะการฟัง
๒. เพื่อฝึ กทักษะการอ่านออกเสี ยงและอ่านจับใจความ
๓. เพื่อฝึ กทักษะการเขียนคําและเขียนบทร้อยกรอง
๔. เพื่อฝึ กทักษะการใช้รูปสระ
๕. เพื่อฝึ กทักษะการพูด
๖. เพื่อให้ผเู ้ รี ยนมีเจตคติที่ดีต่อการอ่านและเขียนบทร้อยกรอง

การใช้ สื่อ
๑. ศึกษารู ปสระจากหนังสื อเรี ยนหรื อหนังสื ออ่านประกอบ
๒. อ่านให้นกั เรี ยนฟังเพื่อฝึ กสมาธิก่อนเรี ยน และมารยาทการฟังแล้วให้นกั เรี ยน
เขียนตอบ
๓. ฝึ กนักเรี ยนอ่านบทร้อยกรองและคิดหาคําตอบ
๔. ฝึ กเขียนคํา ประโยคและข้อความจากคําตอบ
๕. เขียนคําคล้องจองและแผนผังกลอนสุ ภาพ
๖. ฝึ กเขียนบทร้อยกรองโดยการเลียนแบบ
๗. คัดบทร้อยกรอง

พรรณี จันทร์ ณรงค์

 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๓๕

๘.๑ คําที่มีตวั การันต์

๑. หันอากาศพาดอ่างมาหน้าผูเ้ ฒ่า จานคอยเฝ้ าใต้ไม้ผดั ถัดมาหลัง
หนูไล่ตามมาใกล้ให้ระวัง ทหารเรื อพลาดพลั้งถูกฆ่าตาย

๒. เด็กนําแหวนล่องูมาอยูใ่ กล้ อ่างมีไว้ชิดลากข้างไม่สับสน

ทหารมีพินทุอิอยูข่ า้ งบน เต่ามาชนสัง่ การันต์ฟันยักษ์ตาย

๓. หันอากาศขี่เสื ออยูง่ ูตามหลัง เสื ออีกตัวเก่งจังลากเรื อคู่

ทัณฑฆาตมาดกล้ามาแอบดู ฆ่าควายอยูข่ า้ งหลังระวังพลัน

๔. เสื อเดินหน้าลากข้างพายักษ์มาหลัง เสื ออีกตัวดุจงั สวมหมวกไว้

หญิงลากจานตามหลังระวังกาย การันต์ฆ่าหนูตายใกล้ชิดมา

๕. เด็กลากแหวนมาหน้างูมาหลัง จานเหนื่อยจังหันอากาศพาดอยูเ่ หนือ

หนูขวักไขว่ไต่นาํ ทหารเรื อ เบื่อเต็มทีหนีอยูบ่ น

๖. ไม้เอกเหนือพินทุอิมีฟันหนู โซ่ซ่อนอยูข่ า้ งล่างอ่างตามหลัง

หันอากาศพาดเสื อเหลือกําลัง เต่าตามหลังมียกั ษ์ตายใกล้กายา

๗. สําเภาใหญ่ใจถึงดึงลากข้าง พานแอบวางอยูห่ ลังยักษ์มาใกล้

หนูนาํ เต่าตามหลังอย่างเร็ วไว เรื อไล่ไปถูกฆ่าด้วยการันต์

๘. วิสรรชนียม์ ีเรื อนําตามพานน้อย ลิงโหนห้อยไม้ผดั หรู อยูห่ น้าไก่

ฤๅษีนาํ ม้ามาท่าว่องไว น่าเสี ยใจเณรถูกฆ่าด้วยการันต์

๙. พินทุอิมีฝนทองจ้องเหยียบแหวน ไม้หน้าแค้นขวางหน้าอย่างกล้าหาญ
ยักษ์นาํ งูหนั อากาศพาด จ.จาน มีทหารนําหนูตายไล่หนูเป็ น

๑๐. หันอากาศขี่มา้ หน้าควายคู่ ตีนเหยียดอยูใ่ ต้ควายตัวที่สอง

หน้าทหารมีไม้หน้าอาวุธรอง ศาลาป้ องไก่ตายไว้หลังคํา

พรรณี จันทร์ ณรงค์

 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๓๖

๘.๒ คําที่ใช้ ร หัน

๑. ไข่แบกโทหลังไม้หน้าอาตามหลัง พานสวยจังนํา ร หันคัน่ ฤๅษี
ลากข้างตามหลังมาไม่รอรี อ่านให้ดีสามพยางค์สร้างบุญกัน

๒. เรื อสองลํานําพานใหญ่ไล่ใบไม้ บ.อีกใบนําเรื อและฤๅษี

ตีนเหยียดอยูใ่ ต้ใบไม้ใต้เรื อมี อ่านให้ดีสี่พยางค์สร้างหนึ่งคํา

๓. หันอากาศพาดอ่างอย่างสุ ขล้น ศาลาชนตามติดจานชิดใกล้

เรื อสองลําตามหลังอย่างว่องไว มียกั ษ์ใหญ่ถูกฆ่าด้วยการันต์

๔. อ่างนําหน้าพาลากข้างวางหน้าถุง เรื อสองลําแล่นมุ่งมาชิดใกล้

เณรคว้าพานไว้หน้าพาซ่อนกาย แต่ตอ้ งตายด้วยทัณฑฆาตมาพาดบน

๕. หันอากาศพาดจานผ่านไปหน้า เด็กใจกล้าวิง่ นําเสื อเรื อตามหลัง

เรื ออีกลําตามมาไม่น่าชัง คิดเก่งจังตอบได้สองพยางค์

๖. ไก่ลากเรื อสองลํานํามาหน้า ไม้มลายเก่งกล้าตามมาใกล้

ไก่อีกตัวตามหลังอย่างว่องไว เรื อกางใบแล่นชิดติดอีกลํา

๗. ศาลาสร้างวางอยูห่ น้าเต่าอาศัย แหวนของใครมาแอบแนบอยูใ่ กล้

เรื อสองลําลอยคว้างกลางพงไพร ฤๅษีไล่ตามบรรจบครบร้อยปี

๘. จานลอยนํ้านําเรื อน้อยคอยเรื อใหญ่ ไม้โอไวตามติดมาชิดใกล้

ลิงซุกซนวิง่ ไล่มาท่าตกใจ มีงูใหญ่อยูห่ ลังระวังกาย

๙. ไม้มลายนําหน้าอ่างมาชิด ศาลาติดแหวนมีค่ามาอยูห่ ลัง

เรื อสองลําตามมาไม่น่าชัง ยักษ์สิ้นหวังถูกฆ่าเมื่อมาทัน

๑๐. พินทุอินิคหิตติดเหนือเด็ก ไก่ตวั เล็กมีเด็กไล่มาใกล้หลัง

อยูใ่ ต้หยาดนํ้าค้างอย่างระวัง ลากข้างหวังแอบอิงวิง่ ตามทัน
ใบไม้ปลิวลิ่วลมชมเรื อคู่ ตามหลังอยูพ่ านมาชิดผิดมหันต์
ทัณฑฆาตทําโทษตายวายชีวนั ความหมายนั้นอดีตกาลนับล้านปี

พรรณี จันทร์ ณรงค์

 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๓๗

๘.๓ คําควบไม่แท้

๑. ทหารเรื อมีตีนเหยียดเบียดอยูล่ ่าง เด็กแนบข้างนําไม้โอโก้หนักหนา

ทหารเรื อร่ างสู งจูงม้ามา ความหมายคํานี้หนาน่าซ่อมแซม

๒. ไม้หน้านําศาลาหน้าเรื อน้อย ไม้โทลอยนําลากข้างวางหน้าเสื อ

เรื อลําน้อยห้อยไม้โทอ่างจุนเจือ เข้าแอบเฝื อหน้ายักษ์ใหญ่ไม่กลัวเกรง

๓. ไม้เอกอยูบ่ นเรื อเสื อนําหน้า ลากข้างพางูชิดติดตามหลัง

ไม้มลายนําหน้าไข่ไม่ระวัง ขึ้นหลังเปลี่ยนเสี ยงเคียงคู่มา

๔. เรื อตามปลาพาลากข้างพยางค์หน้า มีศาลาพาหันอากาศพาดเรื อใหญ่

ยักษ์ไล่หลังตามมาอย่างว่องไว พูดด้วยไมตรี จิตคิดสิ่ งดี

๕. ตีนเหยียดอยูใ่ ต้พานผ่านไปหน้า ทหารเรื อตามมาอย่างกล้าหาญ

ลากข้างอยูห่ ลังสุ ดหยุดระราน ใช้เรี ยกขานผลไม้ของไทยเรา

๖. เรื อตามหลังศาลาคว้าไม้ผดั ทหารจัดธงไว้ให้อยูห่ ลัง

ลากข้างตามมาชิดอย่าปิ ดบัง คํานี้ขลังเลื่อมใสด้วยใจจริ ง

๗. ทหารเรื อตามใกล้ไม้หน้าคู่ ไก่แอบอยูข่ า้ งหลังระวังมัน่

โซ่ผลักสองไม้หน้ามากีดกัน งูตามทันอยูห่ ลังอย่างตั้งใจ

๘. ไม้หน้านําศาลาไม่ชา้ ชัก เรื อไม่พกั ตามมาหน้าฤๅษี

พินทุอิมีฝนทองฐานรองดี คนมัง่ มีรวยนักมักเรี ยกกัน

๙. เสื อลากเรื อติดไม้โทโก้หนักหนา ลากข้างพางูตามหลังระวังมัน่

ไม้หน้านําเสื อลายเรื อไล่ทนั พินทุอิหยุดพลันม้าไล่ตาม

๑๐. ทหารเรื อลากแหวนไปแดนหน้า เด็กตามมาพาทหารผ่านมาใกล้

เรื ออีกลํานํางูแอบแนบสบาย อ่านง่ายดายมี ท ร เสี ยง ซ แทน

พรรณี จันทร์ ณรงค์

 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๓๘

๘.๔ อักษรนา

๑. วิสรรชนียม์ ีไข่นาํ ไปหน้า หันอากาศพาดม้าไก่มาหลัง

ม้าพาโทไล่ไข่ไม้หน้ายัง หนูอยูห่ ลังแนบชิดคอยติดตาม

๒. พินทุอิขี่พานผ่านมาหน้า เสื อนําม้าใต้หนั อากาศหรู

มียกั ษ์ใหญ่ไล่หลังหวังคํ้าชู ให้ความหมายน่าดูคู่น่าชม

๓. ไม้หน้าอยูห่ ลังอ่างวางหน้าหนู จานนําอยูห่ น้าอ่างใบที่สอง

หนูอีกตัวนําลากข้างวางจับจอง ถุงใส่ ของตามหลังรั้งท้ายคํา

๔. เสื ออยูใ่ ต้ไม้ผดั จัดไว้หน้า มองเห็นปลานําหีบรี บรุ ดหนี

งูตามหลังต้องระวังไว้ให้ดี ไก่ได้ทีแอบหลังหวังปลอดภัย

๕. วิสรรชนียม์ ีอยูห่ ลังทหารกล้า หนูตามมาเหนือตีนเหยียดเบียดถุงใหญ่

หนูอีกตัวนําอ่างอย่างว่องไว ม้าดีใจได้แอบแนบหลังคํา

๖. วิสรรชนียต์ ามอ่างวางอยูห่ น้า ลิงมีโทตามมาพร้อมตีนเหยียด

ม้าพาอ่างลากลิงเอกวิง่ เบียด แหวนมาเฉียดยักษ์ตามมาน่าเกรงกลัว

๗. ยักษ์ตามหีบหนีบลากข้างวางอยูห่ ลัง ไก่เก่งจังไล่ชิดไม่คิดขาม

ไม้มลายเคียงคู่ดูงดงาม ยักษ์ไล่ตามพาเอกเสกเป็ นคํา

๘. วิสรรชนียต์ ามไก่หีบไล่ล่า นิคหิตชิดเอกมาเหนือลิงจ๋ อ

ลากข้างนําปลาไปไม่รีรอ ฝนทองต่อพินทุอิขี่บนลิง

๙. วิสรรชนียต์ ามอ่างวางอยูห่ น้า เรื อไม่ชา้ พาโทชิดติดลากข้าง

อ่างนําเรื อเหนือมีเอกเสกมาวาง มีลากข้างนําม้ามาแอบอิง

๑๐. พินทุอิขี่แหวนไปแดนหน้า ยังมีปลาว่ายนํ้าตามมาหลัง

พินทุอิขี่เรื อเหลือกําลัง เต่าแอบหลังสุ ดท้ายได้ครบคํา

พรรณี จันทร์ ณรงค์

 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๓๙

๘.๕ คําที่มกั เขียนผิด

๑. ผึ้งบินมาพาลากข้างอย่างองอาจ เสื อผงาดมีตีนเหยียดเบียดตามหลัง
ไก่ใจกล้าตามไม่ห่างอย่างระวัง ความหมายยังอยูส่ ุ ขไร้ทุกข์ภยั

๒. หันอากาศพาดเสื อลายไว้ขา้ งหน้า งูใจกล้าไล่แอบแนบชิดใกล้

ไม้หน้านําไก่ไว้ให้ปลอดภัย เต่าตามไปอยูห่ ลังรั้งท้ายคํา

๓. นิคหิตติดจานน้อยคอยลากข้าง หนูเดินทางตามทันไม่หวัน่ ไหว

เข้าแอบชิดติดพลันในทันใด งูเลื้อยไปเชื่องช้ามาหลังคํา

๔. หน้าคือเสื อเหนือมีหยาดนํ้าค้าง คอยลากข้างทั้งสองมาจองที่

อยูห่ น้าอ่างและหลังฟังให้ดี ท้ายสุ ดมีงูอยูด่ ูงดงาม

๕. เรื อไปหน้าพาลากข้างวางชิดใกล้ ยังมีควายนําลากข้างวางตามหลัง

ยักษ์ไล่มามีไม้หน้ามาเบียดบัง ส่ วนตัวหลังมีลากข้างวางอีกที

๖. พินทุอิมีฝนทองย่องเหยียบผึ้ง ไม้เอกดึงตีนเหยียดอยูค่ ู่พานไซร้

งูเลื้อยมานําหน้าไม้มลาย เต่าอุย้ อ้ายได้ไม้โทไม่โซเซ

๗. วิสรรชนียต์ ามเรื อใบปลาไปหน้า เด็กน้อยพาพินทุอิหนีเด็กใหญ่

ปลานําเรื อวิสรรชนียม์ าเร็ วไว เด็กหน้าใหม่พาอ่างขวางยักษ์ทนั

๘. นิคหิตติดหัวลิงวิง่ นําหน้า ลากข้างมาตามติดเข้าชิดใกล้

มียกั ษ์ใหญ่ตามหลังไม้มลาย เป็ นผลไม้ลือเลื่องของเมืองไทย

๙. ฝนทองขี่พินทุอิมีจานรับ ได้เคลื่อนขับตามไล่ทนั ไม้หน้า

ยักษ์นาํ เรื อวิสรรชนียห์ นีตามมา หนูชกั ช้าแอบไม้มลายนํา

๑๐. ไม้โทขี่เสื อใหญ่ไล่ไม้หน้า หนูตามมาพาทหารรุ กรานใกล้

ไม้หน้าคู่อยูห่ น้ายักษ์พกั สบาย งูเลื้อยไล่ตามหลังระวังตัว

พรรณี จันทร์ ณรงค์

 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๔๐

ชุดที่ ๙ ปริศนาคา
จุดประสงค์ การเรียนรู้
๑. เพื่อฝึ กการคิดคําหรื อสํานวน
๒. เพื่อฝึ กการใช้พจนานุกรม
๓. เพื่อฝึ กการเขียนคําและเรี ยนรู ้ความหมายของคําอย่างหลากหลาย
๔. เพื่อฝึ กทักษะการอ่านบทร้อยกรอง

วิธีใช้ สื่อ
๑. ฝึ กทักษะการฟัง ครู อ่านให้นกั เรี ยนฟัง และให้นกั เรี ยนเปิ ดหาคําจากพจนานุกรม
แล้วเขียนตอบลงในสมุด ให้นกั เรี ยนคิดคําตอบเป็ นรายบุคคลหรื อเป็ นกลุ่มก็ได้
๒. ฝึ กทักษะการอ่าน ครู แจกร้อยกรองปริ ศนาคําให้แก่นกั เรี ยนเป็ นรายบุคคลหรื อ
กลุ่มแล้วช่วยกันหาคําจากพจนานุกรมตามเวลาที่กาํ หนด
๓. ให้นกั เรี ยนพัฒนาการอ่านโดยการหาคําหรื อสํานวนอื่น ๆ ที่มีความหมาย
ใกล้เคียงกันหรื อ พยางค์แรกเหมือนกัน
๔. พัฒนาการเขียนโดยการเลียนแบบการเขียนบทร้อยกรองแต่เป็ นคําชุดอื่น ๆ ที่
นักเรี ยนสนใจ

พรรณี จันทร์ ณรงค์

 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๔๑

ชุดที่ ๙.๑
คาทีน่ าด้ วย “กระ”
คาชี้แจง ให้นกั เรี ยนอ่านบทร้อยกรองแต่ละบทซึ่งเป็ นความหมายของคําที่มีนาํ หน้าด้วย
“ตก” แล้วตรวจสอบความถูกต้องโดยการเปิ ดหาคําจากพจนานุกรมให้มีความหมายตรงกับ
บทร้อยกรอง

กระหนึ่งพึงรู ้ไว้ คนชอบใช้หอ้ ยคอสัตว์

ส่ งเสี ยงดังฟังชัด รู ้วา่ สัตว์อยูท่ ี่ใด
กระสองอยูใ่ นครัว มีรูรั่วกรองกากได้
แยกนํ้าให้ออกไป สานไม้ไผ่มาใช้กนั
กระสามนามของผัก คนรู ้จกั ทัว่ เขตขัณฑ์
รู ้นอนแม้กลางวัน อยูใ่ นนํ้าตามท้องนา
กระสี่ มีไว้ใช้ เก็บของได้เหลือคณา
ก้นรั่วเข้าตํารา ใช้เงินตราไม่ตริ ตรอง
กระห้าอยูใ่ นครัว ทอดผัดคัว่ ได้ดงั ปอง
ภาชนะนี้ใช้คล่อง มีหูสองจับได้ดี
กระหกใช้รับประทาน ยอดอาหารค่ามากมี
ขึ้นเองได้ทุกที่ กลิ่นดอกดีหอมชื่นใจ
กระเจ็ดอาการสั่น ของเหลวนั้นเลื่อนเคลื่อนไหว
ขึ้นลงเห็นทันใด ของนุ่มไซร้มีอาการ
กระแปดเป็ นของใช้ ฝัดข้าวได้ไม่เกี่ยงงาน
ใช้ไม้ไผ่จกั สาน คนโบราณถ่ายทอดมา
กระเก้านั้นเข้าที ชื่อมาลีใช้ทาํ ยา
กลิ่นหอมชื่นนาสา กลิ่นแรงกล้าถ้าไฟลน
กระสิ บเป็ นไม้แก่น พันธุ์เนืองแน่นขึ้นปะปน
เป็ นพืชในไพรสณฑ์ ให้ผคู ้ นใช้สอยกัน



พรรณี จันทร์ ณรงค์

 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๔๒

ชุดที่ ๙.๒
คาทีน่ าด้ วย “ตก”
คาชี้แจง ให้นกั เรี ยนอ่านบทร้อยกรองแต่ละบทซึ่งเป็ นความหมายของคําที่มีนาํ หน้าด้วย
“ตก” แล้วตรวจสอบความถูกต้องโดยการเปิ ดหาคําจากพจนานุกรมให้มีความหมายตรงกับ
บทร้อยกรอง

ตกหนึ่งพึงสังเกต บ่งถึงเหตุไม่งามตา
จุดด่างเต็มกายา ตกที่หน้าเป็ นจุดดํา
ตกสองต้องปลูกไว้ กล้วยหลากหลายประโยชน์ล้ าํ
ปลีดอกจะออกนํา หลายหวีงามตกตามมา
ตกสามงามกระไร ได้น้ าํ ใสดังเจตนา
ขุ่นข้นที่ปนมา ตกอยูก่ น้ คนชอบใจ
ตกสี่ มีกาํ เนิด ได้ฤกษ์เกิดชีวติ ใหม่
ชะตาเป็ นฉันใด เวลาตกยกให้โหร
ตกห้าลงบันได จะตกไซร้รีบกระโจน
พบเหตุยอมเอนโอน หมดทางเลี่ยงต้องเอียงตาม
ตกหกยกให้ปลา ว่ายแหวกมาหาแหล่งนํ้า
หน้าแล้งมาถึงยาม ปลาตกแอ่งแหล่งรวมกัน
ตกเจ็ดเสร็ จคนลวง ต้องติดบ่วงไม่รู้ทนั
ไม่เห็นหลุมกีดกั้น ตกลงพลันอันตราย
ตกแปดเป็ นรองเขา กําลังเราสู ้ไม่ได้
ตกล่างอยูร่ ่ าํ ไป ทําการใดเสี ยเปรี ยบพลัน
ตกเก้านํ้าสลาย สารละลายให้แยกกัน
แล้วรวมอย่างแข็งขัน ตกก้อนใหญ่งดงามตา
ตกสิ บหยิบยกให้ ตัดสิ นใจร่ วมชีวา
ร่ วมกิจการนานา ตกช่องทางหวังทํากิน

พรรณี จันทร์ ณรงค์

 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๔๓

ชุดที่ ๙.๓
คาทีน่ าด้ วย “ตา”
คาชี้แจง ให้นกั เรี ยนอ่านบทร้อยกรองแต่ละบทซึ่งเป็ นความหมายของคําที่มีนาํ หน้าด้วย
“ตํา” แล้วตรวจสอบความถูกต้องโดยการเปิ ดหาคําจากพจนานุกรมให้มีความหมายตรงกับ
บทร้อยกรอง

ตําหนึ่งพึงมีค่า เป็ นเงินตราสี่ บาทไทย

ชื่อผักพันรั้วไม้ คุณหลากหลายโภชนา
ตําสองต้องประจักษ์ คล่องแคล่วนักช่วยมารดา
เป็ นหมอโบราณมา อีกพฤกษามีพิษคัน
ตําสามความเรื่ องเก่า ได้บอกเล่าสื บต่อกัน
นิทานชื่อบ้านนั้น มีเรื่ องราวแต่โบราณ
ตําสี่ มีแบบอย่าง เป็ นแนวทางมาช้านาน
แบบดีใช้ทาํ การ รับสื บสานเป็ นตํารา
ตําห้าอาศัยได้ บ้านกุฏิไซร้เรี ยกขานมา
สังฆราชเชื้อวงศา เป็ นเจ้าของครองพักกาย
ตําหกไม่ยกย่อง ข้อบกพร่ องต้องติไว้
รอยแผลผักผลไม้ ทั้งของใช้ยอ่ มไม่ดี
ตําเจ็ดแบ่งเขตงาน หลายหมู่บา้ นเป็ นท้องที่
ปกครองประชาชี ตําแหน่งนี้คือกํานัน
ตําแปดบอกที่อยู่ ให้ล่วงรู ้ความสําคัญ
การงานเลื่อนตามขั้น ทศนิยมนั้นก็ตอ้ งมี
ตําเก้าไม่เข้าท่า ใช้เงินตรามากเต็มที่
ได้ผลไม่พอดี เหมือนนทีละลายไป
ตําสิ บหยิบงานน้อย แล้วก็ปล่อยค่อยทําใหม่
หวังเพียงแต่พอใช้ ตําเท่าไรกรอกหมดพลัน

พรรณี จันทร์ ณรงค์

 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๔๔

ชุดที่ ๙.๔
คาทีน่ าด้ วย “นา้ ”
คาชี้แจง ให้นกั เรี ยนอ่านบทร้อยกรองแต่ละบทซึ่งเป็ นความหมายของคําที่มีนาํ หน้าด้วย
“นํ้า” แล้วตรวจสอบความถูกต้องโดยการเปิ ดหาคําจากพจนานุกรมให้มีความหมายตรงกับ
บทร้อยกรอง

นํ้าหนึ่งไม่พึงมี ขังในที่ใต้ครัวเรื อน
สกปรกเลอะเปรอะเปื้ อน กําจัดได้อย่าให้มี
นํ้าสองต้องแทรกยา เพื่อรักษาให้ผลดี
นํ้าข้าว สุ รานี้ เพิ่มแล้วมีฤทธิ์แรงยา
นํ้าสามยามได้ดื่ม พาหลงลืมปลื้มหนักหนา
สามัญเรี ยกสุ รา กับราชาเรี ยกต่างกัน
นํ้าสี่ หาไม่ยาก อยูใ่ นปากคุณอนันต์
ไหลได้ตลอดวัน เรี ยกให้งามสามพยางค์
นํ้าห้าพารู ้ทวั่ ความเลวชัว่ ที่เคยสร้าง
อํานาจหมดปลดวาง ที่อาํ พรางผุดทันใด
นํ้าหกตกจากฟ้ า ชะดินมาพร้อมนํ้าไหล
สี เหลืองเห็นแต่ไกล นํ้าวัวใครไหลระริ น
นํ้าเจ็ดเสกให้ขลัง เพิ่มพลังยามอาบกิน
ประพรมให้กายิน ไร้มลทินมีมงคล
นํ้าแปดสะสมน้อย เก็บบ่อยบ่อยก็ได้ผล
บ่อทรายนํ้าไม่ลน้ อยูค่ งทนตลอดกาล
นํ้าเก้าเฝ้ าแม่น้ าํ เมื่อถึงยามต้องทํางาน
นํ้ามารี บจัดการ ปล่อยให้ผา่ นต้องเหนื่อยกาย
นํ้าสิ บพูดไม่ออก ถ้าหากบอกจะมีภยั
เหมือนนํ้าเต็มภายใน ปากปราศรัยไม่ได้การ



พรรณี จันทร์ ณรงค์

 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๔๕

ชุดที่ ๙.๕
คาทีน่ าด้ วย “ทา”
คาชี้แจง ให้นกั เรี ยนอ่านบทร้อยกรองแต่ละบทซึ่งเป็ นความหมายของคําที่มีนาํ หน้าด้วย
“ทํา” แล้วตรวจสอบความถูกต้องโดยการเปิ ดหาคําจากพจนานุกรมให้มีความหมายตรงกับ
บทร้อยกรอง

ทําหนึ่งพึงกระทํา เพื่อเชิญนําสิ่ งดีมา

ให้ของหรื อเงินตรา
ทําสองถิ่นที่อยู่
เหมาะสมจึงอยูไ่ ด้
ทําสามนําเปรี ยบเทียบ
ที่พกั ข้าราชการ
ทําสี่ น้ ีบอกได้
ทายดีหายกลัดกลุม้
ทําห้าน่าโกรธนัก
เมินเสี ยงที่พดู ไป
ทําหกใช้วชิ า
ทําร้ายด้วยมนตร์ดาํ
ทําเจ็ดนั้นไม่ดี
หาประโยชน์ใส่ ตนไว้
ทําแปดหวังหน้าใหญ่
ทําบุญแต่ละที
ทําเก้าเฝ้ าทําคุณ
ทําดีได้ร้ายมา
ทําสิ บหยิบกลัวหมด
ปลูกข้าวก็เสี ยดาย
ทดแทนค่าที่เสี ยหาย
จะต้องดูอย่างแยบคาย
เลือกที่ไว้ก่อนทําการ
จัดระเบียบตําแหน่งงาน
ที่รัฐบาลร่ วมประชุม
เกิดเหตุร้ายหรื อไข้รุม
เชื่อเหมาะสมอย่างมงาย
ถามทายทักไม่สนใจ
ทําเป็ นไม่ได้ยนิ คํา
เสกคาถาบริ กรรม
เล็งศัตรู ให้สู่ กาย
ทําอย่างนี้เห็นแก่ได้
บนหลังใครไม่รอรี
เพื่ออวดใครว่ามัง่ มี
ให้คนเห็นเป็ นทุกครา
แต่ได้หนุนทางโทษา
ทําบุญหนาบาปติดกาย
ผลจะลดไม่สมหมาย
เก็บปลาไว้เสี ยดายเกลือ

พรรณี จันทร์ ณรงค์

 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๔๖

ชุดที่ ๙.๖
คาทีน่ าด้ วย “ผี ”
คาชี้แจง ให้นกั เรี ยนอ่านบทร้อยกรองแต่ละบทซึ่งเป็ นความหมายของคําที่มีนาํ หน้าด้วย
“ผี” แล้วตรวจสอบความถูกต้องโดยการเปิ ดหาคําจากพจนานุกรมให้มีความหมายตรงกับ
บทร้อยกรอง

ผีหนึ่งถึงที่หมาย นําของขายไร้กาํ ไร
ต้องยอมนายทุนไป ถ้าขืนเฝ้ าเน่าเหมือนผี
ผีสองจากอวกาศ อุกกาบาตเคลื่อนเร็วรี่
อากาศได้เสี ยดสี มีแสงพุ่งมุ่งพสุ ธา
ผีสามเห็นยามพลบ ตะวันหลบแต่แสงมา
สะท้อนหลอนหลอกตา เป็ นเวลาผีทาํ งาน
ผีสี่มีกาํ ลัง ถ้วยที่ต้ งั ได้ลากผ่าน
อักษรบนกระดาน เมื่อคนอ่านรู ้เรื่ องตน
ผีหา้ อย่าประมาท เมื่อพลั้งพลาดเคราะห์มาดล
ป่ วยอยูถ่ ูกรถชน ทุกข์มาซํ้าระกําใจ
ผีหกตกไร้บา้ น ขาดถิ่นฐานที่อาศัย
ร่ อนเร่ ซดั เซไป พบบ้านใครขอแอบอิง
ผีเจ็ดชอบใบตอง เป็ นสิ่ งของสร้างพักพิง
ใบเหลืองไม่อยูน่ ิ่ง หาที่ใหม่ยา้ ยไปพลัน
ผีแปดไม่คงที่ พอเริ่ มดีกลับแปรผัน
เปลี่ยนเป็ นร้ายฉับพลัน ตามไม่ทนั ต้องทําใจ
ผีเก้ามาเข้าปลํ้า แอบกระทํายามหลับใหล
เหนื่อยหอบยามเคลิ้มไป ไม่มีใครเมื่อตื่นมา
ผีสิบแปดพยางค์ คนเคียงข้างนั้นชักพา
คนนอกเข้าเคหา ทําไม่ดีบา้ นมีภยั



พรรณี จันทร์ ณรงค์

 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๔๗

ชุดที่ ๙.๗
คาทีน่ าด้ วย “ไม้ ”
คาชี้แจง ให้นกั เรี ยนอ่านบทร้อยกรองแต่ละบทซึ่งเป็ นความหมายของคําที่มีนาํ หน้าด้วย
“ไม้” แล้วตรวจสอบความถูกต้องโดยการเปิ ดหาคําจากพจนานุกรมให้มีความหมายตรงกับ
บทร้อยกรอง

ไม้หนึ่งพึงน่ากลัว อยูใ่ นครัวมีกาํ ลัง

ทําให้แหลกดังหวัง หินหรื อไม้ใช้ทวั่ ไป
ไม้สองนั้นต้องจัด เลือกสรรคัดพรรณไม้ใหญ่
ตัดแต่งได้ดงั ใจ เป็ นรู ปร่ างแตกต่างกัน
ไม้สามห้ามประพฤติ คนไม่ยดึ ตามพงศ์พนั ธุ์
ออกนอกตระกูลนั้น ถือเป็ นไม้ที่ไม่ดี
ไม้สี่น้ ีขดั กัน ไม่ผอ่ นผันโกรธนานปี
ทํางานร่ วมไม่ดี ไม่สาํ เร็จเสร็จสิ้ นได้
ไม้หา้ นํามาดัด เปรี ยบเหมือนหัดคนต่างวัย
หัดเด็กได้ดงั ใจ ส่ วนผูใ้ หญ่หดั ยากเย็น
ไม้หกไม่มนั่ คง เมื่อปักลงแล้วโอนเอน
ใจใครเหมือนดินเลน ย่อมโลเลเซง่ายดาย
ไม้เจ็ดเพชฌฆาต มุ่งหมายมาดฆ่าให้ตาย
พยัญชนะเสี ยงจะหาย เมื่อมีไม้น้ ีอยูบ่ น
ไม้แปดนํ้าแวดล้อม นํ้านั้นพร้อมจะเซาะชน
ความแก่แต่ละคน พบความตายให้ทุกยาม
ไม้เก้าเงาจะหาย ถ้าล้มได้ไม้ไม่งาม
เหมือนคนเคยติดตาม จะหนีจากครายากจน
ไม้สิบงามได้เหมาะ แต่ถูกเจาะไม่น่ายล
เหมือนหญิงที่มีมล ความภูมิใจย่อมไม่มี



พรรณี จันทร์ ณรงค์

 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๔๘

ชุดที่ ๙.๘
คาทีน่ าด้ วย “แม่ ”
คาชี้แจง ให้นกั เรี ยนอ่านบทร้อยกรองแต่ละบทซึ่งเป็ นความหมายของคําที่มีนาํ หน้าด้วย
“แม่” แล้วตรวจ สอบความถูกต้องโดยการเปิ ดหาคําจากพจนานุกรมให้มีความหมายตรง
กับบทร้อยกรอง

แม่หนึ่งคือคนกลาง เชื่อมระหว่างคู่หญิงชาย
ความรักสุ ขสมหมาย แม่น้ ีได้สร้างสัมพันธ์
แม่สองต้องออกศึก ใจหาญฮึกไม่ไหวหวัน่
อยูห่ น้าพร้อมฆ่าฟัน ออกคําสั่งวางแผนการ
แม่สามนี้เก่งกาจ มีอาํ นาจเวทย์เชี่ยวชาญ
ใช้ไม้กวาดเป็ นยาน เหาะเหินฟ้ าพาไปไกล
แม่สี่ดีหนักหนา เป็ นเทวดาคุม้ กันภัย
ทารกเกิดเมื่อใด จะสิ งสู่ อยูใ่ นกาย
แม่หา้ แสนกล้าแกร่ ง มีฤทธิ์แรงดึงดูดได้
โลหะใกล้เมื่อใด จะดูดไว้ให้ชิดกัน
แม่หกยกของได้ แรงมากมายงัดได้พลัน
เรี ยกคนที่เก่งครัน งานสารพันเป็ นผูน้ าํ
แม่เจ็ดเป็ นแบบให้ คนทั้งหลายได้กระทํา
แบบดีผลงานลํ้า เด็กจะทําตามแบบครู
แม่แปดผีในเรื อ คอยช่วยเหลือเมื่อสิ งสู่
ปกป้ องภัยศัตรู เจ้าของรู ้ไหว้บูชา
แม่เก้าสาวจัดจ้าน บริ วารห้อมกายา
ช้างพังเป็ นหัวหน้า โขลงช้างป่ าก็เรี ยกกัน
แม่สิบชอบอวดตน ว่าเป็ นคนเก่งกาจครัน
งานไหนไม่หวาดหวัน่ ทําอวดรู ้เป็ นผูน้ าํ



พรรณี จันทร์ ณรงค์

 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๔๙

ชุดที่ ๙.๙
คาทีน่ าด้ วย “บรร”
คาชี้แจง ให้นกั เรี ยนอ่านบทร้อยกรองแต่ละบทซึ่งเป็ นความหมายของคําที่มีนาํ หน้าด้วย
“บรร” แล้วตรวจ สอบความถูกต้องโดยการเปิ ดหาคําจากพจนานุกรมให้มีความหมายตรง
กับบทร้อยกรอง

บรรหนึ่งพึงรู ้ไว้ งามเฉิดฉายตระการตา

สู งเด่นเป็ นสง่า สวยเจิดจ้าคราได้ยล
บรรสองต้องหลับตา พักกายาคลายกังวล
จิตใจไม่สับสน ได้พกั ผ่อนนอนสบาย
บรรสามอย่าถามหา คํานี้พาชีพมลาย
ทรัพย์สินสิ้ นวอดวาย หลีกเลี่ยงไว้อย่าพบพาน
บรรสี่ มีเสี ยงเพราะ ดนตรี เสนาะร่ วมขับขาน
ได้ฟังใจเบิกบาน เมื่อประสานเป็ นทํานอง
บรรห้าพาเข้าวัด พ่อแม่จดั ตามครรลอง
บวชเณรอย่างถูกต้อง ได้สืบสานงานบุญไทย
บรรหกยกเป็ นแถว จัดตรงแนวอ่านเขียนง่าย
หนึ่งหน้ามีมากมาย แบ่งส่ วนไว้อ่านเขียนกัน
บรรเจ็ดสําเร็จกิจ ได้ตามจิตที่มุ่งมัน่
ไปไหนก็ถึงพลัน คิดใดนั้นสมเจตนา
บรรแปดคือไศล มีป่าไม้มากหลากตา
ยอดสู งเสี ยดเบียดฟ้ า เป็ นทิวแถวแนวเนินเนา
บรรเก้าทุเลาได้ ทุกข์ผอ่ นคลายหายโศกเศร้า
เจ็บไข้ได้บางเบา ที่ร้อนผ่าวเริ่ มเย็นลง
บรรสิ บหยิบเครื่ องลาด สวยสะอาดดังใจจง
ที่นอนนั้นมัน่ คง ยามเดินนัง่ นําใช้การ



พรรณี จันทร์ ณรงค์

 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๕๐

ชุดที่ ๙.๑๐
คาทีน่ าด้ วย “ปฏิ”

คาชี้แจง ให้นกั เรี ยนอ่านบทร้อยกรองแต่ละบทซึ่งเป็ นความหมายของคําที่มีนาํ หน้าด้วย

“ปฏิ” แล้วตรวจสอบความถูกต้องโดยการเปิ ดหาคําจากพจนานุกรมให้มีความหมายตรงกับ
บทร้อยกรอง

ปฏิหนึ่งพึงรู ้ไว้ พูดทักทายผูม้ าหา

ผูพ้ ดู นั้นใหญ่กว่า เจรจาด้วยไมตรี
ปฏิสองซ่อมแซมวัด เป็ นการจัดให้คืนดี
โบราณสถานที่ ทําให้มีสภาพเดิม
ปฏิสามยามเหมาะสม สิ่ งนานนมต้องปรับเสริ ม
พัฒนาดีกว่าเดิม คิดริ เริ่ มตามสมควร
ปฏิสี่มีเชาว์ไว โต้ตอบใครฉลาดล้วน
แก้ไขได้ถี่ถว้ น คิดฉับพลันเร็วทันใจ
ปฏิหา้ มากําเนิด ลูกผลเกิดในรังไข่
คนสัตว์และพืชไซร้ ผ่านมาได้จึงมีพนั ธุ์
ปฏิหกปกครองใหม่ งานช้าไปปรับเปลี่ยนผัน
จัดระบบให้ครบครัน ระบอบเดิมนั้นเปลี่ยนแปรไป
ปฏิเจ็ดน่าเข็ดขาม อยูต่ รงข้ามไม่ถูกใจ
ข้าศึกศัตรู ใด เป็ นฝ่ ายอื่นไม่ชื่นชม
ปฏิแปดทําหน้าที่ มีไมตรี คนนิยม
ต้อนรับได้เหมาะสม แขกที่รอพึงพอใจ
ปฏิเก้าเข้าพิธี เปล่งวจีไว้อย่างไร
กระทําให้จงได้ เป็ นคํามัน่ ให้สัญญา
ปฏิสิบหยิบคําไม่ ใช้ทวั่ ไปหน้ากริ ยา
ไม่รับข้อกล่าวหา ไม่ปรารถนาไม่สนใจ



พรรณี จันทร์ ณรงค์

 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๕๑

ชุดที่ ๑๐ ปริศนาสานวนไทย
จุดประสงค์ การเรียนรู้
๑. เพื่อฝึ กการคิดสํานวนไทย
๒. เพื่อฝึ กการใช้พจนานุกรม
๓. เพื่อฝึ กการใช้และเขียนสํานวนไทย
๔. เพื่อฝึ กทักษะการอ่านบทร้อยกรอง

วิธีใช้ สื่อ
๑. ฝึ กทักษะการฟัง ครู อ่านให้นกั เรี ยนฟัง และให้นกั เรี ยนเปิ ดหาคําจากพจนานุกรม
แล้วเขียนตอบลงในสมุด ให้นกั เรี ยนคิดคําตอบเป็ นรายบุคคลหรื อเป็ นกลุ่มก็ได้
๒. ฝึ กทักษะการอ่าน ครู แจกร้อยกรองปริ ศนาคําให้แก่นกั เรี ยนเป็ นรายบุคคลหรื อ
กลุ่มแล้วช่วยกันหาคําจากพจนานุกรมตามเวลาที่กาํ หนด
๓. ให้นกั เรี ยนพัฒนาการอ่านโดยการหาสํานวนอื่น ๆ ที่มีความหมายใกล้เคียงกัน
หรื อ พยางค์แรกเหมือนกัน
๔. พัฒนาการเขียนโดยการเลียนแบบการเขียนบทร้อยกรองที่นกั เรี ยนสนใจ

พรรณี จันทร์ ณรงค์

 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๕๒

ปริศนาสานวนไทย

๑. คนเหลี่ยมคมคารมแสนกลิ้งกลอก ปามะกอกอย่างไรไม่ถูกที่
มีเล่ห์ลิ้นหลบหลีกปลีกได้ดี คนอย่างนี้คบไม่ได้ไร้ความจริ ง
๒. หากทํานากล้าน้อยนิดจะผิดหวัง ข้าวมากถังที่หมายไม่ได้เห็น
หากทําปลาเกลือน้อยพลอยลําเค็ญ ปลาจะเหม็นไร้ค่าพาขาดทุน
๓. คําพูดขวานผ่าซากถากถางหู ร้อนปลาอยูเ่ ย็นได้ไม่ใช่แสร้ง
คําพูดหวานเย็นใจพิษภัยแรง ยามสําแดงฤทธิ์ออกมาปลาร้อนรน
๔. ทํางานได้เล็กน้อยค่อยทําใหม่ เงินหมดลงเมื่อไรหางานต่อ
มีขา้ วสารก้นถังยังเพียงพอ ค่อยตําต่อเมื่อหมดไปนั้นไม่ดี
๕. ผีเร่ ร่อนไร้ที่อยูด่ ูอนาถ เหมือนคนขาดที่พาํ นักพักอาศัย
พระไม่มีวดั อยูด่ ูกระไร ไม่วา่ ใครอยูเ่ ป็ นที่ดีนกั แล
๖. เมื่อนํ้าหลากไหลมาปลามีสุข มดเป็ นทุกข์ลอยนํ้าปลาตามล่า
ยามนํ้าแห้งปลาทุกข์มดสุ ขอุรา มดได้ปลาเป็ นอาหารสําราญใจ
๗. ยามพูดจาปราศรัยไม่ประมาท เกิดพลั้งพลาดเมื่อไรจะผิดศีล
ยามใดขึ้นต้นไม้รีบป่ ายปี น จะพลาดตีนตกได้ให้ระวัง
๘. คิดใช้ของผูอ้ ื่นทุกคืนคํ่า ของตนเองเก็บงําไม่ยอมใช้
รื้ อหลังคาบ้านอื่นแสนชื่นใจ บ้านตนเองเก็บไว้เพื่อใช้การ
๙. ช้างมีแผลใหญ่นกั ต้องรักษา จับหนูมาแล่เนื้อเพื่อปิ ดแผล
หนูมีเนื้อน้อยกว่าพาดูแล หนูกแ็ ย่เหมือนคนจนช่วยคนรวย
๑๐. เมื่อทํางานการใดใจพาลโลภ หวังละโมบผลประโยชน์จากหน้าที่
เหมือนเลี้ยงช้างไว้กินขี้ยอ่ มไม่ดี โทษจะมีตามมาอย่าได้ทาํ
๑๑. เอามือกําอุจจาระปะทะได้ ยังมีไว้ในมือถือได้บา้ ง
ถ้าคว้าตดไว้ดมลมพ้นทาง ได้ของบ้างดีกว่าหายไม่ได้เลย

พรรณี จันทร์ ณรงค์

 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๕๓

๑๒. คนมีทองซ่อนไว้ได้มิดชิด เอาผ้าเก่ามาปิ ดจึงไม่รู้

เหมือนคนรวยแต่งซอมซ่ อล่อคนดู ว่าตนอยูย่ ากแค้นแสนลําเค็ญ
๑๓. เจ้านายบอกข้าออกนอกคําสั่ง ไม่เชื่อฟังตามวิถีไม่ดีแน่
เหมือนข้าวออกนอกหม้ออย่าตอแย ทําผันแปรผิดขนบประเพณี

๑๔. เมื่อคนพาลหาเรื่ องอย่าเคืองโกรธ มีแต่โทษให้เห็นไม่เป็ นผล

เห็นกองขี้เอาไม้ส้ นั รันตีบน ขี้ติดตนเหม็นคลุง้ ยุง่ นักแล
๑๕. สิ่ งจําเป็ นควรซื้อกลับไม่ซ้ือ แต่กลับยื้อใช้จ่ายสิ่ งไร้ค่า
กั้นถี่ถี่ชา้ งเห็นได้สบายตา ห่างเป็ นวาเล็นจึงเห็นเป็ นสิ่ งใด
๑๖. วันนี้มีเท่าไรใช้ให้หมด วันข้างหน้าไม่กลัวอดหรื อไฉน
มีน้ าํ อยูน่ าํ มาใช้ให้หมดไป จะจนใจเมื่อแล้งมาพาลําเค็ญ
๑๗. ชีวติ นี้แสนลําบากทุกข์ยากนัก ไร้พาํ นักที่อยูส่ ู ้ทนฝื น
เหมือนพระรามตามหาสี ดาคืน ทนกลํ้ากลืนจนงอมยอมตรากตรํา
๑๘. ให้สิ่งของผูใ้ ดเพราะใจโกรธ เสี ยประโยชน์คิดได้เมื่อภายหลัง
ให้ขา้ วหมาหมาชอบใจได้พลัง แมวที่นงั่ ได้ปลาพาอิ่มเอม
๑๙. เอาเรื อจอดใกล้เสื อเสื อย่อมกัด เอาไม้จดั ใกล้มอดย่อมเสี ยหาย
ถ้าไม่รู้วา่ สิ่ งใดอันตราย ปวงภัยร้ายก็จะมาเข้าหาตน

๒๐. ทําค้าขายอยากได้กาํ ไรมาก แต่ไม่อยากลงทุนเงินก้อนใหญ่

เอากุง้ ฝอยตกปลาดังตั้งใจ กะพงใหญ่หรื อจะมาหาเหยือ่ กิน



พรรณี จันทร์ ณรงค์

 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๕๔

คําเฉลยร้อยกรองปริ ศนา
ชุ ดที่ ๑ ฉันคือสั ตว์อะไร
๑. ลิง ๘. แมว ๑๕. อูฐ ๒๒. ลา ๒๙. หมู ๓๖. เป็ ด
๒. กระต่าย ๙. ผึ้ง ๑๖. จระเข้ ๒๓. ไก่ ๓๐. ปู ๓๗. แกะ
๓. ค้างคาว ๑๐. ผีเสื้ อ ๑๗. ห่าน ๒๔. แพนด้า ๓๑. เสื อ ๓๘. แรด
๔. งู ๑๑. ควาย ๑๘. จิง้ จก ๒๕. ยีราฟ ๓๒. กวาง ๓๙. นกกระจอกเทศ
๕. กบ ๑๒. นก ๑๙. เม่น ๒๖. ยุง ๓๓. สุ นขั จิ้งจอก ๔๐. แมงมุม
๖. ปลา ๑๓. ช้าง ๒๐. แพะ ๒๗. ม้า ๓๔. สุ นขั ๔๑. ม้าลาย
๗. ราชสี ห์ ๑๔. เต่า ๒๑. จิงโจ้ ๒๘. ตุก๊ แก ๓๕. วัว (โค) ๔๒. หนู

ชุ ดที่ ๒ ฉันคือผลไม้ อะไร

๑. ส้ม ๗. แตงโม ๑๓. พุทรา ๑๙. ทับทิม ๒๕. มังคุด ๓๑. น้อยหน่า
๒. ลิ้นจี่ ๘. มะยม ๑๔. มะละกอ ๒๐. ลางสาด ๒๖. องุ่น ๓๒. ทุเรี ยน
๓. ส้มโอ ๙. มะขาม ๑๕. กระท้อน ๒๑. ขนุน ๒๗. กล้วย ๓๓. สละ
๔. แตงไทย ๑๐. มะไฟ ๑๖. จําปาดะ ๒๒. ชมพู่ ๒๘. สับปะรด ๓๔. มะพลับ
๕. ฝรั่ง ๑๑. มะม่วง ๑๗. มะปราง ๒๓. ลองกอง ๒๙. ละมุด ๓๕. ตาล
๖. มะพร้าว ๑๒. มะเฟื อง ๑๘. ระกํา ๒๔. ลําไย ๓๐. เงาะ ๓๖. มะกอก

ชุ ดที่ ๓ ฉันคืออะไร
๑. ธงชาติไทย ๑๒. หนังสื อ ๒๓. โทรศัพท์ ๓๔. ทัพพี ๔๕. รถยนต์ ๕๖. มุง้
๒. โต๊ะ ๑๓. เข็มขัด ๒๔. เตารี ด ๓๕. ไม้กวาด ๔๖. เรื อ ๕๗. ค้อน
๓. ปากกา ๑๔. ถุงเท้า ๒๕. ขันนํ้า ๓๖. ร่ ม ๔๗. รถจักรยาน ๕๘. ถาด
๔. ยางลบ ๑๕. กางเกง ๒๖. แก้วนํ้า ๓๗. สบู่ ๔๘. รถไฟ ๕๙. จอบ
๕. ไม้บรรทัด ๑๖. เสื้ อ ๒๗. ปิ่ นโต ๓๘. แปรงสีฟัน ๔๙. พัดลม ๖๐. เขียง
๖. สมุด ๑๗. หมวก ๒๘. ช้อน ๓๙. พัด ๕๐. ปี่ ๖๑. สิ่ ว
๗. กระดานดํา ๑๘. กระโปรง ๒๙. จาน ๔๐. หวี ๕๑. กลอง ๖๒. พาน
๘. กระเป๋ าหนังสื อ ๑๙. รองเท้า ๓๐. กะละมัง ๔๑. มีด ๕๒. แห ๖๓. ไม้เรี ยว
๙. ดินสอ ๒๐. วิทยุ ๓๑. หม้อ ๔๒. ลูกบอล ๕๓. ขวาน ๖๔. คอมพิวเตอร์

๑๐. เก้าอี้ ๒๑. นาฬิกา ๓๒. กระทะ ๔๓. รถจักรยานยนต์ ๕๔. เลื่อย ๖๕. นกหวีด
๑๑. กรรไกร ๒๒. โทรทัศน์ ๓๓. ชาม ๔๔. เครื่ องบิน ๕๕. หมอน ๖๖. กุญแจ

พรรณี จันทร์ ณรงค์

 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๕๕

ชุ ดที่ ๔ ฉันเป็ นอะไร

๑. ครู ๕. ตํารวจจราจร ๙. ตํารวจ ๑๓. กระเป๋ ารถ ๑๗. นักแสดง
๒. นางพยาบาล ๖. ชาวนา ๑๐. กรรมกร ๑๔. แพทย์ ๑๘. นักกายกรรม
๓. บุรุษไปรษณี ย ์ ๗. ชาวประมง ๑๑. นักร้อง ๑๕. คนกวาดถนน
๔. คนขับรถ ๘. ทหาร ๑๒. มัคคุเทศก์ ๑๖. ช่างไม้

ชุ ดที่ ๕ ฉันคืออวัยวะใด
๑. ฟัน ๔. คาง ๗. หน้าผาก ๑๐. จมูก ๑๓. แขน ๑๖. คอ
๒. หู ๕. นม ๘. นิ้ว ๑๑. ผม ๑๔. ตา ๑๗. เล็บ
๓. แก้ม ๖. ศีรษะ ๙. ปาก ๑๒. คิ้ว ๑๕. ขา ๑๘. มือ

ชุ ดที่ ๖ ฉันคือใครในนิทาน
๑. ยักษ์ ๕. พระอินทร์ ๙. นางผีเสื้ อสมุทร ๑๓. ขุนแผน ๑๗. ลําหับ ๒๑.พระลักษมณ์
๒. สุ ดสาคร ๖. ชูชก ๑๐. นางรจนา ๑๔. คาวี ๑๘. พระลอ ๒๒.จันทโครพ
๓. ทศกัณฐ์ ๗. ฤๅษี ๑๑. ทรพี ๑๕. ชาละวัน ๑๙. ขุนช้าง ๒๓.พระรถเสน
๔. หนุมาน ๘. สังข์ทอง ๑๒. ชีเปลือย ๑๖. พลายงาม ๒๐. พระอิศวร ๒๔. จันทร์สุดา

ชุ ดที่ ๗ ฉันคือดอกไม้ อะไร

๑. ดาวเรื อง ๓. มะลิ ๕. บัว ๗. บานชื่น ๙.หน้าวัว ๑๑. บานบุรี
๒. กุหลาบ ๔. เฟื่ องฟ้ า ๖. บานไม่รู้โรย ๘. รักเร่ ๑๐. ทานตะวัน ๑๒. กระดังงา

ชุ ดที่ ๘ ซ่ อนคาลานากลอน
คาทีใ่ ช้ การันต์ คาทีใ่ ช้ รร คาควบไม่ แท้ คาอักษรนา คาทีม่ ักเขียนผิด
๑. อัฒจันทร์ ๑. เข้าพรรษา ๑. ทรุ ดโทรม ๑. ขะมักเขม้น ๑. ผาสุ ก
๒. ดวงอาทิตย์ ๒. บรรพบุรุษ ๒. เศร้าสร้อย ๒. พิสมัย ๒. สังเกต
๓. สังสรรค์ ๓. อัศจรรย์ ๓. สร่ างไข้ ๓. อเนจอนาถ ๓. จํานง
๔. สายสิ ญจน์ ๔. อาถรรพณ์ ๔. ปราศรัย ๔. สัปหงก ๔. สําอาง
๕. ดวงจันทร์ ๕. จัดสรร ๕. พุทรา ๕. ทะนุถนอม ๕. ราคาเยา
๖. ซื่อสัตย์ ๖. กรรไกร ๖. ศรัทธา ๖. อะลุม้ อล่วย ๖. ผีพงุ่ ไต้
๗. ภาพยนตร์ ๗. ศตวรรษ ๗. แทรกแซง ๗. หยากไย่ ๗. ประดิดประดอย
๘. พระลักษมณ์ ๘. จรรโลง ๘. เศรษฐี ๘. กะหลํ่าปลี ๘. ลําไย
๙. เวียงจันทน์ ๙. ไอศวรรย์ ๙. สร้างเสริ ม ๙. อะร้าอร่ าม ๙. เจียระไน
๑๐. มัคคุเทศก์ ๑๐. ดึกดําบรรพ์ ๑๐. ทรวดทรง ๑๐. วิปริ ต ๑๐. เส้นทแยง

พรรณี จันทร์ ณรงค์

 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๕๖

ชุ ดที่ ๙ ปริศนาคา

๙.๑ กระ ๙.๒ ตก ๙.๓ ตา ๙.๔ นา้ ๙.๕ ทา

กระพรวน ตกกระ ตําลึง นํ้าครํา ทําขวัญ
กระชอน ตกปลี ตําแย นํ้ากระสาย ทําเล
กระเฉด ตกตะกอน ตํานาน นํ้าจัณฑ์ ทําเนียบ
กระเชอ ตกฟาก ตํารับ นํ้าบ่อน้อย ทํานาย
กระทะ ตกกระไดพลอยโจน ตําหนัก นํ้าลดตอผุด ทําหูทวนลม
กระถิน ตกปลัก ตําหนิ นํ้าอาบงัว ทําคุณ
กระเพื่อม ตกหลุมพราง ตําบล นํ้ามนตร์ ทํานาบนหลังคน
กระด้ง ตกเป็ นเบี้ยล่าง ตําแหน่ง นํ้าซึ มบ่อทราย ทําบุญเอาหน้า
กระดังงา ตกผลึก ตํานํ้าพริ กละลายแม่น้ าํ นํ้าขึ้นรี บตัก ทําคุณบูชาโทษ
กระยาเลย ตกล่องปล่องชิ้น ตําข้าวสารกรอกหม้อ นํ้าท่วมปาก ทํานาออมกล้า
ทําปลาออมเกลือ

๙.๖ ผี ๙.๗ ไม้ ๙.๘ แม่ ๙.๙ บรร ๙.๑๐ ปฏิ

ผีถึงป่ าช้า ไม้ตีพริ ก แม่สื่อ บรรเจิด ปฏิสันถาร
ผีพงุ่ ไต้ ไม้ดดั แม่ทพั บรรทม ปฏิสังขรณ์
ผีตากผ้าอ้อม ไม้นอกกอ แม่มด บรรลัย ปฏิรูป
ผีถว้ ยแก้ว ไม้เบื่อไม้เมา แม่ซ้ื อ บรรเลง ปฏิภาณ
ผีซ้ าํ ดํ้าพลอย ไม้อ่อนดัดง่าย ไม้แก่ดดั ยาก แม่เหล็ก บรรพชา ปฏิสนธิ
ผีไม่มีศาล ไม้หลักปักเลน แม่แรง บรรทัด ปฏิวตั ิ
ผีตองเหลือง ไม้ทณั ฑฆาต แม่พิมพ์ บรรลุ ปฏิปักษ์
ผีเข้าผีออก ไม้ใกล้ฝั่ง แม่ยา่ นาง บรรพต ปฏิคม
ผีอาํ ไม้ลม้ เงาหาย แม่แปรก บรรเทา ปฏิญาณ
ผีเรื อนไม่ดี ผีป่าก็พลอย ไม้งามกระรอกเจาะ แม่กระชัง บรรจถรณ์ ปฏิเสธ
หน้าใหญ่

พรรณี จันทร์ ณรงค์

 ร้ อยกรองปริ ศนา พัฒนาการคิด ๕๗

ชุ ดที่ ๑๐ ปริศนาสานวนไทย

๑. มะกอกสามตะกร้าปาไม่ถูก ๑๑. กําขี้ดีกว่ากําตด

๒. ทํานาออมกล้า ทําปลาออมเกลือ
๓. นํ้าร้อนปลาเป็ น นํ้าเย็นปลาตาย
๔. ตําข้าวสารกรอกหม้อ
๕. ผีไม่มีศาล สมภารไม่มีวดั
๖. นํ้ามาปลากินมด นํ้าลดมดกินปลา
๗. พลั้งปากเสี ยศีล พลั้งตีนตกต้นไม้
๘. รื้ อแต่หลังคาเขา หลังคาเราไม่ร้ื อ
๙. เอาเนื้ อหนูไปปะเนื้อช้าง
๑๐. เลี้ยงช้างกินขี้ชา้ ง
๑๒. ผ้าขี้ริ้วห่อทอง
๑๓. ข้านอกเจ้า ข้าวนอกหม้อ
๑๔. เอาไม้ส้ นั ไปรันขี้
๑๕. ถี่ลอดตาช้าง ห่างลอดตาเล็น
๑๖. กินนํ้าไม่เผือ่ แล้ง
๑๗. งอมพระราม
๑๘. หุ งข้าวประชดหมา ปิ้ งปลาประชดแมว
๑๙. ไม่รู้จกั เสื อเอาเรื อเข้ามาจอด ไม่รู้จกั มอดเอาไม้เข้ามาวาง
๒๐. เอากุง้ ฝอยไปตกปลากะพง

พรรณี จันทร์ ณรงค์