You are on page 1of 7

Bakit tayo nagbabasa?

teksto patungo sa tagabasa,


nagsisimula sa kaisipan ng
 upang maaliw tagabasa patungo sa teksto
 upang matuto 3. Mga Elemento ng Metakognitiv
 upang hindi mapag-iwanan ng na Pagbasa: Bago, Habang at
panahon Pagkatapos Magbasa – pag-
uugnay ng sariling karanasan at
Kahulugan ng Pagbasa
pananaw ng mga dating
 isang proseso ng pagbuo ng kaalaman
kahulugan mula sa mga
Dalawang Pangkalahatang Kategorya
nakasulat na teksto (Anderson
ng Mapanuring Pagbasa
1985)
 Isang proseso ng pagbuo ng 1. Intensibo
kahulugan sa pamamagitan ng  masinsinan at malalimang
interaksyon ng: pagbasa ng isang tiyak na
 imbak o umiiral na teksto
kaalamn  pagsusuri ng isang teksto
 impormasong ibinigay ng sa pamamagitan ng
tekstong binasa pagbibigay ng gabay ng
 konteksto ng kalagayan o isang guro kung paano ito
sitwasyon sa pagbabasa susuriin
 isang interpretasyon ng mga  pagsusuri sa kaanyuang
nakalimbag na simbolo ng gramatikal panandang
kaisipan diskurso at iba pang
detalye sa estruktura
Ang Proseso ng Pagbasa
upang maunawaan ang
 nangangailangan ng patuloy na literal na kahulugan,
pagsasanay, pagpapaunlad at implikasyon at retorikal na
pagpipino ng kasanayan ugnayan ng isang akda
 kailangan ang pigging malikhain  nakatutulong ang
at kritikal na pag-iisip sa pagbabalangkas o
pagbabasa paggawa ng larawang
 hindi sapat ang konseptuwal upang lubos
pagpapakahulugan sa pagbasa na maunawaan ng mag-
bilang simplistikong paglamun ng aaral ang isang teksto
nakalathalang simbolo sa  itinuturing na pinakahuli o
pasalitang anyo dulong bahagi ng proseso
2. Ekstensibo
Tatlong Proseso ng Pagbasa  may kinalaman na
masaklaw at maramihang
1. Prosesong sikolohikal: Teoryang materyales
Iskema – ang teksto ay isa  isinasagawa upang
lamang instrument sa proseso ng makakuha ng
pagbuo ng kahulugan pangkalahatang pag-
2. Interaktibong Proseso ng unawa sa maramihang
Pagbasa: Teoryang “Bottom Up,” bilang ng teksto
“Top Down” – nagsisimula sa
 layunin ay makuha ang  nakabibigay ng hinuha o
“gist” ng binasa impresyon tungkol sa
 layunin nitong paksa
maunawaan ang  makapagbibigay ng
pangkalahatang ideya ng makabukuhang rebyu
teksto  maaring gamitin ang
skimming
Scanning at Skimming 3. Analitikal
 ginagamit ang mapanuri
 madalas itong tinatawag na uri
o kritikal na pag-iisip
ng pagbasa ngunit maari ding
 malalimang maunawaan
kategorya ang mga ito
ang kahulugan ng teksto
 pinakamahalagang estratehiya
at layunin o pananaw ng
sa ekstensibong pagbasa
manunulat
(Brown)
 pagtukoy ng suliranin
Dalawang Kakayahan  pagbabalangkas
 pag-unawa sa
 Scanning mahahalagang termino
o mabilisang  pagsapul sa
pagbsasa ng isang mahahalagang
teksto na ang pokus proposisyon
ay hanapin ang  tukuyin saan
espesipikong nagkulang/nagkamali etc.
impormasyon na ang pagpapaliwanang sa
itinakda bago teksto
bumasa  tukyin kung nasagot ba
o bilis at talas ng ang suliranin sa teksto
mata  alamin ang argument ng
 Skimming may akda
o mabilisang agbasa 4. Sintopikal
na ang layunin ay  syntopicon – koleksyon ng
alamin ang mga paksa
kabuuang  paghahambing sa iba’t
kahulugan ng isang ibang teksto at akda na
teksto kadalasang
magkakaugnay
Antas ng Pagbasa
Tekstong Deskriptibo
1. Primarya
 pagtukoy sa tiyak na  isang pagpapahayag ng
datos
impresyon o kakintalang likha ng
 nauunawaan lamang ang
hiwa-hiwalay na pandama
impormasyon sa literal na  nagtataglay ng mga kaukulang
antas detalye sa katangian ng isang
2. Mapagsiyasat tao, lugar, bagay o pangyayari
 nauunawaan ang  naglalayong magsaad ng
kabuuang teksto
kabuoang larawan ng isang
bagay, pangyayari, o kaya nakabatay sa mayamang
naman ay magbigay ng isang imahinasyon ng
konseptong biswal ng mga manunulat
bagay-bagay, pook, tao, o 2. Obhetibo
pangyayari  may pinagbabatayan na
 laging sumasagot sa tanong na katotohanan
”ano”
Cohesive devices
Layunin ng Tekstong Deskriptiv
 ginagamit ng manunulat
 ang paglalarawan ay may upang magkaroon ng mas
layuning makapagpamalas sa maayos at mas malinaw
isip ng tagapakinig o na daloy ng kaisipan sa
mambabasa ng isang malinaw isang teksto
at buong larawan 1. Reperensiya
 paggamit ng mga slaitang
Kahalagahan ng Tekstong Deskriptiv maaring tumukoy sa
 nakatutulong ito upang mas paksang pinag-uusapan
malawak na maintindihan ng  Anapora – pangngalan –
mambabasa ang mga imahe na pangha;ip
nais iparating ng manunulat.  Katapora – panghalip –
 nakakatulong ito upang mas pangngalan
malawak maipagana ang 2. Substitusyon
imahinasyon ng mambabasa.  paggamit ng ibang salita
 Mas madaling maiintindihan at na ipapalit sa halip na
ang tekstong binabasa kung maulit ang salita
malinaw ang pagkakalarawan 3. Elipsis
ng manunulat.  pagbabawas ng ibang
parte ng pangungusap
Paraan ng Paglalarawan pero hindi nababawasan
ang diwa
1. Batay sa pandama – nakikita,
4. Pang-ugnay
naamoy, nahahawakan at
 paggamit ng pang-ugnay
naririnig
na “at” para pag-ugnayin
2. Batay sa nararamdaman – bugso
ang mga pangungusap,
ng damdamin o personal na
parirala o sugnay
saloobin
5. Kohesyong Leksikal
3. Batay sa obserbasyon
 mabibisang salita na
Uri ng Paglalarawan ginagamit sa teksto para
magkaroon ito ng
1. Subhetibo kohesyon
 Reiterasyon – kapag ang isang producktong tumutugon sa
ginagawa o sinasabi ay mga paniniwala at
nauulit ng ilang beses pagpapahalaga ng
 Kolokasyon – mga salitang mambabasa
karaniwang nagagamit 3. Bandwagon
ng magkapareha o may 4. Testimonial
kaugnayan sa isa’t isa 5. Transfer – paggamit ng isang
(nanay-tatay, maliit- sikat na personalidad upang
malaki) mailipat sa isang produckto/tao
ang kasikatan
Tekstong Persuasiv
Tekstong Argumentatibo
 layunin nito na maglahad ng
isang opinyong kailangang  ay teksto na nangangailangang
mapanindigan at ipagtanggol ng manunulat ang
maipagtanggol sa tulong ng posisyon sa isang paksa o usapin
datos upang makumbinsi ang gamit ang mga ebidensya mula
mambabasa na pumanig sa sa personal na karanasan,
manunulat kaugnay na mga literatura at
pag-aaral, ebidensiyang
Mga Elemento kasaysayan at resulta ng
1. Ethos – karakter, imahe o empirical na pananaliksik
reputasyon ng manunulat ; Mga Elemento
magpapasya kung kapani-
paniwala ba ang isang tao 1. Proposisyon – pinagtatalunang
2. Logos – opinion o lohikal na pahayag
pagmamatuwid ng 2. Argumento – ebidensiya o
manunulat/tagapagsalita ; dahilan upang maging
tumatalakay sa emosyon o makatwiran ang isang panig
damdamin ng mambbasa I
tagapakinig Katangian at Nilalaman ng Mahusay na
3. Pathos – emosyon ng Tekstong Argumentatibo
mambabasa a. Mahalaga at Napapanahong paksa
Uri ng mga Propaganda Device b. Maikli ngunit malaman at malinaw

1. Name calling – pagbibigay ng c. Malinaw at lohikal na transisyon


hindi magandang taguri sa isang
d. Maayos na pagkasunod - sunod ng
produkto o katunggali upang
mga talata
hindi tangkilikin
2. Gliterring Generalities – ang e. Matibay na ebidensya para sa
magagandang pahayag ukol sa argumento
Tekstong Prosidyural 4. gumagamit ng malinaw at pag-
ugnay na cohesive devices
 Uri ng paglalahad na 5. detalyado at tiyak ang
kadalasang nagbibigay ng deskripsyon
impormasyon at intstruksiyon
kung paano isinasagawa ang Tekstong Naratibo
isang tiyak na bagay
 hal. recipe, metodolohiya sa • Ang tekstong naratibo o
isang ekspiremento pasalaysay ay tumutukoy sa
 layunin nitong magbigay ng tekstong naglalahad ng
sunod-sunod na direksyon at katotohanan o impormasyon
impormasyon sa mga tao upang tungkol sa mga pangyayaring
matagumpay na maisagawa naganap, nagaganap at
ang mga gawain ng ligtas, magaganap pa lamang.
episyente at angkop sa paraan.
• Ang tekstong naratibo ay
Apat na Bahagi ng Tekstong Prosidyural karaniwang kronolohikal o
nakabatay sa pagkakasunod-
1. Inaasahan o Target na Awtput sunod ng mga pangyayari.
 Kung ano ang
kakalabasan o • Karaniwang katotohanan at
kakahantungan ng impormasyon ang nilalaman ng
proyekto ng prosidyur tekstong naratibo, maari rin
2. Mga Kagamitan naman sumulat ng tekstong
 Ang mga kasangkapan at naratibo nagsasalaysay ng mga
kagamitan ng pangyayaring pawing kathang-
kinakailangan upang isip lamang.
makumpleto ng
isinasagawang proyekto Mga Paksa sa Pagbuo ng Naratibong
3. Metod Komposisyon
 Serye ng mga hakbang ng
isinasagawa upang 1. Sariling Karanasan
mabuo ang proyekto 2. Nasaksihan o Napanoos
4. Ebalwasyon 3. Napakinggan o Nabalitaan
 Naglalaman ng mga 4. Nabasa
pamamaraan kung 5. Likhang Isipan
paano masusukat ang
tagumpay ng prosidyur Layunin ng Naratibong Teksto
na isinagawa.
• Makapagbigay impormasyon o
Mga tiyak na katangian ng tekstong
makapag-ulat tungkol sa
prosidyural
pangyayari batay sa tamang
1. nasusulat sa kasalukyang pagkakasunod-sunod ng mga
panahunan detalye sa isang maayos,
2. nakapokus sa pangkalahatang maliwanag at masining na
mambabasa
pamaraan
3. gumagamit ng tiyak na pandiwa
para sa instruksyon
Mga katangian ng isang mabisang tagpuan at mga
naratibong komposisyon pangyayari sa kwento.
 Ang manunulat ay dapat
1. Mabuting pamagat
makapagbigay ng tiyak
2. Mahalaga ang Paksa o Diwa na detalye upang
3. Maayos ang pagkakasunod- maipadama sa mga
sunod ng mga pangyayari mambabasa ang realidad
4. Isang kaakit-akit na simula ng kaniyang akda.
5. Kasiya-siyang wakas 5. Pamamaraan ng Narasyon
Elemento ng tekstong naratibo  Ito ay estilo kung paano
isinalaysay ng manunulat
1. Paksa ang kabuuan ng kwento.
 Ang paksa ang siyang 6. Resolusyon
iniikutan ng kwento sa  ang kahahantungan ng
tekstong naratibo. komplikasyon o
Sa pagpili ng paksa, tunggalian. Ang
mahalagang isaalang- resolusyon ay maaring
alang ang magiging maging masaya o
papel nito sa lipunan. malungkot.
2. Estruktura
 Ang estruktura ay ang Paraan ng narasyon
pagkakaayos ng daloy ng
1. Diyalogo – pagsasalaysay sa
mga pangyayari sa pamamagitan ng pag-uusap ng
kwento. mga tauhan
 Ang kabuuang estruktura
2. Foreshadowing – pagbibigay
ng kwento ay
pahiwatig ng may-akda sa kung
kinakailangang maging ano ang maaring maganap
malinaw at lohikal.
3. Plot twist – hindi inaasahang
3. Tunggalian kaganapan sa daloy ng kwento
 Ang tunggalian ay ang 4. Ellipsis – pagtatanggal ng
nagbibigay ng “thrill” o manunulat ng ilang yugto sa
pagkasabik sa kwento. kwento
 Ito ay karaniwang
5. Comic book death – pinapatay
nagpapakita ng ang mahahalagang tauhan
pagsubok na kinakaharap
ngunit nagpapakita sila sa huli
ng pangunahing tauhan. upang bigyang linaw angmga
4. Oryentasyon pangyayari
 Ang oryentasyon ay ang 6. Reverse Chronology –
malinaw na pagbibigay nagsisimula sa dulong bahagi
ng deskripsyon ng may 7. In media res – nagsisimula sa
akda sa mga tauhan, gitna
8. Deus ex machina – nabibigyan • Ang kaalaman ay nakaayos
ng solusyon sa pamamagitan ng nang sunod-sunod at inilalahad
di inaasahang tauhan o nang buong diwa at may
pangyayari kaisahan.

Tekstong Impormatino • Karaniwang makikita sa mga


pahayagan o balita, sa mga
• Ang textong impormatibo ay magasin, textbook, at sa mga
nagpapaliwanag ng pangkalahatang sanggunian
mahahalagang impormasyon o
kaalaman nang malinaw at Elemento ng tekstong Impormatibo
walang pagkiling. Isinasaad ang
1. Layunin ng may-akda
mga kabatiran nang naaayon sa
2. Pangunahing ideya
mga tunay na pangyayari batay
3. Pantulong na kaisipan
sa nasasaklaw na kaalaman ng
4. Mga estilo sa pagsulat,
tao.
kagamitan/sangguniang
• Ang tekstong informativ ay
magtatampok sa mga bagay na
naglalayong maglahad ng mga
binibigyang diin
tiyak na impormasyon at
mahahalagang detalye na may Uri ng Tekstong Impormatibo
lohikal na paghahanay.
• Ito ay isang lathala na 1. Paglalahad ng Totoong
nagbibigay ng mahalagang Pangyayari o Kasaysayan
impormasyon ukol sa isang tao, • inilalahad ang mga
bagay, lugar, petsa o totoong pangyayaring
pangyayari. Sumasagot sa naganap sa isang
tanong na Ano, Sino, Kailan, panahon o pagkakataon
Saan, at Bakit. 2. Pag-uulat Pang-impormasyon
• nakalahad ang
Layunin mahahalagang kaalaman
o impormasyon patungkol
 maglahad ng mga
sa tao, hayop, iba pang
impormasyong
bagay
makadadagdag-
3. Pagpapaliwanag
kaalaman ukol sa isang
• nagbibigay paliwanag
paksa
kung paano o bakit
Mga katangian ng isang mabisang naganap ang isang
impormatibong komposisyon bagay o pangyayari.

• Makatotohanan ang mga datos.

• May malawak na kaalaman


tungkol sa paksa ang manunulat.

You might also like