Government Property

NOT FOR SALE

NOT
5
MAPEH 11
Quarter 2 - Module 4

Department of Education ● Republic of the Philippines

MAPEH - Grade 5
Alternative Delivery Mode
Quarter 2- Modyul 4:
Unang Edisyon 2020

Paunawa hinggil sa karapatang-sipi. Isinasaad ng Seksiyon 176 ng Batas Pambansa Bilang

8293: Hindi maaaring magkaroon ng karapatang-sipi sa ano mang akda ng Pamahalaan ng
Pilipinas. Gayon pa man, kailangan muna ang pahintulot ng pamahalaan o tanggapan kung saan
ginawa ang isang akda upang magamit sa pagkakakitaan ang nasabing akda. Kabilang sa mga
maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang patawan ng bayad na royalty bilang
kondisyon.

Ang mga akda / materyales (mga kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng
produkto o brand names, tatak o trademarks, palabas sa telebisyon, pelikula atbp.) na ginamit sa
aklat na ito ay sa nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagtibay sa isang kasunduan ng
Kagawaran ng Edukasyon at ang kumakatawan sa paghiling ng pahintulot sa nagmamay-ari ng
mga akdang hiniram at ginamit dito. Hindi inaangkin ng kinakatawan ng tagapaglathala
(publisher) at mga may-akda ang karapatang-aring iyon.

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon - Sangay ng Ozamiz

Tagapamanihala ng mga Paaralan: Jean G. Veloso
Development Team of the Module
Author: Arman B. Siso Lennie V. Rico
Lydia G. Salvador Lovely Jane C. Lanit
Reviewers: Imelda D. Pongase Selina O. Macas
Joseph M. Amisola Jovy O. Bonita
Fernando D. Sumondong Milagros Z. Mendoza
Illustrator and Layout Artist: Jarold James B. Serohijos
Desi G. Aninao
Management Team
Chairperson: Jean G. Veloso, CESO IV
Schools Division Superintendent

Co-Chairperson: Audie S. Borres, CESE

Assistant Schools Division Superintendent

Members Anacleta A. Gacasan, CID Chief ES

Imelda D. Pongase, EPS-MAPEH
May P. Edullantes, EPS-LRMS
Selina O. Macas, PSDS
Desi G. Aninao, PDO II
Mary Ann Grace J. Manili, Librarian II

Printed in the Philippines by

Department of Education – Division of Ozamiz City
Office Address: IBJT Compounds, Carangan, Ozamiz City
Telefax: (088)545-09-90
E-mail Address: deped1miz@gmail.com

ii
 MAPEH
Ikalawang Markahan - Modyul 4
Aralin 1- 4

This instructional material was collaboratively developed and reviewed by

educators from public and private schools, colleges, and or/universities. We
encourage teachers and other education stakeholders to email their feedback,
comments, and recommendations to the Department of Education at action@
deped.gov.ph.

We value your feedback and recommendations.

Kagawaran ng Edukasyon ● Republika ng Pilipinas

iii
Talaan ng Nilalaman
Mga Pahina
Pangkalahatang Ideya ----------------------------------------------------------- vi
Nilalaman ng Modyul ----------------------------------------------------------- vi
Pangkalahatang Panuto ---------------------------------------------------------- vi
Icons na Ginagamit sa Modyul ------------------------------------------------- viii
Aralin 1: Nakikilala ang mga Interval Notes ng Iskalang C Mayor
Alamin ---------------------------------------------------------------------- 1
Balikan ---------------------------------------------------------------------- 1
Tuklasin --------------------------------------------------------------------- 2
Suriin ------------------------------------------------------------------------ 4
Pagyamanin ----------------------------------------------------------------- 5
Isaisip ------------------------------------------------------------------------ 7
Isagawa ---------------------------------------------------------------------- 7
Susi sa Pagwawasto ------------------------------------------------------- 8
Sanggunian ----------------------------------------------------------------- 10

Aralin 1.2: Pagtutukoy sa Tunog ng Magkasunod na Dalawang Pitches

Alamin ----------------------------------------------------------------------- 11
Balikan ----------------------------------------------------------------------- 11
Tuklasin ---------------------------------------------------------------------- 12
Suriin ------------------------------------------------------------------------- 13
Pagyamanin ----------------------------------------------------------------- 15
Isaisip ------------------------------------------------------------------------ 17
Isagawa ---------------------------------------------------------------------- 17
Susi sa Pagwawasto ------------------------------------------------------- 18
Sanggunian ----------------------------------------------------------------- 19

Aralin 2: Pagpapakita sa Artistry ng mga Sikat na Filipino Artists

sa Pagpipinta ng Iba’t Ibang Landscapes
Alamin ---------------------------------------------------------------------- 21
Balikan ---------------------------------------------------------------------- 21
Tuklasin --------------------------------------------------------------------- 23
Suriin ------------------------------------------------------------------------ 24
Pagyamanin ----------------------------------------------------------------- 26
Isaisip ------------------------------------------------------------------------ 28
Isagawa ---------------------------------------------------------------------- 29
Susi sa Pagwawasto ------------------------------------------------------- 30
Sanggunian ----------------------------------------------------------------- 30

Aralin 3: Paglinang ng Kasanayan sa Larong Lawin at Sisiw

Alamin ----------------------------------------------------------------------- 32
Balikan ----------------------------------------------------------------------- 32
Tuklasin ---------------------------------------------------------------------- 33
Suriin ------------------------------------------------------------------------- 34
Pagyamanin ----------------------------------------------------------------- 35
Isaisip ------------------------------------------------------------------------ 36
Isagawa ---------------------------------------------------------------------- 36
Susi sa Pagwawasto ------------------------------------------------------- 37
iv
Sanggunian ----------------------------------------------------------------- 37

Aralin 4: Mga Isyu Tungkol sa Pagbibinata at Pagdadalaga ayon sa Agham

Alamin ----------------------------------------------------------------------- 38
Balikan ----------------------------------------------------------------------- 38
Tuklasin ---------------------------------------------------------------------- 39
Suriin ------------------------------------------------------------------------- 40
Pagyamanin ----------------------------------------------------------------- 41
Isaisip ------------------------------------------------------------------------ 42
Isagawa ---------------------------------------------------------------------- 42
Susi sa Pagwawasto ------------------------------------------------------- 43
Sanggunian ----------------------------------------------------------------- 44

v
 Modyul 4
MAPEH (Ikalawang Markahan)

Pangkalahatang Ideya
Maipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa at pagpapahalaga sa mga konsepto ukol sa
melodiya, pisikal na mga gawain at fitness, invasion games, linya, kulay, space at harmony sa
pagpipinta ng iba’t ibang landscapes, pagdadalaga at pagbibinata, sex at gender.

Nilalaman ng Modyul
Ang modyul na ito may apat na elemento: Music, Arts, Physical Education, at Health.
Tampok dito ang mga konsepto ng mga interval notes ayon sa iskalang mayor, pitches, pagpipinta
ng landscapes ng mga sikat na Filipino artists, larong Lawin at Sisiw, at mga isyu sa
miskonsepsiyon kaugnay sa pagbibinata at pagdadalaga ayon sa pang-agham na batayan.

Nagsisimula ang modyul na it sa pagpakikilala ng paksa at pagpauunawa sa mga mag-

aaral ng halaga ng pagkatuto mula rito sa bahaging Alamin. Sumunod nito ang Balikan kung saan
masusuri ang natututunan kaugnay sa bagong aralin na tatalakayin. Sinusundan ito ng pag-uugnay
ng pagkatuto mula sa mga nagdaang modyul at sa kasalukuyang aralin.

Ang bahaging Tuklasin ay naglalahad ng bagong aralin sa pamamagitan ng iba’t ibang

gawain. Sa bahaging Suriin naman ay ang pagtatalakay sa mga mahahalaga at mararapat na
matutuhan ng mga mag-aaral upang malinang ang pokus na kompetensi.

Ang bahaging Pagyamanin ay mga gawain na magpapalawak ng natutuhan ng mga mag-

aaral at magbibigay ng pagkakataong mahahasa ang mga kasanayang nililinang.

Ang bahaging Isaisip naman ay magpoproseso ng mahahalagang natutunan sa aralin at sa

bahaging Isagawa naman mailalapat ang mahahalagang natututunan sa mga pangyayari o
sitwasyon sa totoong buhay.

Pangkalahatang Panuto
Ang modyul na ito ay sinadyang binuo upang maunawaan ng mga mag-aaral nang mabuti
ang mga aralin sa MAPEH Baitang 5 kahit hindi na makakapasok sa paaralan nang regular.
Sundin mo nang tapat ang mga sumusunod na tagubilin upang maging lubos ang iyong pag-
unawa sa mga nilalaman ng aralin.

1. Pumunta sa isang takdang lugar ng inyong bahay, silid-aklatan, o anumang lugar na

tahimik, ligtas, at kaaya-aya para sap ag-aaral ng iyong mga aralin.

2. Gumamit lamang ng gadyet gaya ng cellphone, tablet, laptop, kompyuter jung

kinakailangan ito sa iyong pinag-aralan. Kung hindi ito kailangan, iwasan munang
gumamit o pansamantalang itabi ito upang maituon ang iyong buong atensyon sa pag-aral.
vi
3. Maglaan ng kwaderno para sa MAPEH para sa mga sagot sa mga tanong sa mga gawain at
mga tala (notes) ng mga konsepto mula sa pagpapalalim. Isulat naman ang iyong mga
pagninilay sa isang journal.
4. Basahin ang modyul ayon sa pagkakasunud-sunod ng mga gawain.

5. Unawaing mabuti ang nilalaman ng modyul.

6. Basahin at sundin ang mga panuto at ibang tagubilin.

7. Pag-isipang mabuti ang sagot sa bawat tanong bago ito isulat sa kuwaderno sa MAPEH.

8. Maging tapat sa iyong sarili sa lahat ng pagkakataon. Laging isaalang-alang ang iyong
puso at damdamin sa pagsagot sa mga tanong. Gamiting gabay ang layuning pagkatuto at
mapagtapos ang pag-aaral sa lahat ng mga gawain.

9. Kung kinakailangan, magtanong sa guro, magulang, kapatid, kamag-aral, kaibigan, o sa

mga awtoridad sa pamayanan.

10. Maging matiyaga sa pag-aaral. Huwag mawalan ng pag-asa kahit nahihirapan sa mga
aralin na kinakaharap.

vii

Icons na Ginagamit sa Modyul

Ito ay ang bahaging naglalahad ng mga layunin o

Alamin mithiing dapat matamo sa pag-aaral mo sa modyul na
ito.

Balikan Ito ay ang pagtatatag ng ugnayan sa pamamagitan ng

pagtatalakay sa mga mahahalaga mong natutunan sa
nagdaang aralin na may koneksiyon sa tatalakaying
bagong aralin.
 Ito ay paglalahad sa bagong aralin sa pamamagitan ng
Tuklasin iba’t ibang gawain

Ito ay ang pagtatalakay sa mga mahahalaga at nararapat

mong matutunan upang malinang ang pokus na
Suriin
kompetensi.

Ito ay ang mga gawain na magpapalawak sa iyong

natutunan at magbibigay pagkakataong mahasa ang
Pagyamanin
kasanayang nililinang.

Ito ay mga gawaing magpoproseso sa iyong

mahahalagang natutunan sa aralin.
Isaisip

Ito ay ang mga gawain na gagawin mo upang mailapat

ang iyong mahahalagang natutunan sa mga pangyayari
Isagawa
o sitwasyon sa totoong buhay.

Susi sa
Nagbibigay ito ng mga sagot sa iba’t ibang mga gawain
Pagwawasto
at pagtatasa.

viii

Aralin Nakikilala ang mga Interval Notes ng

1 Iskalang C Mayor

Alamin Natin

Essential Learning Competency:

 Recognizes the notes in the C major scale
 Pagkatapos ng aralin na ito, inaasahang makikilala mo ang iba’t-ibang intervals sa
iskalang c mayor; makaawit ng isang bahagi ng awiting may intervals; at makapagpakita ng hand
signals ng Kodaly Hand Sings.

Balikan Natin
Ang Iskalang C Mayor

do re mi fa so la ti do
Ano-ano ang napapansin ninyo sa iskalang C Mayor?
Mahalagang malaman ang bawat pagitan ng nota sa bawat iskala. Dito natin nasusukat ang
taas at baba ng tono.
Ang Major Scale /iskala mayor ay ang pagkakasunod-sunod ng walong tono o nota sa
mga linya at puwang ng limguhit mula sa mababang do hanggang sa mataas na do.
Ang interval ay ang pagitan ng dalawang nota. Ito ay makikilala batay sa kinalalagyan o
posisyon nito sa staff o limguhit. Ang mga interval ay ang mga sumusunod
1. prime(first) inuulit 5. Fifth
2. second 6. sixth
3. third 7. seventh
4. fourth 8. Octave o Oktaba
1

Tuklasin Natin
Ang Mga Interval
1. Ito ang “Prime” o inuulit. Ito ay notang may magkamukhang posisyon.

1st

mi mi
2. Ito ang “Second Interval”. Ito ay may dalawang hakbang mula sa una hanggang ikalawang
nota.
 2nd

1st

mi fa

3. Ito ang “Third Interval”. Ito ay may tatlong hakbang mula sa unang hanggang ikatlong
nota.

3rd

1st
mi so

2
4. Ito ang “Fourth Interval”. Ito ay may apat na hakbang mula sa unang hanggang ikaapat na
nota.

4th

1st
mi la
5. Ito ang “Fifth Interval”. Ito ay may limang hakbang mula sa unang hanggang ikalimang nota.

5th

1st
 mi ti
6. Ito ang “Sixth Interval”. Ito ay may anim na hakbang mula sa unang hanggang ikaanim na
nota.

6th

1st
re ti

7. Ito ang “Seventh Interval”. Ito ay may pitong hakbang mula sa unang hanggang ikapitong
nota.
la

7th

1st
re la

8. Ito ang “Octave o Oktaba”. Ito ay may walong hakbang mula sa unang hanggang
ikawalong nota.

8th

1st
 re ti

 Ilang hakbang ang pagitan ng unang nota sa pangalawang nota sa interval na prime?
 Ilang hakbang naman ang pagitan ng bawat nota sa iba pang mga interval na nabanggit?

Suriin Natin

Subukin mong awitin ang bawat interval na ibinigay sa itaas. Ano ang napansin mo?
Mahirap ba o madali itong awitin?

Umawit Tayo!
a. Sa pamamagitan ng awiting “Kumusta” ipatukoy sa mag-aaral ang mga nota na may
pinakamataas at pinakamababa tono.
b. Muli itong ipaawit at ipagbigyang-diin ang bawat pagitan ng mga nota nito.

Tandaan!
Ang bawat tono o nota ay sunod-sunod na umaakyat o tumataas at bumababa na may
nakatakdang pagitan ng mga hakbang.

Pagyamanin Natin
Gawain A
Isulat ang Prime, Second Interval, Third Interval, Fourth Interval, Fifth Interval, Sixth
Interval, Seventh Interval at Octave sa patlang.
 1._____________________ 2._____________________ 3._____________________

4.____________________ 5._____________________
Gawain B
Lagyan ng angkop na nota ang bawat limguhit at sundan ang pagitang nakasulat sa bawat isa.

4 th 7 th 6 th

5 th 9 th 3 rd
 7 th 8 th 6 th

Isaisip Natin

Mahalagang malaman ang bawat pagitan ng nota sa bawat iskala. Dito natin nasusukat
ang taas at baba ng tono.
Ang Major Scale /iskala mayor ay ang pagkakasunod-sunod ng walong tono o nota sa
mga linya at puwang ng limguhit mula sa mababang do hanggang sa mataas na do.
Ang interval ay ang pagitan ng dalawang nota. Ito ay makikilala batay sa kinalalagyan
o posisyon nito sa staff o limguhit. Ang mga interval ay ang mga sumusunod
1. prime(first) inuulit 5. Fifth
2. second 6. sixth
3. third 7. seventh
4. fourth 8. Octave o Oktaba

Bilang mga bata, bakit kailangang sundin ang tamang tono ng pagkanta at ang
pagkakasunod ng mga ng mga notes sa bawat psosisyon nito sa limguhit o staff.

Isagawa Natin

Gawain C
Isulat ang bilang ng interval ng mga sumusunod na tunog sa patlang.

1. ___________________________

2. __________________________

3. __________________________
 4. ._________________________

5. _________________________

Susi sa Pagwawasto

Balikan Natin
Maaaring magkakaiba ang sagot.

Tuklasin Natin
1. inuulit-magkamukhang posisyon
2. dalawang hakbang
3. tatlong hakbang
4. apat na hakbang
5. limang hakbang
6. anim na hakbang
7. pitong hakbang
8. walong hakbang

Suriin Natin
Maaaring magkakaiba ang sagot.

Pagyamanin Natin
1. dalawang hakbang
2. prime o inuulit
3. limang hakbang
4. tatlong hakbang
5. tatlong hakbang

8
Isaisip Natin
1.
6.
 _______
2. 7.

3. 8.

4. 9.

5. ______
Isagawa Natin
1. apat na hakbang
2. anim na hakbang
3. pitong hakbang
4. prime intervaval
5. limang hakbang

Sanggunian
http://lrmdsdepedcabanatuan.weebly.com/grade-5-quarter-2-lms.html
Musika at Sining Kagamitan ng Mag-aaral
Halina’t Umawit at Gumuhit, Kagamita ng Mag-aaral

10

Aralin

1. Pagtutukoy sa Tunog ng
2 Magkasunod na Dalawang Pitches

Alamin Natin

Essential Learning Competency:

 . Identifies successive sounding of two pitches
 Sa araling ito ay inaasahang natutukoy ang tunog ng magkasunod na dalawang pitches.

Balikan Natin
Sa nakaraang aralin ay natutunan natin ang pagtukoy sa pagitan ng mga melodic intervals.

Gawain:
Tukuyin kung ano ang melodic interval ng mga sumusunod. Isulat ang Prime, Second
Interval, Third Interval, Fourth Interval, Fifth Interval, Sixth Interval, Seventh Interval at Octave
sa ilalim ng bawat limguhit.

Source: https://www.google.com.ph/search?
source=univ&tbm=isch&q=images+of+a+boy+and+girl+holding+book&sa=X&ved=2ahUKEwi-jJv5-
bnqAhXxwosBHVqKAfsQ7Al6BAgKECg#imgrc=_Q8qizVW_EIfkM

Tuklasin Natin
11
Ang interval ay ang pagitang tono ng dalawang pitches. Ito ay nagpapakita ng relasyon ng
bawat nota na awitin. Maaaring prime, second, third, fourth, fifth, six, seventh, at octave ang
pagitan ng dalawang tono. Sa pagtukoy ng pagitan, bilangin mula sa unang nota ang itinaas o
ibinabang tono hanggang sa ikalawang nota.
Sources:
https://www.google.com/search?
q=picture+of+pitch+names+in+music+in+stairs&rlz=1C1GCEA_enPH850PH850&sxsrf=ALeKk00QRlb
346GrXw1CRCGBGo_WHU0gJg:1596166597289&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=2ahUKEwjdk6
L4x_bqAhWIyIsBHSwJBTMQ_AUoAXoECA4QAw&biw=1366&bih=657#imgrc=YlvifmYZmNh_5M

Pag-aralan ang limguhit sa ibaba

Sagutin ang mga sumusunod:

Ano ang napapansin ninyo sa magkasunod na pitches sa unang sukat ng limguhit?
Sagot: ___________________________________________________________________
12
th
Ilang hakbang ang itinaas ng tono sa 6 interval?
Sagot: _____________________________________________________________________

Paano ninyo nasasabi na ang pagitang tono o interval ng Octave ay nasa 8th?
Sagot: _____________________________________________________________________

Ano ang tawag sa interval na limang agwat sa bawat note?

Sagot: _____________________________________________________________________

Kailan mo masasabi na nasa 7th interval ang pagitan nito?

Sagot: _____________________________________________________________________

Anong interval ang may agwat o distansiya na dalawa?

Sagot: _____________________________________________________________________

Ibigay ang ngalan ng interval na may agwat o distansiya na apat na note.

Sagot: _____________________________________________________________________

Ano ang tawag sa interval na tatlong pagitan sa bawat note?

Sagot: _____________________________________________________________________

Source: https://www.google.com.ph/search?
q=intervals+in+music+examples&tbm=isch&source=iu&ictx=1&fir=tp_MRXTmXXVSSM
%252C7ZcGx1AMviQEeM%252C_&vet=1&usg=AI4_-kRkaH-
cM4sqO85T7RWNG8gpZS6NGA&sa=X&ved=2ahUKEwjJwsn907rqAhWNOnAKHV4VAlkQ_h0wAH
oECAkQBA&biw=1366&bih=657#imgrc=7ESMq1fL9AfCIM

Suriin Natin
A. Panuto: Gamit ang so-fa syllables kasabay ng Kodaly hand signs. Tukuyin ang pagitang tono
ng magkasunod na dalawanag pitches. Isulat ang tamang sagot katabi ng bawat simbolo. Mas
maiging unawain at sundin mo ang bawat panutong ibinigay sa mga pagsasanay upang
makasagot nang tama sa mga tanong.

13

1. _____________________

2. _____________________

3. ____________________

15

4. _____________________
 5. _____________________

Sources:
https://www.google.com.ph/search?q=kodaly%20hand%20signs%20individual&tbm=isch&tbs=rimg
%3ACcNNuqFXyuVyYUR1p2-bHblG&hl=en&ved=0CAIQrnZqFwoTCPDmv9aSu-
oCFQAAAAAdAAAAABAf&biw=1349&bih=608

14
https://www.google.com/search?
q=kodaly+hand+signs&tbm=isch&ved=2ahUKEwiNoo6ByPbqAhUAy4sBHe5_BfEQ2-
cCegQIABAA&oq=Kodaly&gs_lcp=CgNpbWcQARgAMgIIADICCAAyAggAMgIIADICCAAyAggAM
gIIADICCAAyAggAMgIIADoECCMQJzoFCAAQsQM6BAgAEEM6BwgAELEDEEM6CAgAELEDEI
MBOgcIIxDqAhAnUIsVWP5TYKJwaAFwAHgAgAGIA4gB6xuSAQgwLjE1LjMuMpgBAKABAaoBC
2d3cy13aXotaW1nsAEEwAEB&sclient=img&ei=15EjX83aMoCWr7wP7v-
ViA8&bih=657&biw=1366&rlz=1C1GCEA_enPH850PH850#imgrc=GWsiKOanF17LuM

B. Panuto: Tingnan ang notes sa Iskalang C Mayor. Suriing mabuti ang magkasunod na pitches
na nasa limguhit. Tukuyin kung ano ang pagitang tono ng mga ito. Isulat ang tamang sagot sa
bilang ng bawat patlang.

16
 Pagyamanin Natin

A. Isulat ang interval o pagitang tono ng dalawang magkasunod na pitches na nasa limguhit.

15

1._______________

2._______________

3._______________

4._______________

5._______________

B. Tukuyin ang interval (pagitang tono) ng magkasunod na dalawang pitches. Isulat ang
sagot sa ibaba ng bawat limguhit.
C. Tukuyin ang mga pagitang tono ng magkasunod na pitches sa awiting “Inday sa Balitaw”.
Isulat ang tamang sagot sa patlang.
16

B. Tukuyin ang interval (pagitang tono) ng magkasunod na dalawang pitches.

Isaiisip Natin

Ang interval ay ang pagitang tono ng dalawang pitches. Ito ay nagpapakita ng relasyon ng
bawat nota na awitin.
Maaaring prime, second, third, fourth, fifth, six, seventh at octave ang pagitan ng dalawang tono.

Sa pagtukoy ng pagitan o interval, bilangin lang mula sa unang nota ang itinaas o
ibinabang tono hanggang sa ikalawang nota.

Source: https://www.google.com/search?
q=clip+art+of+a+boy+holding+a+book+with+bulb+on+his+head&safe

Isagawa Natin

Panuto: Tingnang maigi ang magkasunod na dalawang pitches sa limguhit. Tukuyin ang interval
nito at isulat ang tamang sagot katabi sa bawat bilang.
17
1.
 2.

3.

4.

5.

Sources:
https://www.google.com.ph/search?q=Staff+
(music)&sa=X&stick=H4sIAAAAAAAAAOOQUeLQz9U3SDEuMzASLs5ITS1RyC0tzkxWKK7MTcrP
KY7SSspJzMuGCCbmKBSXJKalKZRnlmQolGSkQlUppCsk56SmnWKEmwVlmqebVp5i5NVP1zc0TC
pPtrSsyDA_xcgJkjI0TK6sQrBzy08xcoPUGRmVFBiZJiHxCsrToOqMcqtyck4xcoHYxskVRbmmMAOS
Ks2zfjEKB2N6oIGFcRErbzDY2RpgGU0AI4SRtvUAAAA&tbm=isch&source=iu&ictx=1&fir=xPHvVO
Rr7C4i4M%252C6iwp6gw7S3GFjM%252C%252Fm%252F0d3v0&vet=1&usg=AI4_-
kSJqp1NtxB2q1G-
GfnU9wLfOJrsAg&ved=2ahUKEwjz8pidibvqAhURVN4KHdwbCo8Q_B0wJHoECAUQAw&biw=1366
&bih=608#imgrc=xPHvVORr7C4i4M

Susi sa Pagwawasto

Balikan:
1. second
2. prime o
inuulit
3. fifth
4. third

Tuklasin Natin: 18
*Ang magkasunod na pitches sa unang sukat ng limguhit ay walang pagkakaiba sa agwat
nito.
*Ito ay may anim na agwat.
*Masasabi natin na ang pagitan ng tono o interval sa Octave ay nasa 8th kapag ito ay may
agwat na walo
*Ang tawag natin sa interval na may liman agwat sa bawat note ay 5th interval.
 Suriin
A. 1. 5th B. 1. 3rd 6. Octave o 8th
2. 5th 2. 5th 7. 3rd
3. 4th 3. 4th 8. 5th
4. 3rd 4. 6th 9. 2nd
5. 5th 5. 2nd 10. 7th

Pagyamanin Natin:
A 1. 4th B. 1. 4th 5. Prime
2. 6th 2. 6th 6. 2nd
3. 7th 3. 5th 7. Octave
4. Prime 4. 3rd 8. 7th
5. 5th

C. 4th 2nd 2nd

Prime 2nd
3rd 5th
Prime Prime

Isagawa Natin:
1. 3rd
2. 8th
3. 6th
4. Prime
5. 7th

Sanggunian
Enjoying Life Through Music, Art, Physical Education and Health 5 P.45Copyright 201 by
Marissa C. Pascual, Irene Feliz S. Reyes, Ma. Elvira M. Garcia, Ma. Mignon C. Artuz, and The
Phoenix Publishing House Inc.Published and distributed by The Phoenix Publishing House Inc.
Phoenix Bldg., 927 Quezon Avenue, Quezon City

19
Living with Music, Art, Physical Education, And Health Mapeh 5 Kto12 Edition Vibal Publishing
Pp. 53

Halinang Umawit at Gumuhit 5 p.44-49

Karapatang Sipi 2016 ng Vibal Group Inc.

Ininlimbag sa Republika ng Korea ng Prinpia Co., Ltd., 54 Gasanro 9 Gil, Geumcheongu, Seoul,
Korea

DepEd Division of Cabanatuan City Grade 5 Quarter 2 Learner’s Materials

https://www.google.com.ph/search?
source=univ&tbm=isch&q=Music+cover+page&sa=X&ved=2ahUKEwjX2ZjS-
bfqAhWyyYsBHeO8AbUQ7Al6BAgKEEU&biw=1366&bih=608#imgrc=-0W2XUHMkq6feM

https://www.google.com.ph/search?
source=univ&tbm=isch&q=images+of+a+boy+and+girl+holding+book&sa=X&ved=2ahUKEwi-
jJv5-bnqAhXxwosBHVqKAfsQ7Al6BAgKECg#imgrc=_Q8qizVW_EIfkM

https://www.google.com.ph/search?
q=intervals+in+music+examples&tbm=isch&source=iu&ictx=1&fir=tp_MRXTmXXVSSM
%252C7ZcGx1AMviQEeM%252C_&vet=1&usg=AI4_-kRkaH-
cM4sqO85T7RWNG8gpZS6NGA&sa=X&ved=2ahUKEwjJwsn907rqAhWNOnAKHV4VAlkQ
_h0wAHoECAkQBA&biw=1366&bih=657#imgrc=7ESMq1fL9AfCIM

https://www.google.com/search?
q=clip+art+of+a+boy+holding+a+book+with+bulb+on+his+head&safe

https://www.google.com.ph/search?q=kodaly%20hand%20signs
%20individual&tbm=isch&tbs=rimg%3ACcNNuqFXyuVyYUR1p2-
bHblG&hl=en&ved=0CAIQrnZqFwoTCPDmv9aSu-
oCFQAAAAAdAAAAABAf&biw=1349&bih=608

https://www.google.com.ph/search?q=Staff+
(music)&sa=X&stick=H4sIAAAAAAAAAOOQUeLQz9U3SDEuMzASLs5ITS1RyC0tzkxWK
K7MTcrPKY7SSspJzMuGCCbmKBSXJKalKZRnlmQolGSkQlUppCsk56SmnWKEmwVlmqeb
Vp5i5NVP1zc0TCpPtrSsyDA_xcgJkjI0TK6sQrBzy08xcoPUGRmVFBiZJiHxCsrToOqMcqtyck
4xcoHYxskVRbmmMAOSKs2zfjEKB2N6oIGFcRErbzDY2RpgGU0AI4SRtvUAAAA&tbm=isc
h&source=iu&ictx=1&fir=xPHvVORr7C4i4M%252C6iwp6gw7S3GFjM%252C%252Fm
%252F0d3v0&vet=1&usg=AI4_-kSJqp1NtxB2q1G-
GfnU9wLfOJrsAg&ved=2ahUKEwjz8pidibvqAhURVN4KHdwbCo8Q_B0wJHoECAUQAw&bi
w=1366&bih=608#imgrc=xPHvVORr7C4i4M

20

Aralin Pagpapakita sa Artistry ng mga Sikat

2 na Filipino Artists sa Pagpipinta ng

Iba’t Ibang Landscapes

Alamin Natin

Learning Competency:
 Describes what makes each artist masterpiece unique from each other
 Balikan Natin

Panuto: Tukuyin kung anong istilo ng sining ang mga larawan. Pumili ng sagot na nasa kahon sa
ibaba at isulat ito sa kahon na nasa kilid ng larawan.

1.

Source:https://www.google.com/search?
q=craft+arts&hl=en&sxsrf=ALeKk00EDiDIE6vppHjmM-

2.

Source: https://www.google.com/search?q=abstract+arts&tbm=isch&ved=2ahUKEwiwo

1.

Source: https://www.google.com/search?
q=tunay+na+sining&tbm=isch&ved=2ahUKEwjgpdnS67_rAhV6zYsBHZT4CpcQ2-
cCegQIABAA&oq=tunay+na+sining&gs_lcp=CgNpbWcQAzoECCMQJzoCCAA6BQgAELEDOgQIAB
21
BDOggIABCxAxCDAToHCAAQsQMQQzoGCAAQCBAeOgQIABAYUNHaCliRhAtghIYLaAFwAHg
AgAHfAYgBrhOSAQYwLjE1LjGYAQCgAQGqAQtnd3Mtd2l6LWltZ8ABAQ&sclient=img&ei=G_1JX
6CsBPqar7wPlPGruAk&bih=625&biw=1366&hl=en#imgrc=Yd4Sxzm0nsTVaM

2.

Source: https://www.google.com/search?
q=tunay+na+sining&tbm=isch&ved=2ahUKEwjgpdnS67_rAhV6zYsBHZT4CpcQ2-
cCegQIABAA&oq=tunay+na+sining&gs_lcp=CgNpbWcQAzoECCMQJzoCCAA6BQgAELEDOgQIAB
BDOggIABCxAxCDAToHCAAQsQMQQzoGCAAQCBAeOgQIABAYUNHaCliRhAtghIYLaAFwAHg
AgAHfAYgBrhOSAQYwLjE1LjGYAQCgAQGqAQtnd3Mtd2l6LWltZ8ABAQ&sclient=img&ei=G_1JX
6CsBPqar7wPlPGruAk&bih=625&biw=1366&hl=en#imgrc=Yd4Sxzm0nsTVaM&imgdii=9bBo04OGpna
5kM

3.
Source: https://www.google.com/search?
q=abstract+arts&tbm=isch&ved=2ahUKEwik1cOp7L_rAhVozIsBHc-8CtYQ2-
cCegQIABAA&oq=abstra&gs_lcp=CgNpbWcQARgAMgQIIxAnMgQIABBDMgcIABCxAxBDMgcIAB
CxAxBDMgcIABCxAxBDMgUIABCxAzICCAAyBQgAELEDMgUIABCxAzIFCAAQsQM6CAgAELE
DEIMBUNLrBFi9sA9gnbsPaABwAHgAgAGeAYgBzwuSAQQwLjEwmAEAoAEBqgELZ3dzLXdpei1p
bWfAAQE&sclient=img&ei=0f1JX-SoCuiYr7wPz_mqsA0&bih=625&biw=1366&hl=en#imgrc=0T--
StvqQET12M

a. Sining – craft
b. Parang Sining – abstract
c. Tunay na sining – damdamin

Tuklasin Natin 22

Ang mga ibat ibang landscapes ng mga sikat na Filipino Artists

Ano ang makikita mo sa landscape?

___________________________________________________________________________
Bakit kaya ganito ang ginawa ng artist?
______________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
Ano kaya ang naramdan ng artist ng ginawa niya ang kanyang landscape?
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
Paano mo mailalarawan ang landscape?
______________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
Ano kaya ang ipinapahiwatig ng landscape?
______________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
Ano ang naramdam ng artist ng ginawa niya ang kanyang masterpiece?
______________________________________________________________________________
________________________________________________________________________

Source:
Bhandari, Shirin. “The 10 Most Famous Filipino Artists and Their Masterworks.” Culture Trip, The
Culture Trip, 31 Oct. 2018, theculturetrip.com/asia/philippines/articles/the-10-most-famous-filipino-
artists-and-their-masterworks/.
Panuto: Batay sa mga landscape na ipinakita sa ibaba, isa – isahin ang mga Filipino Artists kung
paano nila ginawa ang kanilang landscapes. 23

Pangalan ng Artist Katangian ng Sining na Ilarawan ang

Ginamit Landscape
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.

Suriin Natin

Ang mga kuwadro na gawa sa landscape ay maaaring makuha ang mga bundok, lambak,
katawan ng tubig, mga patlang, kagubatan, at baybayin at maaaring o hindi kasama ang mga
gawaing gawa ng tao pati na rin ang mga tao.
 Ang mga sumusunod ay mga karagdagang larawan ng mg landscape painting ng mga
tanyag na Filipino Artists:

FERNANDO AMORSOLO JOSE JOYA

PACITA ABAD ANG KIUKOK

24

KIDLAT TAHIMIK EDUARDO MASFERRE

AGNES ARELLANO

Ang landscape ay ang paglalarawan ng natural na tanawin sa sining. Ang mga artists ay
may ibat – ibang istilo ng paggawa ng isang landscape. Dahil ang paggawa ng landscape ay base
sa ekspresyon ng bawat artist. May kasabihan nga na “it is an expression from the soul”.

Sources:
https://www.google.com/search?source=hp&ei=2Z0AX_-bCsHN-
QbDr6_oAg&q=artworks+of+fernando+amorsolo&oq=artworks+of+fer&gs_lcp=CgZwc3ktYWIQAxgA
MgIIADIGCAAQFhAeMgYIABAWEB46BQgAEIMBOgUILhCDAToFCAAQsQM6CAguEIMBEJMC
OgUILhCxAzoCCC46CAguELEDEJMCOgcIABBGEPkBUMMIWKMrYP0xaABwAHgAgAGNAYgBu
QySAQQ1LjEwmAEAoAEBqgEHZ3dzLXdpeg&sclient=psy-ab

https://www.google.com/search?
ei=4J0AX9XiCZKHoAS29obgAQ&q=artworks+of+famous+filipino+artists&oq=artworks+of+THE+FA
MOUS+&gs_lcp=CgZwc3ktYWIQAxgBMgYIABAWEB4yBggAEBYQHjIGCAAQFhAeMgYIABAWE
B4yBggAEBYQHjIGCAAQFhAeMgYIABAWEB4yBggAEBYQHjIGCAAQFhAeOgIIADoICC4QxwE
QrwFQ26wHWI7AB2D1zgdoAHAAeACAAagBiAHVCpIBBDEuMTGYAQCgAQGqAQdnd3Mtd2l6&
sclient=psy-ab

Pagyamanin Natin

Paggawa ng Landscape Painting

Ang landscape ay ang paglalarawan ng natural na tanawin sa sining.

Ang mga larawan na nasa ibaba ay iilan lamang sa mga landscape paintings na ginawa ng
mga tanyag na Filipino artists.

Ilarawan ang mga landscapes na ginawa ng ating sariling artists. Paano mo masasabi ang
kaibahan ng bawat landscape?

Sources:
https://theculturetrip.com/asia/philippines/articles/the-10-most-famous-filipino-artists-and-their-
masterworks/

https://www.google.com/search?
q=fernando+amorsolo&tbm=isch&ved=2ahUKEwiQqY7gwbPqAhUyEqYKHfXKBuIQ2cCegQIABAA&
oq=fernando+amorsolo&gs_lcp=CgNpbWcQAzICCAAyAggAMgIIADICCAAyAggAMgIIADICCAAy
AggAMgIIADICCABQ9KYEWMexBGDfswRoAHAAeACAAWmIAbQFkgEDNC4zmAEAoAEBqgEL
Z3dzLXdpei1pbWc&sclient=img&ei=sWoAX9CMIbKkmAX1lZuQDg&bih=551&biw=1250#imgrc=KG
52Na5waJ6ZtM
26
https://www.google.com/search?
q=ang+kiukok&tbm=isch&ved=2ahUKEwi27dXuwrPqAhVjJqYKHfgVB_cQ2-
cCegQIABAA&oq=ang+kiukok&gs_lcp=CgNpbWcQAzICCAAyAggAMgIIADICCAAyAggAMgIIADI
CCAAyAggAMgIIADICCAA6BAgAEEM6BQgAELEDOgUIABCDAVDuiwRY_ZwEYPWgBGgAcA
B4AIABf4gBzQiSAQQwLjEwmAEAoAEBqgELZ3dzLXdpei1pbWc&sclient=img&ei=3GsAX7aPH-
PMmAX4q5y4Dw&bih=551&biw=1250#imgrc=Lt8cqd_80C08pM

https://www.google.com/search?
q=pacita+abad&tbm=isch&ved=2ahUKEwi92raDwrPqAhUFgpQKHapDD5YQ2-
cCegQIABAA&oq=pacita+&gs_lcp=CgNpbWcQARgAMgQIABBDMgIIADICCAAyAggAMgIIADICC
AAyAggAMgIIADICCAAyAggAOgcIABCxAxBDOgUIABCxA1CVwA1YpckNYPzQDWgAcAB4AI
ABdIgB8wWSAQMxLjaYAQCgAQGqAQtnd3Mtd2l6LWltZw&sclient=img&ei=-
2oAX_3wJIWE0gSqh72wCQ&bih=551&biw=1250#imgrc=DMrdMF1XydFEfM
Mga Kagamitan:
https://www.google.com/search?q=eduardo+masferr
%C3%A9&tbm=isch&ved=2ahUKEwi27dXuwrPqAhVjJqYKHfgVB_cQ2-
cCegQIABAA&oq=eduardo+mas&gs_lcp=CgNpbWcQARgAMgIIADICCAAyAggAMgIIADICCAAyA
 lumang pahayagan
ggAMgIIADICCAAyAggAMgIIADoECAAQQzoFCAAQgwE6BQgAELEDOgQIABAeOgYIABAFEB
46BggAEAoQHjoGCAAQChAYUK-pA1if0wNgt9wDaARwAHgAgAHqAYgB-
 ¼ illustration board
g2SAQYwLjE0LjGYAQCgAQGqAQtnd3Mtd2l6LWltZw&sclient=img&ei=3GsAX7aPH-
PMmAX4q5y4Dw&bih=551&biw=1250#imgrc=ddSAgxdZoOlD5M
 mga iba’t ibang uri ng brush
https://www.google.com/search?
q=agnes+arellano&tbm=isch&ved=2ahUKEwj914rTw7PqAhVM7ZQKHbXhBfYQ2-
 lapis
cCegQIABAA&oq=agnes+&gs_lcp=CgNpbWcQARgAMgQIABBDMgUIABCxAzICCAAyAggAMgII
ADIFCAAQgwEyAggAMgIIADICCAAyAggAUKj6BFieggVgw4wFaABwAHgAgAFxiAH1BJIBAzAu
 pambura
NpgBAKABAaoBC2d3cy13aXotaW1n&sclient=img&ei=r2wAX73EBcza0wS1w5ewDw&bih=551&biw
=1250#imgrc=EdZxwTcqHfVLyM
 poster color o water color

Isagawa Natin:

Mga Kagamitan:
 pandikit
 cartolina
 pangdisenyo
 lapis
 larawan ng mga ibat ibang landscapes

Hakbang sa Paggawa:
1. Igupit – gupit ang cartolina upang makabuo ng 20 pirasong papel.
2. Ihanda ang lahat ng kakailanganin sa paggaw ng isang portfolio.
3. Ikumpayl ang mga larawan ng mga landscapes.
4. Idikit ito sa cartolina isa – isa.
5. Ilarawan ito sa ibaba base sa nakita na landscape.
6. Kapag tapos na, isumite sa inyong guro.

27

Rubrik para sa Paggawa ng Portfolio ng Landscape Painting

Nakasunod sa Nakasunod sa Hindi
Mga Sukatan pamantayan nang pamantayan subalit nakasunod sa
higit sa inaasahan may ilang pamantayan
 pagkukulang
5 3 2
1. Nakilala ang iba’t
ibang landscapes.
2. Nakapagbigay ng
kahulugan at
nakita ang bawat
characteristic ng
bawat landscape.
3. Nakasunod nang
tama sa mga
hakbang sa
paggawa ng
likhang-sining.
4. Nakakikitaan ng
harmony ang
likhang likhang
sining sa tamang
pagkakaayos ng
mga landscapes.
5. Nailalarawan ng
maayos ang
ginawang
landscape.

Isaisip Natin

Ang landscape ay ang paglalarawan ng natural na tanawin sa

sining.

Sa Pilipinas, marami tayong mga matatanyag na artists at ang

bawat artist na ito ay may sariling istratehiya sa paggawa ng
landscape painting.
Isagawa
Bawat Natin
isa sa atin ay may kanya – kanyang natatanging
pakiramdam. Kaya lahat tayo ay isang artist may kanya kanyang
Saguting ang mgamasterpiece
tanong: batay sa ating mga nararamdaman.

1. Bakit mahalaga ang pagpipinta ng landscape? (5 puntos)

28

2. Paano ginagawa nang mahusay ang pagpipinta ng landscape? (5 puntos)

3. Ano ang tradisyonal na layunin at kahulugan ng mga painting sa landscape? (5 puntos)

4. Paano mo maipapakita ang pag – aalaga ng mga masterpieces ng ating mga artists? (5
puntos)

________________________________________________________________________

29

Susi sa Pagwawasto

Balikan Naitn:
1. a.
2. b.
3. c.
4. c.
5. b.
Tuklasin Natin:
Maaaring magkakaiba ang mga sagot.

Pagyamanin Natin:
Gawain 1
Maaaring magkakaiba ang pagganap.

Gawain 2
Maaaring magkakaiba ang pagganap.

Isagawa Natin:
Maaaring magkakaiba ang mga sagot.
Sanggunian:

https://theculturetrip.com/asia/philippines/articles/the-10-most-famous-filipino-artists-and-their-
masterworks/

https://www.google.com/search?
q=fernando+amorsolo&tbm=isch&ved=2ahUKEwiQqY7gwbPqAhUyEqYKHfXKBuIQ2cCegQI
ABAA&oq=fernando+amorsolo&gs_lcp=CgNpbWcQAzICCAAyAggAMgIIADICCAAyAggA
MgIIADICCAAyAggAMgIIADICCABQ9KYEWMexBGDfswRoAHAAeACAAWmIAbQFkgE
DNC4zmAEAoAEBqgELZ3dzLXdpei1pbWc&sclient=img&ei=sWoAX9CMIbKkmAX1lZuQD
g&bih=551&biw=1250#imgrc=KG52Na5waJ6ZtM

https://www.google.com/search?
q=ang+kiukok&tbm=isch&ved=2ahUKEwi27dXuwrPqAhVjJqYKHfgVB_cQ2-
cCegQIABAA&oq=ang+kiukok&gs_lcp=CgNpbWcQAzICCAAyAggAMgIIADICCAAyAggA
MgIIADICCAAyAggAMgIIADICCAA6BAgAEEM6BQgAELEDOgUIABCDAVDuiwRY_Zw
EYPWgBGgAcAB4AIABf4gBzQiSAQQwLjEwmAEAoAEBqgELZ3dzLXdpei1pbWc&sclient=
img&ei=3GsAX7aPH-PMmAX4q5y4Dw&bih=551&biw=1250#imgrc=Lt8cqd_80C08pM

30
https://www.google.com/search?
q=pacita+abad&tbm=isch&ved=2ahUKEwi92raDwrPqAhUFgpQKHapDD5YQ2-
cCegQIABAA&oq=pacita+&gs_lcp=CgNpbWcQARgAMgQIABBDMgIIADICCAAyAggAMgI
IADICCAAyAggAMgIIADICCAAyAggAOgcIABCxAxBDOgUIABCxA1CVwA1YpckNYPzQ
DWgAcAB4AIABdIgB8wWSAQMxLjaYAQCgAQGqAQtnd3Mtd2l6LWltZw&sclient=img&ei
=-2oAX_3wJIWE0gSqh72wCQ&bih=551&biw=1250#imgrc=DMrdMF1XydFEfM
https://www.google.com/search?q=eduardo+masferr
%C3%A9&tbm=isch&ved=2ahUKEwi27dXuwrPqAhVjJqYKHfgVB_cQ2-
cCegQIABAA&oq=eduardo+mas&gs_lcp=CgNpbWcQARgAMgIIADICCAAyAggAMgIIADIC
CAAyAggAMgIIADICCAAyAggAMgIIADoECAAQQzoFCAAQgwE6BQgAELEDOgQIABA
eOgYIABAFEB46BggAEAoQHjoGCAAQChAYUK-
pA1if0wNgt9wDaARwAHgAgAHqAYgB-
g2SAQYwLjE0LjGYAQCgAQGqAQtnd3Mtd2l6LWltZw&sclient=img&ei=3GsAX7aPH-
PMmAX4q5y4Dw&bih=551&biw=1250#imgrc=ddSAgxdZoOlD5M

https://www.google.com/search?
q=agnes+arellano&tbm=isch&ved=2ahUKEwj914rTw7PqAhVM7ZQKHbXhBfYQ2-
cCegQIABAA&oq=agnes+&gs_lcp=CgNpbWcQARgAMgQIABBDMgUIABCxAzICCAAyAg
gAMgIIADIFCAAQgwEyAggAMgIIADICCAAyAggAUKj6BFieggVgw4wFaABwAHgAgAFx
iAH1BJIBAzAuNpgBAKABAaoBC2d3cy13aXotaW1n&sclient=img&ei=r2wAX73EBcza0wS1
w5ewDw&bih=551&biw=1250#imgrc=EdZxwTcqHfVLyM
 31

Aralin
Paglinang ng Kasanayan sa
Larong Lawin at Sisiw
3
Alamin Natin

Essential Learning Competencies:

 Explains the nature/background of the game
 Observes safety precautions
 Executes the different skills involved in the game
 Displays joy of effort, respect for others and fair during participation in physical
activities

Balikan Natin

Noong nakaraang aralin ay tinalakay natin ang mga mekaniks sa paglalaro ng Agawan
Base. Ngayon, sagutin ang mga sumusunod. Isulat ang sagot sa sagutang papel.

1. Ano ang ibig sabihin ng invasion game?

2. Bakit itinuturing na invasion game ang larong Agawan Base?

3. Ano-ano ang mga pamamaraan o alituntunin sa larong ito?

 32

Tuklasin Natin

Tingnang mabuti ang larawan. Alam mo ba ang tawag sa larong ito?

Source: http://www.seasite.niu.edu/Tagalog/Filipino_Games/lawin_at_sisiw.htm

Panuto. Basahin nang mabuti ang kwento ang sagutin ang mga tanong:

Ang Lawin at Sisiw

Taga-lunsod sina Roy at Lorna. Ibig na ibig nila ang pagtira sa bukid nina Lola
Anding at Lolo Andres tuwing bakasyon. Marami at sariwa ang pagkain sa bukid. Bukod
dito, marami rin bagong karanasan at kaalaman ang kanilang natutuhan.

Isang tanghali, habang nangangakyat ang magkapatid sa punong bayabas, ay

kitang-kita nila ang lawin na lumilipad pababa. Nagtakbuhan ang mga sisiw sa ilalim ng
damo. Naiwan ang inahing manok na anyong lalaban sa lawin.

Mabilis na bumaba sa punong bayabas ang magkapatid at sinigawan nila ang lawin
na mabilis na lumipad papalayo. Natawag ang pansin nina Lola Anding at Lolo Andres sa
sigaw ng magkakapatid. Mabilis silang nanaog ng bahay at inalam kung ano ang
nangyayari.
Kitang-kita po naming na dadagitin ng lawin ang mga sisiw at inahing manok kaya
sumigaw kami, paliwanag ni Roy.
Lolo, bakit po ba dinadagit ng lawin ang mga sisiw at inahing manok? Tanong ni
Lorna.
May magandang kuwento ang inyong lola Anding na sasagot sa iyong tanong.,
sagot ni Lolo Andres.
Halina na kayo sa upuang nasa lilim ng punong bayabas, wika ni Lola Anding.
 Makinig kayong mabuti. Ganito ang kuwento.

Noong araw, magkaibigan si Inahing Manok at si Lawin. Minsan, nanghiram ng

singsing si Inahing Manok kay Lawin upang gamitin niya sa pista sa kabilang nayon.
Naroroon si Tandang at ibig niyang maging maganda sa paningin nito. Tinanggal niLawin
ang suot niyang singsing at ibinigay niya ito kay InahingManok.

Ingatan mong mabuti ang singsing

33 ko, Inahing Manok. Napakahalaga niyan
sapagkat bigay pa iyan sa akin ng aking ina. Maluwag sa daliri ni Inahing Manok ang hiniram
sa singsing ngunit isinuot pa rin niya ito.

Salamat, Lawin, wika niInahing Manok. Asahan mong iingatan ko ang

iyongsingsing.
Kinabukasan, maaga pa lamang ay nagbihis na si Inahing Manok. Isinuot niya ang
hiniram na singsing at pumunta na sa kabilang nayon. Maraming bisita si Tandang at
nagsasayawan na sila nang dumating si Inahing Manok. Nang makita ni Tandang si
Inahing Manok ay kaagad niyang sinalubong nito at isinayaw. Masaya ang pista. Sari-sari
ang handa ni Tandang. Tumagal ang sayawan hanggang sa antukin na si Inahing Manok.

Kinaumagahan, napansin ni Inahing Manok na nawala na anghiniram niyang

singsing kay Lawin. Takot na takot si Inahing Manok na baka tuluyang mawala ang hiram
na singsing. Kaya hanap dito, hanap doon, kahig dito, kahig doon ang ginawa ni Inahing
Manok.Hindi niya nakita ang nawawalang singsing. Nang nalaman ni Lawin ang
pangyayari, galit na galit ito at sinabi na kapag hindi makita ni Inahing Manok ang
singsing ay kukunin at dadagitin niya ang mga sisiw ni Inahing Manok.Araw-araw ay
naghahanap si Inahing Manok ng nawawalang singsing. Maging ang iba pang Inahing
Manok ay tumulong sa paghahanap upang hindi dagitin ni Lawin ang kanilang mga sisiw.
Ngunit hindi pa rin nila nakita ito hanggang tuluyan nang magalit si Lawin kay
InahingManok.

Talakayin Natin
1.Sino-sino ang mga tauhan sa kwento?

2.Bakit nagalit ang lawin kay sisiw?

3.Ano ang ginawa ni lawin kay sisiw?

Suriin Natin

Alam nating lahat na ang mga ina ay may iisang layunin: ang bigyang
proteksyon ang kanilang mga anak.

May isang larong Pinoy ang nagpapakita ng ganitong konsepto.

 Hand aka na bang magpahuli?

Ang Lawin at Sisiw ay isang Larong Pinoy na maaaring magkaroon ng anim o

higit pang mga miyembro. Ang isang manlalaro ay magiging Lawin habang ang isa’y
magiging Inahin. Ang kwento ay magsisimula kung saan bumili ang Lawin ng isang sisiw
upang gawing alipin sa paghahanap ng butil ng palay para sa hapunan. Ngunit ng sumapit
ang gabi,
34
tumakas ang sisiw at bumalik sa Inahin. Nang madiskubre ito ng Lawin ay pilit niyang kinukuha
pabalik ang sisiw ngunit hindi ito hinayaan ng Inahin. Kung ito’y magtatagumpay sa pagkuha ng
sisiw, ito ay kanya na at parurusahan. Kung hindi naman ito magtatagumpay, magsisimula muli
ang laro at bibili ng panibagong sisiw.

Mga Alituntunin sa Paglalaro ng Lawin at Sisiw:

1. Bumuo ng anim na pangkat na may bilang na sampo o higit pa. Dapat pantay ang
bilang ng manlalaro sa mgapangkat.
2. Maglaban-laban ang pangkat 1 at pangkat 2, pangkat 3 at pangkat 4, pangkat 5, at
pangkat 6.
3. Ang guro ang magbibigay ng hudyat sa pagpapasimula ng laro, at siya rin ang tatayong
tagahatol nito.
4. Pumili ng pinakamalakas sa mga manlalaro na siyang maging lider o nasa unahan ng
hanay.
5. Mamili rin ng isa pang maliksing manlalaro na siyang nasa hulihan ng hanay.
6. Ikakabit ang dalawang kamay sa baywang ng kasunod na manlalaro at kailangang
higpitan ang pagkakahawak nito.
7. Lagyan ng panyo sa likod malapit sa baywang ang huling manlalaro ng bawat pangkat.
8. Kailangang nakahanay nang maayos ang bawat pangkat bago umpisahan ang
paglalaro.
9. Sa paghudyat ng guro, magsimulang iikot ang bawat pangkat at sikaping maagaw ng
lider ang panyo na nasa likod ng huling manlalaro sa pangkat ng kalaban. Kapag naagaw
ng kalaban ang panyo, bigyan sila ng puntos.
10. Ang makakuha ng mataas na puntos ay siyang panalo.

Pagyamanin Natin

Panuto: Isaayos ang pagkakasunod-sunod na mga alituntunin sa paglalaro ng Lawin at Sisiw.

Lagyan ng numerong 1 ang patlang kung ito ang una, 2 kung ito ang pangalawa, 3 kung ito ang
pangatlo, at iba pa.

______1. Iikot ang bawat pangkat at sikaping maagaw ng lider ang panyo na nasa likod ng huling
manlalaro sa pangkat ng kalaban.
______2. Maglaban-laban ang pangkat 1 at pangkat 2, pangkat 3 at pangkat 4, pangkat 5, at
pangkat 6.
______3. Bumuo ng anim na pangkat na may bilang na sampu o higit pa. Dapat pantay ang
bilang ng manlalaro sa mga pangkat
______4. Lagyan ng panyo sa likod malapit sa baywang, ang huling manlalaro ng bawat pangkat.
______5. Ang makakuha ng mataas na puntos ay siyangpanalo.
______6. Kapag naagaw ng kalaban ang panyo, bigyan sila ng puntos.
 35

Isaisip Natin

Tandaan!

Ang larong Lawin at Sisiw ay isa ring laro na tumutulong sa pagpapaunlad ng

kasanayan sa pagiging mabilis at maliksi. Nagagamit din dito ang lakas at tatag ng
kalamnan. Tinatawag din ang larong ito na “Touch the Dragon’s Tail”’ (Hablutin mo
ang Buntot Ko) at iba pa. Sa paglalaro nito, kailangang maging listo at maliksi upang
maagaw ang panyo. Kailangan ng mga sisiw ang proteksyon katulad ng isang manlalaro.
Layunin ng inahin na iiwas ang kaniyang mga sisiw mula sa mga kamay ng lawin.

Tulad ng patintero at Agawan Base, isa rin itong halimbawa ng invasion game.

Isagawa Natin

Panuto: Laruin ang larong Lawin at Sisiw kasama ang kasapi ng pamilya o di kaya’y kapitbahay.
Siguraduhing nasusunod ang mga alituntunin o pamamaraan sa paglalaro ng Lawin at
Sisiw. Gawing gabay ang rubrik na nasa ibaba.

Kailangan
Pamantayan Napakahusay Mahusay Bahagyang Pang
(4) (3) Mahusay Paunlarin
(2) (1)
1. Nasusunod ang mga
pamamaraan sa paglalaro.
2. Naipapakita ang magandang
katangian ng isang mabuting
manlalaro.
3. Nakapaglalarong may
kahusayan at pakikiisa sa grupo.
4.Naisagawa ng buong ingat ang
paglalaro ng patintero.

36
 Susi Sa Pagwawasto

Balikan Natin:
Maaaring magkakaiba ang mga sagot.

Tuklasin Natin:
Maaaring magkakaiba ang mga sagot.

Pagyamanin Natin:
Maaaring magkakaiba ang mga sagot.

Isaisip Natin:
Maaaring magkakaiba ang mga sagot.

Isagawa Natin:
Maaaring magkakaiba ang mga sagot.

Sanggunian
LRMDS Division of Cabanatuan City

MAPEH 5 in Action Worktext in Music, Arts, Physical Education, and Health, Copyright 2016,

REX Bookstore

http://www.seasite.niu.edu/Tagalog/Filipino_Games/lawin_at_sisiw.htm

37

Aralin Mga Isyu Tungkol sa Pagbibinata at

Pagdadalaga Batay sa Agham
 4
Alamin Natin

Essential Learning Competency:

 Assesses the issues in terms of scientific basis and probable effects on health

Balikan Natin

Noong nakaraang aralin ay tinalakay natin ang tungkol sa mga maling paniniwala kaugnay
sa pagbibinata at pagdadalaga. Magbigay ng limang halimbawa ng mga maling paniniwala.

1.

2.

3.

4.

5.

38

Tuklasin Natin
 Basahin natin ang nasa comic strip.

Yan ang buwanang dalaw o

regla, nagdadalaga ka na! Binata kana anak!
Ganito ang mga dapat Normal lang yan!
mong gawin.

Sundin mo lang ang mga

binilin ko sayo!

Source: http://lrmdsdepedcabanatuan.weebly.com/grade-5-quarter-2-lms.html

Sagutin ang mga tanong:

Sa panahon ng iyong pagdadalaga at pagbibinata, sino ang iyong unang nilapitan?

Nagkaroon ka ba ng suliranin o problema hinggil sa iyong pagdadalaga at pagbibinata?

39

Suriin Natin

Buwanang Dalaw o Regla

Palatandaan ang regla na puwede nang magbuntis ang katawan mo. Walang makakatiyak kung
kailan siya eksaktong magsisimula ng pagregla. Madalas mangyari ito pagkatapos lumaki ang
suso at magsimulang tumubo ang mga buhok sa katawan. Ilang buwan bago ang unang regla,
maaaring may mapansing pamamasa mula sa puwerta, at mamantsahan ang panloob na saplot.
Normal lang ito.
Natutuwa ang iba sa pagsisimula ng kanilang regla, laluna kung alam na nila ang mangyayari.
Pero yung hindi nasabihan tungkol dito ay madalas nagaalala sa pagsisimula ng pagdugo. Ang
pagregla ay nangyayari sa lahat ng babae. Huwag kang maniwala sa magsasabing madumi o dapat
ikahiya ito.

Pag-alaga sa sarili habang may regla

Pananatiling malinis. Mabuti sa katawan ang maligo kapag may regla. Mas gusto ng maraming
babae ang napkin, pad, o sapin na gawa sa tiniklop na tela, bulak o materyal na sumisipsip sa
dugo. Dapat palitan ito ng ilang beses bawat araw, at kung gagamitin muli, labhan nang mabuti sa
sabon at tubig. Araw-araw, hugasan ng tubig ang labas ng ari para matanggal ang naiwan na
dugo. Gumamit ng banayad na sabon kung kaya.

Aktibidad. Puwedeng ipagpatuloy ang lahat ng regular na ginagawa. Maaaring makatulong ang
pag-ehersisyo para mabawasan ang sakit na nararamdaman ng ilang babae habang may regla.

Pagkain para lumaki nang malusog

Isa sa pinakamahalagang magagawa ng batang babae para manatiling malusog ang kumain nang
mabuti. Kailangan niya ng sapat na protina, bitamina at mineral sa panahon ng paglaki.
Kailangan ng batang babae ng kasingdami ng pagkain ng batang lalaki.

Kapag nagsimula nang magregla, mababawasan siya ng dugo bawat buwan. Para maiwasan ang
anemia, kailangan mapalitan ang nawalang dugo sa pamamagitan ng mga pagkaing may iron.
Kailangan din ng bata at nakatatandang babae ng mga pagkaing mayaman sa calcium para
tumulong sa pagpapalakas ng buto.

Pagtutuli o Circumcision
Ang pagtutuli o circumcision ay ang pagtanggal ng balat sa dulo ng ari ng isang lalaki. Dahil
ito’y bahagi ng tradisyon sa Pilipinas, halos lahat ng kalalakihan ay nagpapatuli, karamihan
habang bata pa, mula edad 9-12. Dahil walang pasok sa iskwela, karaniwang ginagawa ang
pagtutulin habang tag-araw o summer vacation. May iba naman na pinapatuli na kaagad ang
kanilang mga anak pagkapanganak pa lamang – ito’y tinatawag na newborn circumcision. Sa
Pilipinas, ang tradisyonal ng paraan ng pagtutuli ay tinatawag na “de pukpok” kung saan ang
balat ay hinihila lagpas sa ulo tapos ay hinihiwa ng malinis na itak. Pagkatapos ng pagtutuli, ang
paggaling ng sugat ay mula 4-7 na araw. Sa panahong ito ng paggaling, may mga tradisyon gaya
ng pagsuot ng palda o malaking shorts ng lalaki upang hindi matamaan o mairita ang sugat at
paggamit ng nilagang para “pang-langas”. Ang gawaing ito ay may basihan ayon sa modernong
medisina sapagkat ang bayabas, gaya ng Betadine, ay may kakayanang magsupil ng mga
40
mikrobio. Sa panahon ring ito maaaring mamaga ang ari, lalo na ang balat na tinahi – ang tawag
dito ang “nangangamatis” dahil parang balat ng kamatis ang itsura ng ari. Ang pangangamatis ay
maaring mangyari sa tradisyonal o modernong paraan ng pagtutuli.

May mga pangkalusugang at iba pang dahilan rin na pabor sa pagtutuli. Ayon sa ilang pag-aaral,
mas maliit ang probabilidad na mahawa o makahawa ng HIV/AIDS at iba pang mga STD ang
mga tuli. Mas nakakabubuti rin daw sa kalinisan ng ari ng lalaki ang pagtutuli.

Pagyamanin Natin
A. Kumuha ng kapareha at sagutin ang mga tanong. Isulat ang iyong sagot sa papel. (5 puntos
bawat isa)

1. Ano-ano ang dapat gawin kung ikaw ay may buwanang regla?

2. Ano ang mabuting maidududlot ng pagtutuli sa mga kalalakihan?

3. Bakit kinakailangang kumain ng wasto at tama sa panahon ng pagbibinata at pagdadalaga?

B. Panuto: Ibigay ang sagot ayon sa hinihingi. Kumuha ng sagot sa loob ng kahon.
pagtutuli regla “de pukpok” nangangamatis

betadine summer anesthesia sanitary napkin

________________1. Ito ay ang tradisyon na pagtutuli sa Pilipinas.

________________2. Pagtatanggal ng balat sa dulo ng ari ng isang lalaki.
________________3. Pagdurugo ng isang babae o buwanang dalaw.
________________4. Pamamaga ng ari matapos tuliin.
________________5. Gamot pampamanhid na ginagamit sa medisina bago tuliin.

41

________________6. Gamot panghugas at panglinis sa tinuli.

________________7. Panahon kung kailan ginagawa ng pagtutuli.
________________8. Ito ay ginagamit sa panahon ng may regla.

Isaisip Natin

Tandaan!
 Mahalagang sundin ang mga pananaw na medikal o basehang agham sa mga pagbabago at
isyu na ating nararanasan. Maluwag natin itong tanggapin sa ating kalooban upang maiwasan ang
anumang kapahamakan.

Ginagawa mo ba ang mga ito? Sagutin ang tseklist kung iyong ginagawa o hindi
ginagawa?

Mga Gawaing Pangkalusugan at Ginagawa Hindi

Pangkalinisan Ginagawa

1. Kumakain nang sapat at wastong pagkain.

2. Nag-eehersisyo kahit may regla.

3. Binabalot ang napkin at itinatapon sa

basurahan.

4. Natutulog nang sapat sa oras.

5. Naliligo araw-araw kahit may regal.

.6. Nagpapalit ng sanitary napkin tatlong beses

sa isang araw.

Isagawa Natin
Panuto: Lagyan ng masayang mukha  ang patlang kung nagpapakita ng agham na pamamaraan
at malungkot na mukha  naman kung walang agham na basehan.

__________1. Huwag maligo kapag may regla.

__________2. Iwasan ang pagbubuhat ng mabigat kung may regla
__________3. Maghugas gamit ang banayad na sabon kung may regla.
__________4. Gumamit ng sanitary napkin.
__________5. Kumain ng masusustansyang pagkain.
__________6. Iwasan ang maaasim at maalat na pagkain.
42
__________7. Mas maliit ang probabilidad na mahawa o makahawa ng HIV/AIDS at iba pang
mga STD ang mga tuli.
__________8. Mag-ehersisyo para mabawasan ang sakit na nararamdaman habang may regla.
__________9. Hindi maaaring tuliin ang mga sanggol pa lamang.
__________10. Ang taong hindi tinuli ay hindi makabuntis.

Susi sa Pagwawasto
Balikan Natin: Maaaring magkakaiba ang sagot

Tuklasin Natin: Maaaring magkakaiba ang sagot

Pagyamanin Natin
A. Maaaring magkakaiba ang sagot
B. 1. “de pukpok”
 43

Sanggunian

LRMDS Division of Cabanatuan

The 21st Century MAPEH in Action, Worktext in Music, Arts, Physical Education, and Heath,
REX Bookstore

Sing, Sketch, Stretch, and Stay Healthy, ABIVA Publishing House

 44

For inquiries and feedback, please write or call:

Department of Education – Bureau of Learning Resources (DepEd-BLR)

DepEd Division of Ozamiz City

Office Address: IBJT Compound, Carangan, Ozamiz City
Telefax : (088) 545-09-88
E-mail Address: deped1miz@gmail.com