LUẬT DÂN SỰ

- ĐỐI TƯỢNG ĐIỀU CHỈNH:

+ Quan hệ tài sản:
 Khái niệm: tài sản: Đ105 BLDS 2015
 Đặc điểm:
Mang nội dung kinh tế
Mang tính ý chí
Mang tính hàng hóa – tiền tệ
Mang tính đền bù, ngang giá
 Các nhóm QHTS: Quan hệ thừa kế, sở hữu, hợp đồng,...

+ Quan hệ nhân thân:

 Khái niệm: QHNT là quan hệ giữa con người với con người về
các giá trị nhân thân
 Đặc điểm:
Lợi ích phi vật chất, không xác định bằng tiền
Luôn gắn liền với 1 chủ thể
Không thể chuyển giao
 Phân loại:
 Không gắn với TS: Lợi ích tinh thần, tồn tại độc lập
 Gắn với TS: Khi được xác lập thì nảy sinh những lợi ích về
quyền tài sản
- Phương pháp điều chỉnh
Là những cách thức mà NN tác động lên ĐTDC để làm các mối quan
hệ này nảy sinh, thay đổi, chấm dứt
 PP:
- Các chủ thể bình đẳng về mặt pháp lý
- Các chủ thể được được quyền định đoạt khi tham gia vào các mối
quan hệ DS (có giới hạn)
- Hòa giải
- Có 1 bên tham gia những mối quan hệ này mà vi phạm thì bên còn lại
có quyền kiện, để Tòa án có thể giải quyết, bảo vệ quyền lợi của chủ
thể
- Nguồn của LDS: Là nơi chứa đựng các QPPL DS
 Tập quán, thói quen
Án lệ (nguồn bổ sung)
Hiến pháp (basic & important)
Bộ luật dân sự là trái tim của ngành LDS; Không chỉ áp dụng cho
QHDS mà còn áp dụng cho những ngành luật khác như Luật kinh
doanh, luật lao động, luật thương mại,...
Luật DS: Luật đất đai, luật HN&GD (Luật chuyên ngành)
Pháp lệnh, nghị định, thông tư,..
Văn bản dưới luật: Điều ước quốc tế mà VN là thành viên,....

Áp dụng:
- Luật DS:
+ Quy trình:
Xác nhận sự thật khách quan
Tìm ra QPPL tương ứng ‘
Ra quyết định
+ Những quyết định CQNN có thẩm quyền:
Công nhận hay bác bỏ 1 quyền DS nào đó của chủ thể
Xác lập 1 quyền nào đó cho chủ thể
Áp dụng 1 biện pháp cưỡng chế, chế tài,...
Xác nhận 1 sự kiện
- Tập quán
+ Pháp luật không có quy định và các bên không có sự thỏa thuận
+ Chỉ được áp dụng khi những tập quán không trái với BLDS
- Áp dụng tương tự
+ Luật DS:
Điều kiện:
QHDS tranh chấp thuộc lĩnh vực điều chỉnh của BLDS
QHDS chưa có QPPL nào điều chỉnh

+ QPPL
+ Án lệ, lẽ công bằng: Khoản 2 Điều 6 (Án lệ từ 1-10)
 QUAN HỆ PHÁP LUẬT DS
Khái niệm:
QHDS được QPPLDS điều chỉnh thì trở thành Quan hệ pháp luật dân sự
(Các bên tham gia bình đẳng về mặt pháp lý, tồn tại độc lập, được NN
đảm bảo bằng những biện pháp cưỡng chế NN)
Đặc điểm:
- Lợi ích kinh tế (tiền đề trong hầu hết QHPLDS)
- QHPLDS tồn tại cả trong những quan hệ mà chưa có QPPLDS điều
chỉnh trực tiếp ( chỉ có DS, những ngành luật khác thì không)
- Chủ thể, khách thể và phương pháp thực thi, bảo vệ của QHPLDS rất
đa dạng, phong phú
Thành phần:
- Chủ thể: Các bên tham gia được hưởng quyền và nghĩa vụ
Đặc điểm:
+ Có từ 2 người trở lên
+ Không cố định
+ Chủ thể quyền luôn xác định và chủ thể nghĩa vụ có thể là 1 hoặc tất
cả những chủ thể khác trừ chủ thể quyền
- Khách thể: Cái mà chủ thể hướng tới, tác động vào Mối quan hệ
Nhóm
+ Kết quả của 1 quá trình sáng tạo (quyền tác giả, quyền sở hữu,...)
+ Các lợi ích tinh thần (quan hệ nhân thân phi vật chất)
+ hành vi (QH nghĩa vụ, QH hợp đồng)
+ Tài sản (Sở hữu, thừa kế,...
Quyền dân sự:
Khả năng xử sự được phép của 1 người có quyền nhằm đảm bảo;
thỏa mãn những lợi ích của mình
Nội dung (Điều 9,10 BLDS: Thực hiện quyền trong giới hạn thực
hiện quyền)
Chủ thể có nghĩa vụ thực hiện hoặc kiềm chế không thực hiện những
hành vi nhất định nhằm đáp ứng nhu lợi ích của bản thân
ĐưỢC tòa án hoặc CQNN có thẩm quyền bảo vệ khi QDS bị xâm hại
 Năng lực pháp luật dân sự của cá nhân:
- Khái niệm: Đ16 Là khả năng cá nhân có quyền dân sự và nghĩa vụ DS
- Nội dung là: Quyền nhân thân có (không) gắn với tài sản
+ Đ32 Quyền cá nhân đối với hình ảnh
+ Đ35 Quyền hiến xác
+ Quyền được bảo vệ nhân phẩm, uy tín Đ34;...
- Đặc điểm:
+ Được NN ghi nhận trong các VBPL mà nội dung của nó phụ thuộc vào
KT,CT,XH tại 1 thời điểm
+ Mọi cá nhân đều có NLPLDS như nhau
NLPLDS của nhân không bị hạn chế. Trừ khi có quy định:
 VBQPPL quy định về 1 loại chủ thể không xác lập hành vi
GDDS
 Quyết định ban hành của CQNN có thẩm quyền về việc hạn chế
NLPLDS của cá nhân cụ thể
+ Có từ khi sinh và mất khi chết (Thời điểm bắt đầu và kết thúc)
+ Có tính đảm bảo