Judaleen B.

Bayogbog
FM - 14
BSED-Filipino 3C
Prof. Eliza
Bayang

KABANATA 1 :
ARALIN 1

Paunang Gawain:

1. Ang mga wika ba

ay totoong
magkakatulad o
totoong magkakaiba? Patunayan.

Ang wika ay lunduyan ng komunikasyon at ginagamit bilang sistema ng

pagpapakahulugan kung kaya’t masasabi kong totoong magkakatulad ang lahat ng mga
wika. Ginagamit ang wika upang malaya tayong makapagpahayag ng ating mga kaisipan,
saloobin at pati na rin ang manipulahin ang lahat ng mga bagay-bagay sa ating
kapaligiran. Ang lahat ng mga wika ay nagmula sa mga tunog, salita at iba pang mga
linggwistikong manipestasyon ng komunikasyon. Ayon kay Whorf, isa sa mga awtor ng
teoryang Linguistic Relativity, ang mga bawat wikang ginagamit ng isang pangkat
kultura ay makabuluhan at makahulugang binuo.

2. Sa anong paraang maituturing na ang mga wika ay nahuhubog ng kultura? Ipaliwanag.

Ang mga wika ay nahuhubog ng kultura sapagkat ang mga wika ay totalidad ng pag-
iral at pag-iisip. Ibig sabihin nito, ang bawat malinaw na magkakaibang gramatika ay
may iba’t ibang mga pag-aaral at obserbasyong pinagbabatayan at ang paggamit ng wika
ng isang pangkat ay hindi lamang nakapokus o nakatuon sa isang pananaw lamang kundi
sa world view o kabuuang pananaw.

Sariling Pasusuri:

I. Gamit ang Vertical Chevron List, ipaliwanag ang konsepto ng Linguistic Relativity
nina Eduard Sapir at Benjamin Whorf at Cognitive Appropriation ayon sa sariling pag-
unawa.

Sa teoryang Linguistic Relativity nina Sapir at Whorf

sinasabing ang bawat gramatika ating pinaniniwalang wasto
at patuloy nating ginagamit ay nakabatay sa mga iba’t ibang
LINGUISTIC uri at paraan ng mga gramatikong pag-aaral at obserbasyon.
RELATIVITY
Sa makatuwid, ang paggamit ng wika ay hindi lamang
nakatuon sa isang pananaw kundi sa world view o
kabuuang pananaw ng isang partikular na pangkat.

Dito sa Cognitive Appropriation, sinasabing ang wika, pag-

iisip o kognisyon at kultura ay iisa sapagkat sa paggamit ng
wika, ito ay kognitibong iniuugnay at iniaangkop ng isang
COGNITIVE tao sa kanyang kinagisnang kultura. Gaya ng laging
APPROPRIATION sinasambit ng dati kong guro sa Filipino, ang wika ay
sumasalamin sa kultura at ang kultura ay madaling
nakikilala at natutukoy dahil sa wikang sinasalita.
Unang Gawain:

WIKANG WIKANG FILIPINO WIKANG INGLES

SINURIGAWNON

WIKA NG PANAHON

1. Karon buntag Ngayong umaga This morning

2. Tungay-duyom Hatinggabi Midnight
3. Ugma Bukas Tomorrow
4. Niaging buyan Nakaraang buwan Last month
5. Sunod semana Susunod na linggo Next week

WIKA NG BILANG

1. Kwarentay otso Apatnapu’t walo Forty-eight

2. Saysentay nuybe Animnapu’t siyam Ninety-two
3. Kwartosentos Apat na raan Four hundred
4. Lima ka gatos Limang daan Five hundred
5. Napulo ka libo Sampung libo Ten Thousand

WIKA NG KULAY

1. Itom Itim Black

2. Dalag Dilaw Yellow
3. Lunhaw Berde Green
4. Pulagaw Kahil Orange
5. Puya Pula Red