Văn bản:

Chiếc lá cuối cùng

(O Hen-ri)
I. Đọc – Hiểu chú thích:
1. Tác giả: SGK tr. 89
2. Tác phẩm:
a) Xuất xứ:
- Trích phần cuối truyện ngắn “Chiếc lá cuối cùng”.
b) Thể loại:
- Truyện ngắn
c) Phương thức biểu đạt chính:
- Tự sự (ngôi kể thứ ba)
d) Bố cục:
- P1: “Khi hai người ... Hà Lan”: Tâm trạng chán nản, tuyệt vọng của Giôn-xi
- P2: “Khi trời ... thế thôi”: Sự hồi sinh của Giôn-xi
- P3: Còn lại: Xiu kể cho Giôn-xi nghe về cái chết bất ngờ của cụ Bơ-men.
c) Tóm tắt văn bản:
II. Đọc – Hiểu văn bản:
1. Diễn biến tâm trạng Giôn-xi:
a) Hoàn cảnh sống:
- Nghề nghiệp: họa sĩ
- Hoàn cảnh: Bị sưng phổi nặng => Không có tiền thuốc thang.
=> Đáng thương.
b) Tâm trạng:
- Khi biết mình mắc bệnh:
+ Chán nản, tuyệt vọng với cuộc đời (Bệnh tật + cùng túng)
+ Suy nghĩ: Khi chiếc lá cuối cùng rụng xuống thì cô sẽ chết => Yếu đuối
+ Thờ ơ trước sự quan tâm của mọi người.
+ Lạnh lùng, thản nhiên chờ đón cái chết.
- Khi thấy chiếc lá cuối cùng không rụng:
+ Ngạc nhiên, bất ngờ
+ Cảm thấy mình có lỗi
+ Lấy lại nghị lực sống và dần hồi phục.
*) Nguyên nhân Giôn-xi hồi phục:
- Vì sự gai góc, kiên cường của chiếc lá.
- Vì sự tận tình của bác sĩ.
- Vì tình yêu thương của Xiu.
- Vì sự hi sinh của cụ Bơ-men.
2. Tình yêu thương của Xiu:
- Lo sợ khi nhìn thấy những chiếc lá thường xuân ít ỏi đang rụng dần.

1
- Chán nản cực độ khi Giôn-xi nhờ kéo mành lên.
- Ngạc nhiên, vui mừng khi thấy chiếc lá cuối cùng chưa rụng.
- Luôn quan tâm, động viên, chăm sóc Giôn-xi.
=> Tình cảm như chị em ruột thịt, cao cả, thiêng liêng.
=> Bao dung, nhẫn nại, giàu tình yêu thương.
3. Nhân vật cụ Bơ-men:
a) Hoàn cảnh sống:
- Nghề nghiệp: họa sĩ
- Tuổi tác: 60 tuổi, sống một mình => Già yếu, cô đơn
- Kiếm sống bằng cách: làm mẫu vẽ cho các họa sĩ trẻ => Nghèo khó
- Ước mơ: vẽ được một kiệt tác => Thất bại trong sự nghiệp
b) Tấm lòng của cụ Bơ-men:
- Lúc đến thăm Giôn-xi: Thương và lo lắng cho số mệnh của Giôn-xi.
- Sau khi thăm Giôn-xi:
+ Âm thầm vẽ chiếc lá trên tường cao, trong đêm mưa gió dữ đội để cứu Giôn-xi.
+ Mắc bệnh sưng phổi, chết sau hai ngày.
=> Tấm lòng cao thượng, quên mình vì người khác.
=> Thể hiện giá trị nhân đạo của nhà văn O Hen-ri.
c) Kiệt tác “chiếc lá cuối cùng”:
- Chiếc lá vẽ giống y như thật => Cả Xiu và Giôn-xi đều không nhận ra
- Được vẽ trong hoàn cảnh vô cùng đặc biệt
- Được vẽ bằng tình thương bao la và sự hi sinh cao thượng.
- Đem lại sự sống cho Giôn-xi.
4) Đảo ngược tình huống hai lần:
- Giôn-xi từ chỗ đi gần đến cái chết => tâm trạng hồi sinh và lành bệnh.
- Cụ Bơ-men đang khỏe mạnh => bỗng đổ bệnh và chết đột ngột.
 Gây bất ngờ, hứng thú.
IV. Tổng kết:
 Ghi nhớ SGK/ tr. 90