Pháp Luật Đại Cương

Nhóm 2 : Phân tích các yếu tố cấu thành

của quy phạm pháp luật , mỗi yếu tố cấu
thành cho 1-2 ví dụ minh họa ?
a) Giả định.
*Giả định là gì?
+ Giả định là một bộ phận của quy phạm pháp luật trong đó nêu lên những hoàn cảnh, điều
kiện có thể xảy ra trong cuộc sống và cá nhân hay tổ chức nào ở vào những hoàn cảnh, điều
kiện đó phải chịu sự tác động của quy phạm pháp luật đó.
+ Trong giả định của quy phạm pháp luật cũng nêu lên chủ thể nào ở vào những điều kiện,
hoàn cảnh đó.
+ Có 2 loại giả định :
·Giả định đơn giản.
Ví dụ: công dân có nghĩa vụ đóng thuế và lao động công ích
·Giả định phức tạp.
Ví dụ: Người nào thấy người khác đang ở trong tình trạng nguy hiểm đến tính mạng, tuy có
điều kiện mà không cứu giúp dẫn đến hậu quả người đó chết, thì bị phạt cảnh cáo, cải tạo
không giam giữ đến hai năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến hai năm
b) Quy định.
*Quy định là gì?
+ Quy định là một bộ phận của quy phạm pháp luật trong đó nêu cách xử sự mà tổ chức hay cá
nhân ở vào hoàn cảnh, điều kiện đã nêu trong bộ phận giả định của quy phạm pháp luật được
phép hoặc buộc phải thực hiện.
+ Bộ phận quy định của quy phạm pháp luật trả lời câu hỏi: Phải làm gì? Được làm gì? Không
được làm gì? Làm như thế nào?
- Ví dụ về quy định : khi việc kết hôn trái pháp luật bị huỷ thì hai bên kết hôn phải chấm dứt
quan hệ như vợ chồng
c) Chế tài.
*Chế tài là gì?
+ Chế tài là một bộ phận của quy phạm pháp luật nêu lên những biện pháp tác động mà nhà
nước dự kiến để đảm bảo cho pháp luật được thực hiện nghiêm minh.
+ Có 2 loại chế tài:
- Chế tài cố định: quy định chính xác, cụ thể biện pháp tác động cần phải áp dụng đối với chủ
thể.
•Ví dụ Chế tài cố định: Chẳng hạn “Bên thuê phải sử dụng tài sản thuê theo đúng công dụng của
tài sản và đúng mục đích đã thỏa thuận. Trong trường hợp bên thuê sử dụng tài sản không
đúng mục đích, không đúng công dụng, thì bên cho thuê có quyền đơn phương chấm dứt thực
hiện hợp đồng và yêu cầu bồi thường .Chế tài ở đây quy định một cách dứt khoát là: “Bên cho
thuê có quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng và yêu cầu bồi thường thiệt hại”.
- Chế tài không cố định: nêu lên nhiều biện pháp cưỡng chế hoặc một biện pháp nhưng nhiều
mức để chủ thể có thể lựa chọn.
· Ví dụ Chế tài không cố định: Điều 151. Tộ i ngược đãi hoặc hành hạ ông bà, cha mẹ, vợ chồng,
con, cháu, người có công nuôi dưỡng mình (Bộ luật hình sự 1999) Người nào ngược đãi hoặc
hành hạ ông bà, cha mẹ, vợ, chồng, con, cháu hoặc người có công nuôi dưỡng mình gây hậu
quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt
cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến ba năm.
+ Các biện pháp tác động nêu ở bộ phận chế tài của quy phạm pháp luật có thể sẽ được áp
dụng với tổ chức hay cá nhân nào vi phạm pháp luật, không thực hiện đúng mệnh lệnh của Nhà
nước đã nêu ở bộ phận quy định của quy phạm pháp luật.
- Ví dụ về chế tài: “Người nào dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không
thể tự vệ được của nạn nhân hoặc thủ đoạn khác giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình
dục khác trái với ý muốn của nạn nhân, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.” (khoản 1, Điều
141 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017). Bộ phận chế tài của quy phạm là “phạt tù từ
02 năm đến 07 năm.”