अभ्यासप्रश्नपत्रम् (बहुविकल्पात्मकम्) - 2021-22

कक्षा - दशमी
संस्कृतम् (कोड-122)
समयः – सार्धैक-होरा सम्पूर्णाङ्ाः – 40
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
सामान्यविदेशा: -
ά अस्मिि् प्रश्नपत्रे खण्डद्वयम् अस्मि – ‘क’ तथा ‘ख’
ά अस्मिि् प्रश्नपत्रे दशविर्धप्रमुखप्रश्ना: सन्ति।
ά अत्र 51 प्रश्ना: सन्ति तेषु विदेशािुसारं के िलं 40 प्रश्ना: समार्धेया:।
ά सिे प्रश्ना: बहुविकल्पात्मका: सन्ति।
ά सिेषां प्रश्नािां कृते एक: (1) अंक: विर्धाररत: अस्मि।
ά प्रश्नािां विकल्पेषु एकम् उचितं विकल्पं चििुत।
ά प्रश्नािां विदेशा: ध्यािेि अिश्यं पठिीया:।
ά उचितम् उत्तरं OMR पत्रके प्रदत्ते गोले िीललेखन्या/कृष्णलेखन्या सम्यक्तया रञ्जयत।
अिुप्रयुक्त-व्याकरर्णम्
I. अर्धोललखखतिाक्येषु रेखाङ्कङ्तपदस्य सन्तिपदं सन्तिच्छेदपदं िा चििुत- 1x4=4
(के िलं प्रश्नितुष्टयम्)
1. ददु ान्तैदवििैरमुिा स्यान्नैि जिग्रसिम्।
(क) स्यात् + िैर् (ख) स्याच् + िैर्
(ग) स्यात् + न्नैर् (घ) स्या + िैर्
2. एकिान्तारे कान्तारे क्षणमपि मे स्यात् सञ्चरर्णम्?
(क) सम् + चरणम् (ख) स + चरणम्
(ग) सत् + चरणम् (घ) सि् + चरणम्
3. युष्मद्दशशिात् कुिलनमर्।
(क) युष्मद्द + िविात् (ख) युष्म् + अदिविात्
(ग) युष्मद + दिविात् (घ) युष्मत् + दिविात्
4. आयोऽपप गुरुचरणर्न्दिायाम्।
(क) आयो + आपि (ख) आयव: + अपि
(ग) आया + पि (घ) आयव + अपि
5. एक: बलीर्दव : जर्ेि गन्तुम् अशक्तश्चासीत्।
(क) अिक्तश्चा + सीत् (ख) अिक्ति् + आसीत्
(ग) अिक्त: + चासीत् (घ) अिक् + तश्चासीत्
II. अर्धोललखखतिाक्येषु रेखाङ्कङ्तपदािां विग्रहं िा प्रदत्तविकल्पेभ्यः चििुत- 1x4=4

1. शिक्षानिदे िालय:, ददल्ली सर्वकार: www.edudel.nic.in

 (के िलं प्रश्नितुष्टयम्)

6. महानगरमध्ये चलदननशं कालायसचक्रम्।

(क) कालायसम् चक्रम् (ख) कालायसस्य चक्रम्
(ग) कालायसेषु चक्रम् (घ) कालायसाय चक्रम्

7. कुत्सितर्स्तुनमश्रितं समलं धरातलम्।

(क) मलेि सदितम् (ख) मलस्य सदितम्
(ग) मलं सदितम् (घ) मलाय सदितम्
8. क्षत्रियकुलत्रितामहय ोः सूययचन्द्रय ोः क वा भवत वंशस्य कता?
(क) सूय य: च चन्द्र: च (ख) सूयय: च चन्द्र: च तस्य
(ग) सूययस्य च चन्द्रस्य च (घ) सूयय: च चन्द्र: च तय :

9. सुरभेररमामर्स्थां दृष्ट्वा सुराधर्धप: अिृच्छत्।

(क) सुरा च अधधिश्च (ख) सुरायै अधधि:
(ग) सुराणाम् अधधि: (घ) सुराम् अधधि:
10. कृषकोः हषानतरेकेण कर्यणविमुखोः सन् वृषभौ नीत्वा गृहमगात्।
(क) कषयणात् नवमुख: (ख) कषयणेि नवमुख:
(ग) कषयणाय नवमुख: (घ) कषयणस्य नवमुख:
III. अर्धोललखखतिाक्येषु रेखाङ्कङ्तपदािां प्रकृवत-प्रत्ययौ संयोज्य विभज्य िा उचितम् 1x4=4
उत्तरं विकल्पेभ्यः चििुत- (के िलं प्रश्नितुष्टयम्)
11. िररततरूणां लशलतलतािां माला रमर्णीया।
(क) रमणीय + आ (ख) रम् + अणीया
(ग) रमणीय + टाि् (घ) रमणी + या
12. बुद्धिमाि् बालक: सर्वत्र प्रिस्यते।
(क) बुद्धि + माि् (ख) बुद्धिम् + आि्
(ग) बुद्धि + मतुि् (घ) बुद्धि + र्तुि्
13. विद्वत्त्वं च िृित्वं च िैर् तुल्यं कदाचि।
(क) नर्द्वस् + त्व (ख) नर्द्वस् + त्वत्
(ग) नर्द्वत् + त्व (घ) नर्द्वत् + त्वत्
14. संस्कृतस्य महत् + त्व को ि जािानत?

2. शिक्षानिदे िालय:, ददल्ली सर्वकार: www.edudel.nic.in

 (क) मित्ता (ख) मित्वम्
(ग) मित्त्वम् (घ) मितां
15. मिीषा उत्तमा गाययका अस्तस्त।
(क) उत्तम + आि् (ख) उत्तम + चाि्
(ग) उत्तम + टाि् (घ) उत्तम + डाि्
IV. िाच्यस्य वियमािुगुर्णम् उचितं विकल्पं चििुत। (के िलं प्रश्नत्रयम्) 1x3=3
16. छात्रेण -----------------िठ्यते।
(क) िाठम् (ख) िाठा: (ग) िाठाि् (घ) िाठ:
17. ----------- िाषाद्धण त्रोटयन्तन्त।
(क) िनमका (ख) िनमका: (ग) िनमकेि (घ) िनमकै:
18. लतया कथा -----------।
(क) िूयन्ते (ख) िूयते (ग) Êणोनत (घ) Êण्वन्तन्त
19. ---------भोजिं िचनत।
(क) मात्रा (ख) पितरौ (ग) माता (घ) भयगन्य:
V. प्रदत्तेभ्यः विकल्पेभ्यः समुचितं कालबोर्धकशब्दं चििुत - (के िलं प्रश्नितुष्टयम्) 1x4=4
20. अिम् प्रात: ---------- (06:00) उधत्तष्ठानम।
(क) साधव-षड्‌र्ादिे (ख) षड्‌र्ादिे
(ग) सप्तर्ादिे (घ) अष्टर्ादिे
21. राजधािीरेलयािम् ददल्लीत: ---------- (5:45) र्ादिे प्रस्थािम् करोनत।
(क) साधव-िञ्चर्ादिे (ख) सिाद-िञ्चर्ादिे
(ग) िादोि-षड्‌र्ादिे (घ) िादोि-िञ्चर्ादिे
22. िुष्पाञ्जली ------------ (6:30) िूजां करोनत।
(क) साधव-षड्‌र्ादिे (ख) सिाद-षड्‌र्ादिे
(ग) िादोि-षड्‌र्ादिे (घ) षड्‌र्ादिे
23. माधर्: क्रीपडतुं सायं ----------- (4:15) क्रीडाक्षेत्रं गच्छनत।
(क) चतुर्ादिे (ख) साधव-चतुर्ादिे
(ग) िादोि-चतुर्ादिे (घ) सिाद-चतुर्ादिे
24. नर्द्यालये िुरस्कारनर्तरणं -------- (12:45) भनर्ष्यनत।
(क) साधव-द्वादिर्ादिे (ख) सिाद-एकर्ादिे
(ग) िादोि-एकर्ादिे (घ) िादोि-द्वादिर्ादिे
VI. िाक्यािुगुर्णम् उचिताव्ययपदं चििुत - (के िलं प्रश्नत्रयम्) 1x3=3
25. अयमेक:्‌…………………्‌नर्भज्य भुज्यताम्।
(क) तद्य (ख) कुत्र (ग) तथा (घ) तार्त्

3. शिक्षानिदे िालय:, ददल्ली सर्वकार: www.edudel.nic.in

 26. एकदा केिापि आर्श्यककायेण तस्य भाया बुद्धिमती िुत्रद्वयोिेता पितुगृविं
………… चशलता।
(क) निकषा (ख) िुरत: (ग) समीिम् (घ) प्रनत
27. यदद एर्ं ………….्‌मां निजगले बद्ध्वा चल सत्वरम्।
(क) तदा (ख) कदा (ग) तदिव (घ) सदा
28. ……………..्‌रनर्र्ासर: आसीत्।
(क) ह्य: (ख) अद्य (ग) सम्प्रनत (घ) अधुिा
VII. अर्धोललखखतिाक्येषु रेखाङ्कङ्तपदम् अशुिम् अस्मि। शुिं पदं विकल्पेभ्यः चििुत- 1x3-3
(के िलं प्रश्नत्रयम्)
29. ते लेखं ललखलस।
(क) शलखनत (ख) शलखन्तन्त (ग) शलखत: (घ) शलखथ
30. र्यं संस्कृतम् पठावम।
(क) िठार्: (ख) िठाम: (ग) िठानम (घ) फले
31. एक: छात्रा श्लोकं र्दनत।
(क) एक (ख) एका (ग) एकम् (घ) एका:
32. खगावि आकािे उड्डीयन्ते।
(क) खगा: (ख) खग: (ग) खगेषु (घ) खगािाम्
पङ्कठतािबोर्धिम्
VIII. रेखाङ्कङ्त-पदावि आर्धृत्य समुचितं प्रश्निािकपदं चििुत- (के िलं प्रश्नपञ्चकम्) 1x5-5
33. िाष्पयािमाला संधार्ती नर्तरन्ती वािम्।
(क) क: (ख) का (ग) पकम् (घ) कम्
34. मागे गहिकाििे सा एकं व्याघ्रं ददिव।
(क) कस्तिि् (ख) कस्याम् (घ) कदा (ग) कथम्
35. बुद्धिमती व्याघ्रजाद् भयात् िुिरपि मुक्ताऽभर्त्।
(क) का (ख) कुत्र (ग) किात् (घ) कस्या:
36. अिमत्रभर्तो: जिकं िामतो र्ेददतुनमच्छानम।
(क) कथम् (ख) पकम् (ग) कस्य (घ) कम्
37. उिाध्यातदतू : अिाि् त्वरयनत।
(क) किाि् (ख) काि् (ग) क: (घ) कम्
38. भिाि् कुत: भयात् िलाययत:?
(क) कदा (ख) काि् (ग) क: (घ) पकम्
IX. अर्धोललखखतिाक्येषु रेखाङ्कङ्तपदािां प्रसङ्गािुकुलम् उचिताथं चििुत- (के िलं 1x4=4
प्रश्नितुष्टयम्)

4. शिक्षानिदे िालय:, ददल्ली सर्वकार: www.edudel.nic.in

 39. व्याघ्रोऽपि सहसा िष्ट: गलबिÊगालक:।
(क) सि (ख) समीिम् (ग) अकिात् (घ) सदैर्
40. मि: िोषयत् तिु: िेषयद्ध् भ्रमनत सदा र्क्रम्।
(क) दबु वल: (ख) मि: (ग) कृि: (घ) िरीरम्
41. तयो: बलीर्दवयो: एक: िरीरे ण दबु वल: जिेि गन्तुमिक्तश्चासीत्।
(क) मिसा (ख) ताडिेि (ग) तेि (घ) र्ेगेि
42. भगर्ि् सहस्रदीधर्धवत:।
(क) िीराम: (ख) लक्ष्मी (ग) सूयव: (घ) कुबेर:
43. कज्जलमशलिं धूमं मुञ्चवत ितिकटीयािम्।
(क) कुञ्चनत (ख) त्यजनत (ग) भ्रमनत (घ) नर्तरनत
X. भापषककायशसम्बिािां प्रश्नािां समुचितम् उत्तरं विकल्पेभ्यः चििुत – (के िलं 1x6-6
प्रश्नषट्कम्)
44. “र्ायुमण्डलं भृिं दपू षतं ि दि निमवलं जलम्”्‌अस्तिि् र्ाक्ये नर्िेष्यिदं पकम्?
(क) जलम् (ख) भृिं (ग) दपू षतं (घ) निमवलं
45. “इत्युक्ता धानर्ता तूणं व्याघ्रमारी भयङ्करा”्‌अत्र ‘तूणं’्‌िदस्य नर्लोमिदं पकम्?
(क) दिंसकम् (ख) भयङ्करम् (ग) मन्दम् (घ) िीघ्रम्
46. “तत्र राजशसंि: िाम राजिुत्र: र्सनत ि”्‌अत्र पक्रयािदं पकम्?
(क) तत्र (ख) िाम (ग) र्सनत (घ) राजिुत्र:
47. “सः कृच्छ्रेण भारमुद्विनत।”्‌अत्र ‘सरलतया’्‌इत्यस्य पकं नर्लोमिदं प्रयुक्तम्?
(क) सः (ख) कृच्छ्रेण (ग) उद्विनत (घ) भारम्
48. “(िररष्वज्य) अिो हृदयग्रािी स्पिव:”्‌अस्तिि् र्ाक्ये ‘िररष्वज्य’्‌इत्यस्य ियायिदं
पकम्?
(क) त्यज्य (ख) आगत्य (ग) आशलङ्गय़ (घ) संस्पश्यव
49. “व्याघ्रो भयाकुलश्रचत्तो िष्ट:”्‌अत्र कतृविदं पकम्?
(क) श्रचत्तो (ख) भयाकुल: (ग) व्याघ्रो (घ) िष्ट:
50. “सम्प्रनत युज्यते। पकं िामधेयम्?”्‌अत्र अव्ययिदं पकम्?
(क) युज्यते (ख) सम्प्रनत (ग) पकम् (घ) िामधेयम्
51. “मिािगरमध्ये चलत् अनििं कालायसचक्रम्”्‌अत्र ‘अिनिविम्’्‌इत्यथे पकं िदं
दत्तम्?
(क) चलत् (ख) चक्रम् (ग) कालायस (घ) अनििम्

5. शिक्षानिदे िालय:, ददल्ली सर्वकार: www.edudel.nic.in