अभ्यासः

1. एकपदेन उत्तरं लिखत

(क) अत्र जीवितं कीदृशं जातम्? हम (ख) अनिशं महानगरमध्ये किं
प्रचलति? कालायराकार (ग) कु त्सितवस्तुमिश्रित किमस्ति?भयम (घ)
अहं कस्मै जीवनं कामये? भाबला (3) के षां माला रमणीया? ..
मणाबाहरित तरणी ललित लताजाम

प्र.-2 अधोलिखितानी प्रश्नानाम राणि संस्कृ त भाषायाम लिखत

फाववि . किमयं प्रकू ते शरणम् इसति ? | उ नगरेषु जीवन दुर्वहं जातम् । अत: कविः प्रकृ ते शरणम्
इच्छति
ख) कस्मात् कारणात महानगरेषु संसरण कठिनं वर्तते? । उ० महानगरेपू वाहनालाम् अनन्ता : पंक्तयः द्यावा अस्मात्
वारणात् तत्र संसरणम् कठिन वर्तते । ग) अस्माकं पर्यावरणे किं किं दुषितम् अस्ति? ए सस्मा
पर्यावरणे वायुमण्डल, जले, धरातलं भक्ष्यं च सर्व
दूषितम् अस्ति । घ) कविः कु त्र सञ्चरण कर्तुम् इति ? . 3 कविः नगरात् रम रफान्तकान्तारै
संचरणं कर्तुम् इति । हर स्वच्छ जीवनाय कीहशे वातावरणे भ्रमणीयम् ? कु . स्वस्थजीवजाय स्वप्राकृ तिकवातावरणे
श्रमणीयम्। का अन्तिमे पद्याशे कवेः का कामना अस्ति? उ अन्तिमे पद्यांशे कवि : माजपेयाः सुखदजीवनं कामयते
।
सन्धि/सन्धिविच्छेदं कु रुत (क) प्रकृ तिः + एक...... प्रकृ तिरेव (ख) स्यात् + न + "स्व
स्यान्नैव (ग) हे + अनन्ताः
ह्यनन्ताः (ब) बहिः + अन्तः + जगति (ङ) अस्माल नगरात्
= अस्मान्नगरात् (च) सम् + चरणम्.

"संचरणम (छ) धूमम् + मुञ्चति

धूमम्मुञ्चति अधोलिखितानाम् अव्ययानां सहायतया रिक्तस्थानानि पूरयत
शम्, यत्र, तत्र, अत्र, अपि, एव, सदा, बहिः (क) इदानी वायुमण्डलं अशम प्रदूषितमस्ति। (ख) अन्न जीवनं दुर्वहम् अस्ति। (न) प्राकृ तिक-वातावरणे
क्षणं सञ्चरणम् "आप" लाभदायकं भवति। (व) पर्यावरणस्य संरक्षणम् एवं..... प्रकृ तेः आराधना।
 ङ) सदा.... समयस्य सदुपयोगः करणीयः। ३) भूकम्पित-समये "बसि गमनमेव उचितं भवति। (छ) “यत्र... हरीतिमा तत्र शुचि
पर्यावरणम्। (अ) अधोलिखितानां पदानां पर्यायपदं लिखत (क) सलिलम्
जलम् (ख) आम्रम्
रसालम
co

शेमुषी-द्वितीयो भाग
(ग) वनम्
कान्तारम (घ) शरीरम् (ङ) कु टिलम्
वक्रम" (च) पाषाण:
प्रस्तर (आ) अधोलिखितपदानां विलोमपदानि पाठात् चित्वा लिखत (क) सुकरम्
दूर्वहम (ख) दूषितम् (ग) गृहणन्ती
वितरस्ती (घ) निर्मलम्
"समलम (ङ) दानवाय
भानवाय (च) सान्ताः
"अनन्ताः उदाहरणमनुसृत्य पाठात् चित्वा च समस्तपदानि समासनाम च लिखत यथा-विग्रह पदानि
समस्तपद समासनाम (क) मलेन सहितम्
समलम्

अव्ययीभाव (ख) हरिताः च ये तरवः (तेषां) हरिततरुणाम् - कर्मघाय (ग)

ललिताः च याः लताः (तासाम्) ललिततानाम-कर्मा (घ) नवा मालिका
नवमालिका - कर्मधारय (ङ) धृतः सुखसन्देशः येन (तम्)
घृतसूखसंदेशम - वीहि (च) कज्जलम् इव मलिनम्
कम्जलमालनम-कर्मधारय (छ) दुर्दान्तैः दशनैः
दुन्तिदशनैः 7. रेखाङ्कित-पदमाधृत्य प्रश्ननिर्माणं कु रुत
(क) शकटीयानम् कज्जलमलिनं धूमं मुञ्चति। - (ख) उद्याने पक्षिणां कलरवं चेतः प्रसादयति।

शुचिपर्यावरणम्

(ग) पाषाणीसभ्यतायां लतातरुगुल्माः प्रस्तरतले पिष्टाः सन्ति। के (घ) महानगरेषु वाहनानाम् अनन्ताः पतयः धावन्ति। (ङ) प्रकृ त्याः सन्निधौ
वास्तविकं सुखं विद्यते। -
"कस्था . योग्यताविस्तारः