Gede’uffati sufate’ee 2 tuqqe.

Starbakksixxi Fawundeeshinenninna Mercy Koorpinni ha’no’aa shiqqeeke COVID-19ke barachchotike

handdaariba’aa baga nage’iki daggineen. COVID-19 dhukkubiki abidemeeki manjji haaso’aa wodda,
qufa’aa wodda yookinni hexxifataa wodda manjjokenaa’ni manjjinbba’aa tare sa’aake bala afe’eeke
dhukkuban. Konne dhukkubiki ege’nemeeki beessisuwwinna eebbinjji, gonphphenna bagoke qufa’an.
Tennenaa’ni caala konne dhukkubinaa’ni ifike minika hadonna kadde jaaluwwa iittanni ifi
heqqeccatixxa ege’na alffate’ee bilbbilake’ni hedheeka laakkoossuwwinkka ba’linchca la’ooffatte.
Saffinebaa edi darre ha’no’oo adda ege’ninnona’aa hanssaannen.
Buninxxe huccallo kaddinoole 1 tuqqe
Buninnxxe wiisallo kaddinoole 2 tuqqe
Buninnxxe daddaltto kaddinoole 3 tuqqe
Buninnxxe huccallo kada gophphinoole 4 tuqqe
Suffineexxi huccitine galddina’neeka booncho kulle.
Hexxina’neeki yookinni buno huccitinaaka fichcha affineeki Oromiyaxxe Gaballeegama’ni giddo
kaddoole 1 tuqqe.
Hexxina’neeki yookinni buno huccitinaaka fichcha affineeki Sidaaminxxe Gaballeegama’ni giddo
kaddoole 2 tuqqe.
Hexxina’neeki yookinni buno huccitinaaka fichcha affineeki Bita’ixxe Gosanna Gosolluwwa
Araddinxxe Gaballeegama’ni giddo kaddoole 3 tuqqe.
Hexxina’neeki yookinni buno huccitinaaka fichcha affineeki Oromiyaxxe yookinni Sidaaminxxe
yookinni Bita’ixxe Gosanna Gosolluwwa Araddinxxe Gaballeegama’ni giddo kada gophphoole 4
tuqqe.
Galateeffanttannon! 
Itti aanssitine tennenaa’ni caala COVID-19ka ege’nitino’aa hassina’neeka yaada fille.
 
COVID-19 hitta arddi giddo ba’lataaxxa ege’natee 1 tuqqe.
COVID-19ka beessisanna ci’loommaa qico ege’natee 2 tuqqe.
Konne dhukkubinaa’ni ifike minika hadonna kadde ifi heqqeccatixxa eloxxa barachcho alffate’ee 3
tuqqe.
Fichcha huccitinaa wodda, buno qoccinaa wodda, midha bukki assexxiinaa woddanna ca’mitinaa
wodda COVID-19nni abidenshshatenaa’ni ifi xexxe’attinaa qico badhatate’ee 4 tuqqe.
‘Araddinxxe oddo’ni bayyinne heqqecca’ affeexxa la’o ege’nate’ee 5 tuqqe.
COVID-19xxa dedhinxxa badhachcho dhugaatenaa’ni weli-fo’e uudateenna baratate’ee 6 tuqqe.
Iimii’ni shiqeeka fila hisse uudate’ee 0 tuqqe.
COVID-19ke dhukkubinni abidemeeki manjji haaso’aa wodda, qufa’aa wodda yookinni hexxifataa
wodda vayrese tara saxxa’aan. Fayyuntte ifixxa heqqeccate’ee, manjjinxxi bira sa’ne hexxe’ee
boonchcho afema hasissabaan. Afo’onna sano anggatixxa ciqile enqqe’ne yookinni sofitetti buqedha,
ookkoo’ni la’oofanttennexxa sofite guba yookinni kora hunnaaba bukki asse huna hasissaan.
Tuttunqannoxxe yaanenni korooninxxi vayrese ba’lata’ni metabaashsha qufaananno wodda yookinni
hexxifantanno wodda anggatike ba’linchchinni afo’o bunqqennexxi mannii’ni ciqile enqqe’ne isenni
buqe’nenexxa woyyan. Iittanni saamunikinna wodi’iki angga lame tomme sokonnde’aa adda
anshshedhanna hasissaaxxe yanna’ni anggatixxa sanitayzeere la’oofata hasissaan.
Albba maasketi buqedha vayrese ba’latabaashsha assitaan. Arddi bukki hiyya booncho’ni yookinni
manjjiki shiqo kanddannoba duucha albba maasketi buqedha lumooshsha hasissaan. Buutotinna,
lumolli manninna konnechchi edi darre gargar gargar hedhee dhukubinni abidemee manni korooninxxe
vayresenni abidenshshate’ee yo’ooshsha shiqote kademmaxxe’ee, konne’ee mannixxa fuyyuntte heqqa
manjji duuchixxe ba’o kaddo’aa hasissammaxxe’eeten.
COVID-19 dhukkubiki abidemeeki manjji haaso’aa wodda, qufa’aa wodda yookinni hexxifataa wodda
manjjokenaa’ni manjjinbbaa tare sa’aake bala afe’eeke dhukkuban. COVID-19 hafuura adhdhatixxe
bisinxxe kuta’ni heenobaaxxa ko’o geessisaake dhukkuban. Konne dhukkubinni abidemeeki manjji
seeriki ci’loomoole fayyo’aa dandde’aan.
 
Konne dhukkubiki ege’nemeeki beessisuwwi eebbinjjo, bagoka qufa’anna hafuurinxxe kukkuteman.
Yaane kinni konne’ee beessisuwwa duuchcha leellisheeki manjji duuchchi dhukkufateeken
hiyyotebaan. Kaddo male’e kunni beessisuwwi leellee manni uudemme dhukkubi hedhebaaxxa
ege’nendaa qico’ni foyemme qofi turraashsha assenddaan. Dhukkubi hedheexxa ege’nenddoole
fayyinaa qico’ni foyemme qofittinni ci’loti minixxe xexxe’achchco hundda turraashsha assenddaan.
Yaane kinni beessisa leellinshee’naani ci’loti mine e’yyinsheechinni kayyi’aa dhukkubi lellebaaxxe
baada kaddoole, ci’loti mine wocci assine fullaan hiyyoten. Qalbbeeffantonna’aa hasissaaxxi yaane,
kunni beessisa leelishee’naa ci’loti mine e’yyinsheechinni kayyi’aa dhukkubi lellebaangi fule’ee
manninna dukkubi lellee’naa ci’loome fayye fulee manni arddinxxe oddo’ni hige e’yyole tennete
hinaaxxa bala geessisa gophate’ee dandeenaaxxen.
 
Tennenaa’ni caalaake handdaari’aa, 6929 baa, Bita’ixxe Gosanna Gosolluwwa Araddinxxe
Gaballeegama’ni Fayyunttetixxe Beeroba’aa bilbbilddine haasoosse.
Tinni hunddii’ni shiqe’eexxi korooninxxe vayresenaa’ni ifika mini hadonna kadde ifi heqqeccate’ee
ege’niyyo hasisaaxxe gummuwwan.
- COVID-19 manjjokenaa’ni manjjinba’aa tare sa’aake dhukkuba kade hafuura adhdhinaaxxa bisinxxa
kuta dhibaaken.
- Konne dhukkubiki ege’nemeeki beessisuwwi eebbinjjo, gonphphe, bagoka qufa’anna hafuurinxxe
kukkuteman. Tennenaa’ni saxxeexxa reyoteenna geessiso’aa dandde’aan.
 
Tenne yanna’ni Tophphi giddo konne dhukkubinni barra barrande’ni abidema’nee manniki laakkoossi
alalshaake muddaminni lephpha’ni me’a’neen. Xexxe’atiyyo lumooshsha hasissaan.
Xexxe’atiyyote’e;
- Qufa’anna eebbinjjo afee manjjinaa’ni 2 meetire bayyate hedha.
- Yanna yannande’ni angga saamunikinna wodi’iki ca’a assine anshsheccatixxa aada badhata.
- Anshshenddebaaxxe angganni sano, afo’onna ille ijjendda tuqa gopha.
- Qufaanaa wodda yookinni hexxifantaa wodda afo’onna sano sofiteti yookinni anggatixxa ciqile
enqqe’ne buqedha. Ookkoo’ni la’oofantennexxa sofite guba yookinni kora hunnaaba bukki asse huna
hasissaan.
- Inqqaka yookinni ra’ebaaka horinkkenna kade qulxu’metikka maala ita hasissaabaan.
 
Eebbinjjinkkanna bagoke qufa’ika beessisa ifi’inni iima yookinni mini hadi giddo uuddinoole, 6929
baa, Bita’ixxe Gosanna Gosolluwwa Araddinxxe Gaballeegama’ni Fayyunttetixxe Beeroba’aa
bilbbilddine haasoosse.

Iitta assati mini hado ifikenna kadde ifi’aani konne dhukkubinaa’ni heqqedha danddeennaan.
Korooninxxi vayreese tuttunqannoxxe yaanuwwanaa’ni tare sa’o’waa danddeettaan. Buno huccaa
manninna qoca’ni gurgudhaa manni angganna iittanni huccinammaka miyuwwa ca’ichcha
wodi’inninna saamuniki lame tomme sokonnde’aa anshedhiyyo hasissaan. Anshshenddebaaxxe
angganninna afo’o, illenna sano ijjendda tuqa hasissaabaan.
 
Huccinaaka miyuwwa weli’aa weli uwwa yookinni adhdha eloxxe yaanebaan. Buutotinna vayrese
tuttunqannoxxe yaanuwwanaa’ni tare sa’o’waa danddeettamaxxe’eeten. Iittanni angga
qaqabatenaa’ninna wele bisinxxa tuttuqenshsha assatenaa’ni heqqemiyyo hasissaan. Manjjo ulfeessa
hexxe’eeshshanni hexxe’ee’naa, hujetika miyuwwa weli’aa weli uwwa’ni adhdha waalateenna anggati
nage’a aadha gophatee hekkiyye heda hasissaaxxe yaanebaan.
Wiinsennexxa midha dikkote’ee shiqilssinannowodda midha ca’ichcha wodi’inninna keemikaaleti
anshshecca eloxxen.
 
Umo ifikeenna kaddee eeyyinaanne mannixxa fayyuntte heqqate’ee tinni yanna duuchchinggi weli’aa
weli hendda’ni mittuntteti uurrinannoxxe yannan. Beekkatte! Ayyinna konne dhukkubinni abidemo’aa
dandde’aan.
 
Dikko giddo mise yaane hidhdhinanno woddanna kaddee gurgudhdhinanno wodda, arddinxxe oddo’ni
bayyinne heqqeccatixxa aada barantto. Ha’nooxxenna hidhdhamakixxe yookinni gurgudhdhamakixxe
mannixxe oddo’ni 2 meetirexxa bisinxxa bayyinne heqqeccate’ee wo’laana eloxxen. Iittanni albba
maasketi buqedhanna angga anshshecca baratiyyo hasissaan. Tinninna ha’nonaa’ni saxxe welekanna
konne dhukkubinaa’ni heqqitaan.

Anggati nage’a aadha, hanqalffanna sunqqecca uurrissa hasissaan. Araddi bukki hiyye lele’maaxxe
kaamoluwwa giddonna manjji bira sa’aa booncho’ni afematenaa’ni ifi heqqedhdhe. Afenddinoolenna 2
meetirexxa bisinxxa bayyine heqqedhdhe. Tinninna ha’nonaa’ni saxxe welekanna COVID-19naa’ni
heqqateeten. Tenne’ee xexxe’achcho assati ifi’aanni fayyuntte heqqemeeka loola dada
danddeessissaan. Araddinxxe oddo’ni bayyinne heqqeccati fayyuntte no’oxxanna eenaanne mannixxa
heqqino.
 
Tennenaa’ni caalaake handdaari’aa, 6929 baa, Bita’ixxe Gosanna Gosolluwwa Araddinxxe
Gaballeegama’ni Fayyunttetixxe Beeroba’aa bilbbilddine haasoosse.
COVID-19xxe vayresexxe abidenshshanaa’ni umu ifikanna kadde mini hado ifika hitta ho’yedhdha
danddeesissaaxxa heddina’ni yaadina’nee??
Iittate kaddoolle taakkaba hasissaaxxi heene tankkaarro metinebaa edi darre hekki hitine hedaten.
Tenne yanna’ni gargar gargar hexxeexxe ege’natixxe muumme’ni gargar gargar hexxeexxi COVID-
19xxi dedhinxxi badhachcho haaso’emate’ni hexxe’een. Tinni dedhinxxi barachcho tenne
vayresenaa’ni ifi hoyyedha dandeenabo’noshsha gufote kadde rakkissaaxxen. Beekkatte! Ayyinna
konne dhukkubinni abidemo’aa dandde’aan.
 
Tenne vayresexxaa biresa’ne uurrisatee gargaaraaki oruwwi;
- Yanna yannande’ni angga saamunikinna wodi’iki ca’a assine ansheccatixxa aada badhata.
- Angga qaqabatenaa’ninna wele bisinxxa tuttuqenshsha assatenaa’ni heqqemiyyo.
- Manjjinxxi bira sa’ne hexxe’ee boonchcho afemagopha.
- Fayyunttetixxe heqqeccaxxe ministeerenaa’ni kulendaaxxe yookinni uwwenddaaxxe akeette’ni
me’aten.
 
Tennenaa’ni caalaake handdaari’aa, 6929 baa, Bita’ixxe Gosanna Gosolluwwa Araddinxxe
Gaballeegama’ni fayyunttetixxe beeroba’aa bilbbilddine haasoosse.
Tenne’aa shollaqico’ni manjjokenaa’ni manjjinbaa tare sa’aake konne dhukkubinaa’ni ifike minika
hadonna kadde jaaluwwa iittanni ifi heqqecca yo’ooshsha hasissaan. Tenne’ee heqqecca assate’ee
duuchchinwodda assa hasissaaxxi yaanuwwa;
- Angga saamunikinna wodi’ikki lame tomme sokonnde’aa adda anshshedhdha.
- Araddi bukki hiyye lele’maaxxe kaamoluwwa giddonna manjji bira sa’aa booncho’ni afematenaa’ni
ifi heqqedhdhe. Iittanni 2 meetirexxa bisinxxa bayyine heqqedhdhe.
- Duuchchinwodda manjjiki shiqo kaddinnaaba duucha albba maasketi buqedhdhe.
- Dhukkubi hedheexxa ege’nishaa qico’ni gargar gargar hedheeki beessisi leelloole manjjokenaa’ni
foyendine qofittinni hedhdhe, itti aanssitine ci’loti minibaa bilbbille.
 
Tinni ha’no assitino’aa danddeetinaaxxe yaanen. COVID-19ke dhukkubinaa’ni ci’loommate fayya
danddeennan. Tinni vayrese manjjokenaa’ni manjjinbaa shollaqicinni tare sa’aaxxe kaddeexxa dedha
hasissaabaan. Araddi bukki hiyye lele’maaxxe oddo’ni afemagophanna anggati nage’a aadha,
hanqalffanna sunqqecca uurrissa hasissaan. Yanna yannande’ni angga adda anshshedhanna hasissaaxxe
yanna’ni duuchcha anggatixxa sanitayzeere la’oofata hasissaan. Anshshenddebaaxxe angganni
yookinni ca’a hitebaaxxe anggani sano, afo’onna ille ijjendda tuqa gopha. COVID-19xxe vayresexxe
abidenshshanaa’ni umu ifikanna kadde mini hado ifika hitta ho’yedhdhate’ee danddeesissaaxxa aada
badhdhatte.
Eebbinjjinkkanna bagoke qufa’ika iittanni gonphphetika beessisa ifi’inni iima yookinni mini hadi giddo
uuddinoole ossuntteti manjjokenaa’ni foyendine qofittinni hexxine ci’lotike minika gargaarssa hasa
hasissaan.

Tennenaa’ni caalaake handdaari’aa, 6929 baa, Bita’ixxe Gosanna Gosolluwwa Araddinxxe

Gaballeegama’ni fayyunttetixxe beeroba’aa bilbbilddine haasoosse.
Bilbbilddineexxe galateeffanttannon. COVID-19 hitta araddi giddo ba’lataaxxa ege’nateenna
beessisanna ci’loomaa qico ege’natee kabaa tenne bilbbilinxxe xurre’ni bilbbildino’aa danddeettinaan.
Konnechchcinni kayyi’aanna COVID-19 ha’no’ninna kadde ha’nooke mini hado’ni geesisaaxxe
bala’aa tinni konnechchi iimi darre shiqinsee’naa laqineexxi borro hitteexxa la’o uuteexxa
ege’ninnonaa hansaannen.
 
Konnechchcinni kayyi’aa haasoossinonnaa hassinoole 1 tuqqe.
Konnechchcinni kayyi’aa haasoossinonnaa hasa gophphinoole 2 tuqqe
 
Tinni Starbakksixxi Fawundeeshinenninna Mercy Koorpinni ha’no’aa shiqqeexxe korooninxxi vayrese
ha’no’ninna kadde ha’nooke mini hado’ni geessisso’aa danddeetaxxa bala hiteexxe kaddeexxa
ege’natee qophpheesineeke ye’injjon. Tinninna konnechchi iimi darre shiqinsee’naa laqineexxi borro
hitteexxa la’o uuteexxa ege’ninnonaa gargaarttaan.
 
Tinni qorttuminxxi qophphe tomme daqiiqinni iimaa adhdhitaaxxebaan.
Saali maachchoke??
Labbake kadoole 1 tuqqe.
Meyyaxxe kadoole 2 tuqqe.
Habate hexxina’neeki??
Hexxina’neeki yookinni buno huccitinaaka fichcha affineeki Oromiyaxxe Gaballeegama’ni giddo
kaddoole 1 tuqqe.
Hexxina’neeki yookinni buno huccitinaaka fichcha affineeki Sidaaminxxe Gaballeegama’ni giddo
kaddoole 2 tuqqe.
Hexxina’neeki yookinni buno huccitinaaka fichcha affineeki Bita’ixxe Gosanna Gosolluwwa
Araddinxxe Gaballeegama’ni giddo kaddoole 3 tuqqe.
Hexxina’neeki yookinni buno huccitinaaka fichcha affineeki Oromiyaxxe yookinni Sidaaminxxe
yookinni Bita’ixxe Gosanna Gosolluwwa Araddinxxe Gaballeegama’ni giddo kada gophphoole 4 tuqqe
Buninnxxe wiisallo kaddinoole 1 tuqqe
Buninnxxe huccallonna daddalttotixxe wirtto giddo afendina’noole 2 tuqqe
Buninnxxe wiisallonna kaddee huccallonna daddalttotixxe wirtto giddo hedha gophphinoole 3 tuqqe
Starbakksixxi Fawundeeshinenninna Mercy Koorpinni ha’no’aa shiqqeexxa COVID-19xxe
barachchotixxa xurre’ni bilbbilddine caqassine’ee??
Bilbbila gophphinoole 1 tuqqe
Bilbbildineeni hexxine caqasa dande’a gophphinoole 2 tuqqe.
Bilbbildine caqassinoole 3 tuqqe.
Caqassineexxi qophphe ifike minike hado’aanna kadde jaaluwwa ha’nooke la’o uwwiteexxe?
Ifike minike hado’aanna kadde jaaluwwa ha’nooke la’o uwwiteexxe kadoole 1 tuqqe.
Ifike minike hado’aanna kadde jaaluwwa ha’nooke la’o uwwiteexxe kada gophphoole 2 tuqqe.
Korooninxxi vayrese ha’nooke ifike minike hado’ninna kadde jaaluwwa ha’nooke geessisseexxi bala
hexxe’ee?
Korooninxxi vayrese ha’nooke ifike minike hado’ninna kadde jaaluwwa ha’nooke heenobaaxxa bala
geessissoole 1 tuqqe.
Korooninxxi vayrese ha’nooke ifike minike hado’ninna kadde jaaluwwa ha’nooke shollaxxa rakko
geessissoole 2 tuqqe.
Korooninxxi vayrese ha’nooka ifika minike hadonna kadde jaaluwwa ha’nooka ijjendda rakkisa
gophphoole 3 tuqqe.
Buninnxxe wiisalloshanna kaddee huccallonna daddalttotixxe wirtto giddo hujaa manjjishshsa
korooninxxi vayrese hiitta hujetee gufote kadde
Korooninxxi vayrese fichchca huccitinabaashshanna midha haa’mitinaabaashsha kuttoole 1 tuqqe.
Korooninxxi vayrese huccitineexxa midha hidhdhanni gurgudhdhatixxe wirtto’ni ko’o geessissoole 2
tuqqe.
Korooninxxi vayrese fichchinxxe hujje’aa hasissaaxxa hunnana miyuwwa alffitinaa qico gophissoole 3
tuqqe.
Korooninxxi vayrese fichcha huccate’ee kadaaka mallaqa alfitinaaka ora kuttoolle 4 tuqqe.
Korooninxxi vayrese huccitineexxa midha araddakee shiqissinaa wodda midha bire gurgurendaamaqico
jijjiirtoole 5 tuqqe.
Korooninxxi vayrese ijjendda ko’o geessisa gophphoole 6 tuqqe.
Tenne korooninxxe vayresenni abidenshsha ba’lateexxe yanna’ni Starbakksixxi Fawundeeshinenninna
Mercy Koorpinni shiqqeexxa tenne’ee qophphe hitta uuddine??
Qophphe tinni vayresetixxe sodaachcho belo fichchi giddi’aa fulddine buttina huccitinaashsha
jajjabeessiteexxe kaddoole 1 tuqqe.
Qophphe tinni araddinxxe oddo’ni bayyinne heqqeccatixxanna angga ca’a assine anshsheccatixxa aada
barachchisseexxe kadde konne dhukkubinaa’ni ifi hoyyeccatixxa akeette uuteexxe kaddoole 2 tuqqe.
Qophphe tinni COVID-19ka dhibetika beessisuwwa leellishee manjjo gargar asse fulchchatanna adhdha
hasissaaxxa tankaarro barachisseexxe kaddoole 3 tuqqe.
Qophphe tinni la’o affeexxe kada gophphoole 4 tuqqe.
Starbakksixxi Fawundeeshinenninna Mercy Koorpinni ha’no’aa shiqqeexxe qophphe gadhi darre wele
korooninxxe vayreseka handdaara alffitineebi hedhe’ee?
Ifike minike hadonaa’ni yookinni jaaluwwa ha’nookenaa’ni konne handdaara alffitinoole 1 tuqqe.
Mootummatixxe orguwwanaa’ni yookinni gosoluwwanaa’ni konne handdaara alffitinoole 2 tuqqe.
Raadonetenaa’ninna televizhinetenaa’ni konne handdaara alffitinoole 3 tuqqe.
Gaazexakenaa’ninna Feesbuuketenaa’ni yookinni Watisappetenaa’ni konne handdaara alffitinoole 4
tuqqe.
Iimii’ni shiqqeexxe muummenaa’ni handdaara konne alffa gophphinoole 5 tuqqe.
Korooninxxi vayrese umo ifike’ninna kaddee eeyyinaanne mannixxe fayyuntte’ni geessissaaxxa bala
hoyyeccate’ee eloki toori ha’no’ni maachoke laba’ne?
Hitta fayyuntte ifixxa heqqe’inaaxxa ege’nateenna barra barrande’ni fayyunttetixxa gorsa alffate’ee 1
tuqqe.
Daddalateenna buninxxe hucca’aa kaddaaka maalaqqinkka gargaarssa alffate’ee 2 tuqqe.
Daddalatee yookinni buninxxe hujjexxe dikko’aa gargaarssanna barachcho alffate’ee 3 tuqqe.
Buttina huccate’ee hasissaaka miyuwwa alffate’ee 4 tuqqe.
Tennenaa’ni caala umo ifikenna kaddee eeyyinaanne mannixxa fayyuntte heqqateenna bira sa’ne
COVID-19xxa uurrinsaaka toora ege’natee hassinoole 5 tuqqe.
Gargaarssa hooneenna hasa gophphinoole 6 tuqqe.
Tenne qophphe’ni shiqqineexxe’ee galateeffanttannon.