1/1/2020

TUYỂN DỤNG NHÂN LỰC (tt)

5- Phỏng vấn
6- Xác minh, điều tra
7- Đánh giá và ra quyết định tuyển dụng
8- Tiếp nhận nhân viên mới
9- Theo dõi trong thời gian thử việc
Company
LOGO
TS. Phan Quốc Tấn
1

Bài tập nhà

1. Trình bày đặc điểm của những hình thức

phỏng vấn. Mỗi hình thức phỏng vấn được sử
dụng trong trường hợp nào?
2. Trình bày những yếu tố ảnh hưởng đến hiệu
quả của phỏng vấn
3. Xây dựng bộ câu hỏi phỏng vấn cho một vị trí
cụ thể tương ứng theo nhóm.
4. Giải tình huống 1.3 Tuyển chọn Giám đốc

1
 1/1/2020

*Đòi hỏi phỏng vấn viên phải có kinh nghiệm, đánh giá chính xác, tuyển được đúng người

5- Phỏng vấn
www.themegallery.com

Mục đích phỏng vấn:

 Đánh giá ứng viên một cách toàn diện để đạt
được tính giá trị, khả năng tin cậy và không có
sự phân biệt đối với ứng viên và để quyết định
xem họ có phù hợp với vị trí công việc và công
ty hay không.
 Thu thập các thông tin không có sẵn từ các *Kỹ năng mềm, quan
nguồn khác. Đào sâu hoặc kiểm chứng những điểm, năng lực, kinh
nghiệm, kỹ năng
thông tin đã có.
*Ứng viên phù hợp với
 Thuyết phục ứng viên chấp nhận một đề nghị công ty (quan điểm và
công việc. năng lực), không cần
Company Logo
quá xuất sắc
3

Cấu trúc buổi phỏng vấn

www.themegallery.com

Trả lời

Câu hỏi làm rõ/

Cám ơn anh/chị đã
tham gia phỏng vấn... Mở Đặt kiểm chứng
câu
Khẳng định phỏng vấn đầu hỏi
đúng vị trí, thời gian pv
Trả lời
Chuyển ý

Kết thúc

4 *Vị trí càng cao > Số lần pv càng nhiều > Mục đích mỗi lần pv khác nhau

2
 1/1/2020

5- Phỏng vấn (tt)

www.themegallery.com Chọn lựa phương pháp phỏng vấn

Loại phỏng vấn Ưu điểm Khuyết điểm

- Nhất quán- tất cả ứng viên đều
Có cấu trúc được đối xử bình đẳng
- Đáng tin hơn
- Thời gian hợp lý
- Bao quát tất cả các lĩnh vực
- Dễ so sánh các ứng viên với nhau
- Dễ “dẫn dắt” và tìm hiểu các lĩnh
Không có cấu trúc vực khác
- Ứng viên cảm thấy thoải mái hơn
- Có thể thay đổi tùy theo tình hình
từng ứng viên
- Dễ so sánh các ứng viên
Phỏng vấn nhóm - Tạo tình huống làm việc mô phỏng
- Thích hợp với công việc đòi hỏi kỹ
năng giao tiếp
- Có thể thiếu linh hoạt
- Một số lĩnh vực bị bỏ qua vì
thời gian có hạn
- Người phỏng vấn bị khống chế
- Ứng viên cảm thấy bị hỏi dồn
dập nếu không khéo léo.
- Khó điều khiển phỏng vấn hơn
- Có thể bỏ qua các lĩnh vực
quan trọng
- Khó so sánh ứng viên
- Tốn kém
- Khó đánh giá
- Có thể không phải lúc nào cũng
thích hợp
- Ít tiếp xúc cá Company
nhân hơnLogo

5- Phỏng vấn (tt)

Chọn lựa phương pháp phỏng vấn (tt)

Loại phỏng Ưu điểm Khuyết điểm

vấn
- Khách quan hơn- quyết định
Nhóm phỏng của nhóm
vấn - Ứng viên được quan sát kỹ hơn
- Mọi thành viên của nhóm có
thể quan tâm đến điều mà
người khác bỏ qua
- Thích hợp đối với các công
việc ở vị trí cao cấp
- Cho thấy cách ứng xử của
Phỏng vấn căng ứng viên trong điều kiện sức ép
thẳng về tâm lý
- Thích hợp đối với các công việc
có sức ép cao hay không thú vị
- Tốn kém thời gian và có thể là chi phí
- Ứng viên có thể cảm thấy bị áp đảo
hoặc mất tự tin
- Có thể dẫn đến việc các thành viên
của nhóm phỏng vấn trao đổi, tranh
luận với nhau
- Ít có cơ hội thiết lập mối quan hệ giữa
người phỏng vấn với ứng viên hơn
- Người phỏng vấn phải chuyên nghiệp
- Có thể chọc tức và để mất người giỏi
- Có thể ảnh hưởng đến uy tín của tổ
chức
- Chỉ phù hợp với một số công việc

Company Logo

3
 1/1/2020

Quá trình phỏng vấn

Quá trình phỏng vấn

1. 2. 3. 4.
Chuẩn bị Chuẩn bị câu Xây dựng hệ Thực hiện
phỏng vấn hỏi phỏng vấn thống thang phỏng vấn
điểm đánh giá

1- Chuẩn bị phỏng vấn

www.themegallery.com

Yêu cầu đối với người phỏng vấn

 Xem xét lại công việc, nghiên cứu bảng MTCV & tiêu chuẩn
công việc để nắm về tiêu chuẩn tuyển chọn
 Nghiên cứu thông tin về ứng viên
 Xác định địa điểm và thời gian PV thích hợp. Báo cho UV
biết trước ít nhất 1 tuần về cuộc PV.

Company Logo

8
*Phần mềm Yuchidai (Tương tự Big Five): Công cụ đánh giá ứng viên (tính cách, tính khí, mức độ
hoà hợp, mức chịu đựng và khả năng vượt khó)
4
 1/1/2020

2- Chuẩn bị câu hỏi phỏng vấn

www.themegallery.com

 Có 3 loại câu hỏi: *Hỏi tất cả ứng viên, đều có trong các lần phỏng vấn
*Chia sẻ các câu hỏi PV [Thầy Tấn] = Câu hỏi về kiến thức chung,
Câu hỏi chung liên quan đến vị trí cần tuyển
Nhằm tìm hiểu động cơ, quan điểm sở thích, khả năng
hoà đồng... của ứng viên

Câu hỏi đặc trưng

Câu hỏi đặc trưng cho từng loại công việc, chuyên môn,
nghiệp vụ
Câu hỏi riêng biệt = Tập trung về quan điểm, hoặc
Liên quan đến điểm mạnh/yếu, những điểm đặc biệt những điểm còn nghi ngờ về năng
trong cuộc đời nghề nghiệp hoặc cá nhân UV lực của ứng viên
*Sử dụng phỏng vấn tình huống, hay phỏng vấn hành vi
*Xây dựng bộ câu hỏi phỏng vấn dựa trên 3 loại câu hỏi này
9

3- Xây dựng hệ thống thang điểm đánh giá *Barem điểm

các câu trả lời
www.themegallery.com

 Trong phiếu phải thể hiện các yêu cầu sau:

 Xác định các kỹ năng, kiến thức cần khám phá
 Xác định các mức độ tiêu chuẩn
 Xác định hành vi cần tìm kiếm cho từng mức độ
(Xem Phụ lục 04)

 Hội đồng PV nên có sự thống nhất về bảng câu hỏi và

cách đánh giá các câu trả lời của UV trước khi bắt đầu
PV.

Company Logo

10

5
 1/1/2020

4- Thực hiện PV
www.themegallery.com

Kỹ năng đặt câu hỏi

 Nên nhẹ nhàng thăm dò, thu thập thông tin ở các lĩnh vực trọng tâm
 Xen các câu hỏi khác nhau vào các phần đối thoại
 Không nên chất vấn, gây hấn
 Tránh đặt câu hỏi hàm chứa/gợi ý câu trả lời
 Các câu hỏi nên ở dạng mở hay thăm dò để lấy thông tin nhiều nhất
 Thu thập bằng chứng (câu hỏi STAR): "Cho tôi biết/xem" hoặc
"Bạn hãy trình bày/kể lại..."

*Tổng hợp đủ các câu hỏi trong pv phải đủ 3 loại câu hỏi Company Logo

11

4- Thực hiện PV
www.themegallery.com

Kỹ năng đặt câu hỏi *Được sử dụng trong phỏng vấn tình huống, phỏng vấn hành vi
Kể lại hành vi/Đưa ra tình huống
Situation Task
Công việc được giao
Tình huống có thật
thực hiện lúc đó, hoặc Trong tình huống đó, a/c được giao
trong quá khứ nhiệm vụ gì?
vấn đề phải xử lý lúc đó

Result Action
Kết quả công việc Những hành động đã
thực tế đạt được thực hiện để hoàn thành
công việc được giao,
= Phỏng vấn hành vi hay để xử lý vấn đề

= Phỏng vấn tình huống

Company Logo

12

6
 1/1/2020

4- Thực hiện PV
www.themegallery.com

Những điểm cần lưu ý khi đặt câu hỏi

 Thu thập bằng chứng cho lần lượt từng tiêu chuẩn hoặc năng
lực.
 Đặt các câu hỏi về thái độ, hành vi nhằm cung cấp thêm các
bằng chứng.
 Luôn kèm theo bản tự khai (CV) của ứng viên trong quá trình
phỏng vấn.
 Quan tâm đến nguyện vọng của cá nhân.
 Khuyến khích ứng viên thể hiện bản than bằng cách lắng nghe.
 Ghi nhận thông tin trong suốt quá trình phỏng vấn.
 Cho tất cả các ứng viên cơ hội như nhau sau khi đã sàn lọc hồ
sơ.

Company Logo

13

Nguyên tắc phỏng vấn

www.themegallery.com

 Các nội dung cần quan tâm khi phỏng vấn:

 Xác định thời gian và mục tiêu phỏng vấn
 Trước PV cần xem lại bảng MTCV & TCCV, tham khảo hồ sơ và thu
thập thông tin của UV
 Xác minh những thông tin ứng viên đã cung cấp trong hồ sơ xin việc
 Tìm hiểu về kinh nghiệm, năng lực chuyên môn
 Tìm hiểu về động cơ cá nhân, nguyện vọng nghề nghiệp
 Tạo nên và duy trì quan hệ tốt với ứng viên
 Lắng nghe chăm chú, lấy thông tin phản hồi từ UV
 Quan sát sự thay đổi động thái, cử chỉ, hành vi của UV
 Trả lời thẳng thắn các câu hỏi của UV
 Sử dụng các câu hỏi có hiệu quả
 Ghi nhận xét, đánh giá cẩn thận (không vội vã, bình tĩnh xem xét) về
khả năng hòa hợp, động cơ làm việc, kinh nghiệm, mức độ hiểu biết
CV của UV
 Cố gắng tránh các thiên kiến, định kiến về tuổi, giới tính, dung mạo
của UV

14

7
 1/1/2020

Các yếu tố tác động đến phỏng vấn

www.themegallery.com

Phỏng vấn viên:

Tuổi, giới tính, hình thức diện mạo
Trình độ học vấn và kiến thức cơ bản
Hứng thú công việc và nghề nghiệp Ứng viên
Đặc điểm tâm lý Tuổi, giới tính, hình
Hiểu biết về kỹ thuật PV thức diện mạo
Hiểu biết về UV trước khi PV Trình độ học vấn và
Ngôn ngữ, hành vi kiến thức cơ bản
Hứng thú công việc và
Tình huống PV nghề nghiệp
Đặc điểm tâm lý
Chính trị, pháp luật, sức ép kinh tế
Hiểu biết về PV, DN,
Vai trò của PV trong tuyển dụng
công việc
Tỷ lệ tuyển
Ngôn ngữ, hành vi
Điều kiện tổ chức, kỹ thuật cho PV
Số người trong Hội đồng PV Company Logo

15

Một số lưu ý
www.themegallery.com

Gợi ý:

Company Logo

16

8
 1/1/2020

Phỏng vấn thành công

Kiểm soát tình huống

Đừng để ấn tượng ban đầu chi phối
Giúp ứng viên cảm thấy thoải mái họ sẽ nhập cuộc tốt
Dành thời gian lắng nghe nhiều hơn nói (80%)
Mọi câu hỏi đều có mục đích rõ ràng
Ghi chú
Đừng giả định. Đánh giá cách cư xử lặp đi lặp lại

17

17

Lỗi trong phỏng vấn

Lỗi của người Đặt câu hỏi dẫn dắt

phỏng vấn
Thiên vị cá nhân

Nhiều lời

Lỗi
Nói nhiều, không chịu
lắng nghe
Lỗi của ứng viên
Khoác lác

Không chuẩn bị trước

18

9
 1/1/2020

Nguyên tắc

Thời gian giao tiếp bằng lời lý tưởng

phải giới hạn tối đa trong khoảng từ 45 đến 50 phút

19

Kết thúc cuộc phỏng vấn

Dành thời gian cho ứng cử viên hỏi

 Biết thêm ứng cử viên qua cách họ đặt câu hỏi
Khuyến khích
 Bạn có muốn biết thêm điều gì về cơ cấu tổ chức của
phòng này không?
 Bạn có vẻ quan tâm đến việc đào tạo ở đây. Bạn có muốn
hỏi thêm về điều đó không?
 Có vấn đề gì về công việc mà bạn chưa rõ và muốn biết
thêm không?

Nói rõ bước tiếp theo là gì?

 Đứng dậy để cho biết kết thúc
Cảm ơn họ đã đến và bắt tay lịch sự

20

10
 1/1/2020

Kết thúc phỏng vấn (tt)

Đánh giá trên các phương diện sau:

Chuyên môn
Kinh nghiệm
Tác phong
Khả năng giao tiếp
Mức độ chịu căng thẳng
.. .. ..

21

Kết thúc phỏng vấn (tt)

Đưa ra lời mời ngay

Bạn có thể quyết định vào cuối buổi phỏng vấn

nếu như tìm được ứng cử viên lý tưởng

Đừng bỏ qua cơ hội này

Đây không phải cách thông thường, nhưng nên

lắng nghe trực giác của bạn

22

11
 1/1/2020

2.6- Xác minh, điều tra

www.themegallery.com

Xác minh, điều tra là quá trình làm sáng tỏ thêm

những điều chưa rõ đối với những ứng viên có
triển vọng tốt.
Bên cạnh đó, việc khám sức khỏe cũng cần được
thực hiện. Vì nếu nhận một bệnh nhân vào làm
việc không những không có lợi về mặt chất lượng
thực hiện công việc và hiệu quả kinh tế mà còn
gây ra nhiều phiền phức về mặt pháp lý cho tổ
chức, doanh nghiệp.

Company Logo

23

2.7- Đánh giá và ra quyết định tuyển dụng

www.themegallery.com

Tổng hợp thông tin

 Kết quả từ các bài kiểm tra
 Kết quả phỏng vấn: Khả năng thực tế đánh giá được;
Nguyện vọng cá nhân; Niềm tin của ứng viên; Thái độ
ứng viên
 Thông tin tham khảo

Quyết định tuyển chọn: Chọn ứng viên phù hợp với:
 Yêu cầu của vị trí công việc
 Mục tiêu tuyển chọn

Company Logo

24

12
 1/1/2020

2.7- Đánh giá và ra quyết định tuyển dụng

www.themegallery.com

Mời nhận việc:

 Nội dung chính của Thư đề nghị công việc: (xem Phụ
lục 05)
 Chức danh công việc
 Ngày nhận việc
 Bộ phận làm việc, cấp trên trực tiếp
 Thời gian làm việc
 Lương và các khoản phụ cấp
 Quyền lợi khác, ngày nghỉ theo quy định…
 Ngoài ra, cần thông báo cho những ứng viên không
thành công. (xem Phụ lục 06)
Company Logo

25

2.8- Tiếp nhận nhân viên mới

www.themegallery.com

Tiếp nhận là tiến trình hướng dẫn, thực hiện

những việc cần thiết nhằm giúp thành viên mới
hội nhập vào đơn vị, nhanh chóng thân thuộc
với môi trường đồng thời tiếp cận và bắt kịp
tiến độ công việc.
Nội dung chương trình hướng dẫn (xem Phụ
lục 07)

Company Logo

26

13
 1/1/2020

2.8- Tiếp nhận nhân viên mới

www.themegallery.com

Nội dung Dẫn giải

Đón chào Tùy theo vị trí công việc sẽ sắp xếp người tham gia chào
đón để tạo cho nhân viên mới cảm giác được tôn trọng
Giới thiệu về Lịch sử hình thành công ty, các yếu tố dẫn đến thành công
công ty của cty, văn hóa công ty, hình ảnh và tên Ban lãnh đạo cty.
Giới thiệu về Cơ cấu tổ chức công ty, bộ phận, bản mô tả công việc;
công việc Các nội quy nguyên tắc làm việc, chính sách của công ty.
Các thủ tục cần Hợp đồng lao động, bản nhận xét sau khi thử việc, số tài
thiết khoản (nếu có), các cam kết, đồng phục, thẻ nhân viên…
Sinh hoạt khác, nơi để xe…
Giới thiệu với Đưa nhân viên đi một vòng quanh công ty
các Bộ phận Giới thiệu họ với các đồng nghiệp
khác
Hướng dẫn về Giúp họ ổn định trong sinh hoạt cộng đồng
đơn vị làm việc
Company Logo

27

Bài học kinh nghiệm

Ấn tượng lâu bền của nhân viên mới về 60-90

ngày đầu
Nhân viên luôn nhớ ngày đầu tiên đi làm trong
nhiều năm sau này
Tự học nhưng được sự lãnh đạo và trợ giúp
của công ty
Trách nhiệm cuối cùng cho sự thành công của
định hướng là lãnh đạo trực tiếp

28

28

14
 1/1/2020

2.9- Theo dõi trong thời gian thử việc

www.themegallery.com

 Giai đoạn thử việc này, cho phép người SDLĐ đánh
giá NV mới có thực sự thích hợp với công việc hay
không. Mặt khác, nó cũng cho phép NV mới xem có
thích ứng với vị trí này không để tự quyết định tiếp tục
công việc hay rời bỏ.
 Khi chấm dứt thời gian thử việc, sẽ có cuộc trao đổi
giữa người SDLĐ với NV mới về kết quả và sự tiến bộ
của NV mới trong thời gian thử việc. Nếu cả 2 bên
đồng ý thì NV mới sẽ được ký HĐLĐ chính thức; hoặc
NV mới sẽ được nhận thông báo (xem Phụ lục 08)
trong trường hợp NV mới không phù hợp với yêu cầu
của DN.

Company Logo

29

III- ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ CỦA HOẠT ĐỘNG TUYỂN DỤNG (tt)

www.themegallery.com

Khi phân tích hiệu quả của hoạt động tuyển

dụng cần thu thập các loại thông tin sau:
 Chi phí cho các hoạt động tuyển dụng và chi phí cho
một lần tuyển.
 Số lượng và chất lượng các hồ sơ xin tuyển.
 Số lượng ứng viên chấp nhận và số lượng ứng viên
từ chối chấp nhận công việc ở một mức lương nhất
định.
 Kết quả thực hiện công việc của các nhân viên mới
được tuyển.
 Số lượng nhân viên mới bỏ việc.
(*) Các chỉ số đánh giá hiệu quả của hoạt động tuyển dụng:
Company Logo
1. Chỉ số về số lượng hồ sơ UV trên 1 vị trí tuyển dụng
2. Tỷ lệ UV đạt yêu cầu tuyển dụng (cho từng chức danh)
30 3. Chỉ số hiệu quả quảng cáo tuyển dụng
4. Chỉ số hiệu quả các nguồn tuyển dụng
5. Chỉ số thời gian tuyển dụng
6. Tỷ lệ tuyển dụng thành công
7. Tỷ lệ UV nhận việc sau khi trúng tuyển
15
8. Tỷ lệ NV mới thử việc thành công
9. Tỷ lệ NV mới nghỉ việc trong thời gian thử việc
 1/1/2020

III- ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ CỦA HOẠT ĐỘNG TUYỂN DỤNG
www.themegallery.com

Năng lực hoàn thành Quyết định tuyển chọn

công việc của ứng
viên
Loại bỏ Tuyển dụng
(2) (1)
Tốt Sai lầm Chính xác
(Đánh giá quá thấp)
(3) (4)
Không tốt Chính xác Sai lầm
(Đánh giá quá cao)

Company Logo

31

16