 ang Anekdota ay tumatalakay sa kakaiba o
kakatwang pangyayaring naganap sa buhay
ng isang kilala, sikat o tanyag na tao.
 ang Kuwentong Bayan ay mga kathang isip
na kuwento o salaysay na ang kumakatawan
ay ang mga pag-uugali at mga turo ng mga
mamamayan sa lipunan.
 ang Mitolohiya ay magkakabit-kabit na
kumpol ng mga tradiyonal na kuwento o mito
mga kuwento na binubuo ng isang particular
na relihiyon o paniniwala.
 ang Alamat ay mga salaysaying nauukol sa
pinagmulan ng mga bagay-bagay.
 ang Epiko ay kuwento ng kabayanihan.
 ang Parabola ay kuwentong hango sa banal
na kasulatan
 ang Pabula ay kuwentong kinasasangkutan
ng mga hayop, bagay o tao.
 si Edgar Allan Poe ang tinuturing na “Ama ng
Maikling Kuwento”
 ang Makamisa ay kuwento ng tauhan na
matimpi at tagong pagpapahayag ng
katotohanang tiyak na naroon sa kuwento
ngunit hindi lantad.
 ang Kuwento sa mga Santo at Santa layunin
nito na maipalaganap ang relihiyong
Kristiyanismo.
 _Anekdota__5.Ito ay maikling salaysaying
may layuning umaliw o magbigay-aral sa
mga mambabasa. Maari rin itong
kasangkutan ng mga hayop o ng mga bata.
 ang Pabula ay mga salaysaying
kinasasangkutan ng mga hayop, halaman at
maging mga bagay na walang buhay na
kumikilos at nagsasalita na wari ba’y tunay
na mga tao.
 ang Alamat ay mga salaysaying nauukol sa
pinagmulan ng mga bagay-bagay.
 ang ilaw at panitikan ay samahan kung saan
isinilang ang Liwayway na nagging tahanan
ng mga akdang Filipino
 ang thomasites ay nagbigay-daan sa
pagkakaroon ng pampublikong edukasyon
na kung saan ipinasok ang kurikulum ng
pagtuturo sa Ingles.
 ang panitikan sa panahong ito sinunog ng
mga kabataang manunulat ang mga akdang
pinalagay na hindi panitikan.
 ang dagli ay may mga sitwasyon o mga
tauhan ngunit ang galaw ay di umuunlad o di
kapapansinan ng pag-akyat ng kapanabikan
ng mambabasa at walang banghay.
 ang ilaw ng bayan sa panahong ito ay
nangibabaw ang bias ng mga kabataang
manunulat sa panitikan sa wikang ingles.
 ang Aklatang Bayan ay samahan kung saan
nagsimula ang maikling katha nang hindi pa
ganap ang banghay at nakakahon pa ang
mga karakterisasyon.
 ang Paroling Ginto ni Del Mundo ay
pumagitna rin sa larangan ng pamumunang
pampanitikan si Alejandro Abadilla sa
kanyang Talaang Bughaw
 ang Paroling Ginto ni Del Mundo Katipunan
ng mga pinakamahusay na kuwento sa
bawat gawain at sa bawat taon.
 si Deogracias A. Rosario ay Tinaguriang
“Ama ng Maikling Kuwentong Tagalog.
 ang pasingaw ay umunlad na dagli. Hindi
ganap ang banghay.
 ang Kuwento ni mabuti ay Guro ang
pangunahing tauhan sa kuwentong ito na
ang tagapagsalaysay ay kanyang
estudyante.
 ang Bungang Kasalanan Kuwento ito ng
mag-asawang Virginia at Roden na sampung
taon ng kasal ngunit hindi pa magkaanak.
 ang Impeng Negro ang pangunahing tauhan
dito ay isang anak ng sundalo na bigla na
lang naglaho ng siya’y ipinanganak. Isang
binatilyong laging napapaaway dahil sa
pangungutya at pang-aalipusta sa kulay nito.
 Suyuan sa Tubigan - Ipinapakita sa teoryang
romantisismo ang dugtung-dugtong na pag-
iibigan ni Ka Albina at Ka Teryo sa Tubigan.
 Lupang Tinubuan - Ang paka’y ng
kuwentong ito ay ipakita ang karanasan ni
Danding na siyang nagsasalarawan sa
kasaysayan at bahagi ng kanyang
pagkahubog sa sarili niyang bayan.
 Uhaw ang Tigang na Lupa - Ang kuwentong
ito ay tungkol sa dalagitang nagkaroon ng
mga magulang na walang paglalambing sa
isa’t isa. Hanggang isang araw natuklasan ng
dalaga na may mahal palang iba ang
kanyang ama na matagal ng inililihim sa
kanila.
 Lungsod, Nayon at Dagat-dagatan - Tungkol
ito kay Antonio na pumunta pa ng nayon
upang ipagtapat sa mga magulang ni Nena
na iniibig niya ang dalaga
 Pangungulila ni Jose Corazon De Jesus
 Elias ni Rosauro ALmario
 May Umaga Pang Daratal ni Serafin
Guinigundo
 Kapirasong Papel ni Beth M. Blones
 Bangkang Papel ni Genoveva Edroza E.
Matute
 Tata Selo ni Rogelio Sikat
 Dayuhan ni Buenaventura Medina Jr.
 Suyuan sa Tubigan ni Macario Pineda
 Sumisikat pa ang Araw ni Gemiliano Pineda
 Bunga ng Kasalanan ni Cirio H. Panganiban
 USAFFE - Pagsanib ng hukbong sandatahan
ng Filipino at Amerikano.
 HAIKU – 5-7-5
 The Olive Garden ni Jose Ma. Hernandez
 December 7, 1941 - Pambobomba sa Pearl
Harbor
 Batas Rizal - Batas Republika Blg. 1425
 Death March - Mariveles, Bataan hanggang
Camp O’ Donell sa Capas, Tarlac
 Sa Pula, sa Puti - Umaasa sa suwerte
 Isidro Castilo - Lumubog ng Bitwin
 Axis - Kalaban ng Kaanib
 Europa Muna - Patakaran sa pagkakasundo
ng Britanya at Estados Unidos
 Jose Abad Santos – nagnais piliin ang
kamatayan kaysa maging taksil sa bayan
 Tandang Sora - Ang bumuo ng samahan
para pakainin ang mga sundalong kawal.
 nagpalipat-lipat ng tirahan - Ginawa ng mga
Pilipino upang makaiwas sa malulupit na
Hapon
 HUKBALAHAP - Itinatag ng mga Pilipino
upang mapangalagaan ang kaligtasan ng
mamamayan
 Niyog - Pananim na ipinalit ng mga Hapon sa
palay.
 NADISCO - Programang ipinag-utos ni
Pangulong Laurel bilang tugon sa
lumalaganap na kakapusan na pagkain at
bilihin
 Nihonggo - Wikang Pambansa ng mga
Hapon na hinikayat na ituro sa mga Pilipino
 kastamyog - Pagkang natutuhan kainin ng
mga Pilipino
 Gervacio Santiago - Ang sumulat sa Lundo
ng Pangarap.
 1941 - Taon kung kalian ginawa ang The
Winds of April.
 1 Pagsisimula ng Ikalawang Digmaang
Pandaigdig
 2 Pagbomba ng Pearl Harbor
 3 Pagbagsak ng Maynila
 4 Pagbagsak ng Bataan
 5 Pagbagsak ng Corregidor
 Ang Axis Powers binubuo ng bansang
Alemanya, Hapon, Turkeya at Italya.
 Pinakamalaking base ng Amerikano sa
pasipiko na binomba nga mga Hapones.
Pearl Harbor
 Kilusang Gireliya na itinatag ng mga
magsasaka sa Gitnang Luzon.
HUKBALAHAP
 Si Vicente Lim ay iniutos na patayin ng mga
Hapones sa pagtangging makipagtulungan
sa kanila.
 Para mailigtas sa ibayong pagkasira,
idineklara ni Heneral Mc Arthur ang Maynila
bilang isang Open City .
 Mula sa Maynila, iniatas ni Heneral Mc
Arthur ang pag-urong ng mga sundalong
USAFFE sa Bataan.
 Natapos balangkasin ng KALIBAPI ang isang
bagong Saligang Batas para sa Pilipinas
noong taong Setyembre 4, 1943 .
 Natigil ang banta ng pananakop ng Hapones
matapos na hulugan ng Estados Unidos ng
bomba-atomika ang mga lungsod ng
Nagasaki at Hiroshima .
 Matapos mapalaya ang Maynila, agad na
isinunod ng mga sundalong Amerikano ang
pagpapalaya sa mga sundalong USAFFE na
nakapiit sa Digmaan . diwa at daloy ng mga pangyayari.
 The Bamboo Dancers NVM Gonzalez
 White Sunday Jose Ma. Hernandez
 Mga Bathalang Putik Liwayway Arceo
 Lupang Tinubuan Narciso Reyes
 Sino ba Kayo Julian Cruz Balmaceda
 Ilaw ng Bayan Clodualdo del Mundo Sr.
 Sunrise in the Farm Jose Ma, Hernandez
 Sa pula sa Puti Francisco Soc. Rodrigo
 Tao sa Parolang Ginto Clodualdo del
Mundo Sr.
 The Season of Grace NVM
Gonzalez
 
 TAGPUAN - Tumutukoy sa lugar at oras ng
pinangyarihan ng kuwento. Makatotohanan
ang daigdig na inilalarawan sa ating
imahinasyon upang makatotohanan din ang
mga pangyayaring magaganap dito.
 PANINGIN - Pananaw na pinagdaraanan ng
mga pangyayari sa isang kuwento.
 BANGHAY - Tumutukoy sa maayos,
kawing-kawing at magkakasunod na mga
pangyayari.
 TAUHAN - Tumutukoy sa mga tauhang
gumagalaw sa maikling kuwento na
maaaring pangunahing tauhan at pantulong
na tauhan.
 TUWIRANG PAGPAPAHAYAG - Kung
binabanggit ng may-akda o ng ibang tauhan
sa kuwento ang mga katangian ng tauhan na
madulang pagpapahayag.
 KUNG MATIMPI ANG PAGLALARAWAN NG
TAUHAN - Mahihinuha ang katangian ng
tauhan sa pamamagitan ng pagkilos at
pagsasalita niya.

 PAMAGAT - Tumutukoy sa pangunahing
paksa ng kuwento. Dito umiinog ang buong
 MAY-AKDA - Tumutukoy sa sumulat o
lumikha ng kuwento.
 PANIMULA - Ito ang simulain ng
kuwento.
 TUNGGALIAN - Ito ang paglalaban ng
pangunahing tauhan at ang kanyang mga
kasalungat na maaaring kapwa tauhan o ng
kalikasan o ng damdamin na rin niya.
 KASUKDULAN - Ito ang pinakamataas na uri
ng pananabik. Sa bahaging ito ng akda
humigit-kumulang at malalaman na kung
nagtagumpay o nabigo ang pangunahing
tauhan sa paglutas niya sa kanyang
suliranin.
WAKAS - Ito ang kinalabasan at naging
resulta ng pakikipagtunggali ng mga tauhan
sa mga suliraning kinaharap.

 Bidasari - Epiko ng Moro
 Aso - Sa kuwentong Edong, anong uri ng
hayop si Edong.
 Dagli - Ito ay may mga sitwasyon o mga
tauhan ngunit ang galaw ay di kapapansinan
ng pag-akyat ng kapanabikan ng
mambabasa at walang banghay.
 Tata Selo - Ang mga sumusunod ay akda ni
Genoveva E. Matute maliban sa isa.
 Ogor - Sa maikling kuwentong Impeng
Negro, sino ang palaging nambu-bully sa
pangunahing tauhan
 Kuwentong bitbit - Dito nag-ugat ang
maikling kuwento, maikling salaysay na
pumapaksa sa mga anito, lamanlupa,
malikmata, multo at iba pang mga bunga o
guni-guning di kapani-paniwala
 Suliranin - Nagtatalo ang mga anak ni Apong
Genesis kung saan ililibing ang kanyang
bangkay dahil sa magkakaiba ang mga
relihiyon nito.
 Kasukdulan - Tumilapon ang bola ni Efren sa
kabilang kalsada. Habang tumatawid si
Efren upang kunin ang bola, hindi niya
namalayang may paparating na
rumaragasang trak.
 aklatang bayan - Samahang pampanitikan
na nagsimula ang maikling katha nang hindi
pa ganap ang banghay at nakakahon pa ang
karakterisasyon.
 Edgar Allan Poe - Tinaguriang Ama ng
Maikling Kuwento sa buong Mundo
 Ang Kaliwanagan - Dagling sinulat ni Lope K.
Santos.
 arson - Sa kuwentong Di Mo Masilip ang
Langit, ano ang kasong isinampa sa
tagapagsalaysay kung bakit siya nakulong.
 parabola - Mga kuwentong hinango sa banal
na kasulatan
 anekdota - Ito ay maikling salaysaying may
layuning umaliw o magbigay-aral sa mga
mambabasa.
 Diogracias Rosario - Tinaguriang Ama ng
Maikling Kuwento sa Pilipinas
 PAGPAPAKILALA SA MGA TAUHAN -
Ipinababatid ang kanilang pagkatao lalo na
ang pangunahing tauhan, mapang-ibabaw
ang katangian ng pangunahing tauhan upang
magkagiliw agad sa kanya ang mga
mambabasa.
 PANINGING LAGUMAN - Sa pamamagitan
nito malawak ang kalayaan ng awtor sa
pagsasalaysay, bagaman hindi rin siya dapat
pumasok sa katauhan ng isang tauhan
maliban sa pangunahing tauhan.
 TUWIRANG PAGPAPAHAYAG - Kung
binabanggit ng may-akda o ibang tauhan sa
kuwento ang mga katangian ng tauhan
madulang pagpapahayag.
 PAHIWATIG - Tinatalakay ang pangyayaring
naganap sa isang akda. Ipinahihiwatig ang
pangyayaring inaakalang mahalaga sa
kuwento.
 PAGLALARAWAN NG TAUHAN - Mahalaga
ito upang madaling matiyak ng mga
mambabasa ang suliraning kakaharapin ng
pangunahing tauhan at ang damdaming nais
maantig sa mambabasa.
 PANIMULA - Inilalahad nito ang tagpuan na
siyang nagpapakilala sa mga mambabasa ng
mga tauhan, panahon at lunan ng kuwento.
 ANGKOP NA PANGYAYARI - Kailangan sa
pamamagitan ng sinasabi ng tauhan ay
malaman ng mambabasa kung anong
damdamin ang nag-udyok sa kanya upang
magsalita ng ganoon.
 TINAKDAANG OBHETIBONG PANINGIN - Ang
pananaw ay limitado sa isa lamang na
tauhan sa kuwento.
 SIMBOLO - Ito ang mga salita na kapag
binabanggit sa isang akdang pampanitikan
ay nag-iiwan ng iba’t ibang
pagpapakahulugan sa mambabasa.
 SALITAAN - Ang usapan ng mga tauhan.
 PAGIGING NATURAL - Kailangan ang
sagutan ay katulad ng sa tunay na usapan.
 PANINGING PANARILI - Sumusulong ang
kuwento sa pamamagitan ng paglalahad ng
may-akda na ang kuwento sa pamamagitan
ng paglalahad ng may-akda na ang isipan at
damdamin ay naaayon sa damdamin at
kaisipan ng isang tauhan lamang.
 WAKAS - Ito ang pinakadulong pangyayari
ng daloy ng kuwento.
 TUNGGALIAN - Nagsisimula ito sa
paghahangad ng pangunahing tauhan na
hahadlangan ang sinuman o anuman sa
katuparan.
 PANINGING PALAYON - Ang
tagapagsalaysay ay nagsisilbing kamera o
malayang nakalilibot habang tinatala nito
ang bawat nakikita at naririnig.
 PAMAGAT - Tumutukoy sa paksa ng
pangunahing kuwento.
 MAIKLING KUWENTO - Isang anyo ng
panitikan na naglalayong magsalaysay ng
isang mahalaga at nangingibabaw na
pangyayari sa buhay ng pangunahing tauhan
at nag-iiwan ng isang kakintalan sa isip ng
mga mambabasa.
 BANGHAY - Tumutukoy sa maayos, kawing-
kawing at magkakasunod na mga
pangyayaring tauhan at pantulong na
tauhan.
 HIMIG - Ito’y tumutukoy sa kulay ng
damdamin. Maaaring mapanudyo,
mapagpatawa at iba pang magpapahiwatig
ng kulay ng kalikasan ng damdamin
 TAGPUAN - Tumutukoy sa lugar at oras ng
pinangyarihan ng kuwento.
 WAKAS - Bagama’t ang kuwento’y maaari
nang magwakas sa kasukdulan, may mga
pagkakataong kailangan pa rin ng katuusan
upang ipahayag ang mga pangyayari
pagkatapos ng kasukdulan.
 KASUKDULAN - Pinakamasidhing
pananabik ang madarama sa bahaging ito
sapagkat dito pagpapasyalan ang kapalaran
ng pangunahing tauhan o bayan isa kuwento.
 SULIRANIN - Ito ang problemang
kinakaharap ng mga tauhan sa kuwento.
 KAPANANABIKAN - Ito ang kinalabasan ng
paglalaban ng mga tauhan sa akda.
 PANINGIN - Pananaw na pinagdaraanan ng
mga pangyayari sa isang kuwento.
 TUNGGALIAN - Ito ang nagbibigay-daan sa
madudulang tagpo upang lalong maging
kawili-wili at kapana-panabik ang mga
pangyayari kaya’t sinasabing ito ang
sanligan ng akda.
 KATIMPIAN - Ang maingay ay nagpapalahaw
na pag-iyak ay di tanda ng kalaliman ng
kalungkutan; di gaya ng tahimik, pigil at di
mailuhang pighati.
 GALAW - Tumutukoy ito sa pagkakalahad o
pag-unlad ng kuwento mula sa
pagkakalahad ng suliraning ito sa wakas ng
katha.
 MAY-AKDA - Tumutukoy sa sumulat o
lumikha ng kuwento.
 PAKSANG-DIWA o TEMA - Ang sentral na
ideya ng kuwento na naghahayag ng
pagkaunawa sa buhay.
 Yungib sa Bundok Gidday - Reynaldo A.
Duque
 Di Mo Masilip ang Langit - Benjamin P.
Pascual
 Impeng Negro - Rogelio G. Sikat
 Kuwento ni Mabuti - Genoveva E. Matute
 Lunsod Nayon at Dagat - N.V.M. Gonzales
 Uhaw ang Tigang na Lupa - Liwayway Arceo
 Suyuan sa Tubigan - Macario Pineda
 Sumisikat pa ang Araw - Gemiliano Pineda
 May Umaga Pang Daratal - Serafin
Guinigundo
 Sumpain Nawa ang mga Ngiping Ginto -  Paksang-diwang binibigyan diin sa nobela –
Lope K. Santos TEMA
 Elias - Rosauro Almario  Pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari sa
 Talaang Bughaw - Alejandro G. Abadilla nobela. – BANGHAY
 Planeta: Buwan at mga Bituin - Elpidio K.  Nagbibigay ng mas malalim na kahulugan sa
Kapulong tao, bagay at pangyayari – SIMBOLISMO
 Lupang Tinubuan - Narciso Reyes  Lugar at panahon ng mga pinangyarihan –
 bunga ng Kasalanan - Cirio H. Panganiban TAGPUAN
  Istilo ng manunulat – PAMAMARAAN
 Ang nobela ay naglalahad ng isang kawili-  Panauhang ginagamit ng may-akda. –
wiling mga pangyayari na pinaghabi-habi sa PANANAW
isang mahusay na balangkas, na ang  Nagbibigay kulay sa mga pangyayari –
pinakapangunahing sangkap ay paglalaban DAMDAMIN
ng hangarin ng bayan isa isang dako at ng  Nagpapagalaw at nagbibigay buhay sa
hangarin naman ng kanyang katunggali. Ito nobela – TAUHAN
ay isang mahabang kuwentong piksyon na  “Satanas sa Lupa” ni Celso Al Carumungan
binubuo ng iba’t ibang kabanata.
 Nobelang Romansa – Ukol sa pag-iibigan.
 Kasaysayan – Binibigyan-diin ang
kasaysayan o pangyayaring nakalipas na.
 Nobelang Banghay – Isang akdang nasa
pagkakabalangkas ng mga pangyayari ang
ikawiwili ng mga mambabasa.
 Nobelang Masining – Paglalarawan sa
tauhan at pagkakasunod-sunod ng
pangyayari ang ikinawiwili ng mga
mambabasa.
 Layunin – Mga layunin at mga simulain,
lubhang mahalaga sa buhay ng tao.
 Nobelang Tauhan – Binibigyang-diin sa
nobelang ito ang katauhan ng pangunahing
tauhan, mga hangarin, kalagayan, sitwasyon,
at pangangailangan.
 Nobelang Pagbabago – Ukol sa mga
pangyayaring nakapagpapabago ating buhay
o Sistema.
 “Nena at Neneng” ni Valeriano Hernandez
Peña
 Diyalogong ginagamit sa nobela –
PANANALITA