Professional Documents
Culture Documents
BN.28. PLT07. NguyeÌ Ìƒn DieÌ Ì U ThaÌ o Vy. 24A4010640. Ä T2
BN.28. PLT07. NguyeÌ Ìƒn DieÌ Ì U ThaÌ o Vy. 24A4010640. Ä T2
ĐỀ TÀI: Nguyên lý về mối liên hệ phổ biến và vận dụng quan điểm
toàn diện phân tích những ảnh hưởng của Covid -19 đối với việc học tập
của sinh viên hiện nay.
MỞ ĐẦU………………………………………………………………….….. 03
NỘI DUNG…………………………………………………………………... 04
Phần I: Phần lý luận………………………………………………………… 04
1. Hai nguyên lý của phép biện chứng duy vật……………………………….. 04
1.1. Nguyên lý về mối liên hệ phổ biến ……………………………………… 04
1.2. Nguyên lý về sự phát triển.………………………………………………. 08
Phần II: Phần liên hệ thực tế với bản thân………………………………… 11
1. Phần liên hệ thực tế những ảnh hưởng của Covid 19 và những vấn đề đặt
ra cho việc học tập của sinh viên Việt Nam............................................ 11
2. Liên hệ bản thân………………………………………………………...12
KẾT LUẬN…………………………………………………………………... 12
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Giáo trình Triết học Mác - Lênin của Bộ Giáo dục và Đào tạo, NXB
Chính trị Quốc gia sự thật, 2021.
2. Tác động của dịch Covid – 19
https://www.tapchicongsan.org.vn/
3. Học tập mùa dịch Covid
https://dangcongsan.vn/
4.
MỞ ĐẦU
NỘI DUNG
I. Phần lý luận
1. Hai nguyên lý của phép biện chứng duy vật
Nguyên lý là thuật ngữ đa ngữ nghĩa, khá bất định nó bắt nguồn từ Hy Lạp
cổ, khẳng định bên trên cơ sở đó có định luật và lý thuyết khoa học, các loại
văn bản pháp luật được mở cửa xây dựng, chuẩn mực, quy tắc hoạt động
trong xã hội. Như vậy, nguyên lý là những khởi điểm (điểm xuất phát bước
đầu tiên) hay những luận điểm cơ bản nhất có tính chất tổng quát của môn
học thuyết chi phối sự khởi động của tất cả các đối tượng thuộc lĩnh vực
nghiên cứu. Theo đó, nguyên lý triết học là những luận điểm – định đề khái
quát nhất được hình thành nhờ sự quan sát, trải nghiệm của nhiều thế hệ
trước trong mọi lĩnh vực tự nhiên, xã hội và tư duy; rồi đến chúng lại làm cơ
sở, tiền đề cho những suy luận tiếp theo rút ra những nguyên tắc, quy luật,
quy tắc, phương pháp,... phục vụ cho các hoạt động nhận thức và thực tiễn
con người.
I.1. Nguyên lý về mối liên hệ phổ biến
I.1.1. Khái niệm liên hệ
“ Mối liên hệ” là phạm trù triết học dùng để chỉ các mối liên hệ ràng buộc,
quy định và ảnh hưởng lẫn nhau giữa các yếu tố, bộ phận trong một đối
tượng hoặc giữa các đối tượng hoặc giữa các đối tượng với nhau. Liên hệ là
quan hệ giữa hai đối tượng khác nhau, nếu sự thay đổi là một trong số chúng
nhất định làm đối tượng kia thay đổi. Ngược lại, cô lập (tách rời) là trạng
thái của các đối tượng, khi sự thay đổi của đối tượng này không ảnh hưởng
gì đến đối tượng kia.
Trước đây, các nhà duy tâm đã từng rút ra các mối liên hệ giữa các sự vật ra
từ ý thức, tinh thần. Từ đó cho rằng, mọi tồn tại trong thế giới đều là những
mắt khâu, mắt xích của một thực thể vật chất duy nhất, là trạng thái và hình
thức tồn tại khác nhau của nó, phép biện chứng duy vật thừa nhận, có mối
liên hệ phổ biến ràng buộc, tác động lẫn nhau giữa các đối tượng vật chất –
hữu hình, trong khi thế giới tinh thần các đối tượng lại không là những sự vật
hữu hình mà nó là vô hình như các hình thức của tư duy hay các phạm trù
khoa học – hình thức khác. Khi có quan niệm về sự liên hệ được mở rộng
sang cả đối tượng tinh thần, giữa chúng thuộc chủ thể với các đối tượng
khách quan thì sẽ có quan niệm về mối liên hệ phổ biến.
I.1.2. Tính chất của mối liên hệ phổ biến
o Tính khách quan của các mối liên hệ tác động đến thế giới. Có các mối
liên hệ giữa những sự vật và hiện tượng tinh thần. Các mối liên hệ, tác
động đó - suy đến cùng thì đều là những sự quy định, tác động qua lại,
chuyển hóa và phụ thuộc lẫn nhau giữa các sự vật, hiện tượng.
o Tính phổ biến của mối liên hệ thể hiện ở chỗ, bất kỳ nơi đâu trong tự
nhiên, xã hội và tư duy, nó có những vai trò vị trí khác nhau trong sự vận
động chuyển hóa của sự vật hiện tượng..
o Tính đa dạng phong phú có mối liên hệ về mặt không gian và thời gian
giữa các sự vật, hiện tượng. Mối liên hệ riêng chỉ tác động trong từng lĩnh
vực, từng sự vật và hiện tượng cụ thể nào đó. Mối liên hệ trực tiếp giữa
nhiều sự vật, hiện tượng nhưng cũng có mối liên hệ gián tiếp. Có mối liên
hệ chủ yếu và có mối liên hệ thứ yếu… chúng giữ vai trò khác nhau quy
định sự vận động, phát triển của sự vật, hiện tượng.
I.1.3. Ý nghĩa phương pháp luận
Mọi sự vật hiện tượng tồn tại trong mối liên hệ tác động qua lại với nhau; do
vậy, khi nghiên cứu đối tượng cụ thể cần tuân thủ nguyên tắc toàn diện từ
nội dung nguyên lý về mối liên hệ phổ biến, phép biện chứng khái quát
thành nguyên tắc toàn diện với những yêu cầu đối với chủ thể hoạt động
nhận thức và thực tiễn như sau:
o Thứ nhất, khi nghiên cứu đối tượng cụ thể cần đặt trong chỉnh thể
thống nhất của tất cả các mặt, bộ phận, yếu tố, thuộc tính, mối liên hệ
của chính thể đó; “cần phải nhìn bao quát và nghiên cứu tất cả các
mặt, các mối liên hệ và “quan hệ gián tiếp” của sự vật đó” tức trong
chỉnh thể thống nhất “mối tổng hòa những quan hệ muôn vẻ của sự vật
ấy với sự vật khác”(…)
o Thứ hai, chủ thể phải rút ra được các mặt, mối liên hệ tất yếu của đối
tượng đó và nhận thức của chúng trong sự thống nhất hữu cơ nội tại,
bởi chỉ có như vậy nhận thức mới có thể phản ánh được đầy đủ sự tồn
tại khách quan
o Thứ ba, cần xem xét đối tượng này trong mối liên hệ với đối tượng
khác và môi trường xung quanh
o Thứ tư, quan điểm toàn diện đối lập với quan điểm phiến diện, một
chiều, chỉ thấy mặt này không thấy mặt khác hoặc chú ý nhiều mặt
nhưng lại dàn trải không thấy mặt bản chất của đối tượng nên dễ rơi
vào thuật ngụy biện và chủ nghĩa chiết trung
I.2. Nguyên lý về sự phát triển
I.2.1. Khái niệm phát triển
Phát triển là quá trình, phương pháp vận động từ thấp đến cao, từ kém hoàn
thiện đến hoàn thiện hơn so với ban đầu, từ chất cũ đến chất mới ở trình độ
cao hơn. Như vậy phát triển là vận động nhưng không phải mọi vận động
đều là phát triển, mà chỉ vận động theo khuynh hướng đi lên thì mới là phát
triển.
Quan điểm siêu hình, phủ nhận sự phát triển tuyệt đối hóa về mặt ổn định
của sự vật và hiện tượng. Phát triển ở đây chỉ là sự tăng lên hoặc giảm đi về
mặt lượng mà không có sự thay đổi về chất, không có sự ra đời của sự vật,
hiện tượng mới. Phân biệt sự khác nhau cơ bản giữa quan điểm siêu hình và
quan điểm biện chứng về sự phát triển V.I. Lênin viết: “Hai quan niệm cơ
bản (…) về sự phát triển (sự tiến hoá). Quan niệm thứ nhất là chất cứng,
nghèo nàn, khô khan. Quan niệm thứ hai là sinh động … cho ta chìa khóa
của sự tự vận động, tất thảy mọi cái đang tồn tại; chỉ có nó mới cho ta chìa
khóa của những “bước nhảy vọt”, sự “gián đoạn” của tính tiệm tiến, sự
“chuyển hóa thành mặt đối lập”, sự tiêu diệt cái cũ và nảy sinh ra cái mới.
Như vậy, quan điểm biện chứng đối lập với quan điểm siêu hình về sự phát
triển ở chỗ, nó coi sự phát triển là sự vận động đi lên, là quá trình tiến lên
thông qua bước nhảy sự vật, hiện tượng cũ mất đi, sự vật, hiện tượng mới ra
đời thay thế nó chỉ ra nguồn gốc bên trong của sự vận động. Vì thế, V.I.
Lênin cho rằng, học thuyết về sự phát triển của phép biện chứng duy vật là
“hoàn bị nhất, sâu sắc nhất và không phiến diện”.
Tùy theo lĩnh vực khác nhau mà sự vận động có thể là vận động từ thấp đến
cao, vận động từ đơn giản đến phức tạp và vận động từ kém hoàn thiện đến
hoàn thiện hơn. Đặc điểm chung của sự phát triển là tính tiến lên theo đường
xoắn ốc, có kế thừa, sự dường như lập lại hiện tượng cũ nhưng trên cơ sở cao
hơn. Quá trình đó, diễn ra dần dần và có những bước nhảy vọt … làm cho sự
phát triển mang tính quanh co, phức tạp. Có thể có những bước thụt lùi
tương đối trong sự tiến lên.
I.2.2. Tính chất của sự phát triển
o Tính khách quan: thể hiện ở chỗ, nguồn gốc của nó nằm trong chính
bản thân sự vật, hiện tượng chứ không phải do tác động bên ngoài và
không phụ thuộc vào ý thích và ý muốn chủ quan con người.
o Tính phổ biến: sự phát triển có mặt ở khắp mọi nơi trong lĩnh vực tự
nhiên, xã hội và tư duy.
o Tính kế thừa: sự vật, hiện tượng mới ra đời không thể là sự phủ định
tuyệt đối phủ định, sạch trơn đoạn tuyệt với cách siêu hình đối với sự
vật, hiện tượng cũ. Sự vật hiện tượng mới ra đời từ sự vật hiện tượng
cũ, chứ không phải ra đời từ hư vô.
o Tính đa dạng, phong phú; tùy sự phát triển diễn ra trong mọi lĩnh vực
tự nhiên, xã hội và tư duy nhưng mỗi sự vật hiện tượng lại có quá trình
phát triển không giống nhau, nó còn phụ thuộc vào không gian và thời
gian, các yếu tố điều kiện tác động lên sự phát triển đó.
I.2.3. Ý nghĩa phương pháp luận
Nghiên cứu nguyên lý về sự phát triển giúp nhận thức được rằng muốn nắm
được bản chất, nắm được khuynh hướng phát triển của sự vật, hiện tượng thì
phải tự giác tuân thủ nguyên tắc phát triển, tránh tư tưởng bảo thủ trì trệ.
Nguyên tắc này yêu cầu:
o Thứ nhất, khi nghiên cứu cần đặt đối tượng vào sự vận động, phát hiện
xu hướng biến đổi ở trạng thái hiện tại mà còn dự báo được khuynh
hướng phát triển của nó trong tương lai.
o Thứ hai, cần nhận thức được rằng, phát triển là quá trình trải qua nhiều
giai đoạn. Mỗi giai đoạn có đặc điểm tính chất khác nhau nên cần tìm
hình thức, phương pháp tác động phù hợp hoặc thúc đẩy hoặc kìm
hãm phát triển đó.
o Thứ ba, phải sớm phát hiện và ủng hộ đối tượng mới hợp quy luật tạo
điều kiện cho nó phát triển, chống lại quan điểm bảo thủ, trì trệ, định
kiến.
o Thứ tư, trong quá trình thay thế đối tượng cũ bằng đối tượng mới phải
biết kế thừa các yếu tố tích cực từ đối tượng cũ và phát triển sáng tạo
trong điều kiện mới.
I.2.4. Nguyên tắc lịch sử - cụ thể
Cơ sở lý luận của nguyên tắc này là đồng thời nguyên lý về mối liên hệ phổ
biến và nguyên lý về sự phát triển. Nguyên tắc lịch sử - cụ thể có những đặc
trưng cơ bản là muốn nắm được bản chất của sự vật hiện tượng cần xem xét
sự hình thành, tồn tại và phát triển của nó trong điều kiện môi trường, hoàn
cảnh, trong quá trình lịch sử từng giai đoạn cụ thể của quá trình đó. Một hiện
tượng đã xuất hiện trong lịch sử như thế nào, hiện tượng đó đã trải qua
những phát triển chủ yếu nào và đứng trên quan điểm của sự phát triển đó để
xem xét hiện nay nó đã trở thành như thế nào?
Nội dung nguyên tắc lịch sử - cụ thể này được V.I. Lênin nêu rõ và cô đọng,
“xem xét sự vật trong sự phát triển, sự vận động … sự tự biến đổi của nó”.
Nói như vậy, không có nghĩa trên nguyên tắc lịch sử chỉ dừng lại ở chỗ liệt
kê những giai đoạn phát triển lịch sử mà khách thể nhận thức đã trải qua, mà
còn đòi hỏi chủ thể nhận thức vạch ra được tính tất yếu và các quy luật chi
phối sự thay thế lẫn nhau của khách thể nhận thức.
KẾT LUẬN
Từ việc nghiên cứu về các nguyên lý về mối liên hệ phổ biến và nguyên lý về sự
phát triển: mối liên hệ ràng buộc, quy định và ảnh hưởng lẫn nhau và sự tăng
lên hoặc giảm đi về mặt lượng mà không có sự thay đổi về chất, không có sự ra
đời của sự vật, hiện tượng mới. Từ đó, chúng ta có thể rút ra được một số những
kết luận về việc học tập và rèn luyện cho sinh viên trong thời kì dịch bệnh như
sau: Chăm chỉ học tập, không lơ là, tích luỹ dần kiến thức, hoàn thành mục tiêu
đề ra ban đầu. Tìm ra những phương pháp học tập hiệu quả song kèm theo là
thái độ cá nhân đối với những môn học, tăng cường tính tương tác trong lớp
học. Khi số tín chỉ và những bài thi, kiểm tra đạt đầy đủ thì lượng kiến thức của
mỗi chúng ta đã có bước nhảy vọt về sự phát triển của chất. Ngoài ra, bản thân
mỗi chúng ta cần có những kỹ năng mềm bên ngoài xã hội để có những cơ hội
nhiều hơn, rộng mở hơn. Tuy dịch bệnh nhưng việc học online vẫn phải đảm
bảo chất lượng so với việc học truyền thống. Bên cạnh việc học vẫn phải tuân
thủ nhưng quy tắc 5K để giữa an toàn cho mình và cũng như người xung quanh.