Sunga Christiene Bernan
1. Suriin at saliksikin ang mga salitang nasa talahanayan at punan ang mga hinihinging
impormasyon sa bawat salita.
SALITA PINAGMULAN NG
SALITA
1. Bunga ng ating kasaysayan
bilang bansang dating
SANA ALL nasakop ng Estados
Unidos, tayo'y komportable
sa panghihiram at
paghahalo ng mga salitang
Ingles patungo sa sariling
atin. Dulot na din ng
katangian ng wika bilang
buhay at dinamiko, ang
mga pagbabagong
naranasan ng mga Pilipino
ay direktang isinalin sa
salitang ito. Bilang resulta
ng dalawang aspetong ito at
kasama na din ng layunin
ng wika na patuloy na
mapadali at maayos muli't
muli ang pamamaraan ng
pakikipag-usap ng bawat
isa, ang pahayag ng isang
tagapagsalita na maranasan
yaong bagay na kaniyang
tinutukoy ay nagbago at
pinaikli hangga't ito'y
maging dalawang salita na
lamang. Isang pariralang
bilingual na nagpapahayag
ng pag-asang ang lahat ay
makaranas no'n (kung ano
man ang pakay ng
nagsasalita), ang sana all ay
2-BS Psychology
BAGONG KAHULUGAN
NG SALITA
Pariralang kalimitan gamit
ng isang tao na
nagpapahayag ng kanilang
pagkainggit. Ito ay mga
ekspresyon o pasaring na
ginagamit upang ipahayag
na ang tagapagsalita ay
umaasa o humihiling na ang
tagumpay o anumang
biyaya ng isang indibidwal
ay maramdaman o
matanggap din ng lahat.
Kalimitan, ang mga
katagang ito ay ginagamit
tuwing may ispesipikong
pangyayari o karanasan ang
isang tao na hinahangad din
ng iba na maabot, kanila
naman itong sinasabi sa
taong unang nakaranas
noon.
IMPLUWENSYA SA
GUMAGAMIT NG
SALITA
Kadalasan ang mga
pagkakataon na ginagamit
ang salitang ito ay mga
pagkakataon o sitwasyon
na hinahanap ng maraming
tao, ito man ay ang nobyo o
nobya, kayamanan,
magandang katayuan, o
mataas na grado sa klase at
iba pa. Ang mga
kaaya-ayang bagay na ito
ay ang dahilan kung bakit
inilalahat ng mga tao ang
kanilang paghahangad,
tunay nga naman kasi itong
nakakahalina kahit kanino
man. Ganito man, may mga
pagkakataon pa din na
ginagamit ito para sa
pansariling layunin. Ibig
sabihin, ipinapakita rin dito
ang kaisipang Gusto kong
maging ganyan o Gusto
kong magkaroon ng
ganoon. Bagamat iba ito sa
unang kahulugan,
naiintindihan pa rin ito ng
mga tao dahil may batayan
mula sa ibang tao o mula sa
sariling kaisipan at
karanasan upang maipakita
at maunawaan ang isang
 isang salamin ng ating
karanasan at kasaysayan
bilang isang bansa.
Kalimitan ito ay
sinasambitla sa
pamamaraang pasaring .
2. Kung pagbabatayan ang
MARITES mga manunulat, may
makikitang ilang
depinisyon ng marites.Isa
na rito ang pagturing sa
salita bilang Isang
portmanteau kung
tatawagin sa wikang ingles
at maaaring naging resulta
mula sa asimilasyon o
pagiging isa ng pariralang
halong filipino at ingles
na: "mare anong latest"
(Chui, 2021) Ayon naman
sa isang artikulo ng The
Philippine Star Lifestyle,
ang salitang marites ay
karaniwang tumutukoy sa
"tsismis ni tita sa tabi" o sa
wikang ingles ay "gossipy
tita next door". Bagamat
hindi matiyak ang totoong
pinagmulan, unang nakita
ang kasikatan nito sa isang
post ng dating Mayor ng
Maynila, Isko Moreno na
siyang umani ng iba't ibang
reaksyon. Isa na dito ang
paksang pinag uusapan,
may isang babaeng
Kontemporaryong termino
ng masa na nagpapatungkol
sa mga taong mahilig
tumambay at mag usyoso.
Ang itinuturo nito ay yaong
mga malimit magpakalat ng
mga balita na kadalasan ay
sa mabilis pang
pamamaraan kahit ito man
ay tsismis lamang o
kuro-kuro at hindi totoong
impormasyon. Kadalasan
ang paksa ng mga tsismis na
ito ay mga immoral o hindi
kagandahang sitwasyon na
kanilang nasumpungan o
nabalitaan din mula sa
ibang marites na,
nangyayari palibot sa
kanila, ito man ay tungkol
sa kanilang kapwa o
kapitbahay at maaari din
maging sa mga artista o
popular na tao sa
kasalukuyan.
bagay na talagang ibig
sabihin ng mga salitang ito.
Ang pag usbong ng
kasikatan ng salitang ito ay
labis na naapektuhan ng
modernong panahon. Dulot
na nga ng impluwensya ng
kulturang kanluranin na
patuloy na tinatanggap ng
masa, ang paglaganap ng
gamit ng salitang ito ay
sumabay sa isa ring
termino na naging popular
kamakailan sa Estados
Unidos. Sa paglitaw ng
salitang "Karen",
hinanapan ito ng katumbas
sa ating konteksto ng mga
mamamayang Pilipino.
Dito pumasok at sumikat
ang salitang marites. Agad
nga namang mahahalata
ang pagkakatulad ng
dalawang ito, sapagkat
sila'y parehong tumutukoy
sa mga nakakasuya at
malimit na walang modong
mga tao. Itinuturing na tila
kontrabidang tiyak na nasa
buhay nating lahat, ikinabit
din sa kanilang mga
masasamang ugali ang
 nag-ngangalang marites
ang nagpahayag ng
kanyang matinding
pagtutol na siya namang
sinalungat ng madla. Mula
dito ay lalong namayagpag
ang salitang marites.
3. AWIT .Ang awit sa
pangkaraniwang konteksto
ay nangangahulugang
kanta, nagtataglay din ito
ng katangiang
kasingkahulugan ng himno
o imno. Ito man ang
kinagisnan nating
depinisyon, nagkaroon ito
ng ibang kahulugan. Sa
pagsasaalang-alang natin sa
wika bilang isang
dinamikong aspeto ng ating
buhay, tiyak na makikita
natin kung paano ito
sumailalim sa iba't ibang
mga pagbabago kasabay ng
pag-unlad at paglago ng
sibilisasyon. Nagkakaroon
Ang awit ay isang salita na
karaniwang ginagamit ng
mga tao sa kasalukuyan
bilang ekspresyon upang
maipahayag ang kanilang
komento sa isang
sitwasyon. Kadalasan ito ay
nagpapahayag ng
pagkabigla o pagkadismaya
ng tagapagsalita.
pagkalat ng mga bali-balita
o tsismis. Naging
prominente ito kaagad sa
social media at dali-daling
tinangkilik ng masa, bilang
ang mga kabataan ang
pangunahing nakaramdam
ng pag usbong ng
terminong ito, kaagad
nadagdag ang marites sa
kanilang bokabularyo. Sa
kasalukuyan ito ay
ginagamit upang ipahayag
ang interes na malaman ang
isang isyu o balita na
karaniwan ay
nagpapatungkol sa mga
kakilala, kaibigan, o mga
prominenteng tao.
Isang halimbawa ng
salitang balbal, kadalasang
ginagamit ito bilang isang
interjection, ganoon man,
ito ay applikable sa iba't
ibang sitwasyon. Naging
kontrobersyal din ito dahil
naging talamak ang
paggamit ng mga tao at
umabot pa sa puntong ito
ang nakasanayang tugon ng
mga tao, karaniwang nasa
bata ang edad, sa ano mang
binanabanggit sa kanila. Ito
ay nagpapahayag ng
pagkadismaya o pagkabigo
ng tagapagsalita ukol sa
sitwasyon kanyang
kinakaharap. Sa panahon
 ng bagong mga termino at
yaong mga dating salita
naman ay nagkakaroon ng
panibagong kahulugan.
Ang mga transpormasyong
ito na hatid ng lumalawak
na impluwensya ng internet
ay naging inspirasyon at
kasangkapan na din sa
ebolusyon ng ating wikang
pambansa. Kitang kita ito
sa ating henerasyon na
lumaking napapalibutan ng
mga gadgets at ng internet.
Isang mainam na
halimbawa ng salitang awit
na hindi na bago sa ating
bokabularyo ngunit
nabigyan ng panibagong
buhay dulot na nga ng mga
kadahilanang nabanggit.
4. ARAT Isang halimbawa ng
salitang balbal, ito ay mga
salitang hindi pormal na
nauso sa mga kabataan.
Tinatawag din itong
salitang kanto o salitang
kalye at itinuturing na
pinakamababang antas ng
wika. Bago man kung
titignan, ang pagbabaligtad
ng mga salitang ito ay
matagal ng umiiral sa ating
lipunan ngunit iba't iba
lamang ang kanilang
intensiyon. Sa kontekstong
ngayon, malimit itong
sinasabi ng mga bata sa
internet tungkol sa mga
bagay na inaasam nilang
makuha o maranasan.
Kagaya ng pariralang sana
all, ito ay naimbentong
kahulugan ng umiiral na
salita upang ipahayag ang
damdamin ng tagapagsalita
ukol sa isang bagay.
Sinasabi na ang
pagbabaliktad ng salita ay
Pagaalok na umalis na, bago at kakaiba, ngunit
nangangahulugan din na kung iisipin, matagal na
Tara na o Let's g itong umusbong sa
kasaysayan ng wika at ng
bansa. Sa kasalukuyang
panahon ang arat at iba
pang mga salitang balbal na
kauri nito ay ginagamit sa
pangkaraniwang usapan o
pang araw-araw na
interaksyon sa kapwa.
Kadalasan mga nasa batang
edad o mga teenager ang
 ito, makikita nating
nagagamit ang mga
salitang balbal sa
pang-araw araw na
pamumuhay at
pakikipagtalastasan at
katulad ng Salitang
hinahalimbawa, kadalasan
nalilikha ang mga salitang
balbal mula sa
pagbabaligtad ng mga titik
ng orihinal na salita nito.
Mula sa orihinal na salita
na Tara ay direktang
binaligtad ito kaya't naging
arat o arats kung minsan ay
gamitin.
5. SELFIE isang katagang hango sa
salitang Ingles na “self” na
dinagdagan ng “ie” at
tumutukoy sa isang litrato
na kinunan ng mismong
nasa litrato sa pamamagitan
ng isang smartphone o
webcam at inupload sa
isang social media website.
Ayon kina Ferrer at Reyes
ang salitang ito ay unang
nabanggit noong 2002 sa
isang inuman at ipinost sa
isang Australian internet
forum, ang ABC Online,
Manipestasyon ng
narsisistikong katangian ng
isang indibidwal, ito ay ang
aksyon ng pagkuha ng
litrato, kalimitan gamit ang
Front camera o harapang
camera ng isang cellphone,
na kasama ang mukha o ang
buong katawan ng
kumukuha ng litrato. Sa
kasalukuyan, ginagamit ito
sa iba't ibang larangan: sa
edukasyon,
pangangampanya,
endorsing o marketing, at
maging sa pagbabalita.
gumagamit nito sapagkat
ito ay tinuturingang uso o
in sa kanilang mga grupo o
clique sa ingles.
“ang paggamit ng salitang
“selfie” ay nagbibigay ng
“sense of empowerment”
sa mga tao na ibahagi ang
kanilang “sense of
aesthetics” sa iba…..
Nagagamit din ang selfies
sa pagtulong sa iba, sa
pagbabalita, at sa
pagsulong ng isyu o
movements sa social
media. Sa kabilang banda,
ang selfie ay
manipestasyon din ng
kultura ng narsisismo, at
nagiging isang “marketing
ploy” ng mga
 noong Set. 13, 2002.
(Pineda, 2014)
6. ENDO Isang salitang balbal na
nagmula sa pariralang
ingles na End of Contract.
Ito ay pinaikling bersiyon
ng nabanggit na mga salita.
Tumutukoy sa
manggagawang kontraktwal
na natapos na ang kontrata;
pagtatapos ng kontrata;
huling araw sa trabahong
kontraktwal; sistema ng
empleyong walang
seguridad. (Briones & San
Juan, 2014)
kompanya”(Ferrer &
Reyes, 2014)
“Kapag na-regularize na
ang empleyado, ibig
sabihin ay makakamtan na
ng empleyado ang mga
benepisyo na nararapat sa
bawat nagtatrabahong
Pilipino, gaya ng leaves at
13th month pay, at iba pa.
Maraming kumpanya ang
sinusubukan iwasan ang
pag-regularize ng mga
probationary o contractual
employees nila sa
pamamagitan ng paggamit
ng endo — tatanggapin nila
ang mga empleyado at
papatrabahuhin sila ng
limang buwan, ngunit
wawakasin ang kanilang
mga kontrata pagdating ng
limang buwan upang hindi
sila maging obligado sa
pag-regularize sa kanilang
mga empleyado. At
tatanggapin na naman sila
uli para sa isa pang cycle
ng endo” (Contractual
Habambuhay: Ano Nga Ba
Ang Endo?, n.d.)
Pinagbatayan:

Angel Chui. (2021, November 19) Marites, Marisa, Mariposa: Get to know

Mosang’sdistant cousins when you want to get your tsismis on. (2021, November 19).

ManilaBulletin. https://mb.com.ph/2021/11/19/marites-marisa-mariposa-get-to-know-mosangs-

distant-cousins-when-you-want-to-get-your-tsismis-on/

Bueza, M. (2014, September 26). At ang Salita ng Taon 2014. . . ‘Selfie’! RAPPLER.

Retrieved October 18, 2022, from

https://www.rappler.com/nation/70275-selfie-salita-ng-taon-2014-sawikaan/

Briones, J., & San Juan, D. (n.d.). ENDO. Retrieved October 18, 2022, from

https://www.academia.edu/8510399/ENDO_Mga_Salita_ng_Taon_2014_SAWIKAAN_

Contractual Habambuhay: Ano Nga Ba Ang Endo? (n.d.). Retrieved October 18, 2022,

from https://www.kalibrr.com/advice/2015/12/contractual-habambuhay-ano-nga-ba-ang-endo

Jhen Green. (2021, November 20). Marites: Other Variants Of This Term

For“Chismosa” Surface. Philippine News; Philippine

News.https://philnews.ph/2021/11/20/marites-other-variants-of-this-term-for-chismosa-surface/
 Jhen Green. (2021, October 29). Marites: How This Name Became A Meme

For“Chismosa.” Philippine News; Philippine News.

https://philnews.ph/2021/10/29/marites-how-this-name-became-a-meme-for-chismosa/

Ki. (2020, August 5). “Manahimik Ka Marites” - Pinay Karen Becomes Most

HatedFigure In FB. Philippine News; Philippine

News.https://philnews.ph/2020/08/05/manahimik-ka-marites-pinay-karen-becomes-most-hate-fig

ure-in-fb/

Mga Pagsakay sa Kasaysayan. (n.d.). Tumblr. Retrieved October 18, 2022, from

https://www.tumblr.com/sakaysakasaysayan/190796748517/sana-all-ang-mga-salitang-iyan-ang-

madalas

Pineda, H. (2014, December 2). “Selfie” ang salita ng taon. University of the Philippines

Diliman. Retrieved October 18, 2022, from https://upd.edu.ph/selfie-ang-salita-ng-taon/

sakaysakasaysayan. (2020, February 26). Tumblr. Retrieved October 18, 2022, from

https://sakaysakasaysayan.tumblr.com/post/611002744578473984/yo-lodi-arat-na-nomi-oyat-sa-

hayba-oyin