PROTEINA TOTALE

Pedagog. MSc.Albina HASA 1

INDIKACIONE:

• Eshte markeri me i mire per funksionin hepatik.

• Ky test do vleresoje funksionin renal.
• Vleresimi i crregullimeve imune.
• Vleresimi i crregullimeve nutricionale.
• Vleresimi i kondicioneve edematoze kronike
• Vleresimi i pacienteve me semundje malinje si limfoma dhe mieloma.
• Vleresimi i semundjeve intenstinale dhe renale qe pesojne humbje te proteinike.

2
Pedagog. MSc.Albina HASA
PROTEINAT:
• Proteinat u pershkruan per here te pare kimisti suedez Jons Jakob Berzelius ne 1838.
• Proteina e pare e sekuencuar ishte insulina nga Frederick Sanger.
• Jane subsatanca organike me peshe te madhe molekulare te formuar nga nje numer I
madh aminoacidesh te lidhur me lidhje peptide.
• Makronutriente
• Diferencohen nga karbohidratet dhe lipidet per shkak te pranise se Nitrogjenit.

3
Pedagog. MSc.Albina HASA
PROTEINAT:
Elementet perberes; C, H, O,N.
Struktura ndertuese e tyre: primare, sekondare, terciare dhe kuaternare.
Bazuar ne karakteristikat fizike dhe perberjen kimike ndahen ne: te thjeshta, te
konjuguara, te derivuara.
Bazuar
Ÿ ne tretshmeri dhe konformacion ndahen ne: proteina
fibroze(fibrinogjeni,troponina, kolagjeni, miozina), globulare(Hb, insulina, albumina,
enzima).
Bazuar ne karakteristikat nutricionale: proteina te kompletuara biologjikisht, proteina jo
Ÿ
te plotesuara biologjikisht.
Koncepte: hipoproteinemi- ulje e proteines ne gjak, hiperproteinemi- rritje e proteines ne
gjak.

Pedagog. MSc.Albina HASA 4

FUNKSIONET E PROTEINAVE:

• Kane rol ndertues, rritjen, riparimin dhe mirembajtjen indore.

• Luajne rol ne sintezen e proteinave plazmatike,hemoglobines,enzimave dhe hormoneve.
• Proteinat si kolagjeni, aktina, miozina kane rol struktural ne inde, lekure dhe muskuj.
• Mirembajtje e presionit osmotik.
• Albumina, hormon qe sherben si buffer ne mirembajtjen e pH te trupit.
• Proteinat mundesojne energji kur marrja e kalorive eshte inadekuate, edhe pse nuk futet ne
funksionet primare te proteinave.
• Proteinat jane burimi primar i N, S, F.

5
Pedagog. MSc.Albina HASA
FUNKSIONET E PROTEINAVE:

• Imunoglobulinat luajne rol si mbrojtes primar ne infeksionet virale /bakteriale.

• Proteinat kontraktuese si aktina dhe miozina luajne rol ne levizjen e fibrave muskulare
dhe mikrovileve.
• Enzimat luajne rol ne katalitik ne shpejtimin e reaksioneve kimike ne trupin e njeriut.
• Hormonet kane rol ne metabolizem dhe riprodhim.
• Disa proteina lidhin substanca specifike si depo (psh ferritinen).
• Disa proteina luajne rol si transportuese(Hb).
• Neurotransmetuesit derivohen permes aminoacideve(GABA nga glutamati, serotonina
nga triptofani etj).

6
Pedagog. MSc.Albina HASA
Pedagog. MSc.Albina HASA 7
KERKESAT PROTEINIKE:
• Varen nga :
• mosha
• gjinia
• disturbancat emocionale dhe situatat stresuese
• variablat fiziologjike
• semundje te caktuara

8
Pedagog. MSc.Albina HASA
METABOLIZMI PROTEINIK:

• Katabolizem ne hepar, formimi i urese.

• Formimi i proteinave indore.
• Formimi i komponeteve tjere nitrogjenore: aminoacidet
ofrojne nitrogjen per formimin e shume komponenteve si:
acide biliare, kreatine, epinefrine, purni, pirimidine,
tiroksine etj.

9
Pedagog. MSc.Albina HASA
Type of protein Quantity Site of formation Function

Albumin 60% Liver Maintain blood osmotic pressure

Globulins 36%

Alpha Globulin Liver Transport lipids, fats, and fat-soluble vitamins.

Beta Globulins Liver Transport lipids, fats, and fat-soluble vitamins.

Gamma Globulins Lymphatic Take part in the immune system

system

Fibrinogen 4% Liver Take part in blood coagulation

Pedagog. MSc.Albina HASA 10

 KORRELIMI ME PATOLOGJITE:

Hiperproteinemi Hipoproteinemi
Infeksione kronike Hipoalbuminemi

Semundje hepatikeSemundja autoimune e Semundje hepatike

kolagjenit, A.R. , Skleroderma, L.E

Sarkoidoze Semundje renale

Gamopati monoklonale Sindromi nefrotik

Dehidrim Malasborbimi dhe malnutricioni GI

Hemolize Djegiet e shkalles se trete

11
Mieloma Multiple, Makroglobinemia Dermatit eksfoliativ
ANALIZIMI NE LABORATOR:

Metodat e matjes:
• Kjeldahl- digjestion i proteines, matje e perberesit nitrogjenor.
• Refraktometri-matje e nje indeksi refraktiv nga solutet ne serum
• Dye-binding- proteina lidhet tek ngjyruesi dhe jep nje shift spektral
ne max absorbues te ngjyruesit.
Biuret: bashkeveprim i nje kompleksi Cu2+ me lidhje peptidike ne nje
mjedis alkalin duke formuar nje produkt me ngjyre violet.
Intensiteti I ngjyres se perftuar eshte ne perpjestim te drejte
me [] e analitit . 12
Pedagog. MSc.Albina HASA
 ANALIZIMI NE LABORATOR:

Mostra: serum
Blank Kalibrator Analize
Gjatesia e vales: 546nm
Reagent 1000microL 1000microL 1000microL
Temperatura:37C H2O 10microL - -
Njesia matese: g/dL Standart - 10microL -
Vlerat referente: 6.5-8.3g/dL. Analize - - 10microL

Pedagog. MSc.Albina HASA 13

 TESTE TE TJERA;

 Proteina totale ne urine perdoret per te vleresuar humbjen e proteines totale ne urine per
24 ore dhe per te mundesuar matjen e proteinave totale ne urine per 24 ore.
 Mostra: urine e 24 oreve ose urine random.
 Vlerat referenciale; 25-150mg/dL.
 Metodat e matjes;
Precipitimi I acidit trichloraceti.
Metoda e Biuretit
Turbidimetri
Nefelometri

Pedagog. MSc.Albina HASA 14

 TESTE TE TJERA:

 Elektroforeza e proteines; edhe pse ne shume instanca matja e proteines totale,

albumines dhe globulinave eshte suficiente, ne baze te gjendjes se pacientit eshte e
nevojshme te behet matje kuantitative e proteinave.
 Elektroforeza i ndan proteinat ne ; albumin, alpha-1 glubuline, alpha-2 globuline, beta
globuline dhe gama globuline.
 Mostra: perdoret serum
 Vlerat referente: albumina 3.6-5.2mg/dL, alpha-1 globulina 0.15-0.40 mg/dL, alpha-2
globulina 0.50-1mg/dL, beta globulina 0.6-1.2mg/dL, gama globulina 0.6-1.6mg/dL.

Pedagog. MSc.Albina HASA 15

Pedagog. MSc.Albina HASA 16
Faleminderit!

17