Professional Documents
Culture Documents
Hipertensioni
Gjendje ne te cilen presioni arterial I gjakut eshte
kronikisht I larte.
Rritje persistente e presionit sistolik te gjakut, me nje
rritje te mepasme te presionit diastolik te gjakut.
Norma 120/80 mmHg
Rritje e presionit sitolik >140; rritje e presionit
diastolik > 90 mmHg.
Hta- klasifikimi
Primar (90-95%)
Sekondar (5-10%)
Beninj
Malinj (> 200/140 mmHg, me demtime ne organe)
HTA- klasifikimi
etiologjik
Hipertensioni esencial
Faktore gjenetike
Faktore raciale dhe ambjentale
Faktore riskante te modifikueshem
Hipertensioni sekondar
Renal
Endokrin
Neurogjenik
Koarktacioni I aortes
HTA I barres
HTA patogjeneza
TA = Debit Kardiak x Rezistence Periferike
RP varet nga
Katekolaminat (vazokonstriksion)
Hipertrofia e mureve
DK varet nga
Mbajtja e ujit dhe Na – sistemi renine angiotenzine
aldosteron
Kontraktiliteti - katekolaminat
HTA patogjeneza
Mendohet se ne HTA esencial kontribuojne edhe
faktore si mbindjeshmeria ndaj Na, obeziteti,
insulinorezistenca.
HTA esencial
Diagnoza
Perjashtuese
Ne nje individ ne moshe te madhe
Me anamneze familjare per HTA
Trajtimi
Ne fillim diete pa kripe, renie ne peshe, aktivitet fizik
Nen 50 vjec – ACE-I + Betabllokues
Mbi 50 vjec- Calcibllokues+ diuretike
Skeme tjeter nis trajtimi I kombinuar me nje diuretik te
lehte + ace inhibitor + betabllokues
HTA renal
Reno- vaskular- ka demtim te arteries renale, veshka
e ndjen si hipoperfuzionim dhe mundohet te rrise
volumin qarkullues duke mbajtur uje dhe natrium
Reno- parenkimal – shoqeron semundje kronike
renale si glomerulonefritet, pielonefritet, semundja
renale kronike
HTA renovaskular
Klinika
Shprehet me teper me rritje te P diastolik
Progresion I ishpejte, psh brenda 6 muajsh ne HTA
malinj.
Egzaminimet
Azotemi, creatinemi
Echo renale, sidomos echo doppler- mund te
evodentoje nje veshke me te vogel
Pielografia IV- evidenton vonese ne kalimin e
kontrastit
HTA renovaskular
Trajtimi
ACE inhibitore- enalapril, kaptopril etj
ARB- valsartan, olmesartan
Ca- bllokues (ndikojne ne vazodilatacion glomerular)-
verapamili
Mund te kombinohet me nje diuretik
HTA renoparenkimal
Semundjet renale kronike mund te jene shkak ose
pasoje e HTA
Ne to:
Ulet aftesia per te nxjerre Na dhe H2O
Rritet ndikimi I sistemit renine angiotenzine
aldosteron
egzaminimet- jane egzaminimet per percaktimin e
patologjise baze
HTA Renoparenkimal
Trajtimi
ACE- inhibitore
Diuretike, kryesisht perdoret furosemidi (lasix).
HTA endokrin
Hiperaldosteronizmi primar- prodhim I shtuar I
aldosteronit- mbjatje e Na ne organizem.
Feocromacitoma- hiperprodhim I katekolaminave
nga gjendra mbiveshkore- rrit FC dhe shton
vazokonstriksionin.
Hipertiroidizmi- hormonet e tiroides rrisin FK dhe
metabolizmin ne teresi ne organizem.
HTA
hiperaldosteronizmi
Egzaminimet
Hipernatremi, hipokalemi
Nivelet e aldosteronit ne gjak te larta
Trajtimi
Frenues te aldosteronit- spironolakton
Ulja e TA nga spironolaktoni konfirmon diagnozen
HTA feokromacitoma
Suspektohet ne nje pacient me THA paroksizmal (kriza),
dhimbje te forta koke, takikardi, djersitje.
Diagnoza
Matja ne plazem dhe urine e katekolaminave dhe
metaboliteve ci acidi vanilmandelik dhe metanefrina
Echo abdominale per te pare surenalet (jo shume
sensitive), RM, CT
Trajtimi
kirurgji
Derisa te operohet perdoren alfa dhe beta bllokues
(labetaloli)
HTA hipertireoza
Shenjat klinike te hipertireozes
Diagnoza
TSH, FT3, FT4
Trajtimi
Kryesisht beta-bllokues – atenololi, bisoprololi
HTA sindromi Cushing
Klinika e Cushing
Diagnoza
Kortizoli I matur ne oren 8 dhe 16 I larte
ACTH I ulur
Hipokalemi
Hipernatremi
Trajtimi
ACE- inhibitore, ARB, diuretike etj
HTA I barres
Ndodh ne tremujorin e trete
Shkaqet te panjohura, por mendohet qe ka rol spazma e
vazave
Diagnoza
Proteineuri
HTA
Edema
Trajtimi
Aldomet
Kujdes! – nuk perdoren ACE inhibitore, diuretiket