YEDİTEPE ÜNİVERSİTESİ

ÖZEL BORÇ İLİŞKİLERİ I UYGULAMA ÇALIŞMASI

No.12
Olay I : (A) maliki olduğu tapuya kayıtlı arsa için (B)’ye sözleşme ile önalım (şuf’a) hakkı tanır ve
1.5.2011’de yapılan önalım sözleşmesi aynı gün tapuya şerh verilir. 1.4.2014’te (A) arsayı (C)’ye
satar. 12.9.2009’da (C) bu arsayı (D)’nin bir arsası ile trampa etmiş ve arsa (D) adına tescil
edilmiştir. Olayları öğrenen (B), önalım hakkını kullanmak istemektedir.
Sorular:
1) (B)’nin önalım hakkını kullanması açısından,
a) (B), (A)’nın (C)’ye yaptığı satışa dayanarak (D)’ye karşı önalım hakkını kullanabilir mi?
b) (B), (C)’nin (D) ile yaptığı trampaya dayanarak (D)’ye karşı önalım hakkını kullanabilir mi?
(C) arsayı (D)’ye satmış olsaydı, sonuç değişir miydi?
c) (B), (A)’nın (C)’ye yaptığı satışı derhal öğrenmiş ve hemen önalım hakkını kullanmış olsaydı,
gayrımenkulü (D)’den talep edebilir miydi?
2) Önalım sözleşmesi 1.4.1995 tarihinde yapılmış; (C) ile satım sözleşmesi 12.9.2000 tarihinde
yapılmış olsa idi, yukarıdaki sorulara verdiğiniz yanıtlarda değişiklik olur muydu?
3) Önalım sözleşmesi 1.4.1999 tarihinde yapılmış; (C) ile satım sözleşmesi 12.3.2003 tarihinde
yapılmış olsa idi, yukarıdaki sorulara verdiğiniz yanıtlarda değişiklik olur muydu?

Olay II : (A) tapuya kayıtlı tarlası için 2.6.2007’de (B)’ye 5.000 TL karşılığında beş yıl süreli bir
alım (iştira) hakkı tanımış ve tapuya şerh ettirmiştir. (A), 3.7.2008’de (C)’ye tarla üzerinde bir geçit
irtifakı tanıyarak tapuya tescil ettirmiş; 3.6.2009’da da tarlayı 150.000 TL’ye (D)’ye satmıştır.
2.5.2010’da (B) iştira hakkını kullanmak istemektedir.
Sorular:
1) (A) ile (B) arasında yapılan sözleşmenin geçerliliği şekle bağlı mıdır?
2) (B), alım hakkını kime veya kimlere karşı, nasıl kullanacaktır?
3) (B), (C)’ye tanınan geçit irtifakından kurtulmak için herhangi bir imkana sahip midir?
4) (B)’nin alım hakkını kullanmasından iki ay sonra (D) taşınmazı (Ü)’ye 180.000 TL’ye satıp (Ü)
adına tescil ettirmiş olsa, (B)’nin (Ü) karşısında hakları ne olurdu?

Olay III : Ekonomik kriz nedeniyle işleri kötüleşen (A), borçlarını ödeyebilmek için bankalardan
kredi bulamayınca arkadaşı (B)’den yardım ister. (B)’ye, vereceği 30 milyar TL için Yahya
Kaptan’da bulunan dairesinde ipotek hakkı vermek ister, ancak ödeyememe durumunda dairenin
icrada ucuza satılacağını düşünerek dairenin mülkiyetini (B)’ye geçirmeyi teklif eder. (B) (A)’nın bu
teklifini kabul eder, ancak esasen daireye ihtiyacı olmadığını, o nedenle (A) borcunu ödediği zaman
daireyi geri alabileceğini söyler. Taraflar tapuya giderek, dairenin (B) adına tescilini ve (A)’nın geri
alım (vefa) hakkı ile ona bağlı şerhi yaptırırlar.
Sorular:
1) (A) ile (B) arasında yapılan sözleşmenin geçerliliğini irdeleyiniz.
2) (A)’nın geri alım hakkına ilişkin sözleşmeden doğan hakkını nitelendirerek, hakkını kime/kimlere
karşı ileri sürebileceğini, sonuçlarını da belirterek açıklayınız.