8/15/2022

CHƯƠNG 2
MÔ HÌNH NGÂN HÀNG VÀ XU HƯỚNG THAY
ĐỔI CẤU TRÚC NGÂN HÀNG
Reading: Chapter 6-7

NỘI DUNG

1. Mô hình hoạt động kinh doanh ngân hàng.

2. Xu hướng thay đổi trong mô hình kinh doanh ngân hàng

1
 8/15/2022

MÔ HÌNH NGÂN HÀNG

Ngân hàng
thương
mại Ngân hàng
đầu tư

Công ty sở
hữu tài
chính
(FHC) Công ty sở
hữu ngân
hàng
(BHC)

Commercial banks
1 Mô hình hoạt động
kinh doanh ngân hàng
1.1 Mô hình hoạt động
Investment banks
kinh doanh tài chính
theo khung pháp lý hiện
hành trên thế giới.
Universal banks

2
 8/15/2022

Công ty sở hữu ngân hàng (BHC)

- Sở hữu trên 25% cổ phần có quyền biểu quyết trong một hay nhiều
ngân hàng.
- The Bank Holding Company Act of 1956.
- Bank holding companies- companies that control one or more banks
1 Mô hình hoạt động
kinh doanh ngân hàng
1.1 Mô hình hoạt động Công ty sở hữu tổ chức tài chính (FHC)
- Sở hữu tất cả các loại hình tổ chức tài chính, bao gồm ngân
kinh doanh tài chính hàng.
theo khung pháp lý hiện - Phát triển từ BHC.
- The Gramm Leach Bliley Act of 1999
hành trên thế giới. - (FHC) is a bank holding company that can offer non-banking
financial services (Insurance underwriting; Securities dealing;
Merchant banking; Securities underwriting; Investment
advisory services)

• Financial Holding company

• Federal Reserve oversees all FHCs.
1 Mô hình hoạt động
kinh doanh ngân hàng • A nonbank company generating 85% of gross income
from financial services can become an FHC but must
1.1 Mô hình hoạt động
divest itself of all nonfinancial businesses within 10
kinh doanh tài chính years.
theo khung pháp lý hiện
hành trên thế giới.

3
 8/15/2022

Retail banks

Wholesale banks

Private banks
1. Mô hình hoạt động
kinh doanh ngân hàng Offshore banks
Commercial Bank Shadow banks

Branchless banks

NGÂN HÀNG BÁN BUÔN VÀ BÁN LẺ

NH bán lẻ: Huy động tiền gửi từ các cá nhân và cho vay đối với DN nhỏ và
tại các thị trường cho vay bán lẻ với khối lượng lớn các giao dịch có giá trị
thấp.

NH bán buôn: giao dịch với các KH lớn như các công ty đa quốc gia, chính
phủ và DNNN. Các giao dịch tại NH bán buôn thường là các thỏa thuận có giá
trị và quy mô lớn, với số lượng giao dịch ít.
NH bán buôn huy động vốn từ các công ty và chỉ cho công ty vay vốn
kinh doanh.

4
 8/15/2022

NGÂN HÀNG BÁN BUÔN VÀ BÁN LẺ

Phân biệt với ngân hàng bán lẻ qua 4 đặc trưng sau:
Hoạt động kinh doanh cả nội tệ và ngoại tệ với các doanh
nghiệp quốc tế chiếm hơn một nửa tổng tài sản và các khoản
nợ phải trả của ngân hàng
Qui mô các khoản vốn huy động và ứng trước lớn.
Chi phí huy động vốn thấp.
Tính chất của các khoản ứng trước được điều chỉnh tùy theo
các vấn đề tài chính của bên đi vay, trong một khoảng thời
gian cho vay nhất định với lãi suất cho vay thay đổi.

Table 1 Balance Sheet of All Commercial Banks (items as a

percentage of the total, June 2014)

5
 8/15/2022

Merchant Banks

Pure/ Boutique Investment banks

1 Mô hình hoạt động
kinh doanh ngân hàng Full service investment banks
Investment Banks

Phân biệt NHTM- NHĐT

Đặc điểm NHTM NHĐT
Vai trò trung gian Chủ thể có vốn nhàn rỗi- Đơn vị phát hành- nhà
Chủ thể thiếu vốn đầu tư
Thị trường hoạt Thị trường tiền tệ Thị trường vốn
động
Tài sản nắm giữ Ngắn hạn, trung hạn Trung, Dài hạn
Nguồn vốn Ngắn, Trung, dài hạn Trung, Dài hạn
Khách hàng Tổ chức, cá nhân Tổ chức, CP, cá nhân
Sản phẩm Nhận tiền gửi, tín dụng, Bảo lãnh phát hành CK,
đầu tư, kinh doanh ngoại M&A, nghiên cứu, đầu
hối, Dịch vụ thanh toán tư, Quản lý quỹ
Cơ quan quản lý NHTW Ủy ban chứng khoán- Bộ
tài chính

6
 8/15/2022

Universal banks
- Cung cấp sản phẩm tài chính đa lĩnh vực: dịch vụ tài
chính và đầu tư.
- Mô hình bán lẻ, bán buôn.

1 Mô hình hoạt động

kinh doanh ngân hàng
Universal Banks

ĐIỀU CHỈNH ĐIỀU LUẬT

• Glass-Steagall Act of 1933 (ra đời sau đại khủng hoảng 1929)
• Tách biệt NHTM và NHĐT- NHTM không được bảo lãnh chứng
khoán- NHĐT không được phép mở tài khoản ký thác hoặc cho
vay thương mại.
• Gramm-Leach-Bliley Act of 1999
• Cho phép tái hợp NHTM và NHĐT (Citigroup & Travellers) –
Universal bank
• Giám sát: NHTW và Sở GDCK

• .

7
 8/15/2022

ĐIỀU CHỈNH ĐIỀU LUẬT

• 1. Glass-Steagall Act of 1933 (ra đời sau đại khủng hoảng
1929)
• Carter Glass (75 tuổi- từng là bộ trưởng tài chính Mỹ và cha
đẻ của FED) & Henry Steagall: 2 tác giả chính
• Mục tiêu và lý do:
• NHTM tham gia hoạt động NHĐT: rủi ro cho KH gửi tiền
• NHTM cho vay dưới chuẩn cho DN mà NHTM nắm giữ CK
ảnh hưởng đến KH gửi tiền
• NHTM chi phối KH đầu tư CK NHTM đang muốn bán

ĐIỀU CHỈNH ĐIỀU LUẬT

• 1. Glass-Steagall Act of 1933 (ra đời sau đại khủng hoảng
1929)
• Mục tiêu và lý do:
• Sự hỗ trợ cuả FED: Hoạt động CK rủi ro trong khi sự hỗ trợ
của FED có giới hạn.
• Mâu thuẫn cạnh tranh giữa NHTM- công ty CK.
• Mâu thuẫn cạnh tranh NHTM-NHĐT: NHTM được trợ cấp 1
phần bảo hiểm tiền gửi: huy động được vốn giá rẻ hơn
NHĐT
• Sự tập trung quyền lực của NHTM

8
 8/15/2022

ĐIỀU CHỈNH ĐIỀU LUẬT

Quá trình cải tổ luật Glass-Steagall Act of 1933
• -Tranh chấp quyền lực: FED, bảo hiểm tiền gửi liên bang
(FDIC)- NHTM; Ủy ban chứng khoán quốc qia (SEC)-
NHĐT
• -Sức ép nhu cầu tăng tính cạnh tranh: Cho phép NHTM
thành lập các công ty con để KDCK và giới hạn doanh thu
(5% -1977; 10%- 1989; 25%1997).

ĐIỀU CHỈNH ĐIỀU LUẬT

• 2. Gramm-Leach-Bliley Act of 1999

• Cho phép NHTM được hợp nhất NHĐT- Universal Bank

• Bank Holding companies
• Financial Holding companies

9
 8/15/2022

ĐIỀU CHỈNH ĐIỀU LUẬT

• 3. Đạo luật DODD-FRANK 2010
1. Thành lập mới Văn phòng bảo vệ tài chính tiêu dùng (CFPB)
và tăng cường vai trò của Tổng công ty bảo hiểm tiền gửi Mỹ
(FDIC) (mức BHTG tối đa từ 100.000USD lên 250.000USD)
2. Thành lập Hội đồng giám sát ổn định tài chính (FSOC) nhằm
tăng cường giám sát và giải quyết vấn đề rủi ro hệ thống đối
với khu vực TC-NH
3. Quy định các NH lớn phải rút dần vốn ra khỏi các quỹ đầu
cơ, quỹ tư nhân và chỉ được nắm giữ tối đa 3% số cổ phiếu
của các quỹ này. Các thể chế TC sẽ phải tái cơ cấu nhằm
giảm bớt các NH có quy mô khổng lồ như Lehman.

SAU KHỦNG HOẢNG 2008

10
 8/15/2022

2. XU HƯỚNG CẢI CÁCH TRONG LĨNH VỰC TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG

- Xu hướng thay đổi cấu trúc ngân hàng

- Xu hướng chuyển đổi số mạnh mẽ
- Xu hướng phát triển tiền kỹ thuật số (private crypto currency- Central Bank
Digital currency)
- Xu hướng tái cấu trúc, lành mạnh hóa và chuẩn hóa hệ thống tài chính
- Xu hướng phát triển tài chính xanh, ngân hàng xanh
- Xu hướng hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng.

UEH – School of Banking 22

VÍ DỤ

Mô hình Ngân hàng không chi nhánh (Branchless banking)

“Ngân hàng không chi nhánh là sự cung cấp dịch vụ tài chính bên ngoài chi
nhánh ngân hàng, sử dụng kỹ thuật công nghệ thông tin và đại lý bán lẻ
không phải ngân hàng (non-bank retail agents…)

Cách thức vận hành Ngân hàng không chi nhánh

Được vận hành thông qua 2 yếu tố chính: liên kết với đối tác thứ 3 và sử
dụng thiết bị công nghệ kỹ thuật tiên tiến trong lĩnh vực ngân hàng.

Chi phí cho chi nhánh ngân hàng truyền thống gần như gấp 30 lần so với
duy trì mối quan hệ với bên thứ 3.

23

11
 8/15/2022

VÍ DỤ

Rút và gửi tiền mặt tại Ngân hàng không chi nhánh

24

VÍ DỤ

NGÂN HÀNG TRỰC TUYẾN CAPITAL ONE 360

Năm 2013, Ngân hàng Capital One, một trong năm ngân hàng
lớn nhất của Mỹ với 11,33% thị phần (Washington Business
Journal, 2014), thành lập ngân hàng trực tuyến Capital One
360 sau khi thâu tóm ngân hàng trực tuyến ING Direct USA.
Capital One 360 cung cấp các dịch vụ ngân hàng bán lẻ trực
tuyến, sử dụng các hình thức ngân hàng điện tử như Phone
banking, Mobile banking, Internet banking, Home banking, v.v.
để hỗ trợ khách hàng thực hiện các giao dịch.

25

12
 8/15/2022

Quán cà phê Capital One 360 tại Boston

26

VÍ DỤ

Ngân hàng tự phục vụ

Ngân hàng tự phục vụ là một khu vực hoàn toàn tự

động, thay thế cho các điểm giao dịch truyền thống của
ngân hàng với các thiết bị cho phép khách hàng tự sử
dụng các dịch vụ khác nhau của ngân hàng mà không
cần tiếp xúc trực tiếp với bất kỳ nhân viên ngân hàng
nào. Các thiết bị này có thể bao gồm cả các thiết bị về
bảo mật và an ninh dựa vào mật khẩu, thẻ từ, chìa khoá
điện tử hoặc dấu vân tay đã được đăng ký với ngân
hàng. Khu vực tự phục vụ này hoạt động liên tục 24/24.

13
 8/15/2022

Ngân hàng tự phục vụ tại Việt Nam

Quầy giao dịch

tự động của
Vietcombank
trang bị nhiều
thiết bị hiện đại
cảm ứng để
khách hàng tự
thao tác.

14
 8/15/2022

3 . XU HƯỚNG PHÁT TRIỂN KỸ THUẬT VÀ CÔNG NGHỆ TRONG LĨNH VỰC TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG

Các xu thế phát triển kỹ thuật công nghệ

-Digital Accounting Opening
-Chatbots
-Machine Learning
-P2P Payments/ lending
-Digital Loan

UEH – School of Banking 31

15
8/15/2022

16
8/15/2022

17
 8/15/2022

3. XU HƯỚNG PHÁT TRIỂN KỸ THUẬT VÀ CÔNG NGHỆ TRONG LĨNH VỰC TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG

Liên hệ thực tế tại Việt Nam

-Cơ hội
-Một số thách thức

UEH – School of Banking 38

18
 8/15/2022

4 . NHỮNG THÁCH THỨC TRONG XU HƯỚNG TOÀN CẦU HÓA

Thuật ngữ “toàn cầu hoá” được hiểu trong bối cảnh hiện nay là toàn cầu hoá ở cấp độ quốc tế hoá kinh tế đã
và đang phát triển trên qui mô toàn cầu, được diễn ra một cách khách quan theo hai quá trình song song là tự
do hoá kinh tế và và hội nhập quốc tế. Theo đó, các quốc gia hoặc chủ động hoặc bị động phải nhận thức và
thiết lập các thể chế, qui chế trong quan hệ kinh tế quốc tế để cùng tuân theo những cam kết mang tính toàn
cầu đa dạng đó. Có thể điểm qua một số thiết chế quản trị toàn cầu nổi bật đã hình thành và đang đóng vai trò
phi biên giới rất rõ rệt trong lĩnh vực kinh tế - xã hội quốc tế như: Quĩ tiền tệ quốc tế (IMF), Ngân hàng thanh
toán quốc tế (BIS), Ngân hàng thế giới (WB), Tổ chức thương mại thế giới (WTO), Chương trình môi trường
của Liên hợp quốc (UNEB), Tổ chức Y tế thế giới (WHO), Tổ chức lao động quốc tế (ILO) v.v. Cái đích cuối
cùng mà toàn cầu hoá sẽ vận động tới chính là tạo nên một nền kinh tế toàn cầu thống nhất không còn biên
giới quốc gia về kinh tế.

UEH – School of Banking 39

4 . NHỮNG THÁCH THỨC TRONG XU HƯỚNG TOÀN CẦU HÓA

Áp lực từ việc phải thực hiện đầy đủ các cam kết

- Xây dựng môi trường pháp lý về Ngân hàng phù hợp thông lệ quốc tế.
- Không hạn chế số lượng nhà cung cấp dịch vụ ngân hàng.
- Không hạn chế về tổng giá trị các giao dịch về dịch vụ ngân hàng.
- Không hạn chế về tổng các hoạt động tác nghiệp hay tổng số lượng dịch vụ ngân hàng.
- Không hạn chế về tổng số người được tuyển dụng của các tổ chức tài chính nước ngoài.
- Không có các biện pháp hạn chế hay yêu cầu phải mang một hình thức pháp nhân nào cụ
thể.
- Không hạn chế việc tham gia góp vốn của bên nước ngoài dưới hình thức tỷ lệ phần trăm
tối đa số cổ phiếu nước ngoài được nắm giữ theo nguyên tắc thoả thuận...

UEH – School of Banking 40

19
 8/15/2022

4 . NHỮNG THÁCH THỨC TRONG XU HƯỚNG TOÀN CẦU HÓA

Những thách thức

-Nhóm thách thức về môi trường vĩ mô và thực trạng của Ngân hàng tại thời điểm hiện nay
khi bước vào quá trình hội nhập
-Nhóm thách thức về nhận thức và tổ chức thực hiện những nội dung của một cuộc cải cách
theo chiều sâu đối với cả hai cấp Ngân hàng

UEH – School of Banking 41

4 . NHỮNG THÁCH THỨC TRONG XU HƯỚNG TOÀN CẦU HÓA

1.3.3 Liên hệ thực tế tại Việt Nam

-Thách thức với Chính Phủ và các cơ quan quản lý có liên quan
-Thách thức với NHNN Việt Nam
-Thách thức với các NHTM

UEH – School of Banking 42

20
 8/15/2022

4 . NHỮNG THÁCH THỨC TRONG XU HƯỚNG TOÀN CẦU HÓA

Một số thách thức

-Thách thức về tài chính
-Thách thức về công nghệ
-Thách thức về môi trường pháp lý
-Thách thức về nhân sự

UEH – School of Banking 43

Vietnam
https://future.ueh.edu.vn

Thank You /

21