MALA-MASUSING BANGHAY SA PAGTUTURO

Paaralan: Sogod National High School Asignatura: Filipino 7

Baitang/Antas: Grade 7 Markahan: Ikalawa
Rizal- MW: 7:50- 9:50; Del Pilar: Petsa:
MW- 10:00-12:00, Aguinaldo – MW 3:00-5:00 Guro: Conchita F. Timkang
Aguinaldo- 3:00-5:00 ; TTH : Mabini -7:50-9:50
TTH-Mabini 7:50- 9:50; Jacinto 10:00-12:00
Aquino: 1:00-3:00
A. PAMANTAYANG Naipamamalas ng mag-aaral ang pang – unawa sa mga akdang
PANGNILALAMAN pampanitikan ng Kabisayaan
B. PAMANTAYAN SA Naisusulat ng mga mag-aaral ang sariling awiting – bayan gamit
PAGGANAP ang wika ng kabisayan.

C. KASANAYANG KOMPETENSI: WIKA AT GRAMATIKA

PAMPAGKATUTO: Nasusuri ang antas ng wika batay sa formalidad na ginagamit
sa Pagsulat ng Awiting-Bayan.( Balbal,Kolokyal, Lalawiganin,
Pormal) (F7WG-11a-b-7)
I. LAYUNIN:
Kaalaman: 1.Nasusuri ang mga Antas ng Wika /Barayti ng Wika at ang
mga halimbawa nito sa Akda.
Saykomotor 2. Napagpangkat-pangkat ang iba’t-ibang Antas ng Wika sa isang
ng usapan.
Apektiv 3.Naipapakita ang kahalagahan ng Wika sa pagkilala sa kultura
at paniniwala ng mga taga-Bisaya.

I. PAKSANG-ARALIN:
MGA BULONG AT AWITING - BAYAN

A. PAKSA:
MGA ANTAS NG WIKA/BARAYTI NG WIKA

B. SANGGUNIAN: Panitikang Rehiyonal: pp.96-101

Pinagyamang Pluma7 pp.159-161
Q2 .Modyul 3 pp. 9-10
C. KAGAMITANG Sipi ng mga halimbawa sa bawat Antas mg Wika, Manila
PAMPAGTUTURO: paper,pentel pen,packaging tape, meta cards o strips
Video clips / audio recorded, at iba pa.
II.PAMAMARAAN:
A. Aktibiti/Motibeysyunal na tanong:
Paghahanda:
1. Balik-aral: “ PAKINGGAN MO AT HULAAN”
Pangkatang Gawain: Hatiin sa dalawa lamang ang klase
MEKANIKS
1.Dalawang tao lamang ang maaring tumayo bawat pangkat para
magtulungan.
2. Walang maingay , kapag nilabag ang alituntunin walang puntos.
3.Iparirinig ang mga awitin- bayan at huhulaan ang pamagat nito.
4. Ang unang makasulat ng sagot sa pisara ang “Manalo”
5. Kailangan Tama ang baybay at estilo sa pagsulat ng pamagat.

2. Pagganyak : “Mag-awitan Tayo” “Tong Pakitong -Kitong /Duha akong

Kamot”
1. Tungkol saan ang awiting-bayan na Tong Pakitong-
kitong?
2. Anong damdamin ang naramdaman mo habang itoý
Inaawit?
 Bigkasin sabay-sabay:
1. “Huwag magalit,kaibigan, Ano ang mensahe ?
Aming pinutol lamang na nais iparating
Ang sa amiý napag-utusan”
2.Tabi usa mo diha, moagi mi. Ano ang kaisipan nito?
B. PAGLALAHAD ANTAS NG WIKA (Pormal at Di- Pormal na Wika)
(Abstraksyon) 1. Kanino kayo natutong gumamit ng wikang Filipino?
2. Ano ang mga wika na ginamit sa Awiting -bayan na
inyong inawit? At sa Bulong na inyong binigkas?
Pagtatalakay: Input ng Guro:
ANTAS NG WIKA /BARAYTI NG WIKA
(Power Point Presentation)/ cartolina
Pagbasa: Tipid tips mula sa Power Patrol
C. PAGSASANAY ( Paglinang sa Gawain)
Pagsusuri sa Tula: “May Langaw”
1. Batay sa.Barayti ng Wika paano naiiba ang tula sa
mga dati mong alam?
2. Susuriin ang mga salitang ginamit sa isang tula

Basahin ang “(FB o Pakbet)” Suriin ang mga salitang

nakalimbag.(Pp.100)
1. Angkop ba sa mga sitwasyong isinalaysay sa kuwento
ang wikang ginagamit?
2. Suriin ang mga wika na ginamit sa dayalogo
D. PAGLALAPAT APLIKASYON:
GAWAIN:
Pangkat-pangkatin ang mga salita na ginamit sa usapan na
inyong binasa.
E. PAGLALAHAT Bakit mahalaga ang paggamit ng antas ng wika sa pagbuo
ng awiting-bayan at bulong?
1V. PAGTATAYA:
Suriin ang mga salitang sinalungguhitan sa tekstong
“Biskuwit”batay sa antas ng Wika isulat sa talahanayan.

Balbal Kolokyal Lalawigani Teknikal Pampanitikan

n
1.
2.
3.

V. TAKDANG – ARALIN:
1.Pahina 99 sa inyong aklat sagutan ang Pagsasanay 2.
HanayA at Hanay B. Isulat ang kahulugan ng mga salita na
nakasulat ng pahilis.
2.Sumulat ng dalawang linyang bulong at awiting -bayan
tunkol sa paniniwala at pamumuhay ng mga tao sa inyong
barangay o tungkol sarili mong pamilya .
Inihanda ni:

CONCHITA F. TIMKANG Ipinagtibay ni:

Guro
AURA O. AGUILAR
Principal II

Ipinagtibay ni:
  Pagtatala ng Liban
 Pagwawasto ng Takdang Aralin
 Balik-aral: Tanong-Sagot
1. Ano ang pamagat sa kwento ng inyong binasa noong nakaraang lingo?
A. Ang Pilosopo B. Pilandok C. Ang Usa
2. Ano ang iyong hinuha sa nangyari kay Subekat ng hindi pagsunod sa
mga alituntunin?
A. Siya ay ngging mayahin at matulungin.
B.Si Subekat ay nagbago
C. Siya ay kawawa at walang magandang kinabukasan
AKTIBITI: PangMOTIBEYSYUNAL na Tanong:

1. Nakasaksi na ba kayo ng isang di-karaniwang pangyayari? Tulad ng

aksidente. Ano ang nagging reaksyon nýo?
2. Sa papaanong paraan mapapatunayan na ang pangyayari ay totoong
Naganap?

Pangkatang Gawain: Picture Puzzle

1. Anong larawan ang inyong nabuo?

2. Ano kaya ang motibo o dahilan ng taong kumuha ng larawan?
3.Bakit kinakailangan kunan ng larawan ang mga pangyayaring ito?

B. PAGLALAHAD:
Pagtatalakay sa Bagong Konsepto : Mga Pahayag sa Pagbibigay ng mga Patunay

ANALISIS:

1. Anu-ano ang mga Pahayag na Ginamit sa Pagbibigay ng Patunay?

2..Bakit kailangan ng mga pahayag na magpapatuinay sa katotohanan ng isang bagay o
Pangyayari?
3. Gaano ito kahalaga? Ano ang magiging epekto nito sa tao o l;ugar na pinapatunayan ng
pahayag?

C. ABSTRAKSYON: Pangkatang Gawain;

Pakikinig ng isang Audio tungkol sa isang pangyayari na naganap sa Lanao Del Sur.
Pagbasa sa isang balita. Batay sa inyong napakinggan o nabasang balita .

Sagutin ang mga tanong gamit ang mga pahayag na nagpapatunay:

1.Anu-ano ang magpapatunay na mayroong kinakaharap na suliranin sa kuryente ang mga
residente sa Mindanao?
2. Anong ebidensiya mula sa binasa ang magpapatunay na malulutas na ang suliranin sa
kuryente?

D. APLIKASYON: “MagMARITES Tayo”

1. Mag-isip ng kwentong – bayang kilala sa inyong lugar. Isulat ang buod. Kumuha
ng larawan na nagpapatunay na ang kwentong -bayan na ito ay sumasalamin sa
mga tradisyono kaugalian sa inyong lugar.
2. Gamitin ang mga salita o pahayag na nagbibigay patunay.
IV. Ebalwasyon:
Kilalanin at isulat sa kahon ang hugis tatsulok kung ang pangungusap ay
nagbibigay ng patunay. Lagyan ng ekis X kung hindi nagpapatunay
1. ________Di bababa sa 10 katao ang patay at nasa 60 iba pa ang sugatan sa
pagsabog na naganap sa Davao City.
2_________.Hwag na sanang maulit ang mga ganitong pangyayari,kawawa naman
ang mga taong nawalan ng mahal sa buhay
3._______ Isang pagsabog ang naganap sa night market sa Roxas Street , Davao
City nitong Biyernes ng gabi na resulta sa pagkasawi sa 10 katao at
pagkasugat sa 60 iba pa.
V. Karagdagang Gawain:
Mangalap ng mga datos o mga kagamitan para sa isang travel brochure na
gagawin.

Inihanda ni:

CONCHITA F. TIMKANG
Guro

Ipinagtibay ni:

AURA O. AGUILAR
Principal II
Mga Uri
May walong uri ng barayti ng wika: Idyotek, Dayalek, Sosyolek / Sosyalek, Etnolek,
Ekolek, Pidgin, Creole, at Register.

1. Idyotek

Ito ay ang personal na paggamit ng salita ng isang indibidwal. Bawat indibidwal ay

may istilo sa pamamahayag at pananalita.

Halimbawa:

 “Magandang Gabi Bayan” – Noli de Castro

 “Hoy Gising” – Ted Failon
 “Hindi ka namin tatantanan” – Mike Enriquez
 “Di umano’y -” – Jessica Soho
2. Dayalek

Ito ay nalilikha ng dahil sa heograpikonog kinaroroonan. Ang barayti na ito ay

ginagamit ng mga tao ayon sa partikular na rehiyon o lalawigan na tnitirhan.

Halimbawa:

 Tagalog – “Mahal kita”

 Hiligaynon – “Langga ta gd ka”
 Bikolano – “Namumutan ta ka”
 Tagalog – “Hindi ko makaintindi”
 Cebuano – “Dili ko sabot”
3. Sosyolek / Sosyalek

Uri ng barayti na pansamantala lang at ginagamit sa isang partikular na grupo.

Halimbawa:

 Te meg, shat ta? (Pare, mag-inuman tayo)

 Oh my God! It’s so mainit naman dito. (Naku, ang init naman dito!)
 Wag kang snobber (Huwag kang maging suplado)
4. Etnolek

Ginawa ito mula sa salita ng mga etnolonggwistang grupo. Nagkaroon nga iba’t ibang
etnolek dahil sa maraming mga pangkat na etniko.

Halimbawa:

 Palangga – Sinisinta, Minamahal

 Kalipay – saya, tuwa, kasiya
 Bulanim – pagkahugis ng buo ng buwan
5. Ekolek
Ito ay kadalasang ginagamit sa ating tirahan. Ito ay kadalasang nagmumula sa mga
bibig ng bata at matanda.

Halimbawa:

 Palikuran – banyo o kubeta

 Papa – ama/tatay
 Mama – nanay/ina
6. Pidgin

Wala itong pormal na estraktura at tinawag ding “lengwahe ng wala ninuman”.

Ginagamit ito sa mga tao na nasa ibang lugar o bansa.

Halimbawa:

 Ako punta banyo – Pupunta muna ako sa banyo.

 Hindi ikaw galing kanta – Hindi ka magaling kumanta.
 Sali ako laro ulan – Sasali akong maglaro sa ulan.
7. Creole

Ito ay ang pinaghalo-halong salita ng indibidwal, mula sa magkaibang lugar hanggang

sa naging personal na wika.

Halimbawa:

 Mi nombre – Ang pangalan ko

 Yu ting yu wan, a? – Akala mo espesyal ka o ano?
 I gat planti kain kain abus long bikbus – Marami akong uri ng mga
hayop sa gubatan.
8. Register

Ito ay espesyalisadong ginagamit sa isang partikular na pangkat o domain. May

tatlong uri nito:

 Larangan – naayon ito sa larangan ng taong gumagamit nito

 Modo – paano isinasagawa ang uri ng komunikasyon?
 Tenor- ayon sa relasyon ng mga-naguusap
Halimbawa:

 Jejemon
 Binaliktad
 Pinaikli sa teks