NİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNDE YAŞAM KALİTESİNİN SAĞLANMASI VE GELİŞTİRİ

Geleceğin kaliteleri toplumuna ulaşmak ancak bugün verilecek iyi bir eğitim ile
sağlanır. Eğitimin iyi olabilmesi içinde öğrencilerin yaşam kalitelerinin sağlanması ve
geliştirilmesi gereklidir. Yaşam kalitesinin iyileştirilmesininin gerekli olduğu bir alt
grup ise yükseköğrenim öğrencileridir.

Yaşam kalitesi durağan bir durum değil, ilerleyen bir süreçtir. Öğrencilerde bu
sürecin devamlılığının sağlanması ise ancak eğitimle mümkün olur. Yarının kaliteli
toplumuna ancak bugün kaliteli bir eğitim verilerek ulaşılabilir. İyi bir eğitim,
bireylerin gelecekte refah seviyelerinin artmasında önemli bir faktördür. Eğitimin
verildiği kurumlarda yani üniversitelerde yaşam kalitesi, bu bağlamda çok önemlidir.
Üniversitelerin yaşam kalitesini artırmak demek, nüfusunun çoğunluğunun yaşam
kalitesini bugünden artırmak demektir. Özellikle gerek kişilerin meslek sahibi
olmalarını sağlayan gerekse de bilim, sanat ve kültürün gelişmesini sağlayarak
ülkelerin refah seviyesinin artmasında önemli rol oynayan kurumlardan olan
üniversitelerin yaşam kalitesinin arttırılması son derece önemlidir. Türkiye'de
üniversite sayısı son yıllarda yeni kurulan üniversitelerle beraber artmıştır.
Üniversitelerin artması ile beraber öğrenci sayısının çok hızlı bir şekilde artması
onları belli bir nüfus haline getirmiş ve yaşam kalitelerinin incelenmesini ve buna
bağlı olarak geliştirilmesini zorunlu kılmıştır. Üniversite öğrencilerinin yaşam
kaliteleri, toplumların gelecekteki refah seviyelerinde belirleyici olacağından bu
konudaki eksikliklerin saptanarak düzeltilmesi ve geliştirilmesi büyük bir önem
taşımaktadır. Üniversite öğrencilerinin yaşam kalitelerini artırmak ve sağlamak için;

⦁ Öğretimin kalitesinin yeterli olması, öğrencilerin öğretim üyelerine ulaşımının

rahat ve kolay olması, öğretim üyelerinin ders hakkındaki yeterli bir düzeyde bilgi
birikiminin olması, sınıf içindeki öğrenciler ile öğretim üyesi arasındaki etkileşimin
kuvvetli olması, öğretim üyelerinin teknolojiyi etkili bir şekilde kullanması ile
beraber yaşam kalitesi artırılabilir.

⦁ Sınıfın konumu, oturma düzeni öğrencilerin rahat edebileceği şekilde olmalı,

sınıfın aydınlatma ve akustiği, ısıtma ve soğutma sistemleri, sunulan teknolojik
imkanlar yeterli düzeyde olmalı ve sınıftaki öğrenci sayısının mâkul bir sayıda
olması sağlanmalıdır.
1
⦁ Üniversitede sunulan hizmetler açısından, kütüphane çalışanları yeterli sayıda
olmalı, dokümanlar, kitaplar düzenli bir şekilde dizayn edilmeli ve rahat bir şekilde
bulunabilir, olmalıdır.

⦁ Beslenme hizmetleri açısından, üniversite yerleşkesi içinde ve çevresinde yiyecek

olanaklarının bulunması, yemekhanelerin yeterli kapasitede olması ve yemek
çeşitliliğinin sağlanması ve fakülte kantinlerinin yeterli hizmet sunabilmesi
öğrencilerin yaşam kalitelerini artıran bir diğer etkendir.

⦁ Sağlık hizmetleri açısından, psikolojik danışma ve rehberlik imkanları bulunmalı

ve yeterli sağlık hizmetleri sunulmalıdır.

⦁ Barınma açısından öğrenci yurdunun konumu ulaşılabilir bir yerde olmalı,

güvenliği sağlanmalı ve yurdun olanakları ve hizmetleri kaliteli bir düzeyde olmalı.

⦁ İkametgah durumuna göre öğrenci ailesinden uzakta yaşıyorsa barınabileceği

bir yer sağlanmalıdır.

⦁ Güvenlik hizmetleri açısından sadece yurdun değil yerleşke içinde de güvenliğin

sağlanması gereklidir.

⦁ Öğrencilere bilgisayar ve internet hizmetlerine ulaşmalarında kolaylık sağlanmalı,

ve derslerde kullanılan teknolojik aletler kalite ve güncel olmalıdır.

⦁ Üniversiteler, öğrencilere uluslararası programlar sunmalı ve öğrencinin okuduğu

bölümün yurtdışı çalışmalarını desteklemeye yönelik yaklaşımlar sağlamalıdır.

⦁ Sosyal açıdan hizmetlere bakıldığında, konferans, seminer, panel etkinlikleri, açık

hava dinletileri (konser, gösteri, vb.), tanışma, kutlama, bilgilendirme etkinlikleri,
spor organizasyonları gibi çeşitli etkinlikler düzenli aralıklarla ve yeterli sayıda
yapılmalıdır.

⦁ Üniversite bünyesindeki kulüplerin faaliyetleri, sayısı ve çeşitliliği sağlanmalıdır.

⦁ Kampus dışında sosyal olanakların (restoranlar, sinemalar, kafeteryalar, oyun yerleri

parklar vb. gibi) çeşitliliği olmalı,

⦁ Maddi yardıma ihtiyaç duyan öğrencilere çeşitli iş imkanları (örneğin kütüphanede

yarı zamanlı iş) ve burslar sağlanmalı.
2
⦁ Öğrencilere yeni hobiler kazandırılmalıdır. Kitap okumaya, spor yapmaya, zararlı
alışkanlıklardan uzak durmaya teşvik edilebilir.(Örneğin Ankara üniversitesinde sigara
içimini azaltmaya yönelik çeşitli sürprizler sağlaması, sigara içimini azaltabilir.)

⦁ Hareket etmek her yaş grubunda yaşam kalitesinin artması için çok önemli
olduğundan öğrencilere fiziksel egzersiz yapmasını sağlayacak ortamlar sağlanabilir.
Spor salonları öğrencinin kullanımı için en uygun düzeye getirilebilir.

⦁ Öğrencilerin yaşamlarındaki olumsuzluklarda en büyük payı, stres almaktadır.

Bugüne (barınma, eğitim ortamı, kalabalıklar) ve yarına (işsizlik) ilişkin kaygıların,
bu stresin kaynağını oluşturduğunu görebiliriz. Kaygı ve korku, hem kişinin öğrenme
ve gelişme sürecini etkiler; hem de sağlıklı kararlar vermesini engeller. Oysa ki,
gençlerin öğrenim düzeyleri ile bugünden verecekleri kararlar, onları, bir yaşam
boyu etkileyecektir. Böylesine yaşam kalitesini düşüren bir problemi göz ardı
edemeyiz. Bu stres kaynakları giderilmeli, öğrenciye ihtiyaç duyduğu her alanda
yardımcı olunmalı, öğrencilere ilerleyen süreçler için yeni ve çeşitli iş imkanları
sağlanmalıdır.

Sonuç olarak, toplumların gelecekleri okullarda yazılmaktadır. Bir toplumun

gelecekte de kaliteli bir hayat sürebilmesi, bugünkü eğitim kalitelerinin ne kadar
yüksek olduğuyla ilgilidir. Elbette eğitimde kalite, bilgi aktarımının kalitesinden ibaret
değildir. Eğitim bir süreç ve yaşam biçimidir ve bu nedenle eğitimde yaşam
kalitesinden kasıt öğrencilerin eğitimde yaşam kalitelerinin her alanda yüksek düzeyde
tutulmasıdır. Öğrencinin üniversite yaşam kalitesi algısı arttıkça okuluyla daha fazla
özdeşleşmektedir. Öğrenciler yaşamlarının çok uzun bir süresini okullarda
geçirmektedirler. Hatta çoğu ülkede evde geçirdikleri zamandan daha fazlasını
okullarında geçirmektedirler. Özellikle pandemi nedeniyle okuldan uzaklaşmanın
eğitimimize verdiği zarar göz ardı edilemeyecek kadar büyüktür. Bu nedenle bir
yaşam alanı olarak okul yaşam kalitesinin yüksek düzeyde tutulması öğrencilerin
bugününü ve toplumların yarınını güvence altına almaktadır. Ayrıca üniversiteler,
geleceğin toplum önderlerini de yetiştirmektedir. Aynı zamanda üniversiteler,
kampüsler içerisinde fiziksel olarak da gerçek yaşam alanlarıdır. Bu nedenle tüm
üniversiteler öğrencilerinin beklentilerine uygun, öğrenci yaşam kalitesi odaklı bir
eğitim politikası izlemelidir.