ANTAS NG WIKA:

BALBAL
- islang, salitang-lansangan, bulgarismo
balbál
- broken pieces of pottery or glass
balbál
- vulgar word, slang expression
mga salitang kanto
- words spoken on the street corner
(by hoodlums and lowlifes)
- Ang pinakamababang antas ng wika ay balbál na mga salita.
- The lowest class of language are vulgar words.
HALIMBAWA NG MGA SALITANG BALBAL:
syota (kasintahan), datung (pera), todas (patay), olats(talo), dekwat (nanakaw), chaka
(pangit), purita (mahirap), lanjut (malandi), lafang (kumain nang marami),
tsongke(mariwana, damo)
Kolokyal
- ay isang uri ng impormal na salita kung saan ginagamit natin itong pang araw-araw na
pakipag talastasan.
Halimbawa:
◕ Nasan-nasaan
◕ Pyesta-pista
◕ Dalawa-dalwa
◕ Saakin-akin
◕ Ganoon-ganun
◕ Naroon-naron
◕ Saan-san
◕ Narito-rito
Read more on Brainly.ph - https://brainly.ph/question/479486#readmore
* Ang mga sumusunod ay ang pormal salita at ang kolokyal na salita nito:
1. Kailan - Kelan
2. Ganoon - Ganon
3. Kumusta - Musta
4. At saka - Tsaka
5. Puwede - Pede
6. Saan ba? - San ba?
7. Piyesta - Pista
8. Nasaan - Nasan
9. Ay, hintay! - Antay!
10. Naroon - Naron
11. Halika - Lika
12. Paano - Pano
13. Pahingi - Penge
14. Kuwarto - Kwarto
15. Mayroon - Meron
16. Doon - Dun
17. Sa akin - Sakin
18. Diyan - Dyan
19. Dalawa - Dalwa
20. Kani-kaniya - Kanya-kanya
21. Tomboy - Tibo
22. Pumarine - Par'ne! (Batangas)
23. Tara! - Ta!
24. Asong-kalye - Askal
25. Pusang-kalye - Pusakal
26. Pinsan - Insan
27. Kapisan - Pisan
28. Ay, Hesus! - Aysus!
29. Probinsyano (from the province) - Promdi
30. Hindi balanse (imbalanced) - Imba
31. Kabarikada - Barkada
32. Inalisan - Inalsan
33. Kaunti - Konti
34. Beinte - Bente
35. Dalawampu - Dalwampu
36. Puwitan - Pwetan
37. Walang pakialam - Lampaki o lampake
38. Pakialam - Paki
39. Hindi ba? - Diba?
40. Eh 'di - Edi
41. Kinain - Nakain
42. Bakit? - Ba't?
43. Inilaban - Nilaban
44. Ipinangako - Pinangako
45. Isinalba - Sinalba
46. Ipinahiya - Pinahiya
47. Ikinuwento - Ikinwento
48. Ikinuwenta - Kinwenta
49. Pang-madalian - Panandalian
50. Ikinukubli - Kinukubli
Read more on Brainly.ph - https://brainly.ph/question/1550#readmore
Lalawiganin
- Ikalawang uri naman ay ang lalawiganin. Kabilang sa uri o antas na ito ay ang mga
salitain o dayalekto ng mga katutubo sa lalawigan o panlalawigang salita. Ang mga
Cebuano, Iloko, Batangueno at iba pa ay may temang lalawiganin sa kani kaniyang dila.
Isang matibay na indikasyon ng lalawiganing tema ay ang punto o accent AT (hindi, O)
ang paggamit ng mga salitang hindi banyaga at hindi rin naman Tagalog.
Sa antas na ito mapapansing ang mga salita ay pawang konfaynd lamang sa probinsiya
o rehiyong pinanggalingan nito. may mga salitang hindi maituturing na standard
sapagkat limitado pa rin ang saklaw ng pinag gagamitan nito
Halimbawa:
ditsesangkopasanin (problema)
* 50 Halimbawa ng Salitang Lalawiganin:
1. parak (pulis)
2. lespu (pulis)
3. iskapo (takas)
4. atik (pera)
5. erpats (tatay)
6. jokla (bakla)
7. tiboli (tomboy)
8. epal (mapapel)
9. haybol (bahay)
10. chibog, bogchi (pagkain)
11. bomalabs (malabo)
12. ditse (ate)
13. sangko (kuya)
14. pasanin (problema)
15. bilot (tuta)
16. tubal (labahin)
17. ambot (ewan)
18. kaon (kain)
19. balay(bahay)
20. biag(buhay)
21. ermats(nanay)
22. aksil (loko)
23. angka (nakalaan)
24. tampa (nakalaan)
25. apta (hipon)
26. atig (tukso)
27. ayuda (pamalit)
28. bahugan (pakainin)
29. buntal (buli)
30. barik ( inom ng alak)
31. garote (gulpi)
32. dumatal (dumating)
33. isalta (isampa)
34. kanot (nahihiya)
35. kagulgulan (kaguluhan)
36. kalipin (kausap)
37. kamotmot (tsismosa/ususera)
38. karna (burara)
39. kasaka (katrabaho)
40. kasilyas (kubeta)
41. laun (luma)
42. layi (kinasanayan)
43. mabansiw (mabaho)
44. mariboso (magulo)
45. palakatak (maingay)
46. plete (pamasahe)
47. sugo (utos)
48. tangkal (kulungan)
49. tangwa (gilid)
50. ura-urada (dali-dali)
Read more on Brainly.ph - https://brainly.ph/question/274830#readmore
Ang BALBAL o islang ay ang di-pamantayang paggamit ng mga salita sa isang wika ng
isang partikular na grupo ng lipunan. Tinatawag din itong salitang kanto o salitang kalye.
Halimbawa:
parak, lespu (pulis)
iskapo (takas)
atik (pera)
erpats (tatay)
jokla (bakla)
tiboli (tomboy)
epal (mapapel)
haybol (bahay)
bogchi, chibog (pagkain)
bomalabs (malabo)
Ang LALAWIGANIN ay mga salitain o dayalekto ng mga katutubo sa lalawigan o
panlalawigang salita. Ang mga Cebuano, Iloko, Batangueno at iba pa ay may temang
lalawiganin sa kani-kaniyang dila. Isang matibay na indikasyon ng lalawiganing tema ay
ang punto o accent AT ang paggamit ng mga salitang hindi banyaga at hindi rin naman
Tagalog.
sa antas na ito mapapansing ang mga salita ay pawang konfaynd lamang sa probinsya
o rehiyong pinanggalingan nito. may mga salitang hindi maituturing na standard
sapagkat limitado pa rin ang saklaw ng pinag gagamitan nito
Halimbawa:
ditse (ate)
sangko (kuya)
pasanin (problema)
bilot (Batangas, tuta)
tubal (Batangas, labahing damit)
uragon (Bicol, maraming ibig sabihin nito)
ambot (Bisaya, ewan)
kaon (Bisaya, kain)
balay (Ilocano, bahay)
biag (Ilocano, buhay)
Sa antas ng wika sa Pilipinas, naisakategorya ang wikang PAMBANSA bilang pangatlo,
kaakibat ng balbal (una), lalawiganin (pangalawa), at ng pampanitikan (pang-apat).
Ang kasaysayan ng wikang pambansa sa Pilipinas ay lubhang makulay at kontrobersyal.
Gayumpaman, sa likod ng mayamang kasaysayan at kawalan ng matibay na
pagliliwanag sa saligang batas, naitala ang Wikang Pambansa bilang Filipino.
Ang Filipino ay hango sa humigit kumulang na 90 diyalekto sa bansa. Gayumpaman,
ang Tagalog ang siyang sinasabing nagluwal nito. Ang Tagalog, sa panahon ng mga
pagtatakda ng wikang pambansa ay ang siyang napili at ang pinakamabilis
namaintindihan ng halos buong Pilipinas.
Halimbawa:
dangal
malaya
paniwala
abiso
sabaw
takdang aralin
gabi
kabayo
labada
bakasyon
Ang ikapat na uri naman ng wika ay ang PAMPANITIKAN. Ito ang pinakamayamang uri.
Kadalasa'y ginagamit ang mga salita sa ibang pang kahulugan. Mayaman ang wikang
pampanitikan sa paggamit ng tayutay, idioma, eskima at ibat ibang tono, tema at punto.
Isang eksperto na rin ang nagsabi na ang Panitikan ay ang "Kapatid na babae ng
Kasaysayan", ito ay dahil sa ang wikang pampanitikan ay makasaysayan at maaring
tumaliwas din sa kasaysayan dahil sa kaniyang kakayahang lumikha ng mga tauhang
piksyunal o kathang isip. Ito ay kadalasang nagaganap sa tuwing ang wikang
pampanitikan ay malayang nagagamit sa pagkatha ng dula, katha, palabas, at iba pang
likhang-pampanitikan.
Halimbawa:
sanggunian
kasaysayan
kahulugan
pag-ibig
salinlahi
aklat
pahayagan
larawan
tahanan
kabi
ANTAS NG WIKA:
BALBAL
- islang, salitang-lansangan, bulgarismo
balbál
- broken pieces of pottery or glass
balbál
- vulgar word, slang expression
mga salitang kanto
- words spoken on the street corner
(by hoodlums and lowlifes)
- Ang pinakamababang antas ng wika ay balbál na mga salita.
- The lowest class of language are vulgar words.
HALIMBAWA NG MGA SALITANG BALBAL:
syota (kasintahan), datung (pera), todas (patay), olats(talo), dekwat (nanakaw), chaka (pangit),
purita (mahirap), lanjut (malandi), lafang (kumain nang marami), tsongke(mariwana, damo)
Kolokyal
- ay isang uri ng impormal na salita kung saan ginagamit natin itong pang araw-araw na pakipag
talastasan.
Halimbawa:
◕ Nasan-nasaan
◕ Pyesta-pista
◕ Dalawa-dalwa
◕ Saakin-akin
◕ Ganoon-ganun
◕ Naroon-naron
◕ Saan-san
◕ Narito-rito
Read more on Brainly.ph - https://brainly.ph/question/479486#readmore
* Ang mga sumusunod ay ang pormal salita at ang kolokyal na salita nito:
1. Kailan - Kelan
2. Ganoon - Ganon
3. Kumusta - Musta
4. At saka - Tsaka
5. Puwede - Pede
6. Saan ba? - San ba?
7. Piyesta - Pista
8. Nasaan - Nasan
9. Ay, hintay! - Antay!
10. Naroon - Naron
11. Halika - Lika
12. Paano - Pano
13. Pahingi - Penge
14. Kuwarto - Kwarto
15. Mayroon - Meron
16. Doon - Dun
17. Sa akin - Sakin
18. Diyan - Dyan
19. Dalawa - Dalwa
20. Kani-kaniya - Kanya-kanya
21. Tomboy - Tibo
22. Pumarine - Par'ne! (Batangas)
23. Tara! - Ta!
24. Asong-kalye - Askal
25. Pusang-kalye - Pusakal
26. Pinsan - Insan
27. Kapisan - Pisan
28. Ay, Hesus! - Aysus!
29. Probinsyano (from the province) - Promdi
30. Hindi balanse (imbalanced) - Imba
31. Kabarikada - Barkada
32. Inalisan - Inalsan
33. Kaunti - Konti
34. Beinte - Bente
35. Dalawampu - Dalwampu
36. Puwitan - Pwetan
37. Walang pakialam - Lampaki o lampake
38. Pakialam - Paki
39. Hindi ba? - Diba?
40. Eh 'di - Edi
41. Kinain - Nakain
42. Bakit? - Ba't?
43. Inilaban - Nilaban
44. Ipinangako - Pinangako
45. Isinalba - Sinalba
46. Ipinahiya - Pinahiya
47. Ikinuwento - Ikinwento
48. Ikinuwenta - Kinwenta
49. Pang-madalian - Panandalian
50. Ikinukubli - Kinukubli
Read more on Brainly.ph - https://brainly.ph/question/1550#readmore
Lalawiganin
- Ikalawang uri naman ay ang lalawiganin. Kabilang sa uri o antas na ito ay ang mga salitain o
dayalekto ng mga katutubo sa lalawigan o panlalawigang salita. Ang mga Cebuano, Iloko,
Batangueno at iba pa ay may temang lalawiganin sa kani kaniyang dila. Isang matibay na
indikasyon ng lalawiganing tema ay ang punto o accent AT (hindi, O) ang paggamit ng mga
salitang hindi banyaga at hindi rin naman Tagalog.
Sa antas na ito mapapansing ang mga salita ay pawang konfaynd lamang sa probinsiya o
rehiyong pinanggalingan nito. may mga salitang hindi maituturing na standard sapagkat limitado
pa rin ang saklaw ng pinag gagamitan nito
Halimbawa:
ditsesangkopasanin (problema)
* 50 Halimbawa ng Salitang Lalawiganin:
1. parak (pulis)
2. lespu (pulis)
3. iskapo (takas)
4. atik (pera)
5. erpats (tatay)
6. jokla (bakla)
7. tiboli (tomboy)
8. epal (mapapel)
9. haybol (bahay)
10. chibog, bogchi (pagkain)
11. bomalabs (malabo)
12. ditse (ate)
13. sangko (kuya)
14. pasanin (problema)
15. bilot (tuta)
16. tubal (labahin)
17. ambot (ewan)
18. kaon (kain)
19. balay(bahay)
20. biag(buhay)
21. ermats(nanay)
22. aksil (loko)
23. angka (nakalaan)
24. tampa (nakalaan)
25. apta (hipon)
26. atig (tukso)
27. ayuda (pamalit)
28. bahugan (pakainin)
29. buntal (buli)
30. barik ( inom ng alak)
31. garote (gulpi)
32. dumatal (dumating)
33. isalta (isampa)
34. kanot (nahihiya)
35. kagulgulan (kaguluhan)
36. kalipin (kausap)
37. kamotmot (tsismosa/ususera)
38. karna (burara)
39. kasaka (katrabaho)
40. kasilyas (kubeta)
41. laun (luma)
42. layi (kinasanayan)
43. mabansiw (mabaho)
44. mariboso (magulo)
45. palakatak (maingay)
46. plete (pamasahe)
47. sugo (utos)
48. tangkal (kulungan)
49. tangwa (gilid)
50. ura-urada (dali-dali)
Read more on Brainly.ph - https://brainly.ph/question/274830#readmore
Ang BALBAL o islang ay ang di-pamantayang paggamit ng mga salita sa isang wika ng isang
partikular na grupo ng lipunan. Tinatawag din itong salitang kanto o salitang kalye.
Halimbawa:
parak, lespu (pulis)
iskapo (takas)
atik (pera)
erpats (tatay)
jokla (bakla)
tiboli (tomboy)
epal (mapapel)
haybol (bahay)
bogchi, chibog (pagkain)
bomalabs (malabo)
Ang LALAWIGANIN ay mga salitain o dayalekto ng mga katutubo sa lalawigan o panlalawigang
salita. Ang mga Cebuano, Iloko, Batangueno at iba pa ay may temang lalawiganin sa kani-
kaniyang dila. Isang matibay na indikasyon ng lalawiganing tema ay ang punto o accent AT ang
paggamit ng mga salitang hindi banyaga at hindi rin naman Tagalog.
sa antas na ito mapapansing ang mga salita ay pawang konfaynd lamang sa probinsya o
rehiyong pinanggalingan nito. may mga salitang hindi maituturing na standard sapagkat limitado
pa rin ang saklaw ng pinag gagamitan nito
Halimbawa:
ditse (ate)
sangko (kuya)
pasanin (problema)
bilot (Batangas, tuta)
tubal (Batangas, labahing damit)
uragon (Bicol, maraming ibig sabihin nito)
ambot (Bisaya, ewan)
kaon (Bisaya, kain)
balay (Ilocano, bahay)
biag (Ilocano, buhay)
Sa antas ng wika sa Pilipinas, naisakategorya ang wikang PAMBANSA bilang pangatlo, kaakibat
ng balbal (una), lalawiganin (pangalawa), at ng pampanitikan (pang-apat).
Ang kasaysayan ng wikang pambansa sa Pilipinas ay lubhang makulay at kontrobersyal.
Gayumpaman, sa likod ng mayamang kasaysayan at kawalan ng matibay na pagliliwanag sa
saligang batas, naitala ang Wikang Pambansa bilang Filipino.
Ang Filipino ay hango sa humigit kumulang na 90 diyalekto sa bansa. Gayumpaman, ang
Tagalog ang siyang sinasabing nagluwal nito. Ang Tagalog, sa panahon ng mga pagtatakda ng
wikang pambansa ay ang siyang napili at ang pinakamabilis namaintindihan ng halos buong
Pilipinas.
Halimbawa:
dangal
malaya
paniwala
abiso
sabaw
takdang aralin
gabi
kabayo
labada
bakasyon
Ang ikapat na uri naman ng wika ay ang PAMPANITIKAN. Ito ang pinakamayamang uri.
Kadalasa'y ginagamit ang mga salita sa ibang pang kahulugan. Mayaman ang wikang
pampanitikan sa paggamit ng tayutay, idioma, eskima at ibat ibang tono, tema at punto. Isang
eksperto na rin ang nagsabi na ang Panitikan ay ang "Kapatid na babae ng Kasaysayan", ito ay
dahil sa ang wikang pampanitikan ay makasaysayan at maaring tumaliwas din sa kasaysayan
dahil sa kaniyang kakayahang lumikha ng mga tauhang piksyunal o kathang isip. Ito ay
kadalasang nagaganap sa tuwing ang wikang pampanitikan ay malayang nagagamit sa
pagkatha ng dula, katha, palabas, at iba pang likhang-pampanitikan.
Halimbawa:
sanggunian
kasaysayan
kahulugan
pag-ibig
salinlahi
aklat
pahayagan
larawan
tahanan
kabi

Antas Ng Wika
 A ng tao ay nilalang na may pinakamataas na

antas ng kaanyuang pisikal at intelektwal. Dahil dito tayo rin ay nabiyayaang

ng kakayahan na makapag-pahiwatig ng ating mga saloobin gamit ang sari-
saring uri ng wika.
Wika na daan sa pagkakaisa, pakikisalamuha, pakikipagtalastasan at higit sa
lahat, paglilinang ng katalinuhan ng buong sangkatauhan.
Ang bawat indibidwal ay nabibilang sa iba’t-ibang uri ng antas sa lipunang
kanyang ginagalawan. Tandaan na walang parehong indibidwal ang
mayroong eksakto o parehong uri o istilo ng pananalita. Nababatay ang
pagkakaiba sa antas sa mga sumusunod na aspeto:

1. Katayuan o estado sa buhay

2. Edad
3. Kasarian
4. Grupo o pangkat etniko na kanyang kinabibilangan
5. Antas ng natapos
6. Kasalukuyang propesyon
7. Pagiging dayuhan o lokal

Impormal na Wika
Mula sa pagsilang ng isang tao mayroon na tayong mga unang salita na
natututunan. Nauuri ang mga salitang ito bilang mga impormal na wika. Ang
impormal na wika ay kinabibilangan ng mga salita na karaniwang ginagamit
na pang araw-araw.
Mga wika na kadalasan nating naririnig at ginagamit sa loob ng bawat
tahanan. Impormal ang tawag natin sa mga salitang ito dahil hindi kailangan
na pumasok sa isang paaralan para ito ay matutuhan.

Lalawiganin

Naayon ang wika na ginagamit ng isang indibidwal depende sa lugar na

kanyang tinitirahan. Ang bawat probinsiya o rehiyon ay may sariling wika o
lenggwahe na kanilang gingamit. Lalawiganin ang tawag sa mga salitang ito.
Sa pamamagitan ng mga wikang lalawigan, ang bawat indibidwal na
gumagamit nito ay nagkakaroon ng sariling tatak o pagkakakilanlan saan man
dako sila mapadpad.

Gamit ng Lalawiganin na Wika

Kadalasang may ibang tono o punto ang istilo ng pananalita ng mga tao sa
lalawigan o probinsiya. Ang bawat wikang lalawiganin ay may magkakaibang
punto bigkas. Ito ang kanilang mga natatanging karakter na sadyang mahirap
gayahin kung hindi ka taal sa isang lugar.

Halimbawa dito ay ang pagsasalita ng mga

Ilonggo. Sadya silang malambing ang mga Ilonggo at halos hindi mo alam
kung sila ay galit o naglalambing pa rin.
Andiyan rin ang mga taga Pangasinan. Pang galatok ang kanilang lenggwahe.
Aakalain mo na para silang mga ibon kung magsalita dahil sa kanilang mabilis
at madiin na pamamaraan ng pananalita. Kapag sila ay nagkukwentuhan
akala mo sila ay nag-aaway lagi.

Halimbawa ng Lalawiganin na Wika

 Aahon ka ba? – Gamit ng mga Taga-Nueva Ecija tuwing magtatanong
kung aakyat ba ng isang mataas na lugar (Halimbawa: Baguio at
Tagaytay)
 Buang! – Madalas itong marinig sa telebisyon at sa radio ngayon dahil sa
madalas na pagbanggit nito ng ating Presidente. Ang ibig sabihin ng
buang at baliw. Ito ay ginagamit madalas ng mga Bisaya.

Balbal at Kolokyal

Mula sa mga wikang panlalawigan na sariling gamit, ang mga indibidwal ay

natuto at gumgamit rin ng mga wilkang kolokyal at balbal. Ang mga wikang ito
ay karaniwan na gingamit pang araw-araw ng mga ordinaryong indibidwal.
Ito ay kadalasang naririnig lalo na sa mga makabagong milenyal ng ating
panahon. Sa mga matatanda sa lipunan, hindi masyadong tanggap ang
ganitong uri ng mga salita dahil brutal at mayroong mga magaspang na
kahulugan ang mga wikang kolokyal at balbal.

Gamit ng Balbal at Kolokyal

Sa mga kabataan lalo na yong mga tambay sa

kanto, mabenta sa kanila ang mga salitang balbal at kolokyal. Sila-sila na rin
mismo ang mga nag-iimbento ng bawat wika na kanilang mga ginagamit.
Salitang kanto kung tawagin ito ng ilan.
Hindi man ito makikita sa ating mga diksionaryo ay sikat ito at patuloy na
ginagamit sa sirkulasyon ng mga kabataan pati na rin mga iba pang mga
tumatamambay sa kanto. Ang kanilang prinsipiyo sa, buhay ay hindi sila “in” o
kabilang sa grupo kapag hindi sila marunong gumamit ng kanilang mga wika.

Halimbawa ng mga Salitang Balbal at Kolokyal na Ginagamit

ng Milenyals
Noong mga naunang mga dekada, nauso ang pagbabaligtad nila ng mga
salita tulad na lamang ng erpats at ermats na ibig sabhin at tatay at nanay.
Ngayon, nakikita ang pagbabalik ng ganitong estilo ng mga pananalita tulad
na lamang sa mga pauso sa telebisyon na “Lodi” at “Werpa”.
Buhat ng pag-usbong na pagbabaliktad ng mga salita, naririning ulit ang mga
sumusunod:

 Erap o repapeps para sa salitang pare

 Tomguts kapag gutom naman
 Sugbo o “solve na” ang tawag naman nila pag busog na
Napakaarami pang mga ibang balbal na salita na minsan ay nakakainis at
mahirap intindihin pero sa kalaunan ay nagiging bahagi na rin ng ating mga
pananalita mapabata, matanda, babae man o lalaki.

Halimbawa ng mga Salitang Balbal at Kolokyal na Ginagamit

ng Bakla
Ang gay lingo, at ang mga salitang konyo ay karaniwan rin nating naririrnig
lalo na sa mga grupo ng mga bakla. Nauuri ang pananalita ng gay lingo ayon
sa antas ng buhay na kanilang kinalakihan at kinabibilangan.
Mayroong mga gay lingo na talagang magaspang at brutal at mayroon
namang mga medyo sosyal. Maging sa istilo ng kanilang pagbigkas ng mga
gay lingo, iba ang mga pangmahirap at iba rin ang gamit ng mga mayroong
kaya sa buhay.

Ang mga ibang gay lingo na wika ay may halo pang mga banyagang salita at
mga karakter para lamang maiba ang dating ng kanilang mga salita.

 “Chaka chaka ng junakis mo.” – ang ibig sabihin nito ay ang pangit naman
ng anak mo.
 “Naku baka ma Miss Colombia ka,” – Naalala mo pa ba ang pangyayari
noong Miss Universe 2015, kung saan nagkamaling kinoronahan si Miss
Colombia? Buhat noon ay nauso ang kasabihan na ito. Ang ibig sabihin ay
baka magaya ka kay Miss Colombia na umuasa sa wala.

Halimbawa ng mga Salitang Balbal at Kolokyal na Ginagamit

ng mga High School at Kolehiyala

At sino bang makakalimot sa mga salitang pinaghalong ingles at tagalog. Ang

mga salitang ito ay naimbento ng mga nag-uusbungang grupo sa ating
lipunanan. Karamihan sa mga imbentong salita ng mga grupong ito ay
sumisikat ng matagal habang ang mga iba naman ay kusang naglalaho mula
sa kanilang pang araw-araw na sirkulasyon. Halimbawa ng mga salitang ito ay
girl, beshie, momshie, frennies at iba pa.

Mga Ibang Paraan ng Pagbuo ng Wikang Balbal at Kolokyal

Bukod sa pagbabaliktad ng mga salita, marami pang ibang paraan sa pagbuo
ng mga salitang pabalbal. Halimbawa ay ang paghiram ng mga salitang
banyaga tulad ng epek na galling sa salitang “effect” at na-futbol na ibig
sabihin ay napaalis o napatalsik.
Isa pang popular na paraan ay ang pagbibigay bagong kahulugan sa mga
ordinaryong salita gamit ang konotasyon tulad ng salitang buwaya na
ginagamit para sa mga taong sakim.

Pormal na Wika

Sa ating paglipat ng lugar na ating ginagalawan

at sa pag-angat ng ating mga estado sa buhay tayo ay natuto ng mas mataas
pa na antas ng wika. Ito ay ang tinatawag na pormal na wika. Mga wikang
ginagagamit at kinikilala sa ating alta sosyiodad. Lehitimo kung ituring ang
mga salitang pormal.
Ginagamit ito sa loob ng mga paaralan, sa opisina, at halos sa lahat ng
bahagi at ahensiya ng ating lipunan. Maging sa paglilimbag ng mga aklat, ito
rin ang ating tanging gamit.

Tumataas ang kalidad ng mga wika na ginagamit ng bawat indibidwal naayon

na rin sa antas ng katalinuhan at posisyon sa buhay. Nagiging mapanuri at
mapili sila sa mga wika o salita na kanilang ginagamit. Lalo na yong mga
propesyonal at may mga katungkulan sa lipunan.
Ang bawat organisadong grupo ng mga propesyonal ay may kanya-kanyang
pormal sa wika na ginagamit, naayon na rin sa antas ng edukasyon na
natapos nila. Halimbawa ay mga doctor mayroon silang mga pormal na wika
na sila lamang ang nakakaintindi at nakakaunawa kung ano ang kahulugan ng
mga ito.

Pambansang Wika/Lingua Franca

Ang bawat bansa ay mayroong sariling wikang pambansa. Ito ay tatak na
sumisimbolo at sumasalamin sa kung anong lahi at bansa nabibilang ang
isang indibidwal. Ang bansang Pilipinas ay may pambansang wika – ito ay
ang wikang Pilipino.
Bagamat binubuo ang bansang ito ng maraming kapuluan, rehiyon,
probinsiya, bayan, siyudad at mga barangay, lahat ay nagkakaisa pa rin sa
paggamit ng kanilang wikang pambansa.

Sa paglipas ng panahon at pagdaan ng iba’t-ibang salin lahi naging mas

produktibo ang paggamit sa wikang pambansa. Andiyan ang pagkakaroon ng
mga batas sa ating lipunan, na Pilipino ang dapat gamitin sa paglimbag ng
mga aklat sa halos lahat ng mga asignatura sa paaralan, mapapubliko man o
pribado. Layunin nito na maipreserba ang wikang pambansa at patuloy itong
tangkilikin lalo na ng mga makabagong henerasyon.

Halimbawa ng Pambansang Wika

 Anak
 Asawa
 Ina
 Ama
 Sambayanan
 Experto
 Baliw
 Eskwelahan
 Pagsusulit

Pampanitikan

Maging sa larangan ng medya, radio man o telebisyon, wikang pambansa pa

rin ang karamihan sa ginagamit.Sa larangan ng mga sining, sa pinilakang
tabing lalo na sa paggawa ng mga kanta hindi rin mapag-iiwanan ang wikang
pambansa. Pilit na itinataguyod ng ating mga mang-aawit ang pagtangkilik sa
“original Pilipino music” o ang OPM.
Gumagamit rin ang mga manunulat ng mga mabubulaklak at mga
matatalinhagang mga salita. Ito ang kanilang mga panghikayat sa kanilang
mga parokyanos. Ang mga matalinhagang salita ay puno ng mga misteryo na
lalaong nagbibigay ng interes sa mga nakakabasa nito. Kaya sa mga
panitikang Pilipino ito ang kadalasan na nakikita mula sa mga may akda.
Tanyag dito ang mga gawa ni Francisco Baltazar na Florante at Laura. Hindi
rin dito pahuhuli ang limbag na aklat ni Jose Rizal na Noli mi Tangere at El
Filibusterismo. Mga aklat na tunay na klasikal at lalong sumisikat sa pagtagal
at paglipas ng panahon. Sa pagtangkilik at paggamit ng sariling pambansang
wika ay napapahalagahan ito, naprepreserba upang hindi ito tuluyang mawala
sa sirkulasyon ng komunikasyon.

Halimbawa ng Pampantikang Wika

 Kabiyak ng aking puso – “Si Teresa ang kabiyak ng akin puso.” Ang ibig
sabihin nito ay kasintahan niya si Teresa.
 Ilaw ng tahanan – “Ang ilaw ng tahanan ang siyang nag-gagabay sa
paglaki ng mga anak.” Ang ilaw at ay tumutukoy sa ina
 Bunga ng aming pagmamahalan – “Si Brian ang bunga ng aming
pagmamahalang mag-asawa”. Ang ibig sabihin nito ay anak.
 Mababaw ang luha – “Sadyang mababaw ang luha ng akin Ina. Lagi
siyang umiiyak kapag nanonood ng soap opera.” Ang ibig sabihin nito ay
madaling umiyak.
 Bukas palad – “Bukas palad kaming tinanggap sa bahay ng mag-asawang
doctor noong bumabagyo.” Ang ibig sabihin ng bukas palad ay maluwag
sa pusong pagtulong.
Sa paghubog ng katalinuhan ng bawat tao, ang wika ang pinakamabisang
sandata para hasain ito. Maging ang mga salat sa paningin ay kayang
ipaintindi at makapag-pahayag ng kanilang mga damdamin sa pamamagitan
ng wika.

Kapos man sa salita ay wika pa rin ang gamit sa bawat kumpas gamit ang
mga kamay. Ang wika ay hindi lamang bahagi ng kultura ng isang bansa
bagkus ito ay natatanging biyaya sa atin hindi lamang para sa paglinang ng
sangkatauhan ay para sa pagkakaunawaan.

Kasabay ng pagbabago ng antas ng bawat indibidwal ay nagbabago rin ang

antas ng wika na mayroon at ginagamit natin.Malaki ang impluwensiya na
ating kapaligiran. Kung ano ang ating naririnig ay siya ring ating ginagaya.
Pormal, inpormal, lalawiganin, kolokyal, balbal, wikang pambansa o anu pa
mang antas ng wika ang mahalaga ay maging mapanuri tayo sa bawat salita
na ating binibitawan.

Karagdagang Kaalaman:
 Barayti Ng Wika
 Gamit Ng Wika Sa Lipunan
 Heterogeneous Na Wika
 Homogeneous Na Wika
 Talumpati Tungkol Sa Wika
report this ad

M ABUHAY !

Ang TakdangAralin.PH ay ginawa ng estudyante para din sa mga estudyante. Sana po ay

marami kayong matutunan sa inyong pag-bisita. Salamat!

search questio Search

P OPULAR

Tula Tungkol Sa Pamilya

Wala ng mas hihigit pa sa pamilya. Ang …

Barayti Ng Wika

Ang wika ay bahagi ng kultura at kasaysayan …

Matalinhagang Salita

Ang wika ay sandata na ginagamit ng kahit …

 

Halimbawa Ng Sanhi At Bunga

Ang sanhi at bunga ay kapag ang isang …

Magagandang Tanawin Sa Pilipinas

Ang bansa ng Pilipinas ay isang arkipelagong may …

report this ad

Antas ng Wika
Antas ng Wika

1. formal at di-formal – di-formal na wika ang wikang ginagamit ng tao sa ka-edad

samantalang formal naman ang wikang gingamit ng tao sa nakatataas o nakatatanda
2. lingua franca – wikang ginagamit ng karamihan sa isang bansa; sa Pilipinas ang
Filipino ang lingua franca ng mga tao
3. lalawiganin – mga wikang ginagamit ng mga tao sa lalawigan gaya ng Chavacano,
Tausug, Cebuano, Ilonggo, Visaya at iba pa. Hindi talamak ang paggamit sa isang
bansa ng mga wikang lalawiganin ngunit nagsasadya ito ng implikasyon ng kultura ng
isang lalawigan
4. kolokyal - ito ay ang pakikibagay ng wika sa taong gumagamit nito. Kadalasan
napaiikli ang mga salita ngunit napagkakasunduan ang pagpapaikli nito. Halimbawa:
/tena/ para sa 'tara na', /pre/ para sa 'pare'
5. balbal o pangkalye – wikang ginagamit ng tao na halos likha-likha lamang at may
kanya-kanyang kahulugan gaya ng wika ng mga tambay at bakla – halimbawa ang mga
salitang ‘eklavush’, ‘erpat at ermat’ at ‘cheverloo’.
6. edukado/malalim – wikang ginagamit sa panitikan, sa mga paaralan at pamantasan,
sa gobyerno, sa korte at iba pang venyung profesyunal

Ang wika ay nahahati sa iba’t ibang katigorya sa antas na ginagamit ng tao batay sa
kanyang pagkatao, sa lipunang kanyang ginagalawan, lugar na tinitirhan, panahon,
katayuan at okasyong dinadaluhan.

Pormal - Ito ay antas ng wika na istandard at kinikilala/ginagamit ng nakararami.

Pambansa. Ito ay ginagamit ng karaniwang manunulat sa aklat at pambalarila

para sa paaralan at pamahalaan

Halimbawa:
Asawa, Anak, Tahanan

Pampanitikan o panretorika. Ito ay ginagamit ng mga malikhain manunulat.

Ang mga salita ay karaniwang malalim, makulay at masining.

Halimbawa:
Kahati sa buhay
Bunga ng pag-ibig
Pusod ng pagmamahalan

Impormal. Ito ay antas ng wika na karaniwan, palasak, pang araw-araw, madalas

gamitin sa pakikipag-usap at pakikipagtalastasan.
Lalawiganin. Ito ay gamitin ng mga tao sa particular na pook o lalawigan, makikilala ito
sa kakaibang tono o punto.

Halimbawa:
Papanaw ka na ? (Aalis ka na?)
Nakain ka na? (Kumain ka na?)
Buang! (Baliw!)

Kolokyal. Pang araw-araw na salita, maaring may kagaspangan nang kaunti,

maari rin itor refinado ayon sa kung sino ang nagsasalita. Ang pagpapaikli ng isa,
dalawa o higit pang titik sa salita.

Halimbawa:
Nasan, pa`no,sa’kin,kelan
Meron ka bang dala?

Balbal. Sa Ingles ito ay slang. Nagkakaroon ng sariling codes, mababa ang

antas
na ito; ikalawa sa antas bulgar.

Halimbawa:
Chicks (dalagang bata pa)
Orange (beinte pesos)
Pinoy (Pilipino)

Karaniwang paraan ng pagbuo ng salitang balbal:

1. Paghango sa mga salitang katutubo

Halimbawa:
Gurang (matanda)
Bayot (bakla)
Barat (kuripot)

2. Panghihiram sa mga wikang banyaga

Halimbawa:
Epek (effect)
Futbol (naalis, natalsik)
Tong (wheels)

3. Pagbibigay ng kahulugan ng salitang tagalog

 Halimbawa:
Buwaya (crocodiles – greedy)
Bata (child – girlfriend)
Durog (powdered – high in addiction)
Papa (father – lover)

4. Pagpapaikli
Halimbawa:
Pakialam – paki
Tiyak – tyak

5. Pagbabaliktad
Buong Salita
Halimbawa:
Etned – bente
Kita – atik

Papantig
Halimbawa:
Dehin – hindi
Ngetpa – Panget
Tipar – Parti

6. Paggamit ng Akronim
Halimbawa:
G – get, nauunawaan
US – under de saya

7. Pagpapalit ng Pantig
Halimbawa:
Lagpak – Palpak – Bigo
Torpe – Tyope – torpe, naduwag

8. Paghahalo ng salita
Halimbawa:
Bow na lang ng bow
Mag-jr (joy riding)
Mag-gimik
Mag-MU

9. Paggamit ng Bilang
 Halimbawa:
45 – pumutok
1433 – I love you too
50-50 – naghihingalo

10. Pagdaragdag
Halimbawa:
Puti – isputing
Kulang – kulongbisi

11. Kumbinasyon
Pagbabaligtad at Pagdaragdag
Halimbawa:
Hiya – Yahi – Dyahi

Pagpapaikli at pag-Pilipino
Halimbawa:
Pino – Pinoy
Mestiso – Tiso, Tisoy

Pagpapaikli at Pagbabaligtad
Halimbawa:
Pantalon – Talon – Lonta
Sigarilyo – Siyo – Yosi

Panghihiram at Pagpapaikli
Halimbawa:
Security – Sikyo
Brain Damage – Brenda

Panghihiram at Pagdaragdag
Halimbawa:
Get – Gets/Getsing
Cry – Crayola

Antas ng Wika
Antas ng Wika

1. formal at di-formal – di-formal na wika ang wikang ginagamit ng tao sa ka-edad

samantalang formal naman ang wikang gingamit ng tao sa nakatataas o nakatatanda
2. lingua franca – wikang ginagamit ng karamihan sa isang bansa; sa Pilipinas ang
Filipino ang lingua franca ng mga tao
3. lalawiganin – mga wikang ginagamit ng mga tao sa lalawigan gaya ng Chavacano,
Tausug, Cebuano, Ilonggo, Visaya at iba pa. Hindi talamak ang paggamit sa isang
bansa ng mga wikang lalawiganin ngunit nagsasadya ito ng implikasyon ng kultura ng
isang lalawigan
4. kolokyal - ito ay ang pakikibagay ng wika sa taong gumagamit nito. Kadalasan
napaiikli ang mga salita ngunit napagkakasunduan ang pagpapaikli nito. Halimbawa:
/tena/ para sa 'tara na', /pre/ para sa 'pare'
5. balbal o pangkalye – wikang ginagamit ng tao na halos likha-likha lamang at may
kanya-kanyang kahulugan gaya ng wika ng mga tambay at bakla – halimbawa ang mga
salitang ‘eklavush’, ‘erpat at ermat’ at ‘cheverloo’.
6. edukado/malalim – wikang ginagamit sa panitikan, sa mga paaralan at pamantasan,
sa gobyerno, sa korte at iba pang venyung profesyunal

Ang wika ay nahahati sa iba’t ibang katigorya sa antas na ginagamit ng tao batay sa
kanyang pagkatao, sa lipunang kanyang ginagalawan, lugar na tinitirhan, panahon,
katayuan at okasyong dinadaluhan.

Pormal - Ito ay antas ng wika na istandard at kinikilala/ginagamit ng nakararami.

Pambansa. Ito ay ginagamit ng karaniwang manunulat sa aklat at pambalarila

para sa paaralan at pamahalaan

Halimbawa:
Asawa, Anak, Tahanan

Pampanitikan o panretorika. Ito ay ginagamit ng mga malikhain manunulat.

Ang mga salita ay karaniwang malalim, makulay at masining.

Halimbawa:
Kahati sa buhay
Bunga ng pag-ibig
Pusod ng pagmamahalan

Impormal. Ito ay antas ng wika na karaniwan, palasak, pang araw-araw, madalas

gamitin sa pakikipag-usap at pakikipagtalastasan.

Lalawiganin. Ito ay gamitin ng mga tao sa particular na pook o lalawigan, makikilala ito
sa kakaibang tono o punto.

Halimbawa:
Papanaw ka na ? (Aalis ka na?)
Nakain ka na? (Kumain ka na?)
Buang! (Baliw!)

Kolokyal. Pang araw-araw na salita, maaring may kagaspangan nang kaunti,

maari rin itor refinado ayon sa kung sino ang nagsasalita. Ang pagpapaikli ng isa,
dalawa o higit pang titik sa salita.

Halimbawa:
Nasan, pa`no,sa’kin,kelan
Meron ka bang dala?

Balbal. Sa Ingles ito ay slang. Nagkakaroon ng sariling codes, mababa ang

antas
na ito; ikalawa sa antas bulgar.

Halimbawa:
Chicks (dalagang bata pa)
Orange (beinte pesos)
Pinoy (Pilipino)

Karaniwang paraan ng pagbuo ng salitang balbal:

1. Paghango sa mga salitang katutubo

Halimbawa:
Gurang (matanda)
Bayot (bakla)
Barat (kuripot)

2. Panghihiram sa mga wikang banyaga

Halimbawa:
Epek (effect)
Futbol (naalis, natalsik)
Tong (wheels)

3. Pagbibigay ng kahulugan ng salitang tagalog

Halimbawa:
Buwaya (crocodiles – greedy)
Bata (child – girlfriend)
Durog (powdered – high in addiction)
Papa (father – lover)
4. Pagpapaikli
Halimbawa:
Pakialam – paki
Tiyak – tyak

5. Pagbabaliktad
Buong Salita
Halimbawa:
Etned – bente
Kita – atik

Papantig
Halimbawa:
Dehin – hindi
Ngetpa – Panget
Tipar – Parti

6. Paggamit ng Akronim
Halimbawa:
G – get, nauunawaan
US – under de saya

7. Pagpapalit ng Pantig
Halimbawa:
Lagpak – Palpak – Bigo
Torpe – Tyope – torpe, naduwag

8. Paghahalo ng salita
Halimbawa:
Bow na lang ng bow
Mag-jr (joy riding)
Mag-gimik
Mag-MU

9. Paggamit ng Bilang
Halimbawa:
45 – pumutok
1433 – I love you too
50-50 – naghihingalo
10. Pagdaragdag
Halimbawa:
Puti – isputing
Kulang – kulongbisi

11. Kumbinasyon
Pagbabaligtad at Pagdaragdag
Halimbawa:
Hiya – Yahi – Dyahi

Pagpapaikli at pag-Pilipino
Halimbawa:
Pino – Pinoy
Mestiso – Tiso, Tisoy

Pagpapaikli at Pagbabaligtad
Halimbawa:
Pantalon – Talon – Lonta
Sigarilyo – Siyo – Yosi

Panghihiram at Pagpapaikli
Halimbawa:
Security – Sikyo
Brain Damage – Brenda

Panghihiram at Pagdaragdag
Halimbawa:
Get – Gets/Getsing
Cry – Crayola

Antas ng Wika
Antas ng Wika

1. formal at di-formal – di-formal na wika ang wikang ginagamit ng tao sa ka-edad samantalang
formal naman ang wikang gingamit ng tao sa nakatataas o nakatatanda
2. lingua franca – wikang ginagamit ng karamihan sa isang bansa; sa Pilipinas ang Filipino ang
lingua franca ng mga tao
3. lalawiganin – mga wikang ginagamit ng mga tao sa lalawigan gaya ng Chavacano, Tausug,
Cebuano, Ilonggo, Visaya at iba pa. Hindi talamak ang paggamit sa isang bansa ng mga wikang
lalawiganin ngunit nagsasadya ito ng implikasyon ng kultura ng isang lalawigan
4. kolokyal - ito ay ang pakikibagay ng wika sa taong gumagamit nito. Kadalasan napaiikli ang
mga salita ngunit napagkakasunduan ang pagpapaikli nito. Halimbawa: /tena/ para sa 'tara na',
/pre/ para sa 'pare'
5. balbal o pangkalye – wikang ginagamit ng tao na halos likha-likha lamang at may kanya-
kanyang kahulugan gaya ng wika ng mga tambay at bakla – halimbawa ang mga salitang
‘eklavush’, ‘erpat at ermat’ at ‘cheverloo’.
6. edukado/malalim – wikang ginagamit sa panitikan, sa mga paaralan at pamantasan, sa
gobyerno, sa korte at iba pang venyung profesyunal

Ang wika ay nahahati sa iba’t ibang katigorya sa antas na ginagamit ng tao batay sa kanyang
pagkatao, sa lipunang kanyang ginagalawan, lugar na tinitirhan, panahon, katayuan at okasyong
dinadaluhan.

Pormal - Ito ay antas ng wika na istandard at kinikilala/ginagamit ng nakararami.

Pambansa. Ito ay ginagamit ng karaniwang manunulat sa aklat at pambalarila

para sa paaralan at pamahalaan

Halimbawa:
Asawa, Anak, Tahanan

Pampanitikan o panretorika. Ito ay ginagamit ng mga malikhain manunulat.

Ang mga salita ay karaniwang malalim, makulay at masining.

Halimbawa:
Kahati sa buhay
Bunga ng pag-ibig
Pusod ng pagmamahalan

Impormal. Ito ay antas ng wika na karaniwan, palasak, pang araw-araw, madalas gamitin sa
pakikipag-usap at pakikipagtalastasan.

Lalawiganin. Ito ay gamitin ng mga tao sa particular na pook o lalawigan, makikilala ito sa
kakaibang tono o punto.

Halimbawa:
Papanaw ka na ? (Aalis ka na?)
Nakain ka na? (Kumain ka na?)
Buang! (Baliw!)

Kolokyal. Pang araw-araw na salita, maaring may kagaspangan nang kaunti,

 maari rin itor refinado ayon sa kung sino ang nagsasalita. Ang pagpapaikli ng isa,
dalawa o higit pang titik sa salita.

Halimbawa:
Nasan, pa`no,sa’kin,kelan
Meron ka bang dala?

Balbal. Sa Ingles ito ay slang. Nagkakaroon ng sariling codes, mababa ang antas
na ito; ikalawa sa antas bulgar.

Halimbawa:
Chicks (dalagang bata pa)
Orange (beinte pesos)
Pinoy (Pilipino)

Karaniwang paraan ng pagbuo ng salitang balbal:

1. Paghango sa mga salitang katutubo

Halimbawa:
Gurang (matanda)
Bayot (bakla)
Barat (kuripot)

2. Panghihiram sa mga wikang banyaga

Halimbawa:
Epek (effect)
Futbol (naalis, natalsik)
Tong (wheels)

3. Pagbibigay ng kahulugan ng salitang tagalog

Halimbawa:
Buwaya (crocodiles – greedy)
Bata (child – girlfriend)
Durog (powdered – high in addiction)
Papa (father – lover)

4. Pagpapaikli
Halimbawa:
Pakialam – paki
Tiyak – tyak
5. Pagbabaliktad
Buong Salita
Halimbawa:
Etned – bente
Kita – atik

Papantig
Halimbawa:
Dehin – hindi
Ngetpa – Panget
Tipar – Parti

6. Paggamit ng Akronim
Halimbawa:
G – get, nauunawaan
US – under de saya

7. Pagpapalit ng Pantig
Halimbawa:
Lagpak – Palpak – Bigo
Torpe – Tyope – torpe, naduwag

8. Paghahalo ng salita
Halimbawa:
Bow na lang ng bow
Mag-jr (joy riding)
Mag-gimik
Mag-MU

9. Paggamit ng Bilang
Halimbawa:
45 – pumutok
1433 – I love you too
50-50 – naghihingalo

10. Pagdaragdag
Halimbawa:
Puti – isputing
Kulang – kulongbisi
11. Kumbinasyon
Pagbabaligtad at Pagdaragdag
Halimbawa:
Hiya – Yahi – Dyahi

Pagpapaikli at pag-Pilipino
Halimbawa:
Pino – Pinoy
Mestiso – Tiso, Tisoy

Pagpapaikli at Pagbabaligtad
Halimbawa:
Pantalon – Talon – Lonta
Sigarilyo – Siyo – Yosi

Panghihiram at Pagpapaikli
Halimbawa:
Security – Sikyo
Brain Damage – Brenda

Panghihiram at Pagdaragdag
Halimbawa:
Get – Gets/Getsing
Cry – Crayola