Một số khái niệm cơ bản của Triết học

1. Vật chất:
- Là tất cả mọi thứ mà ta có thể nhìn thấy và cảm nhận
- VD: bàn ghế, nước, không khí, cây cối, …
2. Ý thức:
- Sự phản ánh vật chất
- VD: chúng ta suy nghĩ về con chim bay, rồi từ đó chế tạo ra
máy bay
 Ý thức thường đi cùng với Nhận thức
 Vật chất là kết quả của ý thức
 Ý thức chính từ bản thân con người, còn thế giới chính là
vật chất.
 Ý nghĩa của Triết học: Con người nhìn thấy quy luật của
thế giới vật chất, từ đó vận động và phát triển theo những
quy luật đó để tạo ra các sản phẩm là vật chất.
3. Chủ quan và khách quan:
- Khách quan: có tính chất không giới hạn (có những quy
luật mà con người không biết được)
- Chủ quan: là những thứ mà con người có thể phản ánh và
hiểu được.
o Chủ quan mang tính thời điểm
 Là một người tư duy tốt thì cần nhìn nhận mọi thứ theo
cái nhìn Khách quan. Những “ý niệm” càng gần với cái
nhìn khách quan thì càng chính xác
 Vd: đem gà đi bán, nghĩ rằng: “cứ đem ra chợ
là sẽ bán được”  đây là ý nghĩ chủ quan
  Đem ra chợ, bị cạnh tranh giá, không bán được
 thực tế khách quan
 Có suy nghĩ giảm giá để cạnh tranh tốt hơn 
thực tế khách quan tác động lại ý niệm chủ
quan của chủ thể, khiến chủ thể thay đổi tiến
đến gần hơn thế giới khách quan
4. Nguyên lý:
- Các mối liên hệ phổ biến:
o Biểu hiện ở 6 cặp phạm trù  “dù có thế nào thì tất cả
sự vật hiện tượng đều liên quan đến nhau”
 Cặp 1: Cái chung và cái riêng (ý nghĩa quan trọng
nhất): mọi sự vật hiện tượng đều tồn tại dưới
dạng cái chung và cái riêng.
 Cái chung: là cái lặp đi lặp lại của một sự
vật hiện tượng
o Mang tính đơn điệu nhưng phản ánh
đúng bản chất sv ht
 Cái riêng: là cái để phân biệt giữa sự vật
hiện tượng này và sự vật hiện tượng khác.
o Mang tính phong phú và khách quan
hơn
 Cái riêng luôn quyết định cái chung!
 cái đơn nhất: không lặp lại ở sv ht nào cả,
chỉ có duy nhất nó tồn tại (vân tay…)
 luôn xuất phát từ cái riêng để tìm cái
chung.
 Cặp 2: nguyên nhân và kết quả:
  Nguyên nhân: tồn tại trong bản thân sv ht
mà khi ta tác động vào sv ht đó sẽ tạo ra một
hoặc nhiều kết quả có thể dự đoán được.
 Điều kiện: với nguyên nhân và điều kiện cụ
thể sẽ tạo được ra kết quả mong muốn.
 Kết quả: cần có tập hợp các điều kiện + các
điều kiện để tạo ra kết quả.
- Nguyên lý về sự phát triển:
o Có 3 quy luật  muốn phát triển thì PHẢI tuân theo
đủ 3 quy luật này
 Quy luật mâu thuẫn
 Quy luật lượng chất
 Quy luật phủ định của phủ định