Luật không mâu thuẫn

- Hai phán đoán, nhận định mâu thuẫn nhau, trái ngược nhau không thể nào cùng
đúng.
- Trong hai phán đoán, nhận định như vậy có ít nhất là một phán đoán, nhận định
sai.
- Quy luật này phản ánh tính chất không mâu thuẫn của quá trình này
- Yêu cầu: quá trình tư duy không được chứa mâu thuẫn trực tiếp. Cụ thể là khong
được cùng một lúc vừa khẳng định vừa phủ định một điều gì đó
- Tôi tin là không có niềm tin trên đời
- Vụ án thi thể trong thùng bê tông: mâu thuẫn từ lời khai bị cáo
- Bị cáo lúc khai nhận giết lúc khai nhận không giết
- Yêu cầu: quá trình tư duy không được chứa mâu thuẫn gián tiếp. Cụ thể là không
được khẳng định hay phủ định một vấn đề nào đó rồi lại phủ định hay khẳng định
các hệ quả của nó.
- Vụ án giết bạn vì mê tín
- Mâu thuẫn từ lời khai nhân chứng
- Mâu thuẫn: không phải là vụ án giết người cướp của; hành động của nhân chứng;
nghi vấn về số điện thoại và người gọi đến
- Để phát hiện mâu thuẫn cần: hiểu biết rộng, suy luận tốt, nhanh nhạy trong tư duy,
liên hệ tốt
- Lưu ý; không vi phạm quy luật khi
- Khẳng định cùng một điều tỏng hoàn cảnh khác nhau
- Trời mưa sáng
- Trời không mưa chiều
- Các khẳng định xuất phát từ việc xem xét các đối tượng từ các mặt khác nhau
- Trong cái rủi có cái may
- -> trong cái rủi 1 có cái may 2
Luật triệt tam
- Một phán đoán nhận định hoặc đúng hoặc sai chứ không thể có một giá trị thứ ba
nào khác.
- Với một phán đoán, nhận định nhất định, quy luật triệt tam không cho biết nó
đúng hay sai, nhưng cho biết rằng nó chỉ có thể hoặc đúng hoặc sai chứ không thể
có giá trị nào khác.
- Nội dung bản án: hoặc là bị cáo phạm tội hoặc là bị cáo không phạm tội, không có
kết luận nào khác
- Sự kiện vedan Việt Nam xả nước thải chưa qua xử lý xuống sông thị vải, có nhà
báo hỏi đại diện phía công ty: ở đài loan, cty vedan có làm như vậy không?
 - Nhà quản lý đại diện công ty trả lời: mỗi nước có hệ thống pháp luật, quy định
riêng. Công ty sẽ cố gắng khắc phục thiếu sót ở Việt Nam thời gian qua.
- Trong vụ án huyền như chiếm đoạt tài sản
- Hdxx hỏi các tổ chức tín dụng có được phép gửi tiền và ủy thác tiền gửi không?
- Vị đại diện NHNN đã lôi ra các văn vản, quy định của ngân hàng khiến hdxx ......
Tôi không trả lời
Luật lý do đầy đủ
- Một tư tưởng chỉ có giá trị khi nó có đầy đủ cơ sở
- Quy luật lý do đầy đủ dựa trên một quy luật rất cơ bản của tự nhiên là quy luật
nhân – quả.
- Mọi sự vật và hiện tượng đều có nguyên nhân của nó. Trong cùng một điều kiện,
cùng một nguyên nhân sẽ đưa đến cùng một kết quả.
- Yêu cầu của hoạt động tư pháp
- Các sự kiện phải có thật, liên quan đến vấn đề và được thu nhập theo đúng quy
định của pháp luật
- Các tư tưởng được sử dụng phải đúng, hoặc được pháp luật quy định
- Các tư tưởng được sử dụng phải có quan hệ đến điều cần chứng minh
- Ví dụ: mô hình vũ trụ địa tâm
Tìm ví dụ về sự vi phạm 4 quy luật của tư duy nhưng trong lĩnh vực pháp lý
Dẫn ví dụ ra -> phân tích -> ghi nguồn
KHÁI NIỆM
Khái quát về khái niệm
Định nghĩa
- Khái niệm là hình thức của tư duy trừu tượng, phản ánh một lớp các đối tượng
thông qua các đặc trưng cơ bản của các đối tượng đó.
Khái niệm và từ
- Khi hình thành khái niệm con người đặt tên bằng từ hay cụm từ
- Như vậy từ hay cụm từ là vỏ vật chất của khái niệm
 Một từ biểu thị nhiều khái niệm (công bằng)
 Nhiều từ biểu đạt cùng một khái niệm (từ trần, hy sinh; mẹ, má; ngôn ngữ
vùng miền)
 Từ không biểu đạt khái niệm nào (ơ, mớ trong mớ rau)
- Khái niệm bao gồm nội hàm (chất) và ngoại diên (lượng)
 Nội hàm là tập hợp tất cả dấu hiệu cơ bản của đối tượng phản ánh trong đối
tượng.
  Ngoại diên là tập hợp của những đối tượng mà khái niệm phản ánh.
 Nội hàm mà càng sâu ngoại diên càng hẹp
Nội hàm càng cạn ngoại diên càng rộng
 Trong công tác điều tra xét xử, việc xác định nội hàm và ngoại diên
có ý nghĩa đặc biệt quan trọng.
Các loại khái niệm
Căn cứ theo số lượng đối tượng trong ngoại diên
- Khái niệm rỗng: khái niệm ảo, khái niệm giả
 Chúa trời, người ngoài hành tinh, số tự nhiên lớn nhất, thiên đường
- Khái niệm đơn nhất: khái niệm mà ngoại diên chỉ gồm một đối tượng
 Loài người, số tự nhiên bé nhất, số nguyên tố chẵn
- Khái niệm chung: khái niệm có ngoại diên chứa từ hai đối tượng trở lên
 Luật sư, khoa học, con người
Căn cứ theo đặc điểm tồn tại của đối tượng trong ngoại diên
Căn cứ theo nội hàm của khái niệm
Khái niệm cụ thể Khái niệm trừu tượng
- Thành phố - Tình yêu
- Trường hợp - Cái đẹp
- Ngôi nhà - Lòng biết ơn

Quan hệ trùng lặp

- Quan hệ đồng nhất. Hai khái niệm đồng nhất khi chúng có cùng ngoại diên. Nội
hàm của chúng khác nhau. Vd: hiến pháp đầu tiên của nước Việt Nam và hiến
pháp năm 1946
- Quan hệ giao nhau. Các khái niệm là giao nhau nếu ngoại diên của chúng có một
phần trùng nhau. Vd: sinh viên và đoàn viên
- Quan hệ bao hàm. Hai khái niệm là bao hàm nhau nếu ngoại diên của khái niệm
thứ nhất là một bộ phận của ngoại diên khái niệm thứ hai. Vd: người Việt Nam và
con người.

Quan hệ không trùng lặp

- Quan hệ ngang hàng. Hai khái niệm gọi là ngang hàng khi chúng có quan hệ
không trùng và có mọt khái niệm thứ ba mà cả hai khái niệm đó cùng phụ thuộc.
Vd: khái niệm cam và xoài cùng được bao hàm trong khái niệm trái cây
- Quan hệ đối lập. Hai khái niệm là đối lập nhau nếu chúng cùng được bao hàm
trong một khái niệm thứ ba; tổng ngoại diên của chúng nhỏ hơn ngoại diên khái
niệm thứ ba đã nói. Vd: các khái niệm người béo và người gầy
- Quan hệ mâu thuẫn. Hai khái niệm có quan hệ mâu thuẫn với nhau nếu: chúng
cùng được bao hàm trong một khái niệm thứ ba; tổng ngoại diên của chúng vừa
bằng ngoại diên khái niệm thứ ba. Vd: sinh viên giỏi và sinh viên không giỏi,
người tốt và người không tốt