TREMATODLAR

KELEBEKLER, YASSI SOLUCANLAR

Diğer helmintlere göre hastalıkları daha ağır seyreder,
İnsanlarda klinik olarak önemli hastalık oluşturan
digenea grubunda bulunan trematodlar yerleştikleri
organa göre gruplandırılabilirler.
Kan yerleşimli trematodlar (Schistosoma mansonİ,
S. japonicum ve S. hema- tobium),
Karaciğerde yerleşimli trematodlar (Fascioia
hepatica, Opistorchis, Clonorchis),
Akciğer yerleşimli trematodlar (Paragonimus wes-
termani) ve
İntestinal yerleşimli (Fasciolopsis, Heterophies)
olarak sayılabilir.
Yerleşim yerine göre trematodların tanısında da
farklı örnekler araştırılabilir.
Trematodlarm vücut yüzeyi tegument adı verilen bir
tabakayla kaplıdır, absorbsiyonla besinlerin
alınmasında görev alır.
Bütün trematodlar bir veya daha fazla arakonağa
gereksinim duyarlar ve birinci arakonakları olan
salyangozlarda aseksüel olarak çoğalırlar.
İnsanlarda, trematodların erişkinleri hastalık oluşturur
ve çoğalmazlar.
Schistosomiasis (Bilharziasis)
Hastalığı oluşturan, görüldüğü coğrafi bölge­ler
olarak ve insanlarda yerleşim olarak farklı­lık
gösteren 3 tür Schistosoma bulunmaktadır. S.
hematobium daha çok mesane venüllerinde
yerleşir .
Diğer türler mezenter ve portal sistem venüllerine
yerleşirler.
S. mansoni ait mesenterik ve portal yenlere daha
çok rektum venüllerinde yerleşir,
Hastalığın yaygın olduğu bölgelerde su kaynaklarının
insan dışkısıyla kirletilmesi Önemli bir risk faktörüdür.
Morfoloji
Erişkinler 1-2 cm uzunluğunda
Hastalık
Hastaların çoğunda parazit yükü ile bağıntılı olarak,
klinik bulgu oluşmamakta ve subklinik olarak
seyretmektedir.
Akut dönemde ateş, öksürük, kırgınlık, başağrısı,
lenfadenopati, hepatosplenomegali ve eozinofili
saptanabilir.
Kronik schİstosomiasiste semptomlar primer olarak
dokularda yumurtaların birikmesinden sonra ortaya
çıkmaktadır.
Sıklıkla etkilenen iki organda gelişen fibrozis nede­niyle
belirtiler ve yetmezlikler saptanabilir (hepato-
splenomegali, ve Özefagus varis kanamaları,
hidronefroz ve üremi tablosu gelişebilir.
Mesane kanserleri bu enfeksiyonun kronikleşmesiyle
artış gösterir.
Tanı
Tanıda endemik bölge olması, anamnez,
dermatit ve diğer semptomlar (kanlı işeme)
önemli bulgulardır.
İdrarda (S. hematobium) veya dışkıda (S. mansoni
tipik yumurtaların görülmesi kesin tanıyı koydurur.
Serolojik olarak spesifik antikorların araştırıldığı
serolojik testler özellikle hafif klinik belirtiler
bulunan hastalarda yararlı olabilir.
Tedavi ve Kontrol
Bütün türlerin tedavisinde Praziquantel kullanılabilir.
Karında rahatsızlık, baş ağrısı ateş gibi yan etkiler
oluşabilir.
Su ile deri temasının önlenmesi korunmada önemlidir.
Sanitasyon kurallarının iyileştirilmesi insan dışkısının
dış ortama bırakılmaması son derece Önemlidir.