Các pp thải nhiệt ở vật nuôi( 4 pp) : Đối với từng vật nuôi, quá trình thải nhiệt

có đặc điểm ntn ?

Các biện pháp giảm nhiệt độ trong chuồng nuôi?

Điều hòa thân nhiệt( vật lí, hóa học)

Ảnh hưởng của bức xạ của MT( tốt, xấu)

Quá trình thải nhiệt phụ thuộc vào tốc độ dẫn nhiệt ra da và tốc độ truyền từ da vào môi
trường Sự thải nhiệt ở vật nuôi theo 4 phương thức: bức xạ; đối lưu; dẫn truyền và bốc
hơi nước
Bức xạ nhiệt

Là quá trình tỏa nhiệt từ cơ thể ra môi trường qua các tia bức xạ (bước sóng từ 5-20
micrometer) Khoảng 60% nhiệt của cơ thể thải ra qua bức xạ Nếu thân nhiệt cao hơn
nhiệt độ môi trường thì sự bức xạ nhiệt ra môi trường cao hơn hấp thu và ngược lại
Đối lưu

Xảy ra khi không khí tiếp xúc với da, bị làm nóng, giản nở và di chuyển ra xa
Kết quả da truyền nhiệt cho không khí
Khoảng 15% nhiệt được thải qua đối lưu
Có 2 dạng: đối lưu tự nhiên và đối lưu bắt buộc Lông làm giảm quá trình đối lưu
Nước dẫn nhiệt tốt hơn không khí

Dẫn truyền

Là quá trình truyền nhiệt khi cơ thể tiếp xúc với bề mặt nào đó có nhiệt độ thấp hơn nhiệt
độ da Khoảng 3% nhiệt cơ thể được thải
Lưu ý sự mất nhiệt đột ngột khi gây mê; thú non hay thú bệnh
Bốc hơi nước

Là phương thức mất nhiệt khi bốc hơi nước qua da; qua hơi thở
Trong điều kiện bình thường, cơ thể thải nhiệt khoảng 20% qua bốc hơi nước
Sự tiết mồ hôi do hệ thần kinh thực vật điều khiển. Khi nhiệt độ môi trường cao, trung
khu điều hòa nhiệt phát xung động thần kinh kích thích các tuyến mồ hôi dưới da phân
tiết
Một số loài sự thải nhiệt qua bốc hơi nước ở bề mặt da bị hạn chế do: bề mặt da có lông
bao phủ; không có tuyến mồ hôi ở da
Sự thải nhiệt bằng bốc hơi nước bị ảnh hưởng bởi ẩm độ không khí và tốc độ gió
Sự tiết mồ hôi nhiều gây rối loạn cân bằng điện giải và làm máu cô đặc
Ảnh hưởng của nhiệt độ môi trường cao
Khi nhiệt độ môi trường cao, vật nuôi giảm thân nhiệt bằng cách giãn mạch máu dưới da
và niêm mạc; tăng tiết mồ hôi; giảm sinh nhiệt
Ở heo tuyến mồ hôi và cơ chế tăng nhịp thở không phát triển nên heo chịu nóng kém nhất
Ở mèo, tương tự̣ như trên chó, mèo còn có sự thải nhiệt qua bốc hơi nước
Ở gia cầm sự thải nhiệt qua bốc hơi nước
Các biện pháp khắc phục nhiệt độ môi trường cao
Các biện pháp làm giảm nhiệt độ
 Giảm mật độ nuôi
 Chuồng trại thông thoáng
 Hướng chuồng thích hợp
 Cấu tạo nền chuồng (sự hấp thu bức xạ;
truyền nhiệt)
 Giảm nhiệt độ chuồng nuôi (vật liệu;
phun nước,….)
 Phun nước trực tiếp
 Hệ thống nhỏ giọt (heo)

 Điều hòa vật lý: giảm diện tích tiếp xúc của da
với mội trường; dựng lông; co mạch dưới da,…
 Điều hòa hóa học: tăng sinh nhiệt (chủ yếu ở
cơ bắp (run cơ); tăng chuyển hóa (tăng tiết
thyroxin và glucocorticoid)
Bức xạ mặt trời
Lợi ích
 Tạo vitamin D
 Kích thích sự phát triển
 Ảnh hưởng sinh tổng hợp và hoạt động
của melatonin
Tác dụng xấu của tia hồng ngoại
 Da hấp thu và chuyển thành nhiệt gây
hiện tượng stress nhiệt
 Gây tổn thương các tế bào da
 Phơi nắng kéo dài gây tổn thương giác
mạc, sung huyết não,…
Tác dụng xấu của tia tử ngoại
 Tổn thương da, niêm mạc, gây lão hóa
 Gây viêm giác mạc
 Gây tổn thương DNA, gián tiếp gây đột
biến và ung thư