‫به نام خدا‬

‫سواالت علوم هشتم‬

‫فصل اول مخلوط و جداسازی مواد‬

‫ــ مواد مخلوط را تعریف کنید بیشتر موادی که ما در زندگی با انها سرو کار‪1‬‬
‫داریم از دو یا چند ماده تشکیل شده است‪،‬این مواد مخلوط نامیده میشود‬
‫ــ مواد خالص را با ذکر مثال توضیح دهید موادی که از یه نوع ماده تشکیل‪2‬‬
‫‪ ...‬شده باشد مواد خالص نامیده میشود مانند‪ :‬عنصرآهن‪،‬طال‪،‬مس و‬
‫ــ مواد ناخالص را با ذکر مثال توضیح دهید موادی را که از دو یا چند ماده‪3‬‬
‫‪ ...‬تشکیل شده باشند‪،‬مواد ناخالص یا مخلوط میگویند مانند‪:‬هوا‪،‬اجیل‪،‬نمک و‬
‫ــ ویژگی های مواد مخلوط را با ذکر مثال توضیح دهید یکی از ویژگی های‪4‬‬
‫مواد مخلوط این است که اجزای ان تشکیل دهنده ان خواص اولیه خود را حفظ‬
‫کرده اند‪.‬برای نمونه اب نمک مخلوطی از دو ماده اب و نمک است هنگامی که‬
‫این مخلوط را می چشیم مزه ان شور است خاصیت شوری مربوط به نمک است‬
‫یعنی نمک خاصیت شوری خود را حفظ کرده است‪ .‬از طرفی دیگر اگر مقداری‬
‫اب نمک را روی زمین بریزیم جاری میشود جاری شدن از ویژگی های اب‬
‫است‬
‫ــ مخلوط همگن را محلول میگویند‪5‬‬
 ‫ــ مخلوط ناهمگن جامد در مایع را سوسپانسیو‍ن یا تعلیقه میگویند‪6‬‬
‫ــ تعلیقه را تعریف کنید تعلیقه مخلوطی نا همگن است که در ان ذرات جامد به‪7‬‬
‫صورت معلق در مایع (اب) پ‍راکنده اند‪ .‬مانند‪ :‬دوغ‪،،‬اب لیموو خاکشیر‬
‫ــ اگر در مخلوطی مواد تشکیل دهنده به طور یکنواخت در هم پراکنده شده‪8‬‬
‫باشند این مخلوط را محلول یا همگن می نامند‬
‫ــ اجزای تشکیل دهنده محلول را با ذکر مثال بنویسید هر محلول حداقل از دو‪9‬‬
‫جزء حل شونده (نمک) و حالل (اب) تشکیل شده است‬
‫ــ اب نمک محلولی است جامد در مایع‪10‬‬
‫ــ الیاژ محلولی است جامد در جامد‪11‬‬
‫ــ نوشابه محلولی است گاز در مایع‪12‬‬
‫ــ هوا محلولی است از نیتروژن اکسیژن و گاز های دیگر‪13‬‬
‫ــ حالل ماده است که معموال جزء بیشتر محلول را تشکیل میدهد‪14‬‬
‫ــ مقدار حل شدن برخی مواد مانند نمک در اب با افزایش دما بیشترمیشود‪15‬‬
‫ــ مقدار حل شدن برخی مواد مانند اکسیژن در اب با افزایش دما کمترمیشود‪16‬‬
‫ــ محلول هوا محلولی است گاز در گاز‪17‬‬
‫ــ الیاژ محلولی است جامد در جامد‪18‬‬
‫‪19‬ــاسیدی یا بازی بودن مواد را به کمک کاغذ ‪ ph‬مشخص میکنند‬
‫‪20‬ــ موادی که ‪ PH‬انها کمتر از ‪ 7‬است خاصیت اسیدی دارند‬
‫‪21‬ــ موادی که ‪ PH‬انها بیشتر از ‪ 7‬باشد خاصیت بازی دارند‬
‫‪22‬ــ اسید ها ترش و خورنده درحالی که مواد بازی شیرین است‬
‫‪23‬ــ برای جدا سازی اب و نمک از دستگاه تقطیر استفاده میشود‬
‫‪24‬ــ برای جدا سازیخون انسان از دستگاه سانترفیوژ و گریزانه استفاده‬
‫میشود‬
 ‫‪25‬ــ برای جدا سازی گندم از خوشه ها از دستگاه کمباین استفاده میشود‬
‫‪26‬ــبرای جداسازی اوره و مواد زاعد خون انسان از دستگاه دیالیز استفاده‬
‫میشود‬
‫‪27‬ــبرای جداسازی مخلوط اب و روغن از کاغذ صافی استفاده میشود‬
‫‪28‬ــ برای جداسازی بزی از شیر از دستگاه سانترفیوژ استفاده میشود‬

‫فصل دوم تغییرات های در خدمت زندگی‬

‫‪ 1‬ــ یک تغییر شیمیایی مفید و یک تغییر شیمیایی مضر نام ببرید پختن غذا‬
‫(مفید) ترش شدن شیر (مضر)‬
‫‪2‬ــ چند تغییر شیمیایی را بنویسید زنگ زدن اهن ــ فاسد شدن میوه ــ پوسیدن‬
‫کاغذ ــ پیر شدن ــ سوختن درخت‬
‫‪3‬ــ سوختن تغییر شیمیایی است که با تولید نور و گرما همراه است‬
‫‪ 4‬ــ برای ازاد کردن انرژی مواد غذایی ذغال سنگ‪،‬نفت و گازوییل از چه‬
‫روشی استفاده میشود سوختنی‬
‫‪5‬ــ گاز های تشکیل دهنده هوا نیتروژن و اکسیژن است‬
‫‪6‬ــ بیشترین گاز موجود در هوا نیتروژن هست‬
‫‪7‬ــ برای سوختن به گرما و اکسیژن و مواد سوختنی نیاز است‬
‫‪ 8‬ــ واکنش سوختن شمع را بنویسید و در ان واکنش دهنده و فراورده هارا‬
‫مشخص کنید‬
‫گرما‬
‫گرماونور‪+‬بخار اب‪+‬گازکربن دی اکسید««(هیدروکربن)شمع‪+‬گازکربن‬
 ‫واکنش دهنده‬ ‫فر اورده‬
‫‪ 9‬ــ بر اثر سوختن چوب‪،‬گاز در فضای بسته ای که هوا در انوجود ندارد گاز‬
‫سمی و بی بوی مونو اکسید کربن تولید میشود‬
‫‪ 10‬ــ سوختن شمع‪،‬گاز اکسیژن و شمع دچار تغییر شیمیایی میشوند به انها‬
‫واکنش دهنده میگویند‬
‫‪ 11‬ــ مواد غذایی در بدن انسان چگونه میسوزند و انرژی ازاد میشود در بدن‬
‫انسان موجودات زنده ای نیز کاتالیزگر های گوناگونی به نام انزیم وجود‬
‫دارند‪ .‬انزیم ها سبب میشوند تغییرات شیمیایی در بدن موجودات زنده سریع تر‬
‫انجام شوند گلوگز نیز در بدن موجودات زنده در حضور انزیم با اکسیژن هوا‬
‫ترکیب ضمن ازاد کردن انرژی به کربن دی اکسید و بخار اب تبدیل میشود‬
‫‪12‬ــ کاتالیزگر چیست موادی که در یک واکنش شیمیایی شرکت میکنند و‬
‫سرعت واکنش را زیاد میکنند‬
‫‪ 13‬ــ چگونه میتوان با استفاده از در فلز مس و اهن که به طور غیر مستقیم به‬
‫یکدیگر وصل شده اند انرژی الکتریکی تولید کرد اگه دو تیغه اهنی و مسی با‬
‫فاصله از هم درون یک لیمو ترش قرار دهیم آن گاه یه باتری ساختیم در این‬
‫باتری انرژی شیمیایی درون دو فلز اهن و مس به انرژی الکتریکی تبدیل‬
‫میشوند‬
‫‪14‬ــ در تلفن همراه و ساعت انرژی شیمیایی به انرژی صوتی و حرکتی و‬
‫نورانی تبدیل میشوند‬
‫‪ 15‬ــ در واکنش شیمیایی حاصل از قرص جوشان به همراه اب را بنویسید و در‬
‫ان واکنش دهنده و فراورده را مشخص کنید‬

‫گازکربن دی اکسید«« جوش شیرین‪+‬اسید های موجود در قرص جوشان‬

‫واکنش دهنده‬ ‫فر اورده‬
 ‫فصل سوم از درون اتم چه خبر‬

‫‪1‬ــ همه مواد از ذرات ریزی به نام اتم ساخته شده است‬
‫‪2‬ــ اتم ها از ذره های ریز تری به نامه الکترون‪،‬پروتون و نوترون شده است‬
‫‪3‬ــ بار الکتریکی الکترون های اتم ها منفی و بار الکتریکی پروتون های اتم ها‬
‫مثبت است‬
‫‪4‬ــ تعداد پروتون های اتم هر عنصر را عدد اتمی ان عنصر میگویند‬
‫‪ 5‬ــ اتم کربن به صورت زیر نمایش داده شده است این اتم چند الکترون‬
‫وپروتون دارد این عدد اتمی اش ‪ 6‬است پس ‪ 6‬پروتون بار مثبت و ‪ 6‬الکترون‬
‫بار منفی دارد‬
‫‪6‬ــ اتم ها در حالت عادی خنثی اند یعنی چه توضیح دهید یعنی تعداد الکترون ها‬
‫با بار منفی و تعداد پروتون ها با بار مثبت برابر است‬
‫‪7‬ــ عناصر های مختلف را با چه نشانه هایی نشان میدهند هر عنصر را با توجه‬
‫به اسم انگلیسی ان به طور مخفف یک یا دو حرف ان نشان میدهد نماد‬
‫شیمیایی ان عنصر میگویند اکسیژن ‪ O‬هیدروژن‪H‬‬
‫‪8‬ـــ عدد اتمی هر عنصر در کجای نماد شیمیایی نشان داده میشود سمت چپ‬
‫پایین مانند ‪O‬‬
‫‪2‬‬
‫‪9‬ــ مدل اتمی بور را توضیح دهید همانطور که در منظومه شمسی سیارات به‬
‫دور خورشید میچرخند در مدل اتمی بور الکترون ها در مسیر های دایره ای‬
‫شکل به نام مدار به دور هسته اتم درحال حرکت اند‬
‫‪10‬ــ ایزوتوپ های یک عنصر را تعریف کنید به اتم های یک عنصر که نوترون‬
‫های متفاوت دارند ایزوتوپ های ان عنصر میگویند‬
‫‪11‬ــ ایزوتوپ های کربن را بنویس‬
‫‪12‬‬ ‫‪13‬‬ ‫‪14‬‬
‫‪C‬‬ ‫‪C‬‬ ‫‪C‬‬
‫‪6‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪6‬‬
‫‪N:8‬‬ ‫‪N:7‬‬ ‫‪N:6‬‬
‫‪12‬ــ ایزوتوپ های عنصر هیدروژن را تعریف کنید‬
‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪H‬‬ ‫‪H‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪N:2‬‬ ‫‪N:1‬‬
‫‪ 13‬ــ چند کاربرد ایزوتوپ های برخی از عناصر را بنویسید تولیدانرژی‬
‫تشخیص و درمان بیماری‪ ،‬کمک در ساخت دستگاه اتش سوزی‬
‫‪14‬ــ یون چیست به ذراتی که تعداد الکترون و پروتون هایشان با هم برابر‬
‫نباشد یون میگویند‬
‫‪15‬ــ نمک خوراکی از یون های سدیم و کلر ساخته شده است مدل اتمی بور را‬
‫برای هرکدام رسم کن‬
 ‫فصل چهارم تنظیم عصبی‬

‫‪1‬ــ وظیفه دستگاه عصبی چیست هماهنگی وتنظیم فعالیت بدن‬

‫‪2‬ــ دستگاه عصبی شامل چند بخش میشود نام ببرید‬

‫شامل دو بخش‪ :‬دستگاه عصبی مرکزی(مغز ونخاع)‬

‫دستگاه عصبی محیطی‬
‫‪ 3‬ــ دستگاه عصبی مرکزی شامل چه بخش هایی میشود نام ببرید و کار های‬
‫انهارا بنویسید نخاع و مغز فعالیت ارادی و غیر ارادی بدن را انجام میدهند‬
‫‪ 4‬ــ دستگاه عصبی محیطی شامل چه بخش هایی میشود نام ببرید و کار ان هارا‬
‫بنویسید بخش محیطی شامل اعصابی است که تمامی قسمت های بدن را به‬
‫بخش مرکزی دستگاه عصبی یعنی مغز ونخاع مرتبط میکند‪ .‬این اعصاب هم‬
‫پیام های حسی را از دستگاه های مختلف محیط به بخش مرکزی میرسانند و‬
‫هم پیام های حرکتی را از بخش مرکزی به دستگاه های دیگر بدن به ویژه اندام‬
‫های حرکتی منتقل میکند‬
‫‪5‬ــ فعالیت های غیر ارادی بدن را با ذکر مثال توضیح دهید واکنش ها و فعالیت‬
‫هایی که بدون اراده صورت میگیرد به انها غیر ارادی بازتابی انعکاسی‬
‫میگویند‬
‫‪6‬ــ فعالیت های ارادی بدن را با ذکر مثال توضیح بده وقتی مداد شما به زمین‬
‫می افتد با شنیدن صدای افتادن ان با دیدن ان پیام به دستگاه عصبی مرکزی‬
‫میرود مغز این پیام را دریافت میکند و هنگامی که ما تصمیم میگریم مداد را‬
‫برداریم مغز به بعضی ماهیچه ها پیام میدهد که منقبض شوند‪ .‬با انقباض انها‬
‫به سمت مداد خم میشویم و ان را برمیداریم این تصمیم چون با اراده و خواست‬
‫ما انجام میشوند فعالیت ارادی میگویند‬
‫‪7‬ــ ویژگی های پاسخ های غیر ارادی مغز را بنویس بسیار سریع ‪،‬بدون اراده‬
‫و تفکر و اغلب برای حفظ سالمت بدن انجام میشوند‬
‫‪8‬ــ قسمت های مختلف مغز را بنویس مخ‪،‬مخچه و ساقه مغز‬
‫‪9‬ــ وظیفه مغز و نخاع چیست این دو اندام همانند مرکز فرماندهی در بدن عمل‬
‫میکنند که ضمن دریافت و درک اطالعات انها را بررسی میکنند و درصورت‬
‫نیاز دستور الزم را به اندام های بدن میدهند‬
‫‪10‬ــ بیشترین حجم مغز استخوان را نیمکره های مخ تشکیل میدهند‬
‫‪11‬ــ مغز درون جمجمه و نخاع درون کانال ستون مهره ها قرار دارد‬
‫‪12‬ــوظیفه قشر مخ چیست مرکز بسیاری از اعمال ارادی بدن است‬
‫‪13‬ــ ساقه مغز در زیر مخ است و مخ ومخچه را به نخاع وصل میکند‬
‫‪14‬ــ مخچه چگونه باعث تعادل بدن میشود مخچه با بررسی اطالعات پیام‬
‫حرکتی را برای ماهیچه ها میفرستد که با انقباض انها تعادل بدن در هر حالتی‬
‫حفظ شود‬
‫‪15‬ــ اجزای مخچه را بنویس ‪ 1‬کرینه ‪ 2‬نمیکره راست مخچه ‪ 3‬نیمکره چپ‬
‫مخچه‬
‫‪16‬ــ حفظ تعادل بدن وظیفه کدام بخش مغز است مخچه‬
‫‪17‬ــ ساقه مغز در زیر مخ است ومخ و مخچه را بهنخاع وصل میکند‬
‫‪18‬ــ مرکز اعمال غیر ارادی مثل ضربان قلب و تنفس بصل النخاع میگویند‬
‫‪ 19‬ــ به دلیل اهمیت بصل النخاع و تنظیم فعالیت های غیر ارادی به ان گره‬
‫حیات میگویند‬
‫‪20‬ــ محل نخاع در بدن انسان کجاست وظیفه ان چیست نخاع شبیه طناب سفید‬
‫رنگی درون ستون مهره ها قرار گرفته است و از بصل النخاع تا کمر امتداد‬
 ‫دارد‪ .‬نخاع رابط مغز و بخش محیطی دستگاه عصبی است و اطاالعات را به‬
‫مغز و فرمان های مغز را به اندام بدن میرساند‬
‫‪ 21‬ــچرا افرادی که نخاع ان ها اسیب انها اسیب دیده است توانایی حرکت ندارند‬
‫عصابی که از کمر خارج میشوند و حرکات و احساس را کنترل میکنند به همین‬
‫دلیل افرادی که نخاع انها اسیب دیده است ناتوانی حرکتی و حسی متفاوت است‬
‫بعضی از انها فقط در پاها حس حرکت ندارند ولی بعضی در کمر و دست ها نیز‬
‫حس و حرکت کاهش یافته است‬
‫‪22‬ــ یاخته های عصبی را نورون میگویند‬
‫‪23‬ــ اجزای یک سلول عصبی را نشان بده‬

‫اکسون= اسه ها‬ ‫دندریت= دارینه‬

‫‪24‬ــ وظیفه دارینه ها در یاخته های عصبی چیست پیام های عصبی را به جسم‬
‫یاخته می اورند‬
‫‪25‬ــ وظیفه اسه ها در یاخته های عصبی چیست پیام های عصبی از جسم یاخته‬
‫ای بیرون میبرند‬
‫‪26‬ــ به دارینه ها و اسه های بلند تار های عصبی میگویند‬
 ‫‪ 27‬ــ پیام های عصبی چگونه در یاخته های عصبی انتقال میابند مانند بازی‬
‫دومینو با تحریک یک یاخته عصبی پیام ایجاد و تا انهای یاخته های عصبی‬
‫انتقال میابند‬
‫‪28‬ــ یاخته های عصبی در نورون هااز طریق انتهای اسه ها با یاخته های‬
‫عصبی دیگر ارتباط دارند‬

‫فصل پنجم حس و حرکت‬

‫‪1‬ــ اندام های حسی بدن را بنویس گوش ـــ بینی ـــ چشم ـــ پوست ــــ زبان‬
‫‪ 2‬ــ انواع محرک هایی که در بدن انسان تاثیر میگذارند را بنویس ‪1‬نور‪2‬گرما‬
‫‪3‬صوت‪4‬فشار‪5‬سرما‪6‬بو‪7‬مواد شیمیایی‬
‫‪3‬ــ اندام های حسی را تعریف کنید به اندام هایی که اثر محرک های خاصی را‬
‫دریافت و به پیام عصبی تبدیل میکنند اندام های حسی میگویند‬
‫‪4‬ــ چگونه انسان اجسام و رنگ هارا میبیند توضیح دهید نوز اجسامی مانند‬
‫تلوزیون یا المپ روشن مستقیما به چشم میرسد اما وقتی میخواهیم صفحه‬
‫کتابی را ببینیم بازتاب نور تابیده شده به ان به چشم میرسد‪ .‬نور بر یاخته های‬
‫گیرنده نور در چشم اثر میکند و پیام عصبی را ایجاد می شوند این پیام از‬
‫طریق عصب بینایی به مغز مخابره میشود‪ .‬مغز با اطالعات و دریافت تصویری‬
‫از جسم را مهیا میکند و ما ان را میبینیم‬
‫‪5‬ــ قسمت های مختلف چشم را بنویسید قرنیه زاللیه عنبیه عدسی زجاجیه‬
‫شبکیه مشیمیه صلیبیه عصب بینایی‬
‫‪6‬ــ شبکیه چشم انسان از چه نوع یاخته هایی ساخته شده است دو نوع یاخته‬
‫گیرنده نوری‪ :‬یاخته های مخروطی و یاخته های استوانه ای‬
 ‫‪7‬ــ مرکز حس بینایی در بدن کجای مغز است در قسمت پس سر قشر مخ‬
‫‪8‬ــ چشم انسان به کمک چه اجزایی رنگ را تشخیص میدهد توسط دو نوع‬
‫یاخته نوری مخروطی و استوانه ای‬
‫‪9‬ــ گیرنده های استوانه ای شبکه ای چشم انسان دید سیاه و سفید دارند‬
‫‪ 10‬ــ گیرنده های نوری مخروطی و استوانه ای شبکیه چشم را توضیح دهید‬
‫گیرنده های نوری مخروطی بر رنگ های ابی قرمز سبز حساس اند درحالی‬
‫کهگیرنده های نوری استوانه ای دید سیاه و سفید دارند و تعداد گیرنده ای‬
‫استوانه ای از مخروطی بیشتر است‬
‫‪11‬ــ ما چگونه صداهارا میشنویم و به انها پاسخ میدهیم صداهای اطراف ما به‬
‫گوش ما میرسد و توسط یاخته های مژه دار درون گوش ما به پیام عصبی تبدیل‬
‫میشوند و به مرکز شنوایی در گیج گاه قشر مخ فرستاده میشوند تا صداها درک‬
‫شوند و سپس مخ پاسخ ان را میدهد‬
‫‪12‬ــ مرکز شنوایی در کجا بدن انسان قرار دارد گیجگاه قشر مخ‬
‫‪13‬ــ هر قسمت مختلف گوش انسان را بنویس ‪1‬گوش بیرونی ‪2‬گوش میانی‬
‫‪3‬گوش داخلی‬
 ‫‪14‬ــ قسمت های مختلف گوش انسان را روی شکل بنویس‬

‫‪15‬ــ انسان چگونه بوی مواد مختلف را تشخیص میدهد همیشه مقداری از‬
‫مولکول هاش مواد بودار به حالت گاز در اطراف این مواد وجود دارند وقتی‬
‫این مولکول های وارد بینی ما شوند رو گیرنده های بویایی قرار میگیرند این‬
‫گیرنده پسام عصبی را تولید میکنند و به قشر مخ میفرستند و به این ترتیب‬
‫بوی مواد را تشخیص میدهیم‬
‫‪16‬ــ مرکز تشخیص بوی انسان در کجای مغز انسان است جلوی نیمکره های‬
‫مخ‬
‫‪17‬ــ انسان چگونه مزه مواد مختلف را تشخیص میدهد روی زبان و دیواره‬
‫دهان یاخته های گیرنده چشایی قرار دارند‪.‬مواد غذایی پس از حل شدندر بزاق‬
‫روی این گیرنده ها قرار میگیرد و پیام عصبی ایجاد میکنند پیام به قشر مخ‬
‫فرستاده و مزه تشخیص داده میشود‬
‫‪18‬ــ مرکز تشخیص مزه مواد مختلف در کجای مغز است قشر مخ‬
‫‪19‬ــ مرکز تشخیص حس المسه (سردی گرمی نرمی زبری و ‪ )...‬در کجای مغز‬
‫انسان است قشر مخ‬
‫‪ 20‬ــ یاخته های گیرنده فعال در زیر پوست انسان به محرک های مختلف مانند‬
‫سرما گرما نرمی زبری و فشار حساس است‬
‫‪ 21‬ــ برای ایجاد کرده حرکت در بدن چه قسمت هایی در بدن وجود دارد دستگاه‬
‫عصبی ماهیچه ها استخوان‬
‫‪22‬ــ به مجموعه استخوان و غضروف ها و اتصاالت انها در بدن اسکلت‬
‫میگویند‬
‫‪23‬ــ استخوان ها در بدن چگونه رشد میکنند توضیح دهید بیشتر استخوان های‬
‫ما ابتدا از غضروف ساخته شده اند این بخش های غضروفی در هنگام رشد با‬
‫جذب مواد معدنی مثل کلسیم و فسفر‪ ،‬سخت و به استخوان تبدیل میشود‬
‫‪24‬ــ وظایف استخوان ها در بدن انسان را نام ببرید استخوان ها در بدن ما کار‬
‫های گوناگونی را بر عهده دارند از اندام مهم مثل قلب مغز و شش ها محافظ‬
‫میکنند و به بدن ما شکل و فرم میدهند در حرکت بدن به ماهیچه ها کمک‬
‫میکنند و همچین موادمعدنی و تولید یاخته های خونی را انجام دهند‬
‫‪25‬ــ در ساختار استخوان بافت استخوانی به صورت متراکم اسفنجی دیده‬
‫میشود‬
‫‪26‬ــ غضروف چیست و چه ویژگی هایی دارد در نوک بینی و الله گوش و محل‬
‫اتصال استخوان ها غضروف وجود دارد غضروف نرم و انعطاف پذیر است‬
‫‪27‬ــ غضروف مانع استحکاکی استخواتن ها در مفاصل میشود‬
‫‪28‬ــ محل اتصال دو استخوان ها به یکدیگر مفصل میگویند‬
‫‪29‬ــ بافت پیوندی محکمی که استخوان هارا در محل مفصل ها متحرک به وصل‬
‫میکند رباط نام دارد‬
‫‪30‬ــ رباط را تعریف کنید بافت پیوندی محکمی که استخوان هارا در محل مفصل‬
‫ها متحرک به هم وصل میکند را رباط میگویند‬
 ‫‪31‬ــ سه نوع مفصل استخوان بندی بدن انسان را با ذکر مثال بنویس‬
‫انواع مفاصل‪1 :‬مفصل ثابت مانند‪ :‬جمجمه سر ‪ 2‬مفصل نیمه متحرک مانند ‪:‬‬
‫ستون مهره ها ‪ 3‬مفصل مترحک مانند ‪ :‬کتف شانه‬
‫‪32‬ــ ماده زمینه ای استخوان از چه اجزایی ساخته شده است عنصر کلسیم‬
‫فسفر و رشته های پروتعین‬
‫‪33‬ـ انواع ماهیچه هارا نام ببرید ماهیچه های اسکلتی ــ ماهیچه های صاف‬
‫ـــ ماهیچه های قلبی‬
‫‪34‬ــ تفاوت سه نوع ماهیچه هارا بنویس ماهیچه قلبی‪ :‬انقباض آن ها غیرارادی‬
‫و قوی و منظم است و رنگ آن ها قرمز است و سلول های آن ها رشته ای می‬
‫باشد‬
‫ماهیچه اسکلتی‪ :‬حرکت اسکلت بدن توسط این نوع ماهیچه ها صورت می‬
‫گیرد‪ .‬انقباض این ماهیچه سریع پر قدرت و تحت کنترل اراده است مانند‬
‫ماهیچه های دست و پا‬
‫ماهیچه صاف‪ :‬این نوع ماهیچه اجتماعی از سلول های دوکی شکل است و به‬
‫رنگ سفید می باشند و غیرارادی می باشد مانند ماهیچه های روده‪ ،‬معده‪،‬‬
‫نای‪ ،‬مری – باز و بسته شدن مردمک چشم‬
‫‪35‬ــ استخوان ها در بدن چه کمکی میکنند اسکلت به تنهایی قادر به حرکت‬
‫نیست اتصال و همکاری بین ماهیچه ها و استخوان های اندام باعث حرکت‬
‫میشوند ماهیچه ها استخوان هارا تکیه گاه خود قرار میدهند و با انقباض و‬
‫انبساط باعث حرکت انها میشود‬
‫‪36‬ــ ماهیچه های بدن چگونه ساخته شده است یاخته های ماهیچه ای دراز و‬
‫نازک اند و در طول در کنار هم قرار گرفته اند‪ .‬بافت پیوندی‪،‬یاخته های ماهیچه‬
‫ای را به هم متصل میکند و دستجات ماهیچه ای بزرگ و بزرگتری را میسازد‬
‫که مجموعه انها ماهیچه را تشکیل میدهد‬
‫‪ 37‬ــ بافت پیوندی که روی ماهیچه ها تا دو سر ان ادامه میابند را که مثل طناب‬
‫سفید رنگی است که به ان تاندون و زرد پی میگویند که ماهیچه هارا به‬
‫استخوان ها متصل میکند‬
‫‪38‬ــ به بافتی که ماهیچه هارا به استخوان ها متصل میکند تاندون و زرد پی‬
‫میگویند‬
‫‪39‬ــ ماهیچه ها معموال به صورت جفت جفت و عکس هم کار میکنند‬
‫‪40‬ــ ماهیچه های اسکلتی عمل متقابل دارند؟ وقتی ماهیچه ای منقبض و کوتاه‬
‫میشود‪،‬استخوانی را به یک سمت حرکت میدهد‪ .‬این ماهیچه در حالت استراحت‬
‫نمیتواند استخوان را به جای قبلی خود برگرداند‪.‬این عمل را باید یک یا چند‬
‫ماهیچه در سمت دیگر استخوان انجام دهند‪.‬به همین دلیل بیشتر ماهیچه های‬
‫اسکلتی عمل متقابل دارند و جفت جفت کار میکنند‬

‫فصل ششم تنظیم هورمونی‬

‫‪ 1‬ــ اعمال و ارتباط و هماهنگی بین اندام مختلف بدن توسط چه دستگاهایی‬
‫هماهنگ میشود دستگاه عصبی و دستگاه هورمونی‬
‫‪2‬ــ دستگاه هورمونی چیست گروهی از غده ها ویاخته هایی که هورمون تولید‬
‫میکنند‪ ،‬دستگاه هورمونی را تشکیل میدهد‬
‫‪3‬ــ هورمون چیست هورمون ها ترکیبات شیمیایی اند که از دستگاه هورمونی‬
‫ترشح و وارد خون میشود‬
‫‪4‬ــ اندام های هدف را در بدن انسان تعریف کنید اندام های هدف شامل مجموعه‬
‫ای خاص از یاخته های حساس به هورمون هستند‬
‫‪5‬ــ وظیفه دستگاه هورمونی در بدن چیست هورمون ها از طریق خون به اندام‬
‫های هدف خود میرسند و فعالیت های انها را تنظیم (کم و زیاد) میکنند‬
‫‪ 6‬ــ چرا بعضی افراد رشد غیر طبیعی دارند و چه عواملی در ان موثرند ترشح‬
‫کم یا زیاد هورمون رشد باعث ایجاد ناهنجاری هایی مثل کوتاه قدی و بلند قدی‬
‫غیر طبیعی میشود‬
‫‪7‬ــ کار هورمون رشد چیست و توسط چه غدد ای ترشح میشودهورمون رشد‬
‫یکی از هورمون هایی است که در تنظیم رشد بدن ما دخالت دارد این هورمون‬
‫از غده زیر مغزی (هیپوفیز) ترشح میشود‬
‫‪8‬ــ هورمون رشد با تاثیر بر استخوان ها باعث رشد قد ما میشود‬
‫‪9‬ــ هورمون رشد چگونه باعث افزایش یا کاهش قد انسان میشود ترشح‬
‫هورمون رشد با تاثیر بر استخوان ها تولید یاخته های خونی را زیاد میکند و‬
‫جذب کلسیم در استخوان را افزایش میدهد‬
‫‪10‬ــ وظیفه غده تیرویید چیست و محل ان کجاست وظیفه غده تیرویید تولید و‬
‫ذخیره انرژي در یاخته های بدن است و این غده زیر هنجره قرار دارد‬
‫‪11‬ــ هورمون های غده تیرویید در کودکی سبب رشد بهتر اندام ها میشود ودر‬
‫بزرگسالی باعث افزایش هوشیاری میشود‬
‫‪12‬ــ در تولید هورمون غده تیرویید چه عنصری موثر است عنصر ید که در‬
‫ماهی و نمک ید دار وجود دارد‬
‫‪ 13‬ــ برای اینکه غده تیرویید فعالیت بهتری داشته باشد چه مواد غذایی را باید‬
‫مصرف کرد ماهی و نمک ید دار‬
‫‪14‬ــ دیابت جوانی را توضیح دهید نوعی بیماری است که بیشتر ارثی است در‬
‫این بیماری کاهش انسولین باعث افزایش قند خون میشود که برای بهبود باید‬
‫به این بیماران انسولین تزریق شود برای همین به این بیماری دیابت جوانی‬
‫وابسته به انسولین میگویند‬
‫‪15‬ــ غده پانکراس با تولید در نوع کاهنده انسولین و زیاد کننده قند خون‬
‫گلوکاگن نقش مهمی در تنظیم قند خون دارد‬
‫‪ 16‬ــ سلول های کبد گلوگز را برای استفاده در اینده به صورت گلیکوژن ذخیره‬
‫میکند‬
‫‪17‬ــ برای مقابله با فشار های روحی و جسمی (استرس) غدد فوق کلیه به بدن‬
‫کمک میکند‬
‫‪18‬ــ تنظیم کلسیم خون توسط غده پاراتیرویید در بدن انجام میگیرد‬
‫‪ 19‬ــ چگونگی کار با غده پانکراس را با ذکر مثال توضیح دهید وقتی اب میوه‬
‫ای شیرین را مینوشیم گلوکز ان جذب بدن میشود و میزان قند خون بدن افزایش‬
‫میدهد باال رفتن قند خون‪،‬ـ لوز المعده (غده پانکراس) را تحریک میکند تا‬
‫هورمون انسولین را به داخل خون ترشح کند‪ .‬انسولین روی یاخته های کبد اثر‬
‫میگذارد و انها به جذب گلوکز از خون وادار میکند یاخته های کبد گلوکز را‬
‫برای اینده به صورت گلیکوژن ذخیره میکنند‬
‫‪20‬ــچگونگی کار غدد فوق کلیه را توضیح دهید در وضعیت های ویژه مثل‬
‫ترسیدن مرگ عزیزان تصادف ناراحت شدن از دیگران فشار خون ضربان قلب‬
‫و تنفس زیاد میشود رنگ چهره عوض شده و گاهی خشم کرده یا اشک‬
‫میریزیم در این موارد هورمون هایی از غدد فوق کلیه ترشح میشود‬
‫‪ 21‬ــ چگونگی کارایی غدد پارا تیرویید را توضیح دهید هورمون ها غده‬
‫پاراتیرویید با تاثیر بر کلیه ها روده ها و استخوان ها باعث افزایش یون کلسیم‬
‫در خون میشود‬
‫‪22‬ــ دو کار مهم در بیضه هارا بنویسید ‪1‬ــ تولید یاخته های جنسی نر (اسپرم‬
‫یا زامه) ‪2‬ــ تولید هورمون های جنسی مردانه‬
‫‪23‬ــ صفات ثانویه در مردان را بنویس پر شدن صدا روییدن مو در صورت و‬
‫قسمت های دیگر بدن‬
‫‪24‬ــ غده جنسی در مردان بیضه ها و در زنان تخمدان است‬
‫‪25‬ــ دو کار مهم تخمدان ها در زنان بنویسید ‪1‬ــ تولید یاخته های جنسی‬
‫ماده(تخمک) ‪2‬ــ تولید هورمون های جنس زنان‬
 ‫‪26‬ـــ صفات ثانویه در زنان را بنویسید رشد سینه ها رشد استخوان لگن و‬
‫رویش مو در بخشی از قسمت بدن‬
‫‪ 27‬ــ با ذکر مثال توضیح دهید که چگونه غدد فعالیت های خود تنظیم میکند با‬
‫خوردن یک ماده غذایی شیرین‪ ،‬قند خون افزایش میابد لوز المعده با ترشح‬
‫انسولین باعث کاهش قند خون میشود خونی که قند ان با انسولین تنظیم شده‬
‫است با عبور از لوز المعده به ان تاثیر میگذارد و ترشح انسولین را کاهش‬
‫میدهد به همین صورت بسیاری از غدد های مقدار هورمون تولیدی بر اساس‬
‫تغییر ترکیب خون تنظیم میکنند به ان خود تنظیمی میگویند‬
‫‪ 28‬ــ غده های بدن که هورمون ترشح میکنند عالوه بر خود تنظیمی توسط کدام‬
‫غده کنترل میشود هیپوفیز‬
‫‪ 29‬ــ هماهنگی و ارتباط کنترل اندام ها حاصل فعالیت دو دستگاه عصبی و‬
‫هورمونی باهم است‬
‫‪30‬ــ انواع غده هارا بنویس انواع غده ها‪:‬‬
‫‪1‬ــ غده تیرویید‪ :‬باعث تولید خون و ذخیره انرژی در یاخته ها‬
‫‪2‬ــ هیپوفیز‪ :‬باعث رشد قد‬
‫‪3‬ــ غده پانکراس لوز المعده‪:‬باعث تنظیم قند خون‬
‫‪4‬ــ غده فوق کلیه‪:‬باعث تنظیم فشار خون و ضربان قلب‬
‫‪5‬ــ غده پارا تیرویید‪:‬باعث افزایش یون کلسیم در خون میشود‬
‫‪ 6‬ــ غده جنسی مردانه(بیضه ها)‪:‬باعث تولید اسپرم و هورمون های جنسی‬
‫مردانه‬
‫‪7‬ــ غده جنسی زنانه(تخمدان)‪ :‬باعث تولید تخمک و هورمون های جنسی‬
‫زنانه‬
‫فصل هفتم الفبای زیست فناوری‬
 ‫‪1‬ــ صفات ارثی چه نوع صفاتی هستند صفاتی که از والدین به فرزندان یا به‬
‫عبارتی دیگر نسلی از نسل دیگر منتقل میشود را صفات ارثی میگویند‬
‫‪2‬ــ صفاتی از نسل به نسل دیگر منتقل میشود را صفات ارثی میگویند‬
‫‪3‬ــ یاخته(سلول) واحد تشکیل دهنده پیکر همه جانداران است‬
‫‪4‬ــ سلول ها از پروتئین و کربوهیدرات ها و لیپید ها ساخته شده اند‬
‫‪5‬ــ دنا ( (‪ DNA‬درواقع درای اطالعات و دستور هایی برای تعیین و ایجاد‬
‫صفات ارثی و همه جانداران است‬
‫‪6‬ــ ژن را تعریف کنید ژن بخشی از دنا و همان عامل تایین کننده صفات است که‬
‫یاخته ای به یاخته دیگر و نسلی به نسل دیگر منتقبل میشود‬
‫‪ 7‬ــ صفاتی از نسلی به نسل دیگر و از سلولی به سلول دیگر منتقل میشوند‬
‫توسط ژن تعیین میشوند‬
‫‪8‬ــ کروموزوم(فام تن) را تعریف کنید دنا درون هسته ای یاخته رشته های‬
‫فشرده میسازد که به انها کروموزوم یا فام تن میگویند‬
‫‪9‬ــ یاخته های بدن انسان دارای ‪ 46‬کروموزوم فام تن هستند‬
‫‪ 10‬ــ عوامل موثر برای تفاوت بین افراد یک نوع جاندار را نام ببرید عوامل‬
‫ژنتیکی و عوامل محیطی‬
‫‪ 11‬ــ عوامل محیطی را که باعث تفاوت بین افراد یک نوع جاندار میشوند را با‬
‫ذکر مثال توضیح دهید عوامل محیطی عواملی اند که در خارج از پیکر های‬
‫جاندار قرار دارند وراثت یکسان دارند اما تغذیه متفاوت دارند را در نظر بگیریم‬
‫خواهیم دید موشی که یکی از ویتامین های گروه ‪ B‬در غذایش است درشت تر‬
‫از موش یکدیگر است پس نوع تغذیه بر تفاوت جاندارن باهم موثر است‬
‫‪12‬ــ چند کاربرد ژن در زندگی را بنویسید الف) تولید انسولین ب) تولید برنج‬
‫طالیی حاوی ویتامین ‪ A‬پ) تولید گرجه فرنگی مقاوم در برابر پوست‬
‫‪ 13‬ــ در گذشته برای تولید انسولین برای بیماران از چه روشی استفاده میکنند‬
‫و امروزه از چه روشی استفاده میکنند در گذشته برای درمان افرادی که‬
‫بیماران قند وابسته به انسولین داشتند از انسولین به دست امده از لوز المعده‬
‫گاو استفاده میشد اما امروزه دانشمندان ژن مربوط به تولید انسولین را از‬
‫انسان استخراج و وارد دنای باکتری کردند و باکتری برای انسان انسولین را‬
‫تولید میکند‬
‫‪14‬ــ تقسیم رشتمان (میتوز) را توضیح دهید میتوز فرایندی است که طی ان با‬
‫تقسیم هسته سلول از یک سلول دو سلول مشابه سلول اولیه به وجود می اید‬
‫در این نوع تقسیم که در سراسر عمر ما انجام میگیرد و سبب رشد و ترمیم‬
‫بافت های اسیب دیده بدن ما میشود ابتدا قبل از تقسیم مقدار دنا دوبرابری‬
‫میشود و به شکل کالنی در هسته قرار میگیرد ولی کروموزوم ها تغییری‬
‫نمیکند‬
‫‪ 15‬ــ کدام تقسیم سلولی باعث رشد و ترمیم بافت اسیب دیده بدن میشود تقسیم‬
‫میتوز(رشتمان)‬
‫‪16‬ــ غده سرطانی یا تومور چگونه در بدن تشکیل میشود گاهی بدون اینکه‬
‫نیازی به سلول بیشتری باشد سلول های به سرعت تقسیم میشود و توده‬
‫سرطانی شکل میگیرد‬
‫‪17‬ــ عوامل سرطان را نام ببرید الودگی هوا(دود)ـــ‌ استفاده از کود های‬
‫شیمیایی ـ‌ـ دود سیگار و قلیان ــ مصرف چیپس‪،‬سوسیس و کالباس‬

‫فصل هشتم تولید مثل در جانداران‬

 ‫‪1‬ــ انواع تولید مثل را نام ببرید الف) تولید غیر جنسی ب)تولید جنسی‬
‫‪2‬ــ تولید مثل جنسی را با ذکر مثال توضیح دهید در این تولید مثل وجود دو فرد‬
‫یا دو نوع یاخته ماده و نر ضروریست مثال تولید مثل مرغ و خروس یا انسان‬
‫ها‬
‫‪3‬ــ تولید مثل غیر جنسی را با ذکر مثال توضیح دهید در بعضی جانداران برای‬
‫تولید مثل نیازی به جنس نر و ماده ندارند و به تنهایی میتوانند تولید مثل کنند‬
‫مانند باکتری‬
‫‪ 4‬ــ چهار مورد از روش های تولید مثل غیر جنسی را با ذکر مثال توضیح دهید‬
‫الف) دو نیم شدن مثل تولید مثل باکتری ها ب)جوانه زدن مثل تولید مثل مخمر‬
‫ها‬
‫پ) قطعه قطعه شدن مثل تولید مثل خزه ها ت) هاگ زایی مثل تویل مثل کپک‬
‫نان‬
‫‪5‬ــ روش تکثیر باکتری هارا توضیح دهید باکتری ها به روش دو نیم شدن‬
‫تولید مثل میکنند یاخته باکتری از وسط به دونیم تقسیم میشود در این حالت هر‬
‫نیمه یه یاخته کامل است‬
‫‪6‬ــ مخمر نانوایی به چه روشی تکثیر میشود توضیح دهید روی هر یاخته ای‬
‫مخمر برامدگی هایی است که به تدریج بزرگ میشوند و به انها جوانه میگویند‬
‫هر جوانه یک یاخته مخمر است که ممکن است به یاخته مادر متصل بماند یا از‬
‫ان جدا شود‬
‫‪7‬ــ سیب زمینی و خزه ها به روش قطعه قطعه شدن تکثیر میشوند‬
‫‪ 8‬ــ بر امدگی هایی که بر روی سلول های مخمر ایجاد میشود را جوانه میگویند‬
‫‪9‬ــ کپک نان جانداری است که با تولید مثل سلول هایی به نام هاگ زیاد میشود‬
‫‪10‬ــ روش تکثیر کپک نان را توضیح دهید کپک نان جانداری است که با تولید‬
‫یاخته هایی به نام هاگ زیاد میشود هاگ ها در هاگران تشکیل میشوند‪ .‬هاگ‬
‫یاخته کوچک و سبکی و مقاومی است که همراه با هوا و اب پخش میشود هاگ‬
‫در صورتی که در جای مناسبی قرار بگیرد رشد میکند و جانداری مانند والد‬
‫خود به خود به وجود می اید‬
‫‪ 11‬ــ تولید مثل غیر جنسی در بعضی از گیاهان را به چه روشی انجام میشود‬
‫یعنی از گیاهان جوانه هایی روی لب برگ های خود دارند که وقتی این جوانه‬
‫هااز برگ جدا میشوند و در خاک رشد میکنند‬
‫‪12‬ــ تولید مثل جنسی از دونوع سلول نر و ماده نیاز است‬
‫‪13‬ــ سلول های جنسی جانوران نرو ماده را گامت میگویند‬
‫‪14‬ــ در جانوران گامت نر با گامت ماده ترکیب میشود و یاخته تخم به وجود می‬
‫اید‬
‫‪15‬ــ به ترکیب گامت نر و ماده لقاح میگویند‬
‫‪16‬ــ گامت نر زامه(اسپرم) و گامت ماده را یاخته جنس ماده (تخمک) میگویند‬
‫‪17‬ــ بخشی از بدن مادر که به رشد و نمو جنین اختصاص دارد را رحم میگویند‬
‫‪18‬ــ ارتباط جنین و مادر از طریق رگ های خونی به نام بند ناف است‬
‫‪19‬ــ غدد جنسی در انسان تولید یاخته های جنسی تولید میکند که به ان ها‬
‫سلول های جنسی میگویند‬
‫‪20‬ــ گامت نر زامه است که در بیضه ها تولید میشود‬
‫‪21‬ــ گامت ماده یاخته های جنسی ماده (تخمک) است که در تخمدان تولید‬
‫میشود‬
‫‪22‬ــ انواع لقاح را با ذکر مثال نام ببرید الف) لقاح داخلی مانند‪:‬لقاح در انسان‬
‫ب) لقاح خارجی مانند‪ :‬لقاح در ماهی ها‬ ‫ها و گاو‬
‫‪23‬ــ لقاح داخلی را تعریف کنید در لقاح داخلی یاخته جنسی ماده و زامه درون‬
‫بدن جانور ماده با هم ترکیب میشوند‬
‫‪24‬ــ لقاح خارجی را تعریف کنید در لقاح خارجی یاخته ماده و زامه در خارج از‬
‫بدن با نور ماده ترکیب میشود‬
‫‪25‬ــ پنج گروه مهره داران را نام ببر ماهی دوزیستان خزندگان پرندگان‬
‫پستانداران‬
‫‪26‬ــ دو کار مهم بند ناف را برای جنین انسان بنویس بند ناف مواد مغزی و‬
‫اکسیژن را از مادر جنین میرساند مواد دفع جنین را نیز بدن مادر می برد‬
‫‪27‬ــ مردان و زنان تا چه سنی توانایی تولید گامت را دارند مردان تا کهنسالی و‬
‫در زنان تا حدود ‪ 50‬سالگی‬
‫‪28‬ــ مادگی بخش ماده را و پرچم بخش نرگل را تشکیل میدهد‬
‫‪29‬ــ پرچم در گل ها شامل بساک و میله است‬
‫‪30‬ــ مادگی در گل ها شامل کالله و خامه و تخمدان است‬
‫‪31‬ــ اندام تولید جنسی گیاهانـ گلدار گل است‬
‫‪32‬ــ در گیاهان گلدار کامه ماده در تخمک ها و کامه نر در دانه های گرده به‬
‫وجود می اید‬
‫‪33‬ــ به گیاهان گلدار عمل باروری مادگی گل هارا گرده افشانی میگویند‬
‫‪34‬ــ تقسیم میتوز را با رسم شکل توضیح دهید(رشتمان)‬
‫وقتی سلولی تقسیم میشود و دو سلول یکسان به وجود می اید ابدا هسته سلول‬
‫به دو هسته همانند (میتوز) تقسیم میشود در تقسیم میتوز مقدار دنا دوبرابر‬

‫میشود ولی تعداد کروموزوم ها تغییری نمیکند‬

‫‪35‬ــ تقسیم میوز(کاستمان) را با ریم شکل توضیح دهید این نوع تقسیم‬
‫مخصوص یاخته های جنسی است در این تقسیم ابتدا مقدار دنا دو برابر میشود‬
‫اما تعداد کروموزوم ها در سلول های جنسی نصف تعداد کروموزوم های یاخته‬

‫ای است که از ان به وجود امده اند‬

 ‫فصل نهم الکتریسیته‬

‫‪1‬ــ نیروی الکتریکی بین دو بادکنک باردار از نوع دافعه و نیروی الکتریکی‬
‫بین پارچه پشمی و بادکنک باردار از نوع جاذبه است‬
‫‪ 2‬ــ دو جسم که دارای بار های الکتریکی همنام اند وقتی به هم نزدیک میشودند‬
‫همدیگر را دفع میکنند‬
‫‪3‬ــ الکتروسکوپ چیست و کاربرد ان را بنویسید برق نما(الکتروسکوپ) از‬
‫یک صفحه یا گوی یک میله نازک فلزی ساخته شده است که دو کاربرد دارد‬
‫‪2‬ــ نوع بار‬ ‫‪1‬ــ تشخیص باردار بودن یک جسم‬
‫‪ 4‬ــ هنگامی که پارچه پشمی را با میله پالستیکی مالش دهیم برای بار های ان‬
‫چه اتفاقی می افتد وقتی پارچه پشمی را با میله پالستیکی مالش میدهیم تعداد‬
‫الکترون ها با بار منفی از پارچه پشمی کنده شده و به میله پالستیکی اضافه‬
‫میشود‪ .‬در این حالت تعادل بار های ساکن در پارچی پشمی و میله پالستیکی به‬
‫هم میخورد و پارچه پشمی بارش مثبت و میله پالستیکی بارش منفی میشود‬
‫‪ 5‬ــ وقتی میله شیشه ای را با کیسه پالستیکی مالش دهیم چه اتفاقی برایشان‬
‫می افتد وقتی شیشه میله ای را با کیسه پالستیکی مالش میدهیم‪،‬تعدادی‬
‫الکترون با بار منفی از از میله شیشه ای کنده شده و به کیسه پالستیکی‬
‫اضافه میشود‪.‬در این حالت تعادل بار های ساکن در میله شیشه ای و کیسه‬
‫پالستیکی به هم میخورد و میله شیشه ای بارش مثبت و کیسه پالستیکی بارش‬
‫منفی می شود‬
‫‪6‬ــ اجسام رسانا را با ذکر مثال توضیح دهید به موادی که مانند فلزات‪،‬مغز‬
‫مداد‪،‬بدن انسان‪،‬اب ناخالص بار الکتریکی به راحتی در ان ها حرکت میکند‬
‫رسانای الکتریکی میگویند‬
 ‫‪ 7‬ــ چرا اجسام نا رسانا میتوانند جریات الکتریکی را از خود عبور دهند در‬
‫اجسام رسانا تعدادی الکترون های اتم فلز وابستگی بسیار کم به هسته ان دارند‬
‫و میتوانند ازادانه در فلز حرکت کنند که به انها الکترونهای ازاد میگوند و در‬
‫فلزات که رسانایند تعداد این الکترون های ازاد زیاد است‬
‫‪8‬ــ اجسام نا رسانا را با ذکر مثال توضیح دهید به موادی مانند شیشه پالستیک‬
‫چوب خشک که الکترون های انها به هسته شان وابستگی زیادی دارند‬
‫نمیتوانند در این اجسام به سادگی حرکت کنند نا رسانای الکتریکی میگویند که‬
‫جریان الکتریکی را از خود عبور نمیدهند‬
‫ــ باردار کردن اجسام به روش القای بار الکتریکی را توضیح دهید؟ اگر دو‪9‬‬
‫کره فلزی یکسان با پایه های نارسانا های مطابق شکل الف)‪ ...‬داشته باشیم و‬
‫از قبل میله پالستیکی را با پارچه پشمی مالش داده ایم تا بار الکتریکی میله‬
‫پالستیکی منفی شود سپس دو کره فلزی را مطابق شکل به هم وصل میکنیم‬
‫(ب) در این حالت میله پالستیکی با بار منفی را به این دوکره نزدیک می کنیم‬
‫را می گیریم و آن را‪ B‬در این صورت بدون حرکت دادن میله پالستیکی پایه کره‬
‫دور می کنیم و در پایان میله پالستیکی را دور می کنیم(ت) در نتیجه ‪ A‬از کره‬
‫که به میله منفی نزدیکتر بود دارای بار مثبت و کره‌ که از میله منفی ‪ A‬کره‬
‫دور تر بود دارای بار منفی شده است به این روش کره های فلزی بدون تماس‬
‫با میله به روش القا باردار شد‬
‫‪10‬ــ چرا در روش اتصال بار الکتریکی کره ‪(A‬نزدیک) دارای بار مثبت و کره‬
‫‪( B‬دور) دارای بار منفی میشود؟ چرا در سوال نه این اتفاق افتاد وقتی میله‬
‫پالستیکی با بار منفی را به کره ‪ A‬نزدیک کردیم الکترون های آزاد این کره‬
‫تحت نیروی دافعه الکتریکی بار منفی میله قرار گرفته و به دورترین فاصله‬
‫ممکن یعنی به کره ‪B‬منتقل شد در نتیجه کره ‪ A‬که الکترون از دست داده دچار‬
‫کمبود الکترون شد و دارای بار مثبت شد و کره ‪B‬دارای بار منفی می شود‪.‬‬
‫‪11‬ــ تخلیه الکتریکی بین دو ابر را تعریف کنید؟ اگر دو ابر چنان به هم نزدیک‬
‫شوند که قسمت های دارای بار ناهمنام نزدیک هم قرار گیرد به علت نیروی‬
‫جاذبه بین بارهای ناهمنام ممکن است الکترون ها از یک ابر به ابر دیگر به‬
‫بجهند که به آن تخلیه الکتریکی بین دو ابر می گویند‪.‬‬
‫‪12‬ــ دو نوع آذرخش را نام ببرید؟ آذرخش بین دو ابر‪ ،‬آذرخش بین ابر و زمین‬
‫‪ 13‬ــ چه چیزی سبب می شود جریان الکتریکی در مدار برقرار شود؟ باتری‬
‫‪ 14‬ــ نقش مولد یا باتری را در ایجاد جریان الکتریکی در مدار توضیح دهید؟‬
‫نقش مولد یا باتری ایجاد اختالف پتانسیل یا ولتاژ بین دو نقطه از مدار است‬
‫(می دانیم یک سره باتری بارش منفی و سر دیگر باتری بارش مثبت‪.‬که این‬
‫باعث اختالف در تعداد بارهای منفی است)‪.‬‬
‫‪15‬ــ یکای اختالف پتانسیل یا ولتاژ ولت ‪V‬است که با حرف ‪ V‬نشان داده می‬
‫شود و با ولت سنج اندازه گیری میشود‪.‬‬
‫‪16‬ــ یک مدار ساده الکتریکی از چه اجزایی ساخته میشود؟ از یک باتری‪ ،‬یک‬
‫المپ‪ ،‬سیم رابط و کلید قطع و وصل تشکیل شده است‪.‬‬
‫‪ 17‬ــ نرژی الزم برای ایجاد اختالف پتانسیل در دو سر باتری از واکنش‬
‫شیمیایی که درون باتری رخ میدهد به دست می آید‪.‬‬
‫‪18‬ــ وسیله ای که سه کار ولت سنج و آمپرسنج و اهم سنج را با هم می تواند‬
‫انجام دهد مولتی متر میگویند‬
‫‪ 19‬ــ چه وقت می گوییم جریان الکتریکی در مدار ایجاد شده است؟ اگر بین دو‬
‫نقطه از مدار الکتریکی اختالف پتانسیل به وجود آید‪ .‬یک جا کمبود الکترون و‬
‫جای دیگر زیادی الکترون مثل دو سر باتری و آن رو نقطه توسط یک جسم‬
‫رسانا مانند یک سیم به هم وصل شوند جریان الکتریکی (حرکت الکترون ها در‬
‫رسانا)به وجود می آید‪.‬‬
‫‪ 20‬ــ مقدار انرژی که بارهای الکتریکی می گیرند بستگی به اختالف پتاتسیل‬
‫دارد‪.‬‬
‫‪ 21‬ــ به مقدار جریان الکتریکی که در مدارجاری است شدت جریان الکتریکی ‪i‬‬
‫میگویند‪.‬‬
‫‪22‬ــ یکای جریان الکتریکی آمپر ‪A‬و با آمپرسنج اندازه گیری می شود که به‬
‫صورتسری(پشت سر هم) در مدار قرار می گیرد‪.‬‬
 ‫‪23‬ــ هرچه ولتاژ دو سر مدار را زیادتر کنیم جریان الکتریکی زیادتر از‬
‫مقاومت الکتریکی می گذرد‪.‬‬
‫‪24‬ــ مقاومت الکتریکی را تعریف کنید؟ الکترون ها هنگام حرکت در رسانا‬
‫همیشه با نوعی مقاومت روبرو هستند که می گوییم رسانا دارای مقاومت‬
‫الکتریکی است‬
‫‪25‬ــ هرچه مقاومت الکتریکی مدار بیشتر باشد جریان الکتریکی در مدار کمتر‬
‫است‪.‬‬
‫‪26‬ــ یکای مقاومت الکتریکی اهم است و با اهم سنج اندازه گیری می شود و‬
‫مانند ولتاژ در مدار به صورت موازی قرار می گیرد‬
‫‪ 27‬ــ رابطه ولتاژ مقاومت و جریان الکتریکی(قانون اهم)را بنویسید؟‬

‫‪28‬ــ و سر یک المپ رشته ای را به ولتاژ ‪ ۲۲۰۷‬و سعی کردیم اگر مقاومت‬

‫المپ ‪ ۴۸۴‬باشد چند آمپر(‪ )A‬جریان الکتریکی از المپ میگذرد؟‬

‫فصل دهم مغناطیس‬

‫‪1‬ــ چگونه میتوان با یه اهنربا ساده قبله را مشخص کرد اگر یه اهن ربای تیغه‬
‫ای را با نخی اویزان کنیم طوری که به راحتی بتواند بچرخد همواره یکی از‬
‫قطبهای به طرف شمال جغرافیایی و قطب دیگر به سمت جنوب جغرافیایی می‬
‫ایستد قطبی را که به سمت شمال جغرافیایی می ایستد قطب شمال یا قطب ‪N‬‬
‫مینامند و قطبی را که به سمت جنوب می ایستد قطب جنوب می ایستد قطب‬
‫جنوب ‪ S‬نام گذاری میکنند حال که جنوب جغفرایی مشخص شد چنانچه ‪45‬‬
‫درجه به سمت راست منحرف شویم قبله را مشخص کرده ایم‬
‫‪ 2‬ــ قسمت های از اهن ربا که خاصیت مغناطیسی قوی تری دارند را قطب های‬
‫اهنربا اهن ربا مینامند‬
‫‪3‬ــ قطب های هم نام اهن ربا همدیگر را دفع و قطب های غیر همنام همدیگر را‬
‫جذب میکنند‬
‫‪ 4‬ــ چه تفاوتی بین بار های الکتریکی و قطب های مغناطیسی وجود دارد بار‬
‫های الکتریکی مثبت ومنفی را میتوان از هم جدا کرد اما قطب های مغناطیسی‬
‫را میتوان از هم جدا کرد اما قطب های مغناطیسی را نمیتوان از هم جدا کرد به‬
‫عبارت دیگر قطب ‪ N‬هرگز بدون حضور قطب ‪ S‬وجود ندارد یا برعکس‬
‫‪5‬ــ به چند روش می توان اهن ربا ساخت اهن ربا معموال به سه روش تماس‬
‫ـــــ مالش ــــــ القا الکتریکی ساخته میشود‬
‫‪6‬ــ القای مغناطیسی را توضیح دهید ایجاد خاصیت مغناطیسی در یک نقطه اهن‬
‫توسط اهنربا بدون تماس با ان را القای مغناطیسی میگویند مثال اگر کاغذی را‬
‫بین یک میخ اهنی و یک اهن ربا قرار دهیم بدون تماس اهن ربا با میخ اهنی‬
‫میخ دارای خاصیت مغناطیسی میشود‬
‫‪7‬ــ ساخت اهنربا با روش تماس را توضیح دهید در این روش یک اهن ربا‬
‫تیغه ای را چند بار و در یک جهت از ابتدا تا انها روی یک میخ مالش میدهیم‪.‬‬
‫با این عمل میخ اهنی به اهنربا تبدیل میشود‬
 ‫‪8‬ــ چند کاربرد اهن ربا الکتریکی را بنویسید ساخت انواع زنگ ها جرثقیل‬
‫های مغناطیسی ساعت های الکتریکی ساخت موتور الکتریکی‬
‫‪9‬ــ در اهن ربای الکتریکی برای تغییر قطبها چه میکنیم باید جای پایانه های‬
‫باتری را در مدار(جا به جا)کنیم‪ .‬و در نتیجه جای قطبهای ‪ N‬و ‪ S‬اهنربای‬
‫الکتریکی عوض میشود‬
‫‪ 10‬ــ هرچه جریان گذرنده از سیپ پیچ اهن ربای الکتریکی کمتر باشد خاصیت‬
‫مغناطیسی اهن ربای الکتریکی بیشتر میشود‬
‫‪ 11‬ــ هرچه انرژی الکتریکی بیشتر باشد خاصیت مغناطیسی نیز بیشتر میشود‬
‫‪ 12‬ــ برای افزایش خاصیت مغناطیسی در اهن ربای الکتریکی چه کاری میتوان‬
‫انجام داد ‪ 2‬مورد را توضیح دهید الف)یا باید جریان الکتریکی که از سیم پیچ‬
‫میگذرد را زیاد کنیم ب) باید تعداد دور های سیم پیچ را زیاد کنیم‬
‫‪13‬ــ در موتور الکتریکی چه نوع تبدیل انرژی انجام میشود انرژی الکتریکی‬
‫تبدیل به انرژی حرکتی میشود‬
‫‪14‬ــ از موتور های الکتریکی چه استفاده ای میتوان کرد ساخت وسایلی نظیر‬
‫لباس شویی ظرف شویی اسباب بازی هلیکوپتر(اسباب بازی) یخچال‬

‫فصل یازدهم کانی ها‬

‫‪1‬ــ چند نوع کانی را نام ببرید کانی فیروزه ‪ -‬کانی یاغوت‪-‬کانی مس‪ -‬کانی‬
‫هماتیت(سنگ معدن اهن)‪-‬کانی گچ‪-‬کانی نمک خوراکی‪ -‬کانی مسکوریت(طلق‬
‫نسوز) ‪ -‬کانی کوارتز ‪ -‬کانی فلوریئت ‪ -‬کانی تالک(پودر بچه) ‪-‬کانی‬
‫ازبست(پنبه نسوز)‬
‫‪2‬ــ سنگ کره عمداتا از سنگ و کانی تشکیل شده است‬
‫‪3‬ــ کانی هارا تعریف کنید مواد جامد و تبلوری که ترکیب شیمیایی نسباتا ثابتی‬
‫دارد‬
‫‪4‬ــ روش های مختلفی که کانی ها تشکیل میشوند را نام ببرید‬
‫الف) برخی از کانی ها حاصل تبلور مواد مذاب هنگام سرد شدن هستند مثل‬
‫کانی طال‪،‬نقره و ‪...‬‬
‫ب)برخی از کانی ها حاصل تبخیر محلول های فراسیر شده هستند مثل کانی‬
‫هالیت(نمک خوراکی)‬
‫پ)برخی از کانی ها تحت تاثیر گرما و فشار و واکنش با محلول های داغ به‬
‫دست می ایند مثل کانی گرافیت‬
‫‪5‬ــ روش هایی برای شناسایی کانی هارا نام ببرید‬
‫الف)استفاده از خواص فیزیکی مثل رنگ و سختی کانی ها‬
‫ب)استفاده از خواص شیمیایی مثل واکنش پذیری کانی ها با اسید‬
‫پ) استفاده از خواص نوری‬
‫‪6‬ــ ازبست(پنبه نسوز) نوع کانی است که به دلیل مقاومت در برابر گرما و‬
‫کشش در تهیه لنت قرمز‪ ،‬لباس های ضد حریق سقف های کاذب ‪ ...‬استفاده‬
‫میشود‬
‫‪7‬ــ برچه اساسی کانی هارا نام گذاری میکنند نام گذاری کانی ها با توجه به‬
‫مالک هایی مانند ‪ :‬نام محل پیدا شدن ان کانی برای اولین بار‪،‬نام کاشف ان‪،‬به‬
‫افتخار نام دانشمندان برجسته‪،‬خواص کانی ها مانند خاصیت اهن ربایی‪،‬رنگ و‬
‫ترکیب شیمیایی انجام میشود‬
‫‪ 8‬ــ کانی ها بر اساس ترکیب شیمیایی به چند دسته تقسیم میشوند با ذکر مثال‬
‫نام ببرید به دو دسته تقسیم میشوند‬
‫‪1‬ـ سیلیکات ها گروهی از کانی ها که عنصر سیلیسیم ‪ si‬دارند‪.‬مثل کانی کوارتز‬
‫‪ 2‬ــ غیر سیلیکات ها گروهی از کانی ها که عنصر سیلیسیم ندارند مثل فیروزه‬
 ‫‪ 9‬ــ پنج مورد از کاربرد های متعدد کانی هارا با ذکر مثال بنویس‬
‫الف) برخی از کانی ها به عنوان کانی قیمتی در جواهر سازی استفاده میشوند‬
‫مثل کانی طال‪،‬نقره و فیروزه‬
‫ب) برخی از کانی ها به عنوان ماده ارزشمند معدنی از زمین استخراج میشوند‬
‫مثل کانی مس‪،‬سنگ اهن(هماتیت)‬
‫پ) برخی از کانی ها خوراکی اند مثل نمک طعام (هالیت)‬
‫ت) برخی از کانی ها در داروسازی و تهیه لوازم بهداشتی کاربرد دارند مثل‬
‫فلوریئت در تهیه خمیر دندان و کانی تالک در ساخت پودر بچه‬

‫فصل دوازدهم سنگ ها‬

‫‪1‬ــ سنگ ها از نظر مقاومت‪،‬رنگ‪،‬چگالی و ترکیب مواد تشکیل دهنده باهم‬

‫متفاوتند‬
‫‪2‬ــ کاربرد مهم سنگ هارا بنویسید‬
‫الف) استفاده در ساختمان سازی ب)برخی از سنگ ها حاوی منابع مختلفی‬
‫مانند نفت‪،‬گاز‪،‬اب‪ ،‬اهن و طال ‪ ...‬هستند‬
‫پ) سنگ ه پس از مدتی به خاک تبدیل میشوند‬
‫‪3‬ــ سنگ چیست سنگ اجسام طبیعی غیر زنده و جامدی اند که از یک یا چند‬
‫نوع کانی تشکیل شده اند‬
‫‪4‬ــ سنگ ها به چند گروه تقسیم میشوند سه گروه‪:‬‬
‫تقسیم میشوند‬ ‫‪ 3‬دگرگون‬ ‫‪ 2‬رسوبی‬ ‫‪ 1‬اذرین‬
 ‫‪5‬ــ انواع سنگ های اذرین را با ذکر مثال نام ببرید‬
‫‪ 1‬ــ سنگ های اذرین درونی‪:‬تگر مواد مذاب(ماگما) داخل زمین باقی بمانند‬
‫و در همانجا سرد و تبلور شوند که درشت بلورند‬
‫‪ 2‬ــ سنگ های اذرین بیرونی‪ :‬اگر مواد مذاب از راه شکاف های سنگ کره به‬
‫سطح زمین راه پیدا کنند که ریز بلور اند‬
‫‪6‬ــ چهار مورد از سنگ های ادرین را نام ببرید گرانیت ربولیت گابرو‬
‫بازالت‬
‫‪ 7‬ــ چرا داشنمندان معتقدند از سنگ های گرانیت نباید در نمای ساختمان‬
‫استفاده کرد زیرا برخی از گرانیت ها حاوی اورانیوم و سرطان زایند‬
‫‪8‬ــ روش های مختلف تشکیل سنگ های رسوبی را بنویسید‬
‫الف) گروهی از سنگ های رسوبی در اثر واکنش های شیمیایی به وجود می‬
‫ایند مانند قندیل های داخل غار های اهکی‬
‫ب) گروهی از سنگ های رسوبی بر اثر تبخیر اب دریاچه ها به دست می ایند‬
‫مثل سنگ نمک طعام‬
‫پ) گروهی از سنگ های رسوبی بر اثر حاصل اجتماع بقایای جانداران در‬
‫حوضه های رسوبی به وجود امده اند‬
‫‪9‬ــ برخی از سنگ های اذرین مانند گرانیت و گابرو به عنوان سنگ تزئینی در‬
‫نمای ساختمان کاربرد دارند‬
‫‪10‬ــ از خرده سنگ های اذرین در تهیه بتون و جاده سازی و زیر سازی راه‬
‫اهن استفاده میگردد‬
‫‪11‬ــ نام دو سنگ تبخیری رسوبی را بنویسید سنگ نمک(هالیت) سنگ اهک‬
‫‪12‬ــ سنگ های رسوبی چگونه تشکیل میشوند سنگ های سطح زمین در اثر‬
‫عواملی مثل اب‪،‬باد‪،‬تغییرات دما‪،‬فعالیت جانداران به ویژه انسان ها خرد شد و‬
‫به صورت ذرات ریز وارد رودخانه ها شد و به وسیله رودخانه یخچال ها و باد‬
‫به اقیانوس ها و دریاها و دریاچه ها وارد میشوند و سپس از روی هم انباشته‬
‫شدن الیه های رسوبی را به وجود می اورند‪.‬الیه های رسوبی با گذشت زمان و‬
‫در اثر فشار ناشی از وزن الیه های باالیی سخت و به سنگ های رسوبی تبدیل‬
‫میشوند‬
‫‪13‬ــ چند سنگ رسوبی را نام ببرید سنگ نمک ‪ .‬سنگ کنگلومرا ‪ .‬ماسه سنگ‬
‫‪ .‬سنگ اهن‬
‫‪14‬ــ چند کاربرد مهم سنگ های رسوبی را بنویسید‬
‫الف) ذخایر نفت گاز و ذغال سنگ در سنگ های رسوبی تشکیل میشوند‬
‫ب) از سنگ های رسوبی (اهکی و تراورتن) در ساختمان سازی استفاده‬
‫میشود‬
‫پ) از ماسه سنگ در پل سازی و جاده سازی استفاده میشود‬
‫ت) برای تهیه گچ و سیمان از سنگ های رسوبی استفاده میشود‬
‫ث) از فسیل موجود در سنگ های رسوبی در بازسازی گذشته زمین استفاده‬
‫میشود‬
‫ر)عناصر فلزی مثل اهن و الومینیوم از سنگ های رسوبی استخراج میشود‬
‫‪15‬ــ سنگ های دگرگون چگونه تشکیل میشوند گروهی از سنگ ها هستند که‬
‫طی مدت نسبتا طوالنی تحت تاثیر گرما فشار و محلول های داغ درون زمین‬
‫تشکیل شده اند‬
‫‪16‬ــ تفاوت سنگ های اذرین و دگرگون را بنویس در فرایند سنگ های‬
‫دگرگون گرما به حدی نیست که سنگ های رسوبی را ذوب کند اما در فرایند‬
‫تشکیل سنگ های اذرین مواد مذاب اند که سرد میشوند‬
‫‪17‬ــ چگونگی تشکیل سنگ های اذرین را بنویس مواد مذاب داخل زمین به‬
‫دلیل داشتن گاز فراوان و حرارت زیاد به سمت باال حرکت میکنند و اگر این‬
‫مواد مذاب داخل زمین باقی بمانند و همان جا سرد و متبلور شوند سنگ های‬
‫اذرین درونی را می سازند و اگر مواد مذاب از راه شکاف های سنگ کره به‬
‫سطح زمین راه پیدا کنند به سنگ های اذرین بیرونی تبدیل میشوند‬
 ‫‪18‬ــ سنگ اهک در اثر دگرگونی به سنگ مرمر تبدیل میشوند‬
‫‪19‬ــ نوک مداد شما کانی گرافیت است که از دگرگونی نوعی زغال سنگ‬
‫تشکیل شده است‬

‫فصل سیزدهم هوا زدگی‬

‫هوازدگی‬ ‫‪1‬ــ انواع هوا زدگی سنگ هارا نام ببرید هوا زدگی فیزیکی‬
‫شیمیایی‬
‫‪2‬ــ عوامل موثر هوازدگی فیزیکی را نام ببرید باد جریان اب رودخانه یخچال‬
‫ها فعالیت جانداران مثل رشد ریشه درختان و فعالیت های انسان مثل ساخت‬
‫جاده ها‬
‫‪3‬ــ باد چگونه باعث هوازدگی میشود سنگ های رسوبی الیه الیه اند و سنگ‬
‫های زیرین تحت فشار و وزن الیه های باالیی قرار گرفته اند اگر در اثر‬
‫فرسایش سنگ های باالیی فشار از روی السه های زیرین برداشته میشود ای‬
‫نوع سنگ ها ورقه ورقه میشوند مثل پوست پیاز‬
‫‪4‬ــ یک نوع هوازدگی شیمیایی با ذکر مثال نام برده و توضیح دهید وقتی اب‬
‫باران حامل گاز دی اکسید کربن که اسیدی است باشد و در زمین های اهکی‬
‫نفوذ کند با حل کردن سنگ های اهکی غار ها را به وجود می اورد این عمل‬
‫نوعی هوازدگی شیمیایی است‬
‫‪5‬ــ تبدیل سنگ به خاک نوعی هوازدگی شیمیایی است‬
‫‪ 6‬ــ اگر بر اثر هوازدگی سنگ ها به قطعات ریز تر تبدیل شدند اصتالحا به ان‬
‫فرسایش میگویند‬
 ‫‪ 7‬ــ چرا بعضی از سنگ ها گرد و بعضی دیگر تیز و زاویه دار اند سنگ ها‬
‫دارای عواملی مثل باد‪،‬اب‪،‬یخچال ها و ‪...‬جا به جا میکند اگر در اثر برخورد به‬
‫همدیگر خرد و به قطعات کوچکتر تبدیل شوند‪ .‬چنانچه مسافت زیادی را طی‬
‫کنند ذرات سنگ ها لبه های تیز خود را از دست میدهند و گردتر میشوند اما اگر‬
‫در یخچال ها حمل شده باشند معموال زاویه دارند‬
‫‪8‬ــ الیه های رسوبی چگونه در دریاها به وجود می ایند وقتی رودخانه ها‬
‫سنگ های قدیمی اصطالحاـ نهشته هارا به طرف دریاها حمل میکنند بر اساس‬
‫اندازه درست بر کف دریاها و اقیانوس ها ته نشین میشوند و الیه های رسوبی‬
‫را به وجود می اورند‬
‫‪9‬ــ چرخه سنگ را توضیح دهید سنگ های موجود در کره زمین در اثر فرایند‬
‫ها ی مختلفی مانند هوازدگی‪.‬انجماد‪.‬مواد مذاب و دگرگونی به یکدیگر تبدیل‬
‫میشوند به این تغییرات چرخه سنگ گفته میشود‬

‫فصل چهاردهم نور و ویژگی های ان‬

‫‪1‬ــ چشمه نور را با ذکر مثال تعریف کنید؟ هر جسمی که از خود نور تولید‬
‫میکند را جسم منیر یا چشمه نور می نامند مثل خورشید‪ ،‬المپ روشن‪ ،‬شمع‬
‫روشن‬
‫‪ 2‬ــ اجسامی که از خود نور تولید میکنند و نوری را که از چشمه نور به آنها‬
‫تابیده میشود را به طرف چشم ما بازتاب می کند را اجسام غیر منیر می گویند‪.‬‬
‫‪3‬ــ انواع چشمه نور را با ذکر مثال نام ببرید؟‬
‫الف) چشمه نور گسترده‪ :‬مثل خورشید المپ روشن ای که زیر نور آن مطالعه‬
‫می کنیم‬
 ‫ب) چشمه نور نقطه ای‪ :‬مثل المپ روشن ای که در فاصله‌ای دور از ما قرار‬
‫دارد یا نور ستارگان در آسمان‬
‫‪4‬ــ نازک ترین باریکه نور را که بتوان تصور کرد پرتو نور نامیده می شود هر‬
‫باریکه نور در عمل از تعداد بی شماری پرتو نور موازی تشکیل شده است‪.‬‬
‫‪ 5‬ــ این که پرتوهای نور خورشید وقتی از ال به الی شاخ و برگ درختان به‬
‫زمین میرسد نشانگر این است که نور در خط راست منتشر می شود‪.‬‬
‫‪ 6‬ــ اجسام از لحاظ میزان عبور دادن نور به چند دسته تقسیم می شوند با ذکر‬
‫مثال نام ببرید به سه دسته‬
‫الف) اجسام شفاف مثل شیشه‪ ،‬آب و‪ ...‬اجسامی که نور را از خود به راحتی‬
‫عبور می دهند‬
‫ب) اجسام نیمه شفاف مثل کاغذ روغنی یا پوستی و‪ ...‬اجسامی که بخشی از‬
‫نور را از خود عبور میدهند‬
‫پ) اجسام کدر مثل سنگ‪ ،‬مقوا و‪ ...‬اجسامی که نور را از خود عبور نمی دهند‪.‬‬
‫‪7‬ــ سایه چگونه تشکیل میشود هرگاه جسم کدری مقابل یک چشمه نور قرار‬
‫گیرد در پشت جسم فضای تاریکی به وجود می‌آید که به آن سایه می گویند‬
‫‪8‬ــ کسوف یا خورشید گرفتگی را تعریف کنید هنگامی که ماه بین زمین و‬
‫خورشید قرار گیرد و هر سه در یک راستا باشند سایه ماه روی زمین بیفتد‬
‫پدیده زیبای خورشید گرفتگی یا کسوف به وجود می آید‪.‬‬
‫‪9‬ــ خسوف یا ماه گرفتگی را تعریف کنید هنگامی که زمین بین ماه و خورشید‬
‫قرار گیرد و هر سه در یک راستا باشند نور خورشید به ماه نمی رسد و سایه‬
‫زمین روی ماه می‌افتد پدیده زیبای ماه گرفتگی یا خسوف به وجود می آید‬
‫‪10‬ــ چه هنگام می توانیم اجسام غیر منیر را ببینیم به دو صورت یا نور ایجاد‬
‫شده توسط خورشید یا المپ روشن مستقیم به چشم ما می‌رسد و آنها را می‬
‫بینیم یا نور یک جسم منیر مثل نور خورشید به سطح کاغذ برخورد میکند و‬
‫سطح آن برمی گردد و به چشم ما می‌رسد و ما آن کاغذ را می بینیم‬
 ‫‪ 11‬ــ پدیده ماه گرفتگی را افراد بیشتری میبینند یا پدیده خورشید گرفتگی را‬
‫پدیده ماه گرفتگی را زیرا سایه بیشتری تولید می شود‬
‫‪12‬ــ بازتاب نامنظم را تعریف کنید همراه با رسم شکل اگر یک دسته پرتو‬
‫موازی نور را به سطح ناصاف بتابانیم در جهت های مختلف به طور نامنظم باز‬
‫می تابند به این بازتاب نور بازتاب نامنظم می گویند‪ .‬شکل سمت چپ صفحه‬
‫‪( 128‬شکل کشیده شود)‬

‫‪13‬ــ بازتاب منظم را تعریف کنید همراه با رسم شکل اگر یک دسته پرتو موازی‬
‫به سطح یک جسم صاف و هموار مثالً آینه تخت بتابانیم به صورت پرتوهای‬
‫موازی باز می تابند این بازتاب را با بازتاب منظم می نامند‪ .‬شکل سمت راست‬
‫صفحه ‪( ۱۲۸‬شکل کشیده شود)‬
 ‫‪14‬ــ زاویه بین پرتو تابش و خط عمود را زاویه تابش می نامند‬
‫‪15‬ــ زاویه بین پرتو بازتاب و خط عمود را زاویه بازتاب می نامند‬
‫‪16‬ــ قانون بازتاب نور را توضیح دهید؟ همیشه زاویه تابش و بازتاب با هم‬
‫برابر است که به آن قانون بازتاب نور می گویند‬
‫‪17‬ــ تصویر اگر در پشت آینه تشکیل شود و آن تصویر مجازی می گویند‬
‫‪18‬ــ ویژگی تصویر آینه تخت را بنویسید‬
‫الف) تصویر مجازی است یعنی فرضا ً داخل آینه (پشت آینه) تشکیل می شود‬
‫ب) تصویر هم اندازه جسم روبروی آینه است‬
‫پ) تصویر وارون جانبی است یعنی دست راست ما داخل آینه طرف چپ دیده‬
‫می شود‬
‫‪19‬ــ چگونه می توانیم جسمی را در آینه تخت ببینیم وقتی جسمی مقابل یک‬
‫آینه تخت قرار می گیرد پرتوهای نور از هر نقطه آن به آینه می تابند این‬
‫پرتوها پس از بازتاب از آینه به چشم ما می رسند و سبب دیده شدن جسم در‬
‫آینه می شود‬
‫‪20‬ــ چرا می گوییم تصویر در آینه تخت مجازی است تصویری که در آینه تخت‬
‫تشکیل می شود شبیه جسم است و به نظر می‌رسد پشت آینه قرار دارد از آنجا‬
‫که می دانیم در پشت آینه چیزی نیست می گوییم تصویر تشکیل شده در آینه‬
‫تخت تصویر مجازی است‬
‫‪21‬ــ برای دیدن اجسامی که در پشت یک مانع قرار دارند از وسیله‌ای به نام‬
‫پیرابین استفاده می شود‬
‫‪22‬ــ یک کاربرد پیرابین را بنویسید برای دیدن اجسام روی آب توسط‬
‫زیردریایی ها‬
‫‪23‬ــ اگر سطح درونی قسمتی از پوسته‌ی کره‌ی شیشه ای را با الیه نازکی از‬
‫جیوه بپوشانیم آینه‌ی محدب یا کوژ ساخته ایم‬
 ‫‪24‬ــ اگر سطح بیرونی قسمتی از پوسته‌ی کره‌ی شیشه ای را با الیه نازکی از‬
‫جیوه بپوشانیم آینه‌ی مقعر یا کاو ساخته ایم‬
‫‪25‬ــ دو کاربرد آینه‌ی مقعر را بنویسید در دندانپزشکی برای دیدن لکه های‬
‫دندان‪ .‬در نور افکن استادیوم های ورزشی‬
‫‪26‬ــطرز تعیین کانون آینه مقعر را با شکل توضیح دهید هرگاه جسمی در‬
‫فاصله دوری از یک آینه کاو قرار داشته باشد‪ .‬پرتوهایی که از آن جسم به‬
‫سطح آینه می تابند با یکدیگر موازی اند این پرتوها پس از بازتاب از آینه کاو‬
‫همگرا‬
‫‪27‬ــ طرز تهیه این کانون آینه محدب را با شکل توضیح دهید وقتی پرتو های‬
‫ک محدب میتابد پس از بازتاب از اینه از یکیدیگر‬‫موازی نور به سطح یک اینه ٰ‬
‫درو یا واگرا میشوند ادامه امتداد این پرتو ها در پشت اینه یکدیگر را قطع‬
‫میکند به این نقطه کانون اصلی اینه محدب میگوند‬

‫‪28‬ــ کانون اصلی در آینه کاو حقیقی و کانون اسید در آینه کوژ مجازی است‬
‫‪29‬ــ دو کاربرد آینه کوژ یا محدب را بنویسید در وسایل نقلیه مانند اینه بغل به‬
‫کار میرود در پیچ تند جاده ها به کار میرود‬
‫‪30‬ــ تصویر در آینه های کوژ همواره مجازی از جسم کوچکتر و مستقیم است‬

‫فصل پانزدهم شکست نور‬

 ‫‪ 1‬ــ با رسم شکل نشان دهید که نور هنگام عبور از هوا و وارد شدن به اب‬
‫میشکند مثل قلمی را که وارد لیوان پر از اب کرده ایم‬

‫‪ 2‬ــ اگر باریکه نوری از محیط رقیق هوا در محیط غلیظ شود باریکه نور به خط‬
‫عمود نزدیک میشود‬
‫‪ 3‬ــ اگر باریکه نور از شیشه(غلیظ) وارد هوا(رقیق) شود پرتو شکست از خط‬
‫عمود دور میشود‬
‫‪ 4‬ــ باریکه نور هنگام ورود از هوا(رقیق) به منشور (غلیظ) طوری شکسته‬
‫میشود که به خط عمود نزدیک شود‬
‫‪ 5‬ــ هنگام خروج باریکه نور از منشور (غلیظ) به هوا(رقیق) طوری شکسته‬
‫میشود که به خط عمود دور شود‬
‫‪6‬ــ منشور چیست و کاربرد ان را بنویسید قطعه ای شفاف از جنس شیشه یا‬
‫پالستیک که کاربرد زیادی در وسیله های نوری دارد و قاعده منشور ها معموال‬
‫به شکل مثلث است‬
 ‫‪7‬ــ پدیده پاشندگی نور (تجزیه نور) را تعریف کنید باریکه نور پس از عبور از‬
‫منشور به رنگ های مختلفی تجزیه میشود این پدیده را پاشندگی نور می نامند‬

‫‪8‬ــ به مجموعه رنگ های تشکیل دهنده نور سفید طیف نور سفید میگویند‬
‫‪9‬ــ بیشترین شکسته نور سفید از ان طیف بنفش است‬
‫‪10‬ــ کمترین شکسته نور سفید از ان طیف قرمز است‬
‫‪11‬ــ اگر لبه های یک عدسی ضخیم تر از وسط ان باشد به ان عدسی کاو یا‬
‫واگرا میگویند‬
‫‪12‬ــ اگر وسط یک عدسی ضخیم تر لبه های ان باشد به ان عدسی کوژ یا‬
‫همگرا میگویند‬
‫‪13‬ــ تفاوت اینه محدب یا مقعه با عدسی محدب یا مقع را بنویسید عدسی ها دو‬
‫کانون دارند اما اینه ها یک کانون دارند‬
‫‪14‬ــ کانون اصلی عدسی محدب حقیقی و کانون اصلی عدسی مقعه مجازی‬
‫است‬
 ‫‪15‬ــ کانون اصلی عدسی محدب (همگرا) را با رسم شکل توضیح دهید‬

‫‪16‬ــ کانون اصلی عدسی مقعه (واگرا) را با رسم شکل توضیح دهید‬

‫‪17‬ــ تصویر همه اجسام از پشت عدسی واگرا کوچکتر از جسم و نسبت به جسم‬
‫مستقیم است‬
‫‪18‬ــ تصویر همه اجسام از پشت عدسی همگرا بزرگتر از جسم و نسبت به‬
‫جسم وارونه است‬