Filipino 11

First Semester

Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino

Yunit !. Tungo sa Mabisang Komunikasyon

Aralin 1: Konseptong Pangwika
 Kahulugan ng Wika
 Katangian ng wika
 Mga Teorya sa Pagkatuto ng Wika
 Gamit ng Wika sa Iba’t Ibang Sitwasyon

Aralin 2. Barsasyon ng Wika sa Loob ng Lingguwistikong Komunidad

 Lingguwistikong Komunidad sa Loob ng Lipunan
 Barayti at Barsasyon ng Wika
 Barayti ng Wika
 Register ng Wika

Aralin 3 . Gamit ng Wika sa Lipunan

 Instrumental
 Regulatori
 Representasyonal
 Interaksyonal
 Personal
 Heuristiko
 Imahinatibo

Aralin 4 . Kasaysayan sa Pag-unlad ng Wilang Pambansa

 Panahon ng Amerikano
 Panahon ng mga Hapnes
 Panahon ng Pagsasarili
Aralin 3. Mga Teorya sa Pagkatuto ng Wika
- Marami nang ginawang pag-aaral sa kung paano natutuhan ng isang tao ang unang wika o
wikang nakagisnan. Ang mga dalubhasa sa wika ay nagkakaiba-iba din ng pagtingin sa usping ito:
o Natuto ang tao ng wika sa pamamagitan ng likas na kakayahan nito.
o Natututo ang tao sa pamamagitan ng panggagaya ng mga naririnig na mga salita o ito ay
kanilang inaaral.
o Natuto ang tao sa walang humpay na pakikipag-ugnayan sa isa’t isa upang magampanan
ang pangangaiangang panlipunan.
Mga Teoryang nagmula sa pag-aaral ng sikolohiya na pinaniniwalaang may malaking kaugnayan sa
pagkatuto ng wika.
1. Teoryang Behaviorism o Behaviorist Approach
- Si B.F Skinner na isang tagapagtaguyod na teoryang ito ay naniniwalang ang pagkatuto ng wika
ay pag-uugaling napag-aaralan.
- Pinaniniwalaan ng mga behaviorist na ang kilos at gawi ng isang tao ay maaring hubugin sa
pamamagitan ng pagkokontrol ng kapaligiran.
- Ang paghahantad sa isang bata sa mga bagay na palagiang ginagawa ay may malaking
impluwensya upang matutuhan ang wika.
- Halimbawa,sa isang bata na natututo pa lamang na nagsasalita, ang guro o magulang ay
maaaring gumamit ng negatibo o positibong pagganyak o reinforcement gaya ng pagbibigay ng
pabuya o parusa habang itinuturo ang wika.
2. Teoryang innotive o Nativist Aproach
- Ayon sa teoryang ito , lahat ng tao ay ay “likas “ na kakayahang matuto at matutunan ang wika
dahil sa paniniwalang lahat ng ipinanganak ay taglay ang isang built – in – device o isang likhang
– isip na aparatona kung tawagin ay “ black box “ na kung saan ito ang responsible sa pagkatuto
ng wika.
- Nalilinang ang wika habag nagkakaroon ngb ugnayan angb tao sa kanyang kapaligiran.
- Si Noam Chomsky na tagapagtaguyod ng teoryang ito ay nagbigay katawagan sa likhang-isip na
aparato na kung tawagin ay langage – acquisition device o LAD.
- Ayon sa kanya ito ang tumatanggap ng mga impormasyon mula sa kapaligiran sa anyong wika
kung kaya likas ding natutunan ng mga bata ang lingguwistikong katanian ng wika.
- Pinaniniwalaan din ng nativist na habang lumalaki ang bata ay patuloy itong gumagamit ng wika
at ang ewika ay patuloy na umuunlad dahil sa pakikipag-ugnayan sa kanyang kapwa.

3. Teoryang Kognitib
- Nakasalig ang teoryang ito sa pananaw ni Jean Piaget
- Ayon sa kanya , ang pagkatuto ng wika ng isang bata ay nakaugnay sa kakayahan nitong mag-isip
- Pinaniniwalaan din ng teoryang ito na kung ang bata ay may pa-unawasa mga konseptong
nakalantad sa kanyang kapaligiran mas Madali niya itong magagamit sa pagsasalita.
- Ayon din sa pananaw na ito , ang wika ay sumasailalim sa prosesong pangkaisipan ng isang bata.
- Ang pag-unlad din ng pagkatuto ng wika.
- Ang dalawang ito ay parehong nalilinang sa pamamagitan ng interaksyong nagaganap sa
kapaligiran.
4. Teoryang Makatao
- Ang pananaw na ito ay nakasalig sa teorya ni Stephen Krashen mula sa kaniyang teorya na
Affective Filter Hypothesis
- Sinasabing mapapabilis ang pagkatuto ng wika kung may positibong saloobin ang isang tao na
matutunan nito.
 - Sa madaling salita , biniigyang pansin ng teoryang ito ang kahalagahan ng damdamin at emosyon
ng isang tao.
- Kung ang isang tao ay may takot o pag-aalinlangan sa pagkatuto ng wika dala ng kapaligiran o
sitwasyon ang pagkatuyo ay hindi lubusang matatamo.

Gamit ng Wika sa Iba’t Ibang Sitwasyon

Apat na Kaantasan ng Wika na nahahati sa dalawang kategoryang ayon sa pormalidad nito:
1. Pormal – binubuo ito ng mga salitang pamantayan o istandard dahil ito ay kinikilalatinatanggap
at ginagamit ng karamihang nakapag-aaral sa wika katulad ng mga nasa akademya,pamahalaan
at iba’t ibang institusyon
a. Pampanitikan – ito ang weikang ang ginagamit ay matalinhaga at masining na kadalasang
gamit sa iba’t ibang akdang pampanitikan.
o Ang madalas na gunagamit ng ganitong uri ng antas ay mga malikhaing manunulat.
o Halimbawa
 Nagmumurang kamatis
 Nagtataingang kawali
 Di-mahulugang karayom
 Di-maliparang uwak
b. Pambansa – ito ang wikang ginagamit sa pamahalan at sa paaralan-
o Ang mga salitang ginagamit ay makikita rin sa mga aklat pangwika at babasahing
ipinalalabas sa buong kapuluan o sa sirkulasyong pangmadla.
o Halimbawa
 Pilosopiya – kagawaran
 Republika – tagapagpaganap
 Dukasyon -tagapaghukom
2. Impormal – ito ay ang wika na karaniwan , palasak at gamit sa kaswal na usapan sa pang-araw –
araw
a. Lalawiganin – dayalekto o karaniwang sinasalita sa isang rehiyon katulad ng Tagalog ,
Iloko,Cebuano at Bikolano.
Halimbawa

Tagalog Ilokano Cebuano Bikolano

ibon Bilit Langgam gamgam
Kaibigan Gayyen Higain Amg
Aalismahal Pumanaw Malakaw mahali

b. Kolokyal – ito ay nagmula sa pormal na mga salita na naglaon ay naasimia na dala ng mga
taong gumagamit nito.
o Ito ay madalas na ginagamit sa umpukan o ordinarypng mga usapan kung kaya hindi
pinapansin ang wastong gamit ng gramatika ngunit tinatanggap naman ng nakararami.
o Isang katangian nito ay ang pagpapaikli ng isa , dalawa o higit pang titik sa salita.
o Halimbawa
 Nasan? Pa’no , sa’kin , kelan
 Meron ka bang dala?
 Antay , lika , kelangan
 c. Balbal – umusbong ang mga salitang ito sa mga lansangan at kadalasang ginagamit ng mga
masa ngunit nang lumaon ay ginamit na rin ng ibang tao .
- Iba’t ibang pangkat ng tao ang kadalasang gumagamit nito katulad ng mga taong nasa ikatlong
kasarian gaya ng mga bala upang bumuo ng sarili nilang koda na sila lamang ang
nagkakainindihan.
 Halimbawa
Chongke marijuana
Parak pulis
Eskapo Takas sa bilangguan
Istokwa naglayas
Leslie Tomboy o lesbian

Narito ang ilang kaparaanan kung paano nabubuo ang salitang balbal
 Pagpapalit at pagdaragdag ng maraming pantig
Halimbawa
Tulog o matulog Borlog
Shorlog
Kyorlog
borlogehey
Sini ito sinetchitech

 Paggamit ng pangalan ng kilalang tao,bagay , kaganapan at iba pa.

- Kadalasan makukuha ang kahulugan ng bsalitang ginagamit sa katunog na salita.
Halimbawa

Tama o tumpak Yesterday once more

Tara na o umalis Teofisto Guingona
Araw o umaga Sunshine Cruz,sandarac Park

 Panghihiram sa mga salitang banyaga

Halimbawa

Haggard Sobrang pagod

Stand by istambay
Whole in holen

 Ang iba ay naging panghalili sa pangalan ng salapi

Halimbawa

Pluks ,kyoks,plugs piso

Heyms,hums,hammer Isang daang piso
Kyaw Isang libong piso
Hawaii Sinkwenta pesos
Twinkle Bente pesos

 Paghihiram at Pagpapaikli
 Security sikyo
Brain damage Brenda
 Panghihiram at pagdaragdag

Get Gets / getsing

Cry Crayola

 Pagpapaikli at pagbabaligtad

Pinoy noypi
Sigarilyo yosi
Smestiso tisoy

 Pagbibigay ng kahulugan ng salitang Tagalog

Buwaya Gahaman/sakim
Bata nobya
Durog High sa pinagbabawal na gamot
Papa Lover na lalakis

 Paghahalaw sa mga salitang rehiyonal

Gurang Matanda ( Bikolano )

Bayot Bakla ( Cebuano )
Barat Kuripot (Indonesian )