6 ông lớn ngân hàng thao túng tỷ giá hối đoái

Bắt tay thao túng tỷ giá hối đoái trên thị trường hối đoái, 6 ngân hàng lớn trên thế giới đã phải nộp phạt tổng cộng 4,3 tỉ
USD.

Các ngân hàng bị “sờ gáy” trong vụ thao túng lần này - Ảnh: AFP-Reuters

Trong các ngày 12 và 13.11, giới chức quản lý tiền tệ - tài chính Anh, Mỹ và Thụy Sĩ đã ra nhiều án phạt nặng, tổng cộng
khoảng 4,3 tỉ USD, đối với 6 “đại gia” tài chính thế giới vì hành vi “phù phép” tỷ giá hối đoái trên thị trường tài chính. Theo
AFP, những ngân hàng bị phạt gồm 2 ngân hàng của Anh là HSBC và Royal Bank of Scotland; 3 ngân hàng Mỹ
JPMorgan Chase, Citibank, Bank of America cùng Ngân hàng UBS của Thụy Sĩ.

Cụ thể, Ủy ban Giao dịch hàng hóa giao sau của Mỹ phạt HSBC, Royal Bank of Scotland, JPMorgan Chase, Citibank và
UBS tổng cộng 1,48 tỉ USD còn mức phạt của Cơ quan Giám sát tài chính Anh (FCA) là 1,77 tỉ USD. Riêng Ngân hàng
UBS còn phải đóng cho Cơ quan Giám sát thị trường tài chính Thụy Sĩ (FINMA) 139 triệu USD. Đến hôm qua, Văn phòng
Giám sát tiền tệ Mỹ cũng phạt thêm 950 triệu USD đối với JPMorgan Chase, Citibank và Bank of America.

Ngày 13.11, BBC dẫn lời lãnh đạo FCA Martin Wheatley cảnh báo: “Chuyện này chưa dừng lại đâu. Đây là mức phạt
dành cho các tổ chức còn cá nhân vi phạm sẽ tiếp tục bị truy cứu trách nhiệm”. Một loạt chuyên viên giao dịch cấp cao đã
bị đình chỉ công tác trong khi giới hữu trách khẩn trương chuẩn bị các cáo buộc hình sự nhằm vào nhiều người trong ban
lãnh đạo các ngân hàng nói trên.

Đây là kết quả của một cuộc điều tra phạm vi toàn cầu kéo dài 13 tháng do giới chức Mỹ, châu Âu và một số nước khác
phối hợp tiến hành. Các “ông lớn” nói trên bị phát hiện tập trung thao túng tỷ giá euro - USD, mở rộng sang cả bảng Anh
và AUD trong giai đoạn từ tháng 1.2008 - 10.2013. Theo BBC, giá trị giao dịch tại thị trường hối đoái toàn cầu lên tới
5.300 tỉ USD mỗi ngày và ảnh hưởng rất lớn đến xuất nhập khẩu, lợi nhuận của các công ty và nguồn đầu tư trên khắp
thế giới.

Ngân hàng Mức phạt

Citigroup 1 tỉ USD

JPMorgan Chase 1 tỉ USD

UBS 800 triệu USD

Royal Bank of Scotland 634 triệu USD

HSBC 618 triệu USD

Bank of America 250 triệu USD

“Giỏi lắm các chiến hữu”

AFP dẫn thông cáo của FCA tiết lộ nhiều chuyên viên giao dịch cấp cao của các ngân hàng lớn thành lập các hội kín để
thông đồng lũng đoạn tỷ giá hối đoái. Sau khi được chấp nhận cho nhập hội, thành viên mới sẽ nhận mật khẩu để truy cập
các phòng chat trực tuyến riêng trên internet, có thể thoải mái chia sẻ thông tin với đồng bọn. Họ sử dụng những mật
danh như “3 chàng lính ngự lâm”, “biệt đội A”… và bắt tay cùng đặt lệnh mua hoặc bán hàng loạt để đẩy giá lên hay hạ giá
xuống theo ý mình. Các điều tra viên tại Anh và Mỹ đã mất nhiều tháng mới có thể xâm nhập các phòng chat này để nắm
được bằng chứng vi phạm.

Hiện nay, thị trường ngoại hối thường sử dụng chỉ số tỷ giá ngoại tệ cố định do Ngân hàng Trung ương châu Âu đưa ra
vào 13 giờ 15 hằng ngày (giờ địa phương), tạm gọi là chỉ số fix, để làm chuẩn. Chỉ số này được đưa ra dựa trên chuyển
động của thị trường và tỷ giá từ trưa cho đến thời điểm nói trên. FCA chỉ ra một trường hợp cụ thể khi các khách hàng đặt
mua 200 triệu euro theo chỉ số fix euro - USD từ Ngân hàng Citibank. Chỉ trong vòng 15 giây đến 1 phút trước khi chỉ số
fix của ngày hôm đó được công bố, chuyên viên của Citibank “đi đêm” với đồng bọn ở các ngân hàng khác ồ ạt đặt mua
euro với khối lượng và giá trị khổng lồ để đẩy chỉ số fix tăng vọt và cuối cùng kiếm lời 99.000 USD. Sau khi mang về cho
JP Morgan Chase 33.000 USD bằng thủ đoạn tương tự, cả bọn tự khen nhau là “Chúng ta dắt mũi đồng đô la như bỡn”.
Trong một vụ khác, HSBC kiếm được 162.000 USD và một chuyên viên giao dịch hét lên trong phòng chat: “Giỏi lắm các
chiến hữu… Tớ xin bái phục”, theo AFP.

Đến hôm qua, nhiều ngân hàng, công ty tài chính trên thế giới đã hạn chế hoặc cấm nhân viên sử dụng phòng chat trực
tuyến riêng. Các ngân hàng bị “sờ gáy” cũng công bố nhiều án kỷ luật đối với những cá nhân liên quan đến vụ việc. Tuy
nhiên, AFP dẫn lời các nhận định việc quản lý đã bị lơ là trong thời gian dài và “văn hóa thao túng” sẽ không dễ thay đổi
trong một sớm một chiều.

Danh Toại

http://www.thanhnien.com.vn/pages/20141114/6-ong-lon-ngan-hang-thao-tung-ty-gia-hoi-doai.aspx