Professional Documents
Culture Documents
Chương 1 Gui SV - Merged
Chương 1 Gui SV - Merged
Cơ hội
Cơ hội
Tam
giác Sự hợp lý
gian
lận hóa hành vi
Áp lực
Áp lực
gian lận
2. Các công trình nghiên cứu về gian lận
a. Donald R. Cressey (1953)
Cơ hội
2. Các công trình nghiên cứu về gian lận
a. Donald R. Cressey (1953)
Áp lực
2. Các công trình nghiên cứu về gian lận
a. Donald R. Cressey (1953)
Sự hợp lý
hóa hành vi
gian lận
2. Các công trình nghiên cứu về gian lận
b. Nghiên cứu của ACFE
2. Các công trình nghiên cứu về gian lận
b. Nghiên cứu của ACFE
2. Các công trình nghiên cứu về gian lận
b. Nghiên cứu của ACFE
2. Các công trình nghiên cứu về gian lận
b. Nghiên cứu của ACFE
Theo ACFE, có ba loại gian lận:
• Gian lận tài sản:
• Tham ô:
• Gian lận trên BCTC :
3. Những phương pháp gian lận phổ biến
• Hãy cho ví dụ về gian lận biển thủ tài sản tại một nhà hàng?
3. Những phương pháp gian lận phổ biến
• Hãy cho biết các sai sót hoặc gian lận có thể xảy ra đối với
khoản mục hàng hóa trên BCTC ?
Hãy mô tả gian lận nâng khống giá hàng hoá/dịch vụ không hợp lý để hưởng lợi? Cho ví dụ thực
tế đã xảy ra về nâng khống giá điển hình ở Việt Nam?
CHƯƠNG 3: KHUÔN MẪU
HTKSNB THEO COSO
Theo báo cáo COSO the committee of sponsoring
organization(2013), hệ thống KSNB gồm 5 bộ phận:
• Môi trường kiểm soát
• Đánh giá rủi ro
• Hoạt động kiểm soát
• Thông tin - truyền thông
• Giám sát
1. Môi trường kiểm soát:
• tiêu chuẩn
• quy trình làm nền tảng cho việc thiết kế và
• cấu trúc vận hành KSNB trong đơn vị
1. Môi trường kiểm soát:
Môi trường kiểm soát hữu hiệu cần đáp ứng 5 nguyên tắc:
• Nguyên tắc 1: Đơn vị cam kết về tính trung thực và đạo đức
• Nguyên tắc 2: HĐQT giám sát và độc lập với nhà quản lý
• Nguyên tắc 3: Nhà quản lý xây dựng cơ cấu, phân định trách
nhiệm và quyền hạn
• Nguyên tắc 4: Đơn vị cam kết sử dụng nhân lực phù hợp
• Nguyên tắc 5: Đơn vị chỉ rõ trách nhiệm của từng cá nhân
1. Môi trường kiểm soát:
Nguyên tắc 1: Đơn vị cam kết về tính trung thực và đạo đức
Nêu ví dụ về triết lý kinh doanh hoặc slogan của một vài công ty
(thể hiện tính trung thực và đạo đức kinh doanh)
1. Môi trường kiểm soát:
Slogan, triết lý kinh doanh :
1. Hòa hợp cùng phát triển
2. Thật sự thiên nhiên
3. Bếp là nhà
4. Đánh bay mọi vết bẩn
5. Giữ trọn niềm tin
1. Môi trường kiểm soát:
Slogan, triết lý kinh doanh :
1. Mạnh mẽ, bền bỉ, tin cậy
2. Ngon từ thịt, ngọt từ xương
3. Bạn của mọi nhà
4. Thơm mát suốt ngày dài năng
động
5. Sơn đâu cũng đẹp
1. Môi trường kiểm soát:
Môi trường kiểm soát hữu hiệu cần đáp ứng 5 nguyên tắc:
• Nguyên tắc 1: Đơn vị cam kết về tính trung thực và đạo đức
• Nguyên tắc 2: HĐQT giám sát và độc lập với nhà quản lý
• Nguyên tắc 3: Nhà quản lý xây dựng cơ cấu, phân định trách
nhiệm và quyền hạn
• Nguyên tắc 4: Đơn vị cam kết sử dụng nhân lực phù hợp
• Nguyên tắc 5: Đơn vị chỉ rõ trách nhiệm của từng cá nhân
2. Đánh giá rủi ro
Đánh giá rủi ro là quá trình nhận dạng và phân tích rủi ro
ảnh hưởng đến việc đạt được mục tiêu
2. Đánh giá rủi ro
Rủi ro
4) Công ty thua
3) Doanh số giảm lỗ, nhân viên
do đối thủ cạnh biểu tình do
tranh vừa ra mắt thay đổi nhà
sản phẩm mới quản lý
2. Đánh giá rủi ro
Biện pháp đối phó rủi ro:
Né tránh rủi ro (tìm
Chia sẻ rủi ro (chia sẻ cách để rủi ro không
rủi ro với một tổ chức, xảy ra nữa
công ty khác)
• Tình huống 4: Trước đây Nhà hàng NANA chấm công cho nhân viên bằng
thủ công, người quản lý sẽ chấm công và ghi vào sổ. Tuy nhiên, tình trạng
nhân viên đến trễ về sớm, nhờ chấm công hộ, tự ý đổi ca, người lạ ra vào
kho nguyên vật liệu, nguyên vật liệu bị đánh cắp…diễn ra thường xuyên. Vì
vậy nhà hàng quyết định xây dựng hệ thống chấm công tự động bằng cách
quẹt dấu vân tay và lắp đặt thêm camera
2. Đánh giá rủi ro
Biện pháp đối phó rủi ro:
• Tình huống 5: Công ty An Vy là công ty vận tải hành
khách, công ty quyết định mua bảo hiểm để đề phòng
các rủi ro có thể xảy ra
2. Đánh giá rủi ro
Biện pháp đối phó rủi ro:
• Tình huống 6: Công ty SASA là công ty xây dựng. Công ty đang
xây nhà máy cho khách hàng của mình. Công ty SASA quyết định
giao thầu hạn mục lắp đặt hệ thống phòng cháy chữa cháy của
nhà máy cho công ty MIKO để đảm bảo bàn giao công trình
đúng thời hạn trong hợp đồng.
2. Đánh giá rủi ro
Biện pháp đối phó rủi ro:
• Né tránh rủi ro :
• Chia sẻ rủi ro :
3. Hoạt động kiểm soát
HĐKS là các thủ tục và chính sách nhằm giảm thiểu
rủi ro đe dọa đến việc đạt mục tiêu của đơn vị.
3. Hoạt động kiểm soát
Tình huống 1: Nhân viên Lan thuộc phòng kinh
doanh cty VIVI, Lan được cty ABC tặng quà riêng
nên Lan lập Lệnh bán hàng, quyết định bán chịu cho
cty ABC. Rủi ro?
3. Hoạt động kiểm soát
Tình huống 2: Nhân viên Mai thuộc phòng mua
hàng cty AKA, Mai có chị gái là nhân viên kinh
doanh của cty XYZ. Mai quyết định đặt mua hàng từ
công ty XYZ cho cty AKA mà không quan tâm đến giá
cả và chất lượng của sản phẩm, nhu cầu của công
ty Mai. Rủi ro? Biện pháp giảm thiểu rủi ro?
3. Hoạt động kiểm soát
3. Hoạt động kiểm soát
Tình huống 3: Cty ABC vì muốn thu hút các nhà đầu
tư nên đã ghi tăng giá trị tài sản bằng cách ghi tăng
các khoản phải thu từ khách hàng. Làm cách nào để
tránh tình trạng này ?
3. Hoạt động kiểm soát
Tình huống 4: Tiền mặt để trong tủ bị mất cắp, hàng
hóa trong kho bị mất, bị hư hỏng…Làm cách nào để
tránh tình trạng này?
3. Hoạt động kiểm soát
3. Hoạt động kiểm soát
Tình huống 5: Công ty SHS đặt mua 50 kiện hàng, vì
thiếu hàng nên nhà cung cấp chỉ giao 45 kiện nên
cty SHS nhập kho 45 kiện. Trong khi đó, kế toán ghi
sổ thanh toán cho nhà cung cấp 50 kiện hàng vì hóa
đơn nhà cung cấp gửi đến là 50 kiện. Làm cách nào
tránh tình trạng này?
3. Hoạt động kiểm soát
3. Hoạt động kiểm soát
3.1 Các HĐKS phổ biến:
• Kiểm soát dữ liệu ( cập nhật và bảo trì dữ liệu)
3. Hoạt động kiểm soát
3.1 Các HĐKS phổ biến:
• Rà soát ( đánh giá các thủ tục kiểm soát khác có
thực hiện đầy đủ không)
3. Hoạt động kiểm soát
3.2 Vấn đề phân chia trách nhiệm
Cơ cấu tổ chức của một công ty?
Các vị trí nào trong cty không được kiêm nhiệm ?
3. Hoạt động kiểm soát
3.2 Vấn đề phân chia trách nhiệm
Giám
đốc
3. Hoạt động kiểm soát
3.2 Vấn đề phân chia trách nhiệm
Các chức năng không được kiêm nhiệm
3. Hoạt động kiểm soát
phân chia trách nhiệm
Hãy liệt kê các công việc chính và phân chia công
việc trong 1 quán café
3. Hoạt động kiểm soát
phân chia trách nhiệm
Công việc Phục vụ Thu ngân Pha chế
4. Thông tin và truyền thông
Nhà quản lý cần thu thập, tạo lập và sử dụng thông
tin thích hợp
5. Giám sát
Giám sát là quá trình đánh giá chất lượng của hệ
thống KSNB.
5. Giám sát
Giám sát là quá trình đánh giá chất lượng của hệ
thống KSNB.
• Giám sát thường xuyên: thực hiện bởi nhà quản lý
các cấp. Ví dụ : Họp hàng tháng của quản đốc các
phân xưởng để xem xét tiến độ sx
• Giám sát định kỳ: Giám sát khách quan, độc lập. Ví
dụ: Giám sát bởi kiểm toán nội bộ, kiểm toán độc
lập, giám sát chéo giữa các bộ phận
Nêu các hoạt động kiểm soát tương ứng với rủi ro
sau:
• Khách hàng lấy trộm đồ ở cửa hàng:
CHƯƠNG 4: KIỂM SOÁT QUY
TRÌNH MUA HÀNG
1. Vẽ chu trình mua hàng
5. Nhận hàng
1. Đề nghị mua hàng
6. Trả tiền
2. Theo dõi nợ phải trả
3. Xét duyệt đn mua hàng 7. Lập phiếu nhập kho
Kế toán
Kho
1. Vẽ chu trình mua hàng
2. Sai phạm có thể xảy ra ở mỗi giai đoạn của chu trình mua hàng
Giai đoạn Sai phạm
Đơn đặt hàng, Biên bản giao nhận hàng, Hợp đồng kinh tế, báo giá
3. Chứng từ trong quá trình mua hàng trả tiền
Tên chứng từ/tài liệu Mục đích/chức năng
số lượng, loại hàng, địa điểm, thời gian nhập kho…
Đã hoàn thành việc giao hang, thanh toán…
tên nhà cung cấp, số lượng, đơn giá, số tiền mua hàng…
số tiền thanh toán, thời gian, thanh toán cho ai?
Biên bản thanh lý Hợp đồng, Đề xuất thanh toán, Phiếu nhập kho, Hóa đơn giá trị gia tăng
3. Chứng từ trong quá trình mua hàng trả tiền
Tên chứng từ/tài liệu Mục đích/chức năng
chi tiền thanh toán, số tiền chi, lý do chi, người nhận tiền…
đề nghị ngân hang chuyển tiền
số tiền và thời gian cần phải trả
số nợ của người mua đối với người bán có trùng khớp không
Phiếu chi, Biên bản đối chiếu công nợ, Uỷ nhiệm chi, Thông báo nợ
4. Các công việc trong quy trình
Công việc chính Công việc chi tiết
Mua hàng
4. Các công việc trong quy trình
Công việc chính Công việc chi tiết
Nhận và bảo
quản hàng
Phải trả
5. Các thủ tục kiểm soát cụ thể
Tình huống 1: Nhân viên Minh thuộc phân xưởng sản xuất a,
viết giấy đề nghị mua nguyên vật liệu để sản xuất, sau đó gửi cho
phòng mua hàng. Minh cố ý mua nhiều hơn số nguyên vật liệu
cần thiết, số nguyên vật liệu dư ra, Minh sẽ tìm cách bán đi để
lấy tiền riêng.
Tình huống 2: Nhân viên Lan thuộc phòng hành chính nhân sự
viết giấy đề nghị mua văn phòng phẩm, sau đó gửi cho phòng
mua hàng. Lan cố ý mua nhiều hơn số văn phòng phẩm cần thiết,
văn phòng phẩm dư ra, Lan sẽ mang về nhà để sử dụng.
5. Các thủ tục kiểm soát cụ thể
Tình huống 3: Nhân viên Hạnh thuộc phòng mua hàng, Hạnh
thường xuyên đặt hàng A từ nhà cung cấp về để nhập kho bán
cho khách hàng. Hạnh không quan tâm đến số lượng mặt hàng A
được bán ra, không để ý đến doanh số mặt hàng A do phòng
kinh doanh cung cấp. Để nhận được nhiều tiền hoa hồng từ nhà
cung cấp, Hạnh chủ động đặt mua và nhập mặt hàng A về rất
nhiều. Sau khi kiểm kho, thủ kho phát hiện rất nhiều mặt hàng A
quá hạn sử dụng.
Mục tiêu kiểm soát Thủ tục kiểm soát
Kho
Kế toán
1. Vẽ chu trình bán hàng
2. Sai phạm có thể xảy ra ở mỗi giai đoạn của chu trình bán hàng
Giai đoạn Sai phạm
Gửi hàng
2. Sai phạm có thể xảy ra ở mỗi giai đoạn của chu trình bán hàng
Giai đoạn Sai phạm
Đơn đặt hàng, Phiếu xuất kho, Hóa đơn GTGT, Phiếu giao
hang, Phiếu đề nghị xuất kho
3. Chứng từ trong quá trình bán hàng thu tiền
Phiếu thu tiền hàng, Biên bản thanh lý Hợp đồng, Hợp đồng kinh
tế, Đề xuất thanh toán
4. Các công việc trong quy trình
Công việc chính Công việc chi tiết
Phải thu
5. Các thủ tục kiểm soát cụ thể
Tình huống 1: Do áp lực doanh số nên nhân viên My thuộc phòng
kinh doanh cố tình tạo danh sách người mua hàng ảo nhằm tăng
doanh số. Ngoài ra, một số khách hàng khả năng tài chính kém
nhưng My vẫn cố tình bán chịu cho những khách hàng này để đủ
doanh số, chỉ tiêu bán hàng mà công ty giao.
Mục tiêu kiểm soát Thủ tục kiểm soát
Khoán Trả lương căn cứ vào khối lượng và chất lượng công
việc mà người lao động thực hiện
Doanh thu Trả lương căn cứ vào doanh số đạt được và chính sách
lương/thưởng doanh số của công ty
QUY TRÌNH TÍNH VÀ THANH TOÁN TIỀN LƯƠNG
Các hình thức chấm công ?
Nhược điểm
CÁC SAI PHẠM CÓ THỂ XẢY RA
TRONG TIỀN LƯƠNG
Tên Lương Phụ cấp Phụ cấp Phụ cấp Phụ cấp Phụ cấp Phụ cấp
chính chức vụ trách xăng xe điện thoại ăn nhà ở
nhiệm
Hợp đồng thời vụ (dưới 3 tháng) có tham gia đóng bảo hiểm?
GIAI ĐOẠN TÍNH LƯƠNG VÀ CÁC KHOẢN PHẢI TRẢ
Các loại bảo hiểm sức khỏe cho nhân viên ? Người lao động hay doanh
nghiệp chi trả?
GIAI ĐOẠN TÍNH LƯƠNG VÀ CÁC KHOẢN PHẢI TRẢ
Thuế TNCN:
• Lương làm thêm giờ
• Thưởng tháng lương thứ 13, thưởng sáng kiến, thưởng đạt doanh số
• Phụ cấp xăng xe, trang phục, điện thoại trong định mức
Màu vàng là được miễn thuế TNCN
GIAI ĐOẠN TÍNH LƯƠNG VÀ CÁC KHOẢN PHẢI TRẢ
stt tên tiền phụ cấp phụ cấp phụ cấp ăn Bảo Ghi chú
lương xăng xe điện thoại giữa ca hiểm
1 An 11 tr 1,5 tr 600.000 600.000 404.250 Có HĐLĐ
2 Linh 9,5 1,5 tr 600.000 600.000 404.250 Có HĐLĐ
Ai phải đóng thuế TNCN ?, thu nhập tính thuế <5 triệu, 5%
GIAI ĐOẠN TÍNH LƯƠNG VÀ CÁC KHOẢN PHẢI TRẢ
GIAI ĐOẠN TÍNH LƯƠNG VÀ CÁC KHOẢN PHẢI TRẢ
Thuế TNCN:
Thuế TNCN = Thu nhập tính thuế x thuế suất lũy tiến từng phần
Thu nhập tính thuế = Thu nhập chịu thuế - Các khoản giảm trừ
Thu nhập chịu thuế = Tổng thu nhập - Các khoản được miễn thuế
Tổng thu nhập : Lương, Phụ cấp, thưởng, lợi ích khác…
Các khoản được miễn thuế : phụ cấp tiền ăn giữa ca (chi tiền < hoặc = 730.000/tháng, nếu chi vượt 730.000/tháng thì
phần vượt đưa vào thu nhập chịu thuế); chi phụ cấp trang phục (chi tiền không vượt quá 5.000.000/năm, nếu chi
vượt 5.000.000/năm thì phần vượt đưa vào thu nhập chịu thuế), tiền làm thêm giờ vào ngày lễ, ngày nghỉ, ban đêm
được trả cao hơn so với tiền làm ban ngày, theo giờ guoiwof và ngày quy định, phụ cấp điện thoại trong mức quy
định của doanh nghiệp…
Các khoản giảm trừ = Bản thân (11 triệu), Người phụ thuộc (4,4 triệu), bảo hiểm bắt buộc, từ thiện
GIAI ĐOẠN TÍNH LƯƠNG VÀ CÁC KHOẢN PHẢI TRẢ
Tính lương
4. Các công việc trong quy trình
Kế toán
5. Các thủ tục kiểm soát cụ thể
Mục tiêu kiểm soát Thủ tục kiểm soát
Thu thập chứng từ, lập bảng chấm công
• Tránh việc chấm công cho nhân viên ảo, khai
khống giờ công
Mục tiêu kiểm soát Thủ tục kiểm soát
Tính lương và các khoản khấu trừ
• Tránh việc tính lương không phù hợp với
chính sách đơn vị
• Tránh việc tính lương cho nhân viên ảo
Mục tiêu kiểm soát Thủ tục kiểm soát
Trả lương
• Trả lượng đúng số tiền, đúng đối tượng
Mục tiêu kiểm soát Thủ tục kiểm soát
Nộp thuế, bảo hiểm...
• Nộp đúng số tiền, đúng hạn
CÂU HỎI:
1. Ưu, nhược điểm của việc bảo mật lương?
CÂU HỎI:
2. Các hành vi gian lận để chiếm đoạt lương nhân viên?
CÂU HỎI:
3. Anh An ký hợp đồng làm việc, lương thỏa thuận như sau:
Lương chính 12.000.000/tháng, phụ cấp chức vụ
2000.000/tháng, mức lương trên được tính theo thời gian làm
việc: từ 8h đến 15h (8h/ngày), tính trên 24 ngày/tháng. Vào thứ
2, anh An làm ban đêm từ 22h đến 24h. Tính lương làm việc vào
ban đêm của anh An ?
CÂU HỎI:
4. Anh Bình ký hợp đồng làm việc, lương thỏa thuận như sau:
Lương chính 6.000.000/tháng, phụ cấp trách nhiệm 1000.000/tháng, mức lương trên
được tính theo thời gian làm việc: từ 7h30h đến 11h30h và 13h30 đến 17h (8h/ngày), tính
trên 26 ngày/tháng, làm từ thứ 2 đến thứ 7, nghỉ chủ nhật .
Trong tháng 2, bảng chấm công của Anh Bình có thông tin sau:
• thứ 6 ngày 19/2 : Anh Bình đi làm thêm từ 18h đến 19h=> 33.654x150%x1
• Chủ nhật ngày 28/2 : Anh Bình đi làm thêm từ 8h đến 10h=> 33.654x200%x2
• Thứ 5 ngày 11/2 (30 tết): Anh Bình đi làm thêm từ 14h đến 17h=>33.654x300%x3
6. Anh Minh làm việc 10 năm ký HĐLĐ không xác định thời hạn (từ 2005 đến 2015),
đóng bảo hiểm đầy đủ. Trong quá trình làm việc anh Minh luôn hoàn thành công việc
được giao. Năm 2015 anh xin nghỉ việc (chưa đến tuổi nghỉ hưu) và được sự đồng ý,
thỏa thuận giữa cty và anh Minh. Theo bạn, khi nghỉ việc anh Minh được hưởng
khoản nào:
a. khi nghỉ việc anh Minh chỉ được hưởng BH thất nghiệp
b. khi nghỉ việc anh Minh được hưởng BH thất nghiệp, trợ cấp thôi việc
c. khi nghỉ việc anh Minh được hưởng BH thất nghiệp, trợ cấp thôi việc, trợ cấp mất
việc làm.
Đáp án
Đáp án
CHƯƠNG 4.4 : KIỂM SOÁT QUY
TRÌNH SẢN XUẤT
CÁC SAI PHẠM CÓ THỂ XẢY RA
TRONG QUY TRÌNH SẢN XUẤT
Bộ phận nghiên
cứu và phát triển
Kho
Kế toán
Câu hỏi
1.Nêu các chi phí để sản xuất sản phẩm ?
Đáp án
1.
Câu hỏi
2. Lập bảng định mức nguyên liệu cần thiết để pha
chế các loại đồ uống sau:
Trà đào
Trà tắc
Trà sữa trân châu
Café đen đá
Đáp án
Mã NVL Tên NVL Đơn vị số lượng Đơn giá Thành
tiền
F01 Ca phê gram 1000 100 3.500
bột
F02 đá gram 100 40 4.000
đường gram 20 90 1.800
nước ml 50 20 1000
Câu hỏi
Công việc chính Bộ Bộ Giám Kho Phòng sản xuất
phận phận đốc
kinh R&D
doanh
Theo dõi, tính toán nhu cầu khách x
hàng (số lượng sp, loại…)
Lên kế hoạch nghiên cứu, thiết kế x
sản phẩm mẫu
Xét duyệt kế hoạch sx x
Tiến hành sx x