CÁC CƠ VÙNG MÔNG

I. Lớp nông: 4 cơ
1. Cơ mông lớn: nguyên ủy rộng từ mặt ngoài sau của
cánh chậu, mặt sau xương cùng và dây chằng cùng
củ; đường đi và bám tận là đi xuống dưới ra trước
để bám vào ngành ngoài đường ráp xương đùi (lồi
củ cơ mông); dạng đùi và chủ yếu là duỗi đùi, khi
đứng giữ thăng bằng chậu hông với thân mình
2. Cơ mông bé: nguyên ủy mặt trước ngoài cánh
chậu, giữa đường mông trước và dưới; bám tận bờ
trước ngoài mấu chuyển lớn; dạng đùi, các bó
trước gấp và xoay đùi vào trong, các bó sau xoay
ngoài đùi, khi tỳ vào xương đùi sẽ co kéo chậu
hông về cùng bên
3. Cơ mông nhỡ: nguyên ủy phần giữa mặt ngoài của
xương chậu, giữa đường mông sau và trước; bám
tận vào mặt sau ngoài mấu chuyển lớn, động tác
giống với cơ mông bé
4. Cơ căng mạc đùi: nguyên ủy bờ ngoài mào chậu và
gai chậu trước trên; bám tận nửa dưới cơ là gân
góp phần vào dải chậu chày bám vào đầu trên
xương chày; căng mạc đùi, gấp đùi và duỗi cẳng
chân
II. Lớp sâu: 5 cơ
1. Cơ hình lê: nguyên ủy mặt trước bên xương cùng;
đường đi là đi qua khuyết ngồi lớn, sau của khớp
hông; bám tận vào đỉnh của mấu chuyển lớn; xoay
ngoài và khép đùi tại khớp hông
2. Cơ sinh đôi trên và cơ sinh đôi dưới: nguyên ủy cơ
sinh đôi trên ở gai ngồi, cơ dưới ở ụ ngồi; các sợi cơ
sinh đôi đi dọc theo gân cơ bịt trong rồi bám vào
mặt trong của mấu chuyển lớn; xoay ngoài và dạng
đùi tại khớp hông
3. Cơ bịt trong: nguyên ủy xung quanh và mặt trong
màng bịt; chập lại thành 1 gân đến khuyết ngôuf bé
bẻ gập lại thành một góc vuông; bám tận trước
mấu chuyển lớn; xoay ngoài dạng và duỗi đùi tại
khớp hông
4. Cơ vuông đùi: nguyên ủy củ ngồi; bám tận gờ ngoài
mào gian mấu; xoay ngoài đùi tại khớp hông

Chú ý:
1. Cơ hình lê là mốc quan trọng để xác định
các bó mạch của mông; cố định khớp
háng; nâng và xoay đùi ra ngoài
2. Thần kinh mông dưới: chi phối cơ mông
lớn
3. Thần kinh mông trên chi phối: cơ mông bé,
căng mạc đùi và mông nhỡ (3 cơ còn lại
của lớp nông)
4. Thần kinh cơ bịt trong: chi phối cơ bịt
trong và cơ sinh đôi trên
5. Thần kinh cơ vuông đùi: chi phối cơ vuông
đùi và cơ sinh đôi dưới
6. Ở lớp nông của đùi, có 2 cơ bám tận lquan
đến mấu chuyển lớn là mông nhỡ và mông
bé
7. Ở lớp mông có 4 cơ có bám tận lquan đến
mấu chuyển lớn là sinh đôi trên dưới, cơ
hình lê, bịt trong