Bài 34: Động cơ đốt trong dùng cho xe máy

I. Đặc điểm và cách bố trí động cơ đốt trong dùng cho xe máy
1. Đặc điểm của động cơ đốt trong dùng cho xe máy
- Là động cơ xăng 2 kì và 4 kì cao tốc

- Có công suất nhỏ

- Li hợp, hộp số bố trí trong một vỏ chung

- Làm mát bằng không khí

- Số xilanh ít ( một hoặc hai xilanh)

*Tại sao trên xe máy ít sử dụng phương án làm mát động cơ bằng
nước?
Làm mát bằng chất lỏng: đảm bảo tính ổn định nhiệt độ nhưng lại
phụ thuộc rất nhiều vào chăm sóc của người sử dụng, việc can thiệp
được nhiệt độ ở mức lý tưởng có thể tạo ra được công xuất cao hơn
với tỷ số nén nhiên liệu cao hơn so với không bình ổn được nhiệt, tuy
nhiên vì là động cơ nhỏ nên việc dùng công nghệ này gây nên nhiều
phiền toái khi sử dụng, dung dịch làm mát bốc hơi quá nhanh ở những
điều kiện không tiêu chuẩn và nếu động cơ hoạt động quá nóng liên
tục (nếu chạy liên tục 150km) thì hệ thống sẽ bị quá nhiệt sinh ra hệ
thống làm mát giống nồi hơi và có thể bị bục và hậu quả là mất tiền.
2. Bố trí động cơ trên xe máy
a) Động cơ đặt ở giữa xe

b) Động cơ đặt lệch về đuôi xe

a. Động cơ đặt ở giữa xe

- Ưu điểm:

+ Khối lượng phân bố đều

+ Dễ làm mát động cơ

- Khuyết điểm

+ Hệ thống truyền lực phức tạp (xích)

+ Nhiệt thải (đối với người)

b. Động cơ đặt lệch về đuôi xe

- Ưu điểm:

+ Hệ thống truyền lực gọn

+ Ít nhiệt

- Khuyết điểm:
+ Khối lượng phân bố không đều

+ Khó làm mát động cơ

II. Đặc điểm của hệ thống truyền lực trên xe máy

1. Sơ đồ truyền mômen

2. Đặc điểm của hệ thống truyền lực

- Động cơ, li hợp, hộp số thường bố trí trong một vỏ chung.

- Li hợp trên xe máy thường là li hợp ma sát được điều khiển bằng tay
hoặc tự động dựa vào lực li tâm theo tốc độ quay của động cơ.

- Hộp số thường có ba, bốn cấp tốc độ và không có số lùi

- Khi động cơ đặt ở giữa xe thì truyền lực đến bánh xe sau thường
bằng xích

- Khi động cơ bố trí lệch về phía đuôi xe thì momen quay từ hộp số
được truyền cho bánh xe bằng trục các đăng
3. Nguyên lí làm việc
- Khi động cơ 1 làm việc, nếu li hợp 2 đóng thì momen sẽ truyền sang
hộp số 3, qua xích 4 để truyền cho bánh xe chủ động.

*MỘT SỐ LOẠI ĐỘNG CƠ PHỔ BIẾN

Động cơ xi-lanh đơn

- Thường thấy trên các dòng xe dirt-bike, scooter và đặc biệt trên
Honda CBR250R.
- Ưu điểm: nhỏ, nhẹ và đơn giản, cung cấp mô-men xoắn tốt tại
vòng tua thấp.
- Nhược điểm: khi làm việc, động cơ bị rung động khó triệt tiêu nên
thường có trên những chiếc xe địa hình, những dòng xe phổ thông có
phân khối nhỏ.
Động cơ hai xi-lanh thẳng hàng

- Thường thấy trên các mẫu xe cổ điển của Triumph, Kawasaki

Ninja 300.
- Ưu điểm: khá đơn giản, gọn nhẹ và đủ đáp ứng công suất vừa phải.
- Nhược điểm: rung động khá khó triệt tiêu.
- Thường sử dụng cho các dòng xe sử dụng hàng ngày, di chuyển
với quãng đường xa.
Động cơ 6 xi-lanh nằm ngang
- Điển hình trên mẫu Honda Goldwing
- Ưu điểm: hoạt động bền bỉ, đáng tin cậy và êm ái.
- Nhược điểm: nặng và phức tạp trong chế tạo và sửa chữa.
- Thường được sử dụng trên những mẫu touring cao cấp.