L/O/G/O
Sơ lược về Kaizen
CHƯƠNG 4
CẢI TIẾN LIÊN TỤC THEO KAIZEN
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Đặc điểm của Kaizen
Đặc điểm chính
• Thực hiện liên tục tại nơi làm
việc
• Nâng cao năng suất và thỏa
mãn khách hàng
• Thu hút sự cam kết của mọi
người
• Yêu cầu cao về hoạt động
nhóm
• Công cụ hữu hiệu là thu thập,
phân tích dữ liệu.
www.trungtamtinhoc.edu.vn
1 www.trungtamtinhoc.edu.vn
Quan điểm cơ bản
• Hoạt động hiện tại nhiều cơ
hội cải tiến
• Các phương tiện, phương
pháp hiện tại cần có nỗ lực cải
tiến
• Tích lũy nhiều cải tiến nhỏ
cái tiến lớn
• Lôi cuốn mọi người tham gia
• Áp dụng sáng kiến của mọi
người
3 4
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Trong cuốn sách Kaizen: Chìa
khóa thành công của người Nhật,
Kaizen được định nghĩa như sau:
“Kaizen có nghĩa là cải tiến. Hơn
nữa, Kaizen còn có nghĩa là cải tiến
liên tục trong đời sống cá nhân, đời
sống gia đình, đời sống xã hội và
môi trường làm việc. Khi Kaizen
được áp dụng vào nơi làm việc có
nghĩa là sự cải tiến liên tục liên quan
tới tất cả mọi người – ban lãnh đạo
cũng như mọi nhân viên”
Kaizen là sự cải tiến liên tục quá
trình làm việc, nâng cao năng suất,
…v.v. như một triết lý kinh doanh”.
2
Đối tượng cải tiến của kaizen
• Phương pháp làm việc
• Quan hệ công việc
• Môi trường làm việc
• Điều kiện làm việc ở mọi nơi
 Kaizen Event 3 Quy tắc ứng dụng của Kaizen
Cần một giải pháp để đáp
ứng yêu cầu khách hàng
hoặc vượt qua đối thủ
1 cạnh tranh khác Loại bỏ/ Giảm bớt Thay đổi
Dừng

Kaizen Event
5-7 ngày
3 2

Không thể duy trì Cần tạo ấn tượng về

 3 quy tắc ứng dụng của Kaizen
tình trạng không doanh số hoặc lợi
mong muốn. nhuận

5 6
www.trungtamtinhoc.edu.vn www.trungtamtinhoc.edu.vn

Tin thần Kaizen Kaizen và đổi mới

Đặc điểm Kaizen Đổi mới
1. Hiệu quả Dài hạn, có tính chất lâu dài và Ngắn hạn nhưng tác động đột ngột
Tinh thần Kaizen: không đột ngột
Là nguyên tắc tích cực trong 2. Tốc độ Những bước đi nhỏ Những bước đi lớn
3. Khung thời Liên tục và tăng lên dần Gián đoạn và không tăng dần
gian
Những hoạt động hiện tại luôn 4. Thay đổi Từ từ và liên tục Thình lình và hay thay đổi
5. Liên quan Mọi người Chọn lựa vài người xuất sắc
có nhiều cơ hội để cải tiến.
6. Cách tiến hành Tâp thể, nỗ lực tập thể, có hệ Chủ nghĩa cá nhân, ý kiến và nỗ lực cá nhân
Các phương tiện và phương
thống
pháp hiện tại có thể luôn được
7. Cách thức Duy trì và cải tiến Phá bỏ và xây dựng lại
cải tiến nếu có 1 nỗ lực nào đó. 8. Tính chất Kỹ thuật thường và hiện đại Đột phá kỹ thuật mới, sáng kiến và lý thuyết
mới
Tích lũy những cải tiến nhỏ sẽ 9. Các đòi hỏi Đầu tư ít nhưng cần nỗ lực lớn Cần đầu tư lớn nhưng ít nỗ lực để duy trì
tạo ra được 1 sự biến đổi lớn thực tế để duy trì
10. Hướng nỗ Vào con người Vào công nghệ
lực
Tinh thần
Kaizen 11. Tiêu chuẩn Quá trình và cố gắng để có kết Kết quả nhắm vào lợi nhuận
đánh giá quả tốt hơn
12. Lợi thế Có thể đạt kết quả tốt với nền Thích hợp hơn với nền công nghiệp phát
www.trungtamtinhoc.edu.vn
7
www.trungtamtinhoc.edu.vn
kinh tế phát triển chậm triển nhanh 8
 Innovation Kaizen & Innovation

Các hoạt
Chiều hướng
động Kaizen
giảm sút
theo sau để
duy trì và cải
tiến

9 10
www.trungtamtinhoc.edu.vn www.trungtamtinhoc.edu.vn

7 lý do thực hiện kaizen 10 nguyên tắc Kaizen

• Tập trung vào khách hàng

7 •Đơn giản, dễ áp 1-2
• Luôn luôn cải tiến
Kaizen dụng

1 • Xây dựng “ văn hóa không đổ lỗi”

•Cải thiện nhiều 3-4
mặt trong công ty • Thúc đẩy môi trường văn hóa mở

• Khuyến khích PP làm việc nhóm

5-6 • Quản lý theo chức năng chéo
6 2
Không tốn cp mua
•Giúp giảm 7 loại 3 sắm, đầu tư công
lãng phí nghệ • Nuôi dưỡng “quan hệ hữu hảo”
7-8
• Rèn luyện ý thức kỷ luật tự giác
5 4 Tiến bộ liện tục,
văn hóa thay đổi •Thông tin đến mọi nhân viên
sự bền vững 9-10
•Bộ khung chiến •Đi trước, ngăn •Thúc đẩy năng suất và hiệu quả
lược cho kiểm soát ngừa từ đầu
toàn diện
11 12
www.trungtamtinhoc.edu.vn www.trungtamtinhoc.edu.vn
 Quy trình thực hiện Kaizen Ví dụ thực tế
Được tiêu chuẩn hóa qua 8 bước theo vòng tròn PDCA của Deming

B1: Lựa chọn chủ đề

B2: Tìm hiểu hiện trạng hiện tại và xác định mục tiêu

B3: Phân tích dữ liệu đã thu thập để xác định nguyên nhân gốc rễ

B4: Xác định biện pháp thực hiện dựa trên cơ sở dữ liệu

B5: Thực hiện biện pháp

B6: Xác nhận kết quả thực hiện biện pháp

VÍ DỤ THỰC TẾ
B7: Xây dựng và sửa lỗi các tiêu chuẩn để phòng ngừa tái diễn
Hình 2.3 Bảng hệ thống giải quyết vấn đề
Hình 2.4 Phân tích nguyên nhân
B8: Xem xét các quá trình trên và xác định các dự án tiếp theo “từ dưới lên” tại Trenton Engine South,
2010 (David Van Buren)

13 14
www.trungtamtinhoc.edu.vn www.trungtamtinhoc.edu.vn

Các thuận lợi, khó khăn khi thực hiện Các thuận lợi, khó khăn khi thực hiện
Kaizen Kaizen
Khó khăn khi thực hiện Kaizen:
Thuận lợi khi thực hiện Kaizen:
• Nhận thức của lãnh đạo về Kaizen chưa nghiêm túc, chưa
• Tích lũy các cải tiến nhỏ thành kết quả lớn “góp gió thành đúng, chưa đầy đủ
bão”
• Việc đào tạo cho nhân viên để có nhận thức nghiêm túc về
• Giảm các lãng phí, tăng năng suất Kaizen còn nhiều trở ngại.
• Tạo động lực thúc đẩy cá nhân có các ý tưởng cải tiến • Doanh nghiệp vẫn còn thụ động trong việc tiếp nhận ý
• Tạo tinh thần làm việc tập thể, đoàn kết tưởng cải tiến.
• Tạo ý thức luôn hướng tới giảm thiểu các lãng phí • Khó khăn trong việc duy trì hoạt động Kaizen qua các năm

15 16
www.trungtamtinhoc.edu.vn www.trungtamtinhoc.edu.vn
 VÍ DỤ THỰC TẾ VỀ KAIZEN Những ví dụ về kaizen trong thực tế hằng ngày

 Hoạt động Kaizen của các sinh viên Trường Quản trị
kinh doanh Waseda
 Hệ thống che mưa kiểu thắt nơ
 Sản xuất nhang thân thiện với môi trường
1 Những ví dụ về kaizen trong thực tế hằng ngày
 Hệ thống tự động báo cháy
 Máy tuốt lúa cải tiến
2 Cách thức thực hiện Kaizen tại các công ty
 Dụng cụ "xoa tim ngoài lồng ngực có bộ phận dò
mức độ sâu sau tim"

17 18
www.trungtamtinhoc.edu.vn www.trungtamtinhoc.edu.vn

Ví dụ về Kaizen trong thực tế Kaizen 1

Khi đỗ xe trong gara, lái xe thường
đâm phải cầu thang bộ do nó nằm
ngoài tầm nhìn của lái xe.
Case 1. Hoạt động Kaizen của các sinh
viên Trường Quản trị kinh doanh Việc cải tiến được thực hiện đơn
Waseda. giản bằng cách treo một quả bóng
tennis lên trần nhà bằng một sợi
Nguồn: Tiến sĩ Seiichi Fujita, APO News, số tháng 3-4/2012, Nhật Bản. dây và cách cầu thang một khoảng
cách nhất định.

Khi quả bóng tennis chạm vào kính

chắn gió của xe ô tô, người lái xe sẽ
hiểu rằng đến lúc phải “dừng lại tại
đây”.
www.trungtamtinhoc.edu.vn www.trungtamtinhoc.edu.vn
 Kaizen 2 Kaizen 3
Cây dừa mọc nhiều ở các
nước Đông Nam Á, và có
những cây cao hơn 10m.
Nhiều người không biết cách
Thiết kế một chiếc giỏ
trèo lên để hái dừa.
Câu lạc bộ Quần vợt để nhặt bóng tennis.
Một giải pháp Kaizen được nhân viên hay bị đau
đưa ra là khắc những hình lưng do thường xuyên
chữ V lên thân cây dừa để cho cúi nhặt bóng quanh
việc leo cây được dễ dàng và
an toàn hơn. sân

www.trungtamtinhoc.edu.vn www.trungtamtinhoc.edu.vn

CÁCH THỨC THỰC HIỆN KAIZEN TẠI CÁC

Kaizen 4 CÔNG TY

Tín hiệu đèn giao thông
Trước Kaizen
Điều tiết giao thông
Tín hiệu cho người đi bộ
Nhàm chán vì chờ đợi
Sau Kaizen
Tại một số thành phố
của Ấn Độ, người lái
xe dừng khi đèn đỏ
còn nhìn thấy thêm các
chỉ dẫn mang tính “thư
giãn” ngoài tín hiệu
đèn đỏ truyền thống
 SAMCO được đánh giá cao trong việc áp dụng 5S-
Kaizen vào hoạt động sản xuất
 Cách thức thực hiện Kaizen tại Canon.
 Áp dụng Kaizen tại CNC-VINA
 Kaizen tại các công ty lớn của Nhật
 Cải tiến theo mô hình Kaizen ở liên doanh Nghi Sơn
 Một số cách thực hiện kaizen tại một số công ty
khác

24
www.trungtamtinhoc.edu.vn www.trungtamtinhoc.edu.vn
 SAMCO được đánh giá cao trong việc áp Cách thức thực hiện Kaizen tại Canon.
dụng 5S-Kaizen vào hoạt động sản xuất

Mỗi ngày, các quản đốc phân xưởng được dành riêng 30
phút. Khoảng thời gian này không phải để nghỉ ngơi, thư
giãn mà suy nghĩ, nhận diện những khó khăn, vướng mắc
tại phân xưởng trong quá trình vận hành, sản xuất

Hình 3.2.1. Một số hình ảnh sau khi áp dụng 5s-kaizen tại SAMCO

25 26
www.trungtamtinhoc.edu.vn www.trungtamtinhoc.edu.vn

Áp dụng Kaizen tại CNC-VINA

Câu chuyện Toyota

Sản xuất thần kỳ

Câu chuyện Nissan - liên tục

Hình 3: Hình ảnh về giới thiệu triết lý kaizen tại nhà xưởng
cải tiến và triệt để tiết kiệm
• Để có thể thu nhận được những ý tưởng cải tiến từ phía công nhân,
CNC-VINA đã thực hiện thông qua hệ thống đề xuất ý tưởng kaizen
(KSS-Kaizen suggestion system).
• Với mức thưởng từ 30,000 vnd đến 300,000vnd cho một ý tưởng

27
www.trungtamtinhoc.edu.vn www.trungtamtinhoc.edu.vn
 Case 4. Cải tiến theo mô hình Kaizen ở liên
doanh Nghi Sơn

Ở liên doanh với Nhật Bản là xi măng

Một vài số liệu thống kê về Kaizen tại các Tập đoàn Nghi Sơn, công ty đã “tuân thủ tuyệt đối
nguyên tắc Kaizen, thể hiện ở khả năng
nổi tiếng thế giới: tập trung cải tiến và quản trị chất lượng, Công ty xi măng Nghi Sơn đã đưa các
hướng đến mục tiêu cuối cùng là phục vụ quy định thành văn bản cụ thể. Văn bản
Toyota: 10-12 sáng kiến/nhân viên/năm khách hàng, gia tăng lợi ích sản phẩm để ghi rõ: “Tất cả các nhân viên Nghi Sơn
tối đa hóa sự hài lòng của khách hàng” trừ cấp quản lý đều có quyền đề đạt ý
Toyota Nhật: 580.000 ý tưởng trong năm 2003 kiến cải tiến. Các cấp quản lý và Hội
Suzuki: 50.000 ý tưởng/năm đồng đánh giá sẽ đánh giá và tuyên
thưởng cho người đề xuất.”
Toyota Lexus: 100 ý tưởng/nhân viên/năm Ngoài ra, còn có phần thưởng cuối năm
cho các ý kiến tốt nhất. Mức thưởng
Nguồn: Triết lý Kaizen và bí quyết thành công trong sản xuất, Trường Doanh Nhân PACE, 2014, Việt Nam. được phân chia thành các loại A, B, C, D
rõ rệt với các mức tương ứng: 1 triệu,
500 nghìn, 200 nghìn và 50 nghìn đồng.

www.trungtamtinhoc.edu.vn www.trungtamtinhoc.edu.vn

Kết Luận
Mọi Với việc cải yến liên tục, Kaizen đã giúp cho
Cải tiến người Phần
từ từ tham gia thưởng doanh nghiệp loại bỏ lãng phí, từ đó góp phần
nâng cao năng suất, yết kiệm chi phí, tạo nên
lợi thế cạnh tranh vượt trội

3 đặc điểm nổi bật của Kaizen Chìa khóa để thực hiện Kaizen chính là không
Kaizen
tại mô hình Nghi Sơn ngừng đưa ra các ý tưởng nhằm thúc đẩy cải
tiến.
Nguồn. Theo Trang Thư (2012), Cải tiến theo mô hình Kaizen ở liên doanh Nghi
Sơn, Báo VietNamNet, Việt Nam.
32
www.trungtamtinhoc.edu.vn www.trungtamtinhoc.edu.vn
 Kết luận L/O/G/O

Kaizen yêu cầu công ty thực hiện lâu dài, sự

thực hiện của tất cả mọi thành viên trong công
ty, những cải tiến nhỏ, với chi phí ít nhưng hiệu
quả mà Kaizen mang lại cho doanh nhiệp rất
lớn. Thay đổi tư duy nhận thức của nhân viên Thank You!
về Lean, Kaizen, đảm bảo sự tham gia của mọi
thành phần là mấu chốt áp công Kaizen cho các
doanh nghiệp Việt Nam.

33 www.trungtamtinhoc.edu.vn www.themegallery.com
www.trungtamtinhoc.edu.vn 34