Professional Documents
Culture Documents
OROMIYAA
Ebla/2015
0
Finfinnee
Seensa
Uummatnii fi Mootummaan waliin ta’uudhaan kallattii ittiin hojjetamuu danda’an mijeessuun
Naannicha keessatti Ispoortiin haala itti fufiinsa qabuun akka balbal’atuu fi guddatu Dambii fi
Qajeelfamni Ispoortiin ittiin gaggeeffamu bahee hojii irra olchaa jira.
Haa ta’u malee, Dambii fi Qajeelfamni ittiin hojjetamaa ture guddinaa fi sadarkaa biyyi keenya fi
Naannoon keenya irra geessee fi fedhii hawaasni Ispoortii irraa qabu waliin wal bira qabamee yoo
ilaalamu:
5. Gurmaa’insii Qaama Hojii Raawwachiiftuu Mootummaa irra deebiidhaan Labsii 242/2014 tin
waan gurmaa’aniif Dambii kana fooyyessuun barbaachisaa ta’ee argamee jira.
Kutaa Tokko
Haala Waliigalaa
Keewwata 1
Dambiin Kun “Dambii Mana Maree Ispoortii Naannoo Oromiyaa Lakkoofsa 5/2001
fooyyesuuf Bahe, Lakkoofsa 6 /2015” jedhamee waamamuu ni danda'a.
KEEWWATA 2
2.1. Hiika
Akkaataan seensa jechootaa hiika biraa Kan kenisiisu yoo ta’e malee Dambii kana keessatti;-
Nama jechuun: uumamaan yookaan seeraan qaama mirgi namummaa kan kennameef dha.
1
Biiroo: jechuun Biiroo Dargaggotaa fi Ispoortii Oromiyaa jechuu dha.
Mana Maree Ispoortii: jechuun waldaa Ispoortii sadarkaa gandaa irraa kaasee hanga
naannootti qaama ol’aantummaan Ispoortii hoogganu jechuudha.
Federeeshinii Ispoortii: jechuun gosa Ispoortii tokko qofaan akka gaggessuu fi babaldhisu
waldaa ummataa aangoon kennamee fi eeyyama argate jechuu dha.
Kilabii: jechuun waldaalee Ispoortii keessaa tokko ta’ee sosochii Ispoortii taasisuuf ykn
babaldhisuuf Federeeshinii Ispoortii irraa eeyyamani kennameef jechuu dha.
Garee jechuun: gosa Ispoortii adda addaatiin gurmaa’anii Ganda hanga Naannootti ykn
Biyya bakka bu’anii Ispoortiin kan dorgoman jechuu dha.
Atileetii: jechuun Nama gosa Ispoortii kamiiniyyuu leenjii Ispoortii fudhachuun sadarkaa
kamittiyyuu dorgommii irratti hirmaatu jechuu dha.
Koree Imarjansii: jechuun Koree hojii raawwachiiftuu gaditti ta’ee idileen hojii koree hojii
raawwachiiftuu kan raawwatu fi sadarkaa naannootti qofa kan raawwata’iisa qabu jechuu dha.
KEEWWATA 3
3.1. Korniyaa
Dambii kana keessatti koorniyaa dhiiraatiin kan ibsame dubartiis kan dabalatu ni ta’a.
KEEWWATA 4
Daangaa Raawwatiinsa
Dambiin kun Mana Mare Ispoortii Bulchiinsa Mootummaa Naannoo Oromiyaa keessatti
raawwatiinsa ni qaba.
2
KEEWWATA 5
5.1. Kaayyoo Gooroo
Imaammata Ispoortii lafa qabsiisuuf hojmaata ifaa fi itti gaafatamummaa qabu diriirsuun
Ispoortii bu’uura uummataa qabsiisu dha.
Sochii Ispoortii irratti hirmaachuun mirga lammii hundaa ta’uu isaa beekkamee
garaagarummaan sanyii,Amantaa,koorniyaa,bifaa fi siyaasaa osoo hin jiraatin uummatni akka
fedhii fi dandeetti isaattiin bakka jiraatutti bakka hojjetutti bakka baratutti kallattiidhaan
hirmaataa fi irraa fayyadamaa taasisuu dha.
Atleetota Naannoo fi Biyya bakka bu’uu danda’an gahumsaaf dandeettii qaban baay’inaa fi
qulqullinaan horachuu dha.
KEEWWATA 6
6.1. Barbaachisummaa
Miseensota Mana Maree Ispoortii Oromiyaa sadarkaa Naannoo irraa hanga Gandaatti jiran
tokko tokko jijjiiramni Moggaafamaa fi caaseeffamni seektaraa waan taasifameef.
Dambichi yeroo dheeraa kan ture, guutuu Kan hin taane, fi haala yeroo ammaa wajjin Kan hin
deemne, rakkoo misooma Ispoortii hunda hiikuu Kan hin dandeenyee fi hir’ina kan qabu ta’uu
isaa hubachuun irra deeb’iamee akka foyya’uu taasifamee jira.
KEEWWATA 7
7.1. Hundeeffama
Mana Maree Ispoortii jedhamee Kan waamamuu Sadarkaa Naannoo kaasee hanga
sadarkaa Gandaatti Dambii kanaan hundeeffamanii jiru dha.
Kutaa Lama
Gurmaa’isa MMIO, aangoo fi gahee hojii Miseensootaa fi KHR MMI Naannoo
Oromiyaa
KEEWWATA 8
Gurmaa’insa Mana Maree Ispoortii Naannoo Oromiyaa Manni Maree Ispoortii Oromiyaa
Gurmaa’insa armaan gadii ni qabaata.
Yaa’ii waligalaa
3
Koree Hojii Raawwachiftuu
Koree Imarjansii
Ooditera yaa’iin filatamee
Koree xixiqqoo adda addaa
Waajjira
Hojjettoota waajjiraa
KEEWWATA 9
9.1. Miseensoota Mana Maree Ispoortii Naannoo Oromiyaa sagaleedhaan.
Baay’inni Miseensota Mana Maree Ispoortii akkaataa barbaachisummaa isaatti dabaluus hir’achuus ni
danda’a.
Manni Maree Ispoortii Naannoo Oromiyaa Miseensota armaan gadii ni qabaata.
1. Pirezidaantii Bulchiinsa Mootummaa Naannoo Oromiyaa….……………Dura taa’aa.
2. I/APirezidaantii Bulchiinsa Mootummaa Naannoo Oromiyaa………….....I/A/D ta’aa
3. Sadarkaa I/A Prezidaantii BMNO Qindeessaa Klaastara Hawaasummaa…...Miseensa
4. Hoggantuu Biiroo Dargaggoo fi Ispoortii Oromiyaa………………….…...Barreessaa.
5. I/A Biiroo Dargaggoo fi Ispoortii Oromiyaa(Damee Ispoortii) …………......Miseensa
6. Hoogganaa Biiroo Dhimma Dubartootaa fi Daa’immaniifi. Oromiyaa….....Mieseensa
7. Hoogganaa Waajjira Pirezedaantii Bu/Mootum. Naannoo Oromiya……….. Miseensa
8. Hoogganaa Biiroo Pablik Sarvisiifi Misooma Qabeenya Namaa Oromiyaa---Miseensa
9. Hoogganaa Biiroo Komunikeeshinii Oromiyaa;……………………………..Miseensa
10. Hoogganaa Biiroo Maallaqaa Oromiyaa;……………………………………Miseensa
11. Hoogganaa Biiroo Bishaan, Albuudaa fii Inarjii Oromiyaa;..............……….Miseensa
12. Hoogganaa Biiroo Aadaa fi Turizimii Oromiyaa…………………………….Miseensa
13. Hoogganaa Biiroo Bulchiinsaa fi Nageenya Oromiyaa……………………..Miseensa
14. Hoogganaa Abbaa Alangaa Waliigala Oromiyaa……………………………Miseensa
15. Hoogganaa Biiroo Fayyaa Oromiyaa………………………………………….Miseensa
16. Hoogganaa Biiroo Barnoota Oromiyaa ……………………………………….Miseensa
17. Hoogganaa Biiroo Misooma Magaalaa fi Manneen Oromiyaa……..…………Miseensa
18. Hoogganaa Biiroo Qonna Oromiyaa….….……………………………………Miseensa
19. Hoogganaa Biiroo Daldaalaa fi Misooma Gabaa Oromiyaa……...……….….…Miseena
20. Hoogganaa Biiroo Lafa Oromiyaa……………………………………............Miseensa
21. Hoogganaa Biiroo Barnoota Leenjii Teeknikaafi Ogummaa Oromiyaa……......Miseensa
22. Hoogganaa Komishinii Poolisii Oromiyaa….……………………..……….…...Miseensa
23. Hoogganaa Komishinii Investimentii fi Induustrii Oromiyaa…..……………….Miseensa
4
24. Hoogganaa Abbaa Taaytaa Daandiiwwanii fi Loojistikii Oromiyaa…….…….Miseensa
25. Hoogganaa Biiroo Galiiwwan Oromiyaa………………………..….……....…...Miseensa
26. Hoogganaa Biiroo Jallisii fi Horsiisee Bulaa Oromiyaa………………….….…Miseensa
27. Hoogganaa Biiroo Hojjataa fi Hawaasummaa Oromiyaa……………….…..…..Miseensa
28. Hogganaa Komishinii Karooraa fi Misooma Dinagdee Oromiyaa………....….Miseensa
29. Bulchoota Godinaalee 21………………………………….…………….….…...Miseensa
30. Kantiibota Magaaloota Naannoof waamaman 23……………………….……....Miseensa
31. Atileetota beekamoo irraa nama 2/Dhi 1 fi Dub 1/……………………….….….Miseensa
32. I/G. Waajjiraaalee Darg fi Ispoortiii Bul.Magaalotaa 23. …….………….….….Miseensa
33. I/G. Waajjiraaalee Dargaggoo fi Ispoortii 21. …….……………………….…....Miseensa
34. Prezidaantii Federeshinota Ispoortii Oromiyaa…….………………….…...........Miseensa
35. Hoogganaa Abbaa Taayitaa Konistiraakshinii Oromiyaa…………….…………Miseensa
36. Hoogganaa Inistiitiyuutii Pilaanii Magaalota Oromiyaa….........………….…….Miseensa
37. Hoogganaa Abbaa Taayitaa Eegumsa Naannoo Oromiyaa……………………..Miseensa
38. Hoogganaa Biiroo Carraa Hojii Ummuu fi Ogummaa Oromiyaa……………....Miseensa
39. Hoogganaa Eejjansii Geejjibaa Oromiyaa..………………...…………………...Miseensa
40. Daayireektara Gurmaa’ina ,Beekamtii fi Deeggarsa Waldaalee Ispoortii………Miseensa
41. Daayireektara Bulchiinsa Misooma Bakkeewwan Olmaa fi Faasiliitii Ispoorti...Miseensa
42. Daayireektara Barnoota,Leenjii fi waldorgommii Ispoortii Oromiyaa………….Miseensa
43. Daayireektara Hirmaannaa Ispoortii Hawaasaa Oromiyaa.......…………………Miseensa
KEEWWATA 10
10.1. Aangoo Fi gahee Hojii Mana Maree Ispoortii Naannoo Oromiyaa
Manni Maree Ispoortii Naannoo Oromiyaa Ispoortii Naannichaa olaantummaan kan hoogganu
ta’ee, aangoo fi gahee hojii armaan gadii ni qabaata.
10.1.1. Ispoortii irratti dhimma adda addaa ilaalchisee murteewwan Imaammataa ni kenna,
Qajeelfama
Ispoortii barbaachisaa ta’e ni baasaa;
5
10.1.2. Madda galii qoratamee dhihaate ni mirkaneessa; hojii irra oolmaa isaa ni hordofa, ni to’ata.
10.1.3. Naannoo keessatti Shaampiyoonaan Ispoortii adda addaa akka adeemsifamuu fi
Shaampiyoonaa Guutuu Naannoo fi Biyyaa irrattis hirmaannaan akka godhamu Qajeelfama ni
kenna;
10.1.4. Karooraa fi baajata Mana Maree Ispoortii qoratamee, qophaa’ee dhiyaate ni mirkaneessa; hojii
irra oolmaa isaa ni hordofa, ni to’ata.
10.1.5. Bu’uuraaleen Misooma Ispoortii (Bakka Oolmaa Ispoortii, Akkadaamiiwwan Leenjii Ispoortii
akka Ijaaramuu fi kunuunfamu ni murteessa;
KEEWWATA 11
11.1. Miseensota Koree Hojii Raawwachiiftuu Mana Maree Ispoortii Naannoo Oromiyaa
Koreen hojiraawwachiiftuu itti waamamin isaa Mana Maeree Ispoortii Oromiyaaf ta’ee Miseensota
armaan gadii ni qabaata.
6
I/A.Pireezadaantii Bulchiinsa Mootummaa Naannoo Oromiyaa----------Walitti qabaa
KEEWWATA 12
Baajata Dorgommii, leenjii fi Ijaarsa bakka olmaa Ispoortiif Yaa’ii Mana Maree Ispoortii
Naannootiin murtaa’e hojii irra akka oolu ni taasisa.
Guddina Ispoortii Naannoo keenyaaf waldaalee Ispoortii haala itti dhaabbatan qoratee ni
dhiyeessa.
7
Murtii Yaa’ii Mana Maree Ispoortii Naannoon dabre hojii irra ni olcha;
Gabaasa raawwii Hojii waggaa Mana Mareee Ispoortii Naannoo ni qopheessa; ni dhiyeessa.
Asxaa Mana Mareee fi Asxaa Garee Ispoortii Oromiyaa qoratee Mana Maree Ispoortii
Oromiyaatif dhiyeessee ni mirkanneesisa;
Badhaasa Nama dhuunfaa, garee fi qaamolee adda addaa guddina Ispoortiif gumaacha
ol’aanaa taasisanii akkaataa Qajeelfama Badhaasaa Oromiyaa lakk.2/2014 foyya’ee baheen
bu’uura godhachuun fi murteessun akka kennamu ni taasisa;
KEEWWATA 13
Miseensota Koree Imarjansii Ispoortii Naannoo Oromiyaa
Koreen Imarjansii Ispoortii itti waamamin isaa koree hojiraawwachiiftu Ispoortii
Oromiyaaf ta’ee Miseensota armaan gadii ni qabaata.
Hoggantuu Biiroo Dargaggoo fi Ispoortii Oromiyaa----------------------------Walitti qabaa
I/A.Hogganaa Biiroo Dargaggoo fi Ispoortii Oromiyaa-------------------------I/A.Walitti qabaa
Daayreektara Gurmaa’ina Beekamtii ,Deeggersa Waldaalee Ispoortiioortii.---- Barreessaa
Daayreektara Barnoota, Leenjii fi Waldorgommii Ispoortii----------------------Miseensa
Daayreektara Faasiliitii Ispoortii -----------------------------------------------------Miseensa
Daayreektara Hirmaannaa Hawaasa Ispoortii --------------------------------------Miseensa
Bakka bu’aa Komishinii Poolisii Oromiyaa---------------------------------------Mieseensa
Bakka bu’aa Biiroo Maallaqaa Oromiyaa-----------------------------------------Miseensa
KEEWWATA 14
8
I/ABulchaa Godinaa ……………………………………………………I/A Dura taa’aa
Bulchoota Aanaalee/Magaalotaa………………………………………….…...Miseensa
Bulchiinsa Aanaalee/Magaalotaa………………………...…………………...Miseensa
9
I/G Waajjira Bulchiinsaafi Nageenya Godinaa………………………………Miseensa
Diinii Univarsitii
KEEWWATA 15
10
Godinicha keessatti leenjiin Ispoortii akka dagaagu ni godha;
Bakki olmaa Ispoortii akka hojatamu fi kan jiru akka kunuunfamu ni taasisa;
Qajeelfama Sassaabbii fi itti fayyadama madda galii MMIO Lakk.3/2015 foyya’ee bahee
bu’uura godhachuun kanfaltii fi baasii Ispoortiioortiioorteessitootaa, kenna tajaajiltootaa fi
ogeessota Ispoortii ni murteessa;
KEEWWATA 16
Miseensota Koree Hoji Raawwachiiftuu Ispoortii Godinaa.
Miseensonni Koree Hojii Raawwachiiftuu Godinaa Itti Waamamni isaanii Mana Maree Godinaaf
ta’ee, Miseensota armaan Gadii ni Qabaata.
11
Dursaa Garee Faasiliitii Ispoortii ----------------------------------------------------Miseensa
KEEWWATA 17
Aangoo fi gahee Hojii Koree Hojii Raawwachiiftuu Mana Maree Ispoortii Godinaa.
Karooraa, sagantaa fi baajata hojii qopheessee Mana Maree Ispoortii Godinaatif ni dhiyeesa, ni
mirkaneesisa.
KEEWWATA 18
18.1. Miseensota Mana Maree Ispoortii Magaalota Sadarkaa Hundaa Sagaleedhaan
Manni Maree Ispoortii Magaalotaa Miseensota armaan gadii ni qabaata.
Kantibaa Bulchiinsa Magaalaa…………..……………………….…..…….…Dura taa’aa
12
I/G Waajjira Maallaqaa Magaalaa..……………………………………….…...Miseensa
KEEWWATA 19
Aangoo Fi Gahee Hojii Mana Maree Ispoortii Bulchiinsa Magaalotaa
13
Magaalicha keessatti leenjiin Ispoortii akka dagaagu ni godha.
Bakki oolmaa Ispoortii akka hojjatamu fi kan jiru akka kunuunfamu ni taasisa.
Qajeelfama Sassaabbii fi itti fayyadama madda galii MMIO Lakk.3/2015 foyya’ee bahee
bu’uura godhachuun kanfaltii fi baasii Ispoortiioortiioorteessitootaa, kenna tajaajiltootaa fi
ogeessota Ispoortii ni murteessa;
KEEWWATA 20
Miseensota Koree Hojii Raawwachiiftuu Ispoortii Bulchiinsa Magaalaa.
Miseensonni Koree Hojii raawwachiiftuu Bul. Magaalotaa itti waammamni isaanii Mana Maree
Magaalotaatiif ta’ee, Miseensota armaan gadii ni qabaata.
I/AKantibaa Bulchiinsa Magaalaa…………………………………………....…Walitti qabaa
Itti Gaafatamaa Waajjira Ispoortii Bulciinsa Magaalaa………………..……I/AWalitti qabaa
Dursaa Garee Gurmaa’ina Beekamtii, Deeggarsa WaldaaleeIspoortiioortii……... Barreessaa
KEEWWATA 21
14
Aangoo fi gahee Hojii Koree Hoji Raawwachiiftuu Mana Maree Ispoortii Bulchiinsa
Magaalotaa.
Magaalonni itti waamamni isaanii Godinaaf kan ta'e Shaampyoonaa Godinaa irratti ni
hirmaatu,
KEEWWATA 22
22.1. Miseensota Mana Maree Ispoortii Aanaa sagaleedhaan
Manni Maree Ispoortii Aanaa Miseensota armaan gadii ni qabaata:
Bulchaa Aanaa……………………………………………..Dura taa’aa
I/A Bulchaa Aanaa………………………….……………...I/A Dura taa’aa
I/G Waajjira Dargaggoo fi Ispoortii ………………………Barreessaa
I/G Mana Barumsa sad. 2ffaa Aanaa keessa jiru nama 1……….......…………....Miseensa
Diinii Univarsitii
KEEWWATA 24
Maallaqa Mana Maree Ispoortii hojii Ispoortii qofaaf ooluu isaa ni mirkanneessa.
16
Gabaasa raawwii hojii Mana Maree Ispoortii Godinaatiif ni dhiyeessa;
Qajeelfama Sassaabbii fi itti fayyadama madda galii MMIO Lakk.3/2015 foyya’ee bahee
bu’uura godhachuun kanfaltii fi baasii Ispoortiioortiioorteessitootaa, kenna tajaajiltootaa
fi ogeessota Ispoortii ni murteessa;
KEEWWATA 25
Miseensonni Koree Hoji raawwachiiftuu Aanaa itti waamamin isaanii Mana Maree aanaaf ta’ee;
miseensota armaan gadii ni qabaata.
17
KEEWWATA 26
Angoo Fi Gahee Hojii Koree Hojii Raawwachiiftuu Mana Maree Ispoortii Aanaa
Shaampiyoonaa Ispoortii Aanichaa ni qopheesa, kan Godinaa irratti akka hirmaatan ni hojjeta,
wal dorgommii Aanota ollaa waliin ni adeemsisa,
Dirreen oolmaa Ispoortii akka babal’atu qaama dhimmi ilaalu waliin ta’ee ni hojjeta, akka
eegamu ni taasisa.
KEEWWATA 27
Miseensota Mana Mare Ispoortii Gandaa Magaalaa
Manni Maree Ispoortii Ganda Magaalaa Miseensota armaan gadii ni qabaata.
18
Jiraattoota gandaa irraa nama 5……………………….……………..…..Miseensa
KEEWWATA 28
Qajeelfama ittiin bulmaata koree hojii raawachiiftuu ni mirkaneessa raawwii isaas ni hordofa,
Koreen hojiiraawwachiiftuu dirqama isaa Kan hin baane yoo ta'e, walgahii ariifachiisaa
waamudhaan tarkaanfii sirreessaa ni fudhata.
KEEWWATA 29
19
Ogeessota Ispoortii irraa Nama 4 ………………………………….. Miseensa
KEEWWATA 30
Dirree Ispoortii Kan jiru tajaajila akka kennu fi haaraas akka hojjatamu ni taasisa.
Qajeelfamoota Mana Maree Ispoortii Aaanaa irraa kennamuuf hojii irra ni oolcha.
Bifa Ispoortii adda addaatiin Dorgommii Ispoortii Aanaan qopheessu irratti ni hirmaata.
Buusii galii Ispoortii ummata irraa funaanamu seeraan akka Gama Aanaatti galus ni godha.
Murteewwan yaa’ii waligalaatiin darban hojii irra oluu fi raawwatamu isaanii ni hordofa,ni
raawwata.
Koreewwan xixiqqo barbachiisaa ta’an yeroof dhaabbatan ni hundeessa, hojii isaanis ni to’ata,
sochii isaani ni qindeessa, yeroo hojii isaanis ni murteessa.
Qajeelfama ittiin bulmaata korichaa baasuun yaa'iitti dhiyeesuun ni raggaasisaa, yoo raggaa’es
hojiirra ni oolcha,
Dadhabina hooggansa koree Ispoortii hawaasa Gandatiif dhuunfaanis ta'ee waliin itti
gaafatamummaa ni qabaata,
20
Miseensoota koree hojii raawwachiiftuu keessaa fedhiin ykn sababa adda addaatiin hojii
korichaa Kan gadi lakkisuu yoo ta'e walga’ii yaa’ii waligalaa osoo hin eegin eeggattoota
keessaa bakka buusuu ni danda’a, yaa’ii waligalaa itti aanuutti dhiyeessee ni mirkaneesisa,
Koree Ispoortii Aanaa fi koree Ispoortii Ganda dhiheenyatti argaman wajjin akkasumas
Caasaa Ispoortii sadarkaa sadarkaan jiran waliin ta’uun hojii isaa ni raawwata.
KEEWWATA 31
KEEWWATA 32
21
Karooraa fi baajata Ispoortii qooratee akka hojii irra oolu ni murteessa,
Qajeelfamoota hojii Mana maree Godinaa fi koree Aanaa irraa gadi bu'an hojii irra ooluu
isaanii ni hordofa,
Qajeelfama ittiin bulmaata koree hojii raawachiiftuu ni mirkaneessa raawwii isaas ni hordofa,
Koreen hojiiraawwachiiftuu dirqama isaa kan hin baane yoo ta'e, walgahii ariifachiisaa
waamudhaan tarkaanfii sirreessaa ni fudhata.
KEEWWATA 33
Koreen hojii raawwachiiftuu Ispoortii gandaa itti waamamni isaa mana maree gandaaf ta'ee,
miseensota armaan gadii ni qabaata.
KEEWWATA 34
22
Aangoo fi Gahee Hojii Koree Hojii Raawwachiiftuu Ispoortii Ganda Baadiyyaa
Dirree Ispoortii kan jiru tajaajila akka kennu fi haaraas akka hojjetamu ni taasisa.
Buusii uummata irraa funaanamu seeraan akka gahee aanaa akka galus ni godha.
Murteewwan yaa’ii waligalaatiin darban hojii irra oluu fi raawwatiinsa isaanii ni hordofa, ni
raawwata.
Karoora hojii fi baajata waggaa qopheesee akka raggasifamuuf yaa’ii waligalatti ni dhiiyesa,
yoo murtaa'es hojii irra ni oolcha,
Koreewwan xixiqqo barbachiisaa ta’an yeroof ni hundessa, hojii isaanis ni too’ata, sochii
isaani ni qindeessa, yeroo hojii isaniis ni murteessa.
Qajeelfama ittiin bulmaata korichaa baasuun yaa'itti dhiyeesuun ni raggaasisa, yoo ragaa’es
hojiirra ni oolcha,
Dadhabina hoggansa koree Ispoortii hawaasa gandaatiif dhuunfaanis ta'ee waliin itti
gaafatamummaa ni qabaata,
Miseensoota koree hojii rawwachiiftuu keessaa fedhiin ykn sababa adda addaatiin hojii
korichaa kan gadi lakkisuu yoo ta'e walga’ii yaa’ii waligalaa osoo hin eegin eeggattoota
keessaa bakka buusuu ni danda’a, yaa’ii waligalaa itti aanuutti dhiyeessee ni mirkaneesisa,
Koree Ispoortii aanaa fi koree Ispoortii gandaa dhiheenyatti argaman wajjin akkasumas
Caasaa Biiroo Dargaggoo fIspoortii sadarkaa sadarkaan jirani waliin ta’uun hojii isaa ni
raawwata.
Kutaa Sadii
KEEWWATA 35
23
Manni Maree Ispoortii Madda Galii armaan gaditti ibsaman ni qabaata.
Galii gurgurtaa qaraxxa Oomisha naannoo isaanitti argamuu irraa fi caalbaasii adda addaa irra
argamu fi Kan biroo irraa argamu.
Buusii Mana Maree Ispoortii sadarkaa sadarkaan jiru haala qabatama naannoo isaanii irratti
hundaa’un Qabeenyaa fi Oomisha naannoo isaaniitti argamuu adda addaa irraa hawaasa hunda
hirmaachisuun Madda Galii Mana Maree Ispoortii cimsuun ni danda’ama.
Manni Maree Ispoortii sadarkaa hundatti jiru lakk. Herreega Baankii mataa isaa ni banata;
maallaqa ni sochoosa.
Maallaqin Mana Maree Ispoortii Naannoo mallattoo walitti qabaa ykn I/Awalitti qabaa koree
hojii raawachiiftuu fi too’ataa maallaqaa fi qabeenyaa Mana Maree Ispoortiioortiioortitiin
socho’a.
Mallaqini Mana Maree Ispoortii Godinaa, Magaalaa, Aanaa fi Gandaa mallattoo walitti qabaa
ykn I/Awalitti qabaa koree hojii raawachiiftuu fi too’ataa maallaqaa fi qabeenyaa Mana Maree
Ispoortiioortiioortitiin socho’a.
Manni Maree Ispoortii kamiiyyuu galmeewwan herreegaa yoo xiqqaate waggaatti yeroo lama
Oodiitii taasisuu qaba.
Koreen Oodiitii MMI kamiiyyuu herreega Oodiitii taasisee Yaa’ii Mana Mareetiif gabaasa
gochuu qaba.
Galiiwwan Mana Maree Ispoortii argamuu qaban hundi herreega Baankii Mana Marichaatti
galuu qabu.
Kutaa Afur
24
Tumaalee Adda Addaa
KEEWWATA 36
Walgahiin Mana Maree Naannoo, Godinaa, Magaalaa, Aanaa fi gandaa waggaatti al lama
ta’a. Haata’u malee, dura taa’aan ykn miseensoonni harki caalu yoo gaafatan yeroo lama
caalaa walgahuun ni danda’ama.
Walgahiin koree hojii raawwachiiftuu Naannoo, Godinaa, Magaalaa, Aanaa fi gandaa ji’a
Sadi sadiin ta’a. Haa ta’u malee, dura taa’aan ykn miseensoonni harki caalu yoo gaafatan
Sanaa gaditti walgahuun ni danda’ama.
Walgahiin Mana Maree ykn koree hojii raawwachiftuu miseensoota keessaa harki caalu yoo
argaman ni gaggeefama.
Walgahiin Mana Maree ykn koree hojii raawwachiiftuu irratti dhimmi dhihaate sagalee
caaluun murtee argata. Yoo sagaleen walqixa taa’e kan dura taa’aan deegeretu fudhatama.
Walgahiin Mana Maree Naannoo hanga Gandaatti waggaatti al lama ta'a. Yaa ta'u malee,
miseensota keessa harka sadi keessaa harki lama yoo gaafatan walgahii hatattamaa
gaggeeffamuu ni danda'a.
Walgahiin koree hoji raawwachiiftuu Ispoortii Naannoo hanga Gandaa yoo xinnate ji'atti al
tokko ni gaggeeffama .Yaa ta'u malee, dhimmi ariifachiisan yoo quunname walgahii
ariifachiisaan waammamuu ni danda'a.
KEEWWATA 37
37.1. Haala Miseensi Mana Maree Ykn Koree Hoji Raawwachiiftuu Miseensummaa Irraa
Haqamu.
Miseensi Mana Maree ykn koree hojii raawwachiiftu haala armaan gadittiin hojii
Irraa ka’uu ni danda’u.
Hojii itti ramadamerraa yoo jijjirame ykn qaama bakka buusen yoo haqame.
Gocha imaammataa fi qajeelfama Ispoortiin Kan walfaallessu yoo raawwatee itti mirkanaaye.
Dambii ittin bulmata MMI Kan hin kabajne yoo ta’e.
Dambii kana ykn qajeelfamni Dambii kana irratti hundaayee bahu hojii irra oolchuuf qaamni
Mootummaa kamiiyyuu deeggarsa barbaachisa ta’e kennuu qaba.
25
KEEWWATA 38
Dambii Lakk. 6/2015 kana ykn qajeelfamni ykn haalli hojii Dambii kanaan wal-faalleessu
kamiiyyuu dhimmoota Dambii kana keessatti ibsaman irratti raawwatiinsa hin qabaatu.
KEEWWATA 39
Aangoo Qajeelfama Baasuu
Dambii kana hojii irra oolchuuf Manni Maree Ispoortii ykn Manni Maree Bulchiinsa
Mootummaa Naannoo Oromiyaa ykn Biiroo Dargaggoo fi Ispoortii Oromiyaa qajeelfama
barbaachisaa ta'e baasuu ni danda'a.
KEEWWATA 40
Dambichii Yeroo Hojiirra Oolu
Dambiin Kun Ebla 18/2015 Manni Maree Ispoortii Oromiyaa raggaasise irraa kaasee hojii
irra ni oola.
26