DETAILED LESSON PLAN

DLP No.: 6 Asignatura: Araling Baitang: 5 Markahan: 1 Oras: 50 minuto

Panlipunan
Petsa:01/21/2020 Oras:
Pangalan: Sherelyn L. Lucas
(Martes)
Code:AP5PKB– IVa –b-
1
Mga
Kasanayan Natatalakay ang mga lokal na mga pangyayari tungo sa pag- usbong ng pakikibaka ng bayan.
Susi ng Pag-  Ang pag-aalsa ay ang pagtutol o hindi pagsang-ayon sa mga patakaran o anumang
unawa na nakahahadlang sa kalayaan ng mga mamamayan sa isang lugar o ng isang indibidwal.
Lilinangin:  Nagsipaglaban sa mga Espanyol ang mga Pilipino upang tutulan ang mga kalupitan at
di-makatarungang pamamahala. Karamihan sa mga pag-aalsa ay nabigo dahil kanya-
kanya sila ng ipinaglalaban. Ilan sa mga ito ay pinamunuan ni Lakan Dula, Magat
Salamat, Bancao, Tamblot, Silang, Sumuroy, Maniago, Malong, Dagohoy, Pule at
Tapar.
1. Mga Layunin
Kaalaman Natatalakay ang mga pag aalsa sa loob ng kalagayang kolonyal.
Kasanayan Naipapaliwanag ang mga naidudulot sa pag aalsa sa loob ng kalagayang kolonyal.
Kaasalan Naipapakita ang pagiging disiplinadong mag-aaral sa mga pangakatang gawain.
Kahalagahan Napapahalagahan ang mga pag-aalsa sa loob ng kalagayang kolonyal.
2. Nilalaman Pag –aalsa sa Estadong Kolonyal

3.Mga
Kagamitang Projektor/TV, laptop, cartolina, mga larawan, cartolina, pentel pen, ruler
Pampaturo
4. Pamaraan (indicate the steps you will undertake to teach the lesson and indicate the no. of minutes each
step will consume)
Panimulang
Gawain Bakit nag-alsa ang mga katutubo?
(2minuto)

Mga Gawain/ Pangkatang Gawain: (4 na pangkat)

Estratehiya
(8 minuto) Mga Panuto:
1. Bigyan ng tig-iisang cartolina ang bawat pangkat.
2. Ipabasa sa kanila ang ekspedisyon ni Magellan.
3. Sa bawat pangkat ipasagot ang mga tanong at isulat sa kartolina.
4. Mga Tanong
A. Pangkat 1
Tukuyin ang unang nagrebelde laban sa mga Espanyol, at ano ang dahilan nito?
B. Pangkat 2
Bakit nagrebelde sina Tamblot at Bancao?
C. Pangkat 3
Ano ang kinalabasan ng rebelyon ng mga Kapampangan?
D. Pangkat 4
Gaano katagal ang pag – aalsa ng grupo ni Dagohoy? Ano ang dahilan nito?
5. Gawain ito sa loob ng 4-5 minuto
6. Bigyan ng palakpak ang pangkat na nanguna sa gawain
Pagsusuri sa gawain ng mga bata
a. Tungkol saan ang inyong gawain?
b. Bilang kasapi sa isang gawin, paano mo naipapakita ang pagiging isang disiplinadong
mag-aaral at marunong makikiisa sa kapwa mag-aaral?
 c. Sa palagay ninyo ano kaya ang ating aralin ngayon?
Pagtatalakay Sa pamamagitan ng projektor o powerpoint ipakita ang mga larawan ng mga sumusunod na
(12 minuto) pag –aalsa.
 Lakandula at Sulayman (1574)

Ang pamamalakad sa bansa ni Legazpi ay maganda at maayos. Ngunit nang mamatay si

Legazpi, ang naging kapalit niyang si Gobernador Heneral Guido de Lavezares ay hindi
naibigan ng mga katutubo dahil bigla niyang inalis ang mga karapatang ipinagkaloob ni
Legazpi. Pinagmalupitan at pinagsamantalahan ng mga Español ang mga katutubo. Naging
matindi ang galit nina Lakan Dula at Sulayman at sila ay nag-alsa. Naganap ito sa Tondo noong
1574. Natigil lamang ang pag-aalsa ng mga Pilipino nang ibalik kina Lakan Dula at Sulayman
ang kanilang karapatan.

 Magat Salamat (1587-1588)

Lalong matindi ang pag-aalsa ni Magat Salamat, anak ni Lakan Dula, kaysa sa naunang
pag-aalsa ng kanyang ama at tiyuhin. Nagtatag siya ng lihim na samahan upang ipaglaban at
makamit muli ang kalayaan ng mga katutubong Pilipino noong unang bahagi ng 1587. Ang mga
kasapi ay buhat sa iba‘t ibang panig ng Gitnang Luzon at sa Pulo ng Cuyo at Borneo.
Nakipagsabwatan din sila kina Juan Gayo at Dionisio Fernandez na magpasok ng mga sandata
buhat sa Japan.
Subalit sila ay hindi nagtagumpay dahil sa pagtataksil ng isa nilang kasamahan na si
Antonio Surabao. Dahil dito, ikinulong at pinatay si Magat Salamat.

 Magalat

Ang mga taga-Cagayan sa pamumuno ni Magalat ay nagpakita ng hindi pagsang- ayon

sa buwis at sapilitang paggawa na ipinatutupad ng mga Espanyol subalit siya rin ay nabigo.

 Ang Rebelyon ng Gaddang (1621)

Dahil sa pagmamalabis ng mga Español, pinamunuan nina Felipe Catabay at Gabriel

Taya gang paghimagsik ng mga Gaddang sa Cagayan Valley. Pinakiusapan sila ng Dominikong
paring si Pedro de Santo Tomas na itigil na ang labanan. Dahil sa mahusay magsalita ang pari,
nakining sila at sumuko.

 Ang Rebelyon nina Bancao at Tamblot (1621-1622)

Naganap ang rebelyong panrelihiyon dahil nais talikdan ng ilang Pilipino ang
Kristiyanismo. Nais nilang bumalik sa pananampalataya sa mga diyos ng kanilang mga ninuno.
Ang pag-aalsa sa Bohol ay pinamunuan ni Tamblot. Sa Leyte, ito ay pinamunuan ni Bancao.
Nagpadala ang pamahalaan ng mga sundalong Español at sundalong Pilipino galing Cebu
upang supilin ang rebelyon.
  Sumuroy (1649-1650)

Ang mga taga-Samar ay pinamunuan ni Sumuroy dahil sa pagtutol ng mga Bisaya

mula sa Samar na magpunta sa Cavite ayon sa kautusan ni Gobernador Diego Fajardo upang
gumawa ng mga barko.

 Ang Rebelyon ni Maniago (1660-1661)

Pinamunuan ni Francisco Maniago ang rebelyon ng mga Kapampangan.

Nagrebelde sila noong Oktubre 1660 dahil sa nais nilang maging Malaya. Tinutulan nila ang
sapilitang pagpapatrabaho. Hinarangan nila ang mga ilog para mapiglan ang pagdadala ng mga
pagkain patungong Maynila upang magutom ang mga Español. Nahikayat ni Maniago ang mga
taga-Pangasinan at Ilocos na sumama sa kanya. Nagkaroon ng negosasyon sa pagitan ng
gobernador
heneral at ni Maniago. Si Maniago at ang mga kasama nito ay pinangakuan ng mga Español na
bibigyan ng malaking halaga. Hinayaan din silang gumawa sa kanilang mga bukid kayat natigil
ang pag-aalsa.

 Ang Rebelyon ni Malong (1660-1661)

Si Andres Malong ay naakit sa panawagan ni Maniago na mag-alsa laban sa kalupitan

ng mga Español. Nag-alsa ang mga mamamayan ng Lingayen, Pangasinan noong Disyembre
15, 1660. Lumaganap ang pagbangon at nakisama rin ang mga taga-ibang bayan sa kilusan
nila. Pinatay ng mga Pilipino ang gobernador at ibang malulupit na Español. Nagpadala si
malog ng mga mensahero sa iba‘t ibang lalawigan para hikayatin ang mga tao na makiisa sa
kanila. Nanghina ang kanilang hukbo at nasukol sila sa mga Español sa bayan ng Binatongan
(Lungsod ng San Carlos). Nabihag si Malong ng mga Español at ipinapatay.

 Ang Pag-aalsa ni Tapar (1663)

Isang babaylan si Tapar. Itinatag niya sa Oton, Panay ang isang bagong relihiyon na
parang binagong anyo ng Kristiyanismo noong 1663. Tinutulan ng paring Español ang kilusang
panrelihiyon. Sumugod ang mga tropa ng pamahalaan at nahuli si Tapar. Binitay siya kasama
ng iba pa niyang kaibigan. Itinali ang kanilang labi sa poste upang makita ng mga taong bayan
at hindi pamarisan.

 Ang Rebelyong Silang (1762-1763)

Si Diego Silang ay kinulong ng mga Español dahil nagpetisyon siya na alisin ang
pagpapataw ng buwis sa mga Pilipino. Nang siya ay pakawalan,hinimok niya ang kanyang mga
kababayang Ilocano na maghimagsik laban sa mga Español. Nagtatag siya ng sariling
pamahalaan sa Vigan at nakipag- ugnayan sa mga Ingles upang makayanan ang
pakikipaglaban sa mga Español. Pinadalhan siya ng mga sandata ng mga ito. Nagsimula ang
rebelyon noong Disyembre 14, 1762 sa Vigan. Nang siya ay namatay noong Mayo 28, 1763,
ipinagpatuloy naman ng kanyang asawa, si Maria Josefa Gabriela ang pakikipaglaban. Sa
kasamaang-palad, hindi rin nagtagal ang kanyang pangrerebelyon. Pinatay siya ng mga
 Español noong Setyembre 20,1763.

 Dagohoy (1744-1829)

Ang malawakang pag-aalsa laban sa mga Español ay pinagunahan ni Francisco

Dagohoy na siya ring itinuturing na pinakamahabang rebelyon sa kasaysayan ng Pilipinas.
Naghimagsik si Dagohoy nang ayaw pumayag ng paring si Gaspar Morales na bigyan ng
Katolikong libing ang kanyang kapatid.

 Palaris

Ang pag-aalsa sa Pangasinan ay pinamunuan ni Juan dela Cruz Palaris. Nahimok na

sumapi ang mga mamamayan ng mga bayan ng Binalatongan, Dagupan, San Jacinto,
Bayambang at Santa Barbara, upang humingi ng reporma sa pamamahala.

 Ang Rebelyon ni Hermano Pule (1840-1841)

Si Apolinario de la Cruz ang namuno sa rebelyong panrelihiyon ng mga tagalog noong

1840-1841. Kilala siya sa tawag na Hermano Pule. Pangarap niyang maging mahal banal na
misyonero o ministro ng Diyos kayat nagtungo siya sa Maynila upang pumasok sa isang orden.
Hindi siya tinanggap dahil isa siyang Pilipino. Hindi siya nawalan ng pag-asa at namasukan siya
s Ospital ng San Juan de Dios. Nag-aral siya at nagtatag ng isang relihiyosong kapatiran na
tinawag niyang Confradia de San Jose. Marami ang sumapi sa kanyang itinatag na samahan
ngunit ito ay ipinagbawal ng mga opisyal ng simbahan. Tinugis siya ng mga ito at itinuring na
rebelled kayat lumaban siya. Noong Nobyembre 4, 1841, pinugutan siya ng ulo sa bayan ng
Tayabas (sa Quezon). Ang pugot na ulo ay itinusok sa poste upang maging babala sa tao.

Pagkatapos basahin ng mga mag-aaral ay itanong ang sumusunod:

1. Ano ang dahilan ng pagrebelde ng mga Pilipino laban sa mga Espanyol?

2. Ano ang kinalabasan ng mga rebelyon sa Kapampangan?
3. Anong resulta ng pag –aalsa nina Malong at Tapar?

Paglalapat ( 6
na minuto) Piliin ang sagot sa loob ng kahon. Anu-anong katangian ng mga Pilipino ang kanilang ipinakita?

Katalinuhan Kasipagan Katapatan Katapangan Pagkakaisa

1. Lumban ang mga katutubo kahit mahina ang kanilang armas. _______________
2. Sumapi ang mga taga iba‘t ibang lalawigan sa lihim na samahang itinayo ni Magat Salamat.
3. Hinarang ng mga kasama ni Maniago ang daraanan ng mga pagkain para sa mga Español
upang sila ay magutom at mapilitang ibigay ang kanilang mga hinihiling.
4. Namundok sila at nagtatag ng sariling pamahalaan ng sariling pamahalaan. Nagrebelde siya
mula 1744 hanggang 1825, hanggang siya ay pinatawad at hinayaang mamuhay nang tahimik.
5. Gumawa ng sariling armas ang mga Muslim upang lumaban sa mga Español.
 5. Pagtataya (indicate whether it is thru Observation and/ or Talking/conferencing to learners and/or
Analysis of Learner’s Products and/or Tests)
Bilugan ang letra ng tamang sagot.
1. Sino ang namuno sa pag-aalsa ng mga Tagalog?
A. Diego Silang C. Hermano Pule
Pasulit B. Felipe Catabay D. Magat Salamat
(6 minuto) 2. Bakit nag-alsa si Tamblot? Ano ang ipinaglaban niya?
A. Nais nilang bumalik sa pananampalataya sa mga diyos ng kanilang mga ninuno.
B. Inalis ni Gobernador Heneral Guido de Lavezares ang karapatang ipinagkaloob ni
Legazpi sa mga katutubo.
C. Ipinadala ng mga manggagawang taga-Samar sa Cavite upang magtrabaho sa gawaan
ng barko.
D. Tinutulan nila ang sapilitang pagtratrabaho ng mga Español.
3. Anong pangkat-etniko sa Luzon ang sumuko sa pakikipaglaban sa mga Español?
A. Apayao C. Cebuano
B. Badjao D. Gaddang
4. Ano ang isa sa mga dahilan ng pag-aalsa ng mga katutubo laban sa mga Español?
A. Pagyakap sa relihiyong Kristiyanismo.
B. Mabuting pakikitungo ng mga Español sa mga katutubo.
C. Pangangamkam ng mga lupain ng mga pinunong Español.
D. Paniningil ng tamang buwis sa mga katutubong Pilipino.
5. Bakit hindi nagtagumpay ang mga rebelyon ng mga Pilipino laban sa mga Español?
A. Wala silang pinuno. C. Wala silang pagkakaisa.
B. Wala silang mga armas. D. Wala silang sapat na dahilan.
6. Bakit nagrebelde siFrancisco Maniago laban sa mga Espanyol noong Oktubre 1660?
A. Dahil hindi bininyagan ang kanyang anak sa paglakristiyanismo.
B. Nagtatag siya ng bagong rehiyon na binagong anyo ng Kristiyanismo.
C. Tinutulan niya ang sapilitang pagtatrabaho.
D. Dahil hindi sila pinayagan na maglakbay patungong Samar
7. Anong rebelyon ang tinaguriang pinakamahabang rebelyon sa kasaysayan ng Pilipinas?
A. Rebelyong Palaris B. Rebelyon ni Hermano Pule
C. Rebelyon ni Tapar D. Rebelyon ni Dagohoy
8. Bakit ikinulong ng mga Espanyol si Diego Silang?
A. Nagtatag siya ng bagong relihiyon.
B. Nagpetisyon siya na alisin ang pagpataw ng buwis sa mga Pilipino.
C. Nagrebelde siya sa mga Espanyol.
D. Nag-alsa laban sa kalupitan ng mga Espanyol.

6. Takdang- Aralin (indicate whether it is for Reinforcement and/or Enrichment and/or Enhancement of
the
day’s lesson or Preparation for a new lesson)
Paghahanda Pag – aralan ang mga natalakay para sa pagsusulit.
para sa
bagong aralin
7. Paglalagom
(2 minuto) Ang guro ay tatawag ng 2-3 mag-aaral upang makakapagbibibgay buod sa paksang
tinatalakay.

Prepared by:

Name: Mae Ann Flor E. Estores School: Cambanay ES

Position/Designation: Teacher I Division: Danao City

Contact Number: 09355093453 Email address: mafez_enriquez@yahoo.com