PHÂN%RIÊNG%

HỆ%LỎNG%KHÔNG%ĐỒNG%NHẤT
(Phân%riêng%bằng%cơ%học)

Giảng&viên:&Nguyễn&Minh&Tân&
Bộ&môn&QT7TB&CN&Hóa&học&&&Thực&phẩm
Trường&Đại&học&Bách&khoa&Hà&nội
 Máy$ly$tâm
Máy$ly$tâm
Khái niệm cơ bản
Phân riêng hệ lỏng không đồng nhất bằng phương pháp (lực ly tâm )

Phương pháp ly tâm có thể tiến hành bằng:

- Xyclon lỏng
Huyền phù được đưa vào xyclon với vận tơcs lớn theo phương tiếp tuyến, chuyển
động xoáy tròn, được phân riêng nhờ chênh lệch khối lượng riêng
- Máy lắng ly tâm
Lắng trong trường lực ly tâm với thùng liền không đục lỗ
dùng phân riêng hệ có chênh lệch khối lượng riêng
Lắng ly tâm gồm 2 quá trình vật lý: lắng hạt rắn và nén bã
Máy lọc ly tâm
Lọc trong trường lực ly tâm với thùng liền có đục lỗ
Lọc ly tâm gồm 3 quá trình vật lý: tạo bã, nén bã và tách chất
lỏng còn lại trong bã

Ứng dụng của quá trình ly tâm:

- Làm sạch các chất lỏng khác nhau
- Tách các hạt rắn ra khỏi dung dịch
Phân riêng đường kính và mật rỉ, tách dung môi và hợp chất lỏng còn lại trong bột PVC,…
 Máy$lắng$ly$tâm
Máy$lắng$ly$tâm
Yếu tố phân ly Kp
Dung dịch trong thùng quay theo thùng do chịu
tác dụng của lực ly tâm
Pz = mb D'! $
2
!2 2
b= % " = n D
b = r! 2 2 & 30 # 1800
u !n
u !n 2mu2
D "= =
"= = Pz = = m! 2 = mr! 2 r 30
r 30
D 2
m: Khối lượng cửa vật thể chuyển động, kg
r: Bán kính chuyển động, m
u: Vận tốc vòng, m/s
ω: Vận tốc góc, v/ph
b: Gia tốc, m2/s

Yếu tố phân ly: tỉ lệ giữa lực ly tâm và trọng lực

Pz b " 2 n 2 D rn 2
KP = = = ! "2
!1
G g g 1800 900 g

n: 4000 – 1500v/ph Kp: 300 – 50000

Bề mặt chất lỏng trong thùng
OM G
=
MK Pz
G
OM = r
Pz
900
Grn 2 OM =
Pz = n2
900

Phương trình đường Parabol: y 2 = 2 Px

2 2
Cụ thể: & 30 # 1 & 30 y #
y = 2$ ! x
2
x= $ !
% n " 2% n "
Tại điểm K
Pz dL r! 2 r! 2
tg" = = = dL = dr
G dr g g
Lấy tích phân "2 !2
! dL = g ! rdr L=
2g
R2 + C
C: hằng số tích phân đặc trưng cho
điều kiện của điểm xét nằm phía trên
của gờ thùng
Bề mặt chất lỏng trong thùng
Bán kính phần đáy thùng không chứa chất lỏng

_ C 2g
r0 =
!2
Thể tích Parabol xoay trong thùng

Vx = !
L (L " C )$ 2 g dL
o # 2

# 2g L 2
Vx = 2 ! LC
" 2
Thể tích phần thùng chứa chất lỏng

VF = VT ! Vx = R 2"L ! Vx
Mức chất lỏng trong thùng lúc đầu

VF
Lx = Vì VF = R 2!L
!R
 Cấu$tạo$máy$ly$tâm
Phân loại máy ly tâm
Phân loại theo phương pháp phân ly: Máy ly tâm thường (Kp < 3500), ly tâm cao tốc

Phân loại theo công dụng:

Máy ly tâm dùng tách huyền phù có phan phân tán là hạt tinh thể hoặc tách nước của vật
liệu rắn ngậm nước
Máy ly tâm dùng phân riêng huyền p ù khó lọc hoặc lắng trong huyền phù có nồng độ
thấp
Máy ly tâm dùng phân riêng nhũ tương
Phân loại theo phương pháp tháo bã:
Tháo bã bằng tay, bằng vít tải, bằng dao cạo, băng thanh gạt thủy lực

Phân loại theo cấu tạo chỗ tựa:

Máy ly tâm kiểu đứng, kiểu treo
Phân loại theo vị trí của trục:
Máy ly tâm nằm ngang, thẳng đứng, nằm nghiêng

Phân loại theo phương thức làm việc:

Máy ly tâm làm việc gián đoạn hoặc liên lục
 Máy$ly$tâm$làm$việc$gián$đoạn
Máy ly tâm ba chân
Thùng lọc có đường kính đến 1500mm
Kp= 430 - 965

Ưu điểm:
Làm việc ổn định

Nhược điểm:
Cạo bã bằng tay
ổ trục và bộ phạn truyền
động dễ bị ăn mòn
 Máy%ly%tâm%làm%việc%gián%đoạn
Máy ly tâm ba chân
Vertical centrifuge

Ứng dụng
• Tách và rửa các vật liệu tinh thể và
vô định hình thành phẩm cuối cùng
chỉ trong một thao tác
• Đã được sử dụng rộng rãi trong
ngành công nghiệp thực phẩm để
chế biến vật liệu kết tinh

http://www.separatorengineering.com/ws_chemical_centriuges_concent.htm
 Máy%ly%tâm%làm%việc%gián%đoạn
Máy ly tâm ba chân
Vertical centrifuge

Thiết kế
• Nhiều loại kích cỡ có sẵn từ nhà máy
thí điểm lên đến 25 TPH
• Rổ gắn trục đứng quay với tốc độ lên
đến 2.200 vòng / phút để có hiệu quả ly
tâm tối ưu
• Chi phí bảo trì thấp do vận hành đơn
giản
• Lồng quay có thể thay thế

http://www.separatorengineering.com/ws_chemical_centriuges_concent.htm
 Máy$ly$tâm$làm$việc$gián$đoạn
Máy ly tâm kiểu treo
Ưu điểm:
ổ trục và bộ phận truyền động không bị ăn
mòn
Tháo bã nhẹ nhàng, nhanh, làm việc chắc
chắn
Thùng quay có thể dao động tự do

Nhược điểm:…
 Máy$ly$tâm$làm$việc$gián$đoạn
Máy ly tâm kiểu treo
Prozess'Zentrifuge 800 - 3000 l/h | T 710
Vertical Centrifuge

https://www.directindustry.de/prod/mkr4metzger4gmbh/product48439741445807.html
 Máy$ly$tâm$làm$việc$gián$đoạn
Máy ly tâm tự động cạo bã
Ưu điểm:
Cạo bã liên tục, không phải hãm máy, tiết
kiệm năng lượng
Nhược điểm:
Bã nát hơn cạo bằng tay
 Máy$ly$tâm$làm$việc$gián$đoạn
Máy ly tâm đẩy bã bằng Pittông
Ưu điểm:
Làm việc liên tục
Bã ít bị nghiền nhỏ
Năng suất cao

Nhược điểm:
Nước lọc không trong
Tiêu hao năng lượng lớn
Lưới lọc dễ bị Pittông bào mòn
 Máy$ly$tâm$cao$tốc
Đặc điểm:
Dùng phân riêng huyền phù mịn
hoặc nhũ tương cần độ phân ly lớn
Phân loại theo giói hạn vòng quay:
5000-10000 v/ph
14000 – 45000v/ph
Máy phân ly chất lỏng loại đĩa
Centrifugal Disk Separator

Ưu điểm:
Mức độ phân ly cao
Thể tích thùng lớn

Nhược điểm: LL light liquid Chất lỏng nhẹ

Cấu tạo phức tạp S Solids Chất rắn
Gia công khó S chất rắn
Cần chế tạo bằng vật liệu chống ăn mòn solids,, HL heavy liquid
 Máy$ly$tâm$cao$tốc
Máy phân ly chất lỏng loại đĩa
Centrifugal Disk Separator

C3000 3D model

http://www.e2se.eu/en/centrifugal4separators/
 Máy$ly$tâm$cao$tốc
Máy phân ly chất lỏng loại đĩa
Centrifugal Disk Separator http://www.e2se.eu/en/centrifugal4separators/
 Máy$ly$tâm$cao$tốc$loại$ống
Đặc điểm:
Dùng phân riêng huyền phù mịn,
hoặc nhũ tương cần độ phân ly lớn
Số vòng quay lớn:
14000 – 45000v/ph

Ưu điểm:
Mức độ phân ly cao
Cấu tạo gọn

Nhược điểm:
Làm việc gián đoạn
Tháo bã bằng tay
Dung tích nhỏ
Máy ly tâm cao tốc loại ống – Tubular5Centrifuge
Tubular Centrifuges are designed to
separate low percentages (<2%) of
suspended solids which are between
1 and 0.001 microns in size, and to
separate two immiscible liquids of
differing densities. Tubular
Centrifuges operate at high speed,
generating up to 20,000 gravities of
centrifugal force, causing solids to
collect inside the smooth bore of the
stainless steel tube where they are
easily recovered. Tubular
Centrifuges are an excellent
replacement for many traditional
filter and membrane applications
due to their high efficiency
(virtually no product loss) and small
footprint. Additionally, unlike
traditional filters, they never require
pre-coating or back-flushing and can
never clog.
http://www.separatorengineering.com/ws_tubular_centriuges.htm
Máy ly tâm cao tốc loại ống – Tubular5Centrifuge
Phân riêng lỏng rắn
OPERATION: Up to 20,000 gravities of centrifugal force
cause suspended solids to migrate to the centrifuge tube
wall where they are retained. As the fluid travels up through
the tube, smaller solids eventually migrate to the wall and
the clarified fluid is discharged through the top center of the
tube.

FLOW: Fluid flow in and out of the centrifuge is continuous

while the solids are collected on the tube wall in a batchwise
manner. Flow rates may be as high as 700 gallons per hour
depending on particle size, density and required separation
efficiency.

SEPARATION EFFICIENCY: Solids capture of up to 99.9%

is possible depending on product characteristics and flow
rate.

SOLIDS HOLDING CAPACITY: Depending on centrifuge

size, solids holding capacities range from 122 cubic inches
(2 liters) to 1,525 cubic inches (25 liters). Solids holding
capacities for each model of tubular centrifuge are listed on
the back page.
http://www.separatorengineering.com/ws_tubular_centriuges.htm
Máy ly tâm cao tốc loại ống – Tubular5Centrifuge
Phân riêng lỏng rắn

http://www.separatorengineering.com/ws_tubular_centriuges.htm
Máy ly tâm cao tốc loại ống – Tubular5Centrifuge
Phân riêng lỏng - lỏng

OPERATION: Up to 20,000 gravities of force

drive the heavier fluid toward the tube wall while
the lighter fluid is displaced to the center of the
tube.

FLOW: Fluid flow in and out of the centrifuge is

continuous. In the illustration the heavier phase
discharges through the left outlet and the lighter
fluid discharges through the right outlet. If any
solids are present they will be collected on the
tube wall and may be removed periodically.

CAPACITY: Depending on the size of the

centrifuge and fluid characteristics, flow rates
over 1,000 gallons per hour are achievable.

http://www.separatorengineering.com/ws_tubular_centriuges.htm
Máy ly tâm cao tốc loại ống – Tubular5Centrifuge
Phân riêng lỏng - lỏng

http://www.separatorengineering.com/ws_tubular_centriuges.htm
 Năng%suất%của%máy%lắng%ly%tâm
Năng suất lắng ly tâm
tính bằng lượng huyền phù đi vào máy trong một
đơn vị thời gian (l/h)
hoặc tính bằng lượng bã thu được sau quá trình ly tâm
(kg/h)
Giả thiết: Thể tích chất lỏng bằng 50% thể tích thùng quay
1
VF = VT
VT = !R L
( )
2
2
0,5"R 2 L = " R 2 ! r12 L
( )
VF = " R 2 ! r12 L
r1 = 0,71R
VF = 0,5VT
R: bán kính của thùng, m
r1: bán kính trong của lớp chất lỏng, m
L: chiều cao của thùng, m
R + 0,71R VT : thể tích thùng, m3
rtb = ! 0,85R VF : thể tích tchất lỏng trong thùng, m3
2 rtb : bán kính trung bình, m
Q : năng suất lắng tính theo huyền phù, m3/s
0,85 Dn 2
KP =
1800
 Năng%suất%của%máy%lắng%ly%tâm
R ! r1
Quãng đường lắng của hạt
rắn R ! r1 0,29 R
"l = =
Thời gian lắng của hạt rắn wz wz

Vận tốc trung bình của chất Q

wtb = ,m/ s
lỏng ( )
" R 2 ! r12
1
VF = VT
( )
2
L " R 2 ! r12 L
#l = =
wtb Q

Năng suất lắng tính theo thời gian lắng

R: bán kính của thùng, m
" (R # r )L 0,5VT
2 2 r1: bán kính trong của lớp chất lỏng, m
Q= 1
= L: chiều cao của thùng, m
!l !l VT : thể tích thùng, m3
VF : thể tích tchất lỏng trong thùng, m3
Tổng thời gian làm việc của máy lắng rtb : bán kính trung bình, m
Q : năng suất lắng tính theo huyền phù, m3/s
! = ! l + ! m + ! h + ! tb
0,5VT 1800VT
Năng suất lắng của máy lắng gián đoạn Q = ,m/ h Q= ,m/ s
! !
 Cyclon Lỏng * Hydrocyclone
Nguyên tắc cấu tạo
Gồm thân hình trụ và đáy hình nón cụt
Giữa thân hình trụ có lắp ống tâm để tạo dòng xoáy của
chất lỏng nhiều hay ít
Huyền phù được đưa vào theo phương tiếp tuyến với thân
hình trụ có áp suất dư 0,3 đến 2 at
Trong thân hình trụ có huyền phù chuyển động quay với
vận tốc lớn nên gây lực ly tâm làm các hạt rắn văng ra
thành cyclone
Ở gần thành, các hạt rắn chuyển động theo đường xoáy ốc
và đi xuống đáy nón
Chất lỏng (nước trong) và các hạt nhỏ cũng chuyển động
xoáy ốc ở tâm rồi theo ống tâm lên phía trên ra ngoài
 Cyclon Lỏng * Hydrocyclone
Nguyên tắc cấu tạo
 Cyclon Lỏng * Hydrocyclone
Nguyên tắc cấu tạo

https://www.cccmix.com/urethane3vorspin3hydrocyclone/
 Cyclon'Lỏng
Dòng'chuyển'động'trong'Cyclon

Profil vận tốc theo phương tiếp tuyến của chất lỏng: tăng
từ tường vào trong, đột ngột giảm mạnh ở ống tâm
 Cyclon%Lỏng
Dòng%chuyển%động%trong%Cyclon

Cột khí ở tâm hình thành, tạo dòng xoáy bền vững, dòng ra có dạng hình nón

Áp suất không đủ, hoặc ống tâm không tạo được độ chân không cần thiết,
không hình thành cột khí, dòng đáy có dạng tiết lưu

Nồng độ rắng lớn sẽ tạo ra dòng chất ỏng dạng giọt

 Cyclon'Lỏng

Ở bên ngoài Cyclon dòng hướng xuống, ở trên

phần phễu dòng ở sát thành có độ lớn gần như nhau

Trong ống tâm, dòng hướng lên trên

 Cyclon$Lỏng

Cấu$tạo$Cyclon$lỏng
Các cyclon có cấu tạo rất khác nhau
ví dụ:
với quá trình lắng trong
L/D = 5
góc đáy θ ≈ 10
với quá trình phân loại
L/D = 2,5
de/D = 0,14
d0/D = 0,15
góc đáy θ > 20
 Cyclon$Lỏng
Các$Cyclon$có$cấu$tạo$đặc$biệt

Cấu tạo phức tạp

Hay được dùng trong phòng thí nghiệm

 Cyclon$Lỏng
Các$Cyclon$có$cấu$tạo$đặc$biệt

Cấu tạo phức tạp

Hay được dùng trong phòng thí nghiệm

 Cyclon'Lỏng
Các'Cyclon'có'cấu'tạo'đặc'biệt
Cyclon cửa vào

Tạo xoáy đều, tránh nhiễu trong

quá trình làm việc

Cyclon có buồng trung hòa

dòng xoáy

Giảm được tổn thất dòng ra

Tạo dòng chất lỏng đi qua ống

tâm rất đều

Tánh nhiễu của dòng xoáy

 Cyclon'Lỏng
Cyclon'tổ'hợp

Cyclon có buồng trung

hòa dòng xoáy

Tăng năng suất

Tăng khả năng phân riêng

Cấu tạo có cùng cửa vào ,

cùng cửa ra
 Cyclon#Lỏng
Sơ#đồ#ghép#nối#Cyclon

Hệ thống Cyclon dùng Hệ thống Cyclon dùng

lắng trong tách bã, tăng độ đậm
đặc của huyền phù