Paaralan DOROLUMAN CENTRAL ELEMENTARY Baitang/Antas Ikalimang Baitang

SCHOOL
Daily Lesson Log Pre-Service Teacher BAINAOT A. SUMAEL Asignatura ARALING PANLIPUNAN
Petsa Week 6 Markahan Ikatlong Markahan
Araw March 14, 2024

HUWEBES

I. LAYUNIN
Naipamamalas ang pag-unawa sa kahalagahan nang pagpapakita ng mga natatanging kaugaliang Pilipino, pagkakaroon ng disiplina para sa kabutihan ng lahat, komitment at
A. Pamantayang Pangnilalaman pagkakaisa bilang tagapangalaga ng kapaligira.
B. Pamantayan sa Pagganap Naisasabuhay ang pagkakaisa at komitment bilang responsableng tagapangalaga ng kapaligiran
C. Mga Kasanayan sa Pagkatuto
(Isulat ang code ng bawat kasanayan) Nasusuri ang kaugnayan ng pakikipaglaban ng mga Pilipino sa pag-usbong ng nasyonalismong Pilipino
D. Mga Layunin sa Pagkatuto Nasusuri ang kaugnayan ng pakikipaglaban ng mga Pilipino tungo sa pag-usbongng nasyonalismo.
II. NILALAMAN Pag-usbong ng Nasyonalismo
III. KAGAMITANG PANTURO
A. Sanggunian
1. Mga Pahina sa Gabay ng Guro K to 12 MELC
2. Mga Pahina sa Gabay ng Pang-mag-
aaral
3. Mga Pahina ng Teksbuk
4. Karagdagang Kagamitan mula sa Module-SDO PASAY CITY
Portal ng Learning Resource
B. Iba pang Kagamitang Panturo PowerPoint, Kahon, Tarpapel, Activity Sheet
IV. PAMAMARAAN Gawain ng Guro Gawain ng Mag-aaral
A. Balik-aral sa nakaraang aralin at/o
pagsisimula ng bagong aralin
Mga pangyayri sa buhay I – Panimulang Gawain

a. Panalangin
Magsitayo ang lahat para sa ating panalangin.
Ivan maari mo bang pangunahan ang ating panalangin? Ang lahat ay manalangin.
Magandang araw po aming mahal na Ama…..Ameen… Aming mahal na Ama…..Ameen…

b. Pagbati
Magandang araw po titser Dolores, Magandang araw po titser Bhai, magandang araw
Magandang araw mga bata. po mga kamag-aral, magandang araw po sa lahat.

c. Pag-eehersisyo (Lahat ay umawit)

Manatiling tumayo para sa ating awit.
Sabay-sabay tayo. Ako ay may ulo, sing!
 d. Pagtatala ng Lumiban Wala po.
Mayroon bang lumiban sa klase ngayong araw? (Lahat ng mag-aaral ay pumalakpak)
Mgaling! Kung ganon bigyan niyo ng limang taas ang inyong mga sarili.

e. Pamantayan sa Silid Aralan

Ano-ano ang dapat tandan kapag nagsisimula na ang klase? Huwag mainggay
Okay, Rafael? Itaas ang kanang kamay kung gusto sumagot
Huwag mainggay Huwag labas pasok
Itaas ang kanang kamay kung gusto sumagot Makinig sa guro
Huwag labas pasok
Makinig sa guro
Opo titser.
f. Pagwasto ng takdang aralin
May mga takdang aralin ba kayo? (Ipasa pasa ng mga mag-aaral ang kanilang mga takdang aralin).
Kung mayroon ipasa sa harapan ang inyong mga takdang aralan. Sa pagbilang ko ng
lima dapat lahat ng papel ay nasa harapan.

II – Pagbabalik-Aral

Ngayon handa na ba kayo sa bagong paksa na ating tatalakayin?

Mahusay!

Ngunit bago tayong magsimula sa ating panibagong aralin ay balikan mona natin ang ating
paksa kahapo.

Ano-aao ang ating tinalakay kahapon? Okay ikaw nga Rose?

Magaling! Ang ating pinag-aralan kahapon ay tungkol sa dahilan ng pananakop ng mga Igorot.
Ano kaya ang dahilan kung bakit nais sakopin ng mga Espanyol ang mga katutubong Igorot
Ang dahilan kung bakit nais sakopin ng mga Espanyol ang mga katutubong Igorot sa
sa Cardillera? Okay sege nga Eyron?
Cardillera ay dahil sa deposito ng ginto, manopolyo sa tabako at sa Kristiyanismo.

Mahusay!
Yan ang dahilan kung bakit gustong sakopin ng mga Espanyol ang mga Igorot sa Cardillera
dahil sa deposito ng ginto, monopolyo sa tabako at Kristiyanismo. Isa rin sa hangarin ng
Espanyol sa pangkat ng Igorot ay palitan ang kanilang sinaunang paniniwala na animismo ng
relihiyong Kritsiyanismo at baguhin ang kanilang pamumuhay bilang isang mamamayang
sibillisado

B. Paghahabi ng layunin ng aralin Suriin ang larawan:

 Sagot:
Nakikipaglaban po titser.
Ano ang napapansin niyo sa larawan? Okay ikaw nga Jessica?
Mahusay!

Ano sa palagay ninyo ang ginawang pagkilos ng mga katutubo upang makamit ang kalayaan Ang ginawang pagkilos ng mga katutubo upang makamit ang Kalayaan mula sa
mula sa kamay ng mga Espanyol? Okay Ivan? kamay ng mga Espanyol ay nagkaroon po ng digmaan sa pagitan ng mga Espanyol at
mga katutubo.

Mgaling! Bigyan natin sila Jessica at Ivan ng limang taas. (Lahat ng mga mag-aaral ay papalakpak)

Ngayon mayroon na ba kayong ideya kung ano ang ating paksa ngayon? Ang ating paksa ngayon ay tungkol sa pag-usbong ng nasyonalismo.
Okay ege nga Rose?
Magaling! Ang ating pag-aralan ngayon ay tungkol sap ag-usbong ng nasyonalismo.
Ang ating layunin ngayong ay ( ang guro ay ipapabasa ang layunin sa mga mag-aaral). (Babasahin ng mga-aaral ang layunin sa slide)
Marami ang naitalang pakikibaka ang mga katutubong Pilipino sa kasaysayan ng Pilipinas..
Isinagawa ang watak-watak na pagkilos ng mga katutubo sa iba’t ibang lugar ng ating bansa.
(Nakikinig ang mga mag-aaral)
 Nahati sa tatlong aspekto ang isinagawang pag-aalsa
C. Pag-uugnay ng mga halimbawa sa ng mga katutubo;
bagong aralin.
1. Pag-aalsang Politikal
(Activity-1)
2. Pag-aalsang Panrelihiyon
3. Pag-aalsang Ekonomiko

D. Pagtalakay ng bagong konsepto at Diskasyon:

paglalahad ng bagong kasanayan #1 Sa pamumuno ng kinatawan ng hari sa Pilipinas, ang mga gobernador-heneral at mga prayle

(Activity -2)
E. Pagtalakay ng bagong konsepto at
paglalahad ng bagong kasanayan #2
(Activity-3)
na tagapagpalaganap ng Kristiyanismo ay parehong umabuso sa tinatamasang kapangyarihan
at hindi naging makatarungan ang kanilang pamumuno.
Tahasang tinutulan ng mga Pilipino noon ang baluktot na pamamalakad ng mga Espanyol na
(Ang mga mag-aaral ay babasahin ang nasa slide)
nagresulta sa pagsasagawa ng mga pag-aaklas laban sakanila. Sinalihan ito ng iba’t ibang tao
sa lipunan at mga tao mula sa mga tagong lugar sa Pilipinas na nakaranas ng pagmamalupit
ng mga Espanyol. Isa sa pag-aalsang nagmarka sa ating lahi, na kinilala bilang kauna-
unahang pagpapakita ng damdaming makabayan ito ay pag- aalsa sa Mactan sa pagitan ni
Lapu-Lapu na pinuno ng Mactan laban kay Ferdinand Magellan.
Dahilan ng mga Pag-aalsang Politikal
 Nawalan ng papel sa pamahalaang Espanyol ang mga Datu at Maharlika na
pinakamataas na pinuno sa pamayanang Pilipino. Maging ang mga babaylan o
katalonan sa Bisaya ay tinanggalan ng kapangyarihan na maging pinuno sa
aspektong espirituwal. Ito ang dahilan ng pag-aalsa ng mga dating pinuno upang
maibalik sakanila ang kapangyarihan na pamunuan ang kanilang nasasakupan.
 Tinanggalan ni Gobernador-heneral Guido Lavezares ang pribilehiyong malibre sa
buwis at mapasama sa polo y servicio ang kaanak ni Lakandula, ang huling hari ng
Maynila na ipinangako sakaniya ng dating gobernador-heneral Legazpi. Nagbunga
ito ng pag-aalsa noong 1574. (Ang mga mag-aaral ay babasahin ang nasa slide)
 Ninais din ng mga Datu sa Tondo na mabawi ang kanilang Kalayaan at karangalan
sa pangunguna nina Magat Salamat, Martin Pangan, Juan Banal at Pedro Balingit.
Dahilan ng mga Pag-aalsang Panrelihiyon
 Sa hangarin na gawing Katoliko ang lahat ng mga katutubong Pilipino, nawalan ng
puso ang mga prayle sa mga hinaing nila at pinagsamantalahan ang nakitang
kahinaan ng mga ito.
 Pinugutan ng ulo si Datu Bancao ng Carigara nang masupil ang kaniyang
sinimulang pag-aalsa
 laban sa Simbahang Katolika ng Leyte noong 1621. Naging katuwang niya si
Pagali na isang babaylan na gumagamit di-umano ng mahika. Nagtayo sila ng
dambana para sa mga anito at nanghikayat ng mga kasapi at sumali sa kanilang
pag-aalsa laban sa mga prayle. (Ang mga mag-aaral ay babasahin ang nasa slide)
 Sinundan nila Tamblot ng Bohol,Tapar ng Iloilo, mga Magtanganga ng Cagayan sa
pamumuno ni Franisco Rivera, pangkat ng mga Itneg at Apolinario dela Cruz ng
Tayabas ang mga pagkilo.
 laban sa mga mapang-abusong prayle dahil sa hindi pantay na pagtingin sa mga
Pilipino sa ilalim ng kristiyanismo.
 Pinakamahabang pag-aalsa sa Pilipinas ang pinamunuan ni Francisco Dagohoy ng
Bohol noong 1744. Pinagkaitang bigyan ng isang kristiyanong libing ang kaniyang
kapatid na isang konstable. Dahil dito, hinikayat niya ang mga Boholano na mag-
aklas laban sa mga Espanyol at tumagal ang rebelyon hanggang 1829.
 Dahilan ng mga Pag-aalsang Ekonomiko
 Nagbunga ng iba’t ibang reaksiyon sa mga katutubong Pilipino ang pagpapatupad
ng mga bagong patakarang pangkabuhayan sa Pilipinas sa ilalim ng pamahalaang
Espanyol.
 Ang hindi makatuwirang paniningil ng buwis ng mga Espnayol ang nagtulak kay
Magalat at kaniyang kapatid na mula sa Cagayan na mag-aklas noong 1596.
 Kinuha ang kaniyang ari-arian ng mga Epspanyol at sa paniniwalang nagmula siya
sa angkan ni Lakandula,isang pag-aalsa ang pinamunuan ni Pedro Ladia sa
Malolos Bulacan.
 Si Sumuroy na tubong Samar ay nakilala sa kaniyang pakikibaka laban sa hindi
makataong pang-aalipin sa mga katutubo sa polo y servicio. Hindi tumupad sa
nakasaad sa batas ang mga Espanyol na hindi pagtatrabahuin ang mga polista na
malayo sa kanilang pamilya. Sumiklab ang pag-aalsang ito sa Cavite hanggang
Bicol, Camiguin, Cebu, Masbate, Mindanao, hilagang Mindanao at Zamboanga. (Ang mga mag-aaral ay babasahin ang nasa slide)
 Tinutulan ng mga Kapampangan ang sapilitang paggawa sa mga galyon at hindi
pagbibigay ng bayad sa mga biniling palay mula sa mga magsasaka sa pangunguna
ni Francisco Maniago.
 Naghigpit sa pagbebenta at produksiyon ng basi-isang uri ng alak mula sa tubo ang
pamahalaang Espanyol na nagpagalit sa mga Ilokano sa Ilocos Norte at sumiklab
ang pag- aalsang pinamunuan ni Pedro Ambarista. Sinundan pa nila Andres
Malong sa San Carlos Pangasinan, Almazan ng San Nicolas Laoag, Ilocos Norte, at
mag-asawang Diego Silang at Gabriela Silang ang iba’t ibang pag-aalsa na bunga
ng maling patakarang pang-ekonomiko gaya ng labis na paniningil ng buwis, hindi
makatuwirang patakaran sa monopolyo sa tabako, hindi tamang pagtrato sa mga
polista sa ilalim ng polo y servicio at sa papel ng mga katutubo sa kalakalang
galyon.

(Ang mga mag-aaral ay babasahin ang nasa slide)

F. Paglinang sa Kabihasnan May mga katanongan pa ba kayo? Wala po tistser.
(Tungo sa Formative Assessment) Kunga ganon mayroon tayong gagawin, tatawag ako ng mga mag-aaral na pupunta sa
(Analysis) harapan upang bumunot ng mga salita na mula sa kahon at ididikit sa mga sumusunod na
mga tanong.
Opo titser.
Naunawaan ba?
Narito ang panuto.

Panuto: Tukuyin kung pag-aalsang ekonomiko, politikal o panrelihiyon ang mga (Lahat ng mag-aaral ay babasahin ang panuto)
sumusunod.
Sagot:
____________1. Pag-aalsa ni Maniago
ekonomiko 1. Pag-aalsa ni Maniago
____________2. Pag-aalsa ni Dagohoy
panrelihiyon 2. Pag-aalsa ni Dagohoy
____________3. Pag-aalsa ni Basi Ekonomiko 3. Pag-aalsa ni Basi
____________4. Pag-aalsa ni Diego Silang Ekonomiko 4. Pag-aalsa ni Diego Silang
____________5. Pag-aalsa ni Lakandula Political 5. Pag-aalsa ni Lakandula
 Pangkatang Gawain:
Hatiin ng tatlong pangkat ang mga mag-aaral, bawat pangkat ay naatasan na gagawin ang
kanilang mga Gawain. Mayroon lamang kayong limang minuto upang gawin ang inyong
mga gawain. (Ang mga mag-aaral ay nakikinig sa sinasabi ng guro)

Narito ang rubriks sa ating pangkatang Gawain.

KRITERYA 5 3 1

Pagtutulungan Lahat ay Mayroong 1-2 na Pinuno lamang ang

tumutulong hindi tumulong gumagawa ng
Gawain.

Kawastuhan ng Lahat ng sagot May isang Walang tamang (Ang mga mag-aaral ay babasahin ang rubriks)
sagot ay tama. maling sagot. sagot.

Kalinisan at Malinis at May kaunting Marumi at hindi

G. Paglalapat ng aralin sa pang-araw- Kaayusan ng maayos ang dumi at hindi maayos ang
araw na buhay gawa. gawa. gaanong maayos pagkagawa.
(Application)
ang pagkagawa. Sagot:

Unang Pangkat:
Panuto: Itala sa kahon ang mga pangalan ng mga namumuno sa pag-aalsa na nakasulat sa Unang Pangkat:
ibaba sa bawat hanay ng pag-aalsa. Panuto: Itala sa kahon ang mga pangalan ng mga namumuno sa pag-aalsa na
nakasulat sa ibaba sa bawat hanay ng pag-aalsa.
Apolinario Dela Cruz Lakandula Maniago
Mga Datu ng Tondo Igorot Magalat Apolinario Dela Cruz Lakandula Maniago
Mga Datu ng Tondo Igorot Magalat
Pag-aalsang Pag-aalsang Pag-aalsang
Pag-aalsang Pag-aalsang Pag-aalsang
Politikal Ekonomiko Panrelihiyon
Politikal Panrelihiyon Ekonomiko
1. 1. 1.
2. 2. 1. Lakandula 1. Apolinario Dela Cruz 1. Magalat
2. 2.Maniago
2. Mga Datu ng Tondo 2. Igorot

Pangalawang Pangkat: Pangalawang Pangkat:

Panuto: Ibigay ang mga aspekto ng pag-aalsa ng mga katutubo. Panuto: Ibigay ang mga aspekto ng pag-aalsa ng mga katutubo.
1. 1. Pag-aalsang Politikal
2. 2. Pag-aalsang Panrelihiyon
3. 3. Pag-aalsang Ekonomiko
Pangatlong Pangkat:
 Panuto: Tukuyin ang sumusunod na pag-aalsa. Kilalanin kung ito ay panrelihiyon, Pangatlong Pangkat:
ekonomiko, o political. Isulat ang titik ng tamang sagot. Panuto: Tukuyin ang sumusunod na pag-aalsa. Kilalanin kung ito ay panrelihiyon,
ekonomiko, o political. Isulat ang titik ng tamang sagot.
A. Panrelihiyon B. Ekonomiko C. Politikal
A. Panrelihiyon B. Ekonomiko C. Politikal

______ 1. Pag-aalsa ni Lakandula ______ 4. Pag-aalsa ni Igorot B 1. Pag-aalsa ni Lakandula

______ 2. Pag-aalsa ni Tamblot ______ 5. Pag-aalsa ni Deigo at Gabriela A 2. Pag-aalsa ni Tamblot
______ 3. Pag-aalsa ni Sumuroy Silang A 3. Pag-aalsa ni Sumuroy
B 4. Pag-aalsa ni Igorot
C 5. Pag-aalsa ni Deigo at Gabriela Silang
Tanong: Sagot:
Paano mo pahahalagahan ang pagtatanggol ng mga katutubo para sa Kalayaan ng bayan? Mapapahalagahan natin ang pagtatanggol ng mga katutubopara sa Kalayaan ng ating
bayan sa pamamagitan ng pagsasabuhay, hindi paglimot sa kanila
Nagtagumpay kaya ang lahat na pag-aalsa ng mga katutubo?

H. Paglalahat ng Aralin
(Abstraction))
I. Pagtataya ng Aralin (Assessment)
Bigo ang resulta sa kabuuan ng kanilang isinagawang pag-aalsa laban sa mga Espanyol
bunsod ng mga sumusunod na dahilan;
1. Pagiging watak-watak ng Pilipinas.
2. Kakulangan sa kahandaan at kaalaman sa pakikidigma.
3. Kawalan ng maayos na komunikasyon.
4. Pagkakaiba ng wika at diyalekto.
5. Pagbabayad ng mga Espanyol sa mga mesenaryong katutubo.
Panuto: Piliin ang letra ng tamang sagot.
____1. Ang mga sumusunod ay naglalarawan ng iba’t ibang reaksiyon ng mga katutubog
pangkat sa armadong pananakop, maliban sa isa. Alin ito?
A. Natuwa sa pamamalakad ng mga Espanyol.
B. Galit at hinanakit sa pamumuno ng mga Espanyol
C. Pagsalungat sa pamamahala sa pamamagitan ng pag-aalsa
D. Paghihimagsik laban sa politikal, pang-ekonomiya, panlipunan at panrelihiyong
pamamalakad
______2. Alin ang hindi naglalarawan sa mga naging bunga ng pag-aalsa ng mga katutubong
Pilipino sa kolonyalismo?
A. Walang maayos na plano at kulang sa mga armas
B. Nagpangkat-pangkat sila at nahati sa iba’t ibang tribo
C. Naging matagumpay ang mga Pilipino sa pakikipaglaban sa mga Espanyol
D. Nabigo dahil kulang silang ng pagkakaisa at kulang ang kakayahang mamuno
(Ang mga mag-aaral ay babasahin ang nasa slide)
Sagot:
1. Ang mga sumusunod ay naglalarawan ng iba’t ibang reaksiyon ng mga katutubog
pangkat sa armadong pananakop, maliban sa isa. Alin ito?
A. Natuwa sa pamamalakad ng mga Espanyol.
B. Galit at hinanakit sa pamumuno ng mga Espanyol
C. Pagsalungat sa pamamahala sa pamamagitan ng pag-aalsa
D. Paghihimagsik laban sa politikal, pang-ekonomiya, panlipunan at panrelihiyong
pamamalakad
______2. Alin ang hindi naglalarawan sa mga naging bunga ng pag-aalsa ng mga
katutubong Pilipino sa kolonyalismo?
A. Walang maayos na plano at kulang sa mga armas
B. Nagpangkat-pangkat sila at nahati sa iba’t ibang tribo
C. Naging matagumpay ang mga Pilipino sa pakikipaglaban sa mga Espanyol
D. Nabigo dahil kulang silang ng pagkakaisa at kulang ang kakayahang
mamuno

______3. Bakit nagsagawa ng pag-aaklas ang mga Pilipino laban sa pagtatatag ng

monopolyo sa tabako?
A. Sapilitang pinagtatrabaho ang mga Pilipino
B. Sinira ng mga opisyal ang lahat ng pananim ng mga magsasaka
C. Inalis ang ipinagkaloob na buwanang suplay ng bigas sa mga magsasaka
D. Napunta sa mga opisyal ng pamahalaan ang salaping kinita at hindi mismo sa pamahalaan
 ______4. Isa si Andres Malong na namuno ng pag-aalsa sa Pangasinan. Ano ang dahilan ng
kanyang pag-aalsa?
A. Kinumpiska ang kaniyang ari-arian ng mga Espanyol
B. Hindi pagbabayad ng pamahalaan sa mga biniling palay mula sa mga magsasaka
C. Pagtutol sa sapilitang paggawa at pagpapadala sakanila sa malayong lugar
D. Hindi pagbabayad ng mga Espanyol ng kaukulang sahod sa libo-libong katutubong
nagtrabaho sa pagawaan ng barko

______5. Alin sa mga sumusunod ang dahilan ng pag-aalsa nina Tamblot at Bankaw?
A. Pangangamkam ng mga Prayle sa lupang pamana sa mga katutubo
B. Pagnanais na makabalik sa sinaunang paniniwala ng mga Pilipino
C. Pagtanggal ng mga Espanyol sa pribilehiyong malibre sa pagbabayad ng buwis.
D.Ipinahinto ang pribadong produksiyon at pagbebenta ng basi-isang uri ng alak mula sa
tubo.

J. Karagdagang Gawain para sa

Takdang Aralin at Remediation

V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY

A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng

80% sa pagtataya.
B. Bilang ng mga-aaral na
nangangailangan ng iba pang gawain
para sa remediation
C. Nakatulong ba ang remediation?
Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa
aralin.
D. Bilang ng mga mag-aaral na
magpapatuloy sa remediation
E. Alin sa mga istratehiyang pagtuturo
ang nakatulong ng lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin ang aking naranasan
na nasolusyunan sa tulong ng aking
punungguro at superbisor?
G. Anong kagamitan ang aking
nadibuho na nais kong ibahagi sa mga
kapwa ko guro?

Prepared by:

BAINAOT A. SUMAEL Checked/Observed by:

Pre-service Teacher MA. DOLORES A. MIANO
Teacher - II